‘Verwetenschappelijking gevaar voor geloof’

ikdenkdusikgeloof
‘We moeten weer terug naar de kinderlijke onbevangenheid, alleen dan kan er nog toekomst zijn voor het christendom in het westen.’ Aldus D. Koole in het artikel Kerk moet weer leren geheimen te spellen. Terug naar de onbevangenheid waardoor dominees en priesters het volk, dat veelal laag opgeleid was en weinig wetenschappelijk inzicht had, konden bespelen? En dan weer op de kansel orakelen over de geheimen van God en zo het volk kinderlijk klein houden, opdat zij God vrezen?

‘Wij hebben geleerd en aangewend de werkelijkheid die zich aan ons voordoet uit te pluizen en onze waarnemingen te objectiveren. Dat is uitgangspunt van ons denken geworden, wat heeft geleid tot het doorbreken van mythologische en theologische kaders. Wij zijn meesters geworden in het ordenen van kennis en in het beschouwend denken.’ (D. Koole)

Het artikel van een ouderling in het Reformatorisch Dagblad geeft te denken. Je hebt eerst de neiging om ‘onzin!’ uit te roepen, maar aan de andere kant is de verwetenschappelijking die Koole ziet, misschien wel de oorzaak ervan dat mensen het zicht verliezen op de mystieke en spirituele kanten van religie. En meegaan in het valse idee dat de wetenschap steeds weer bewijst dat God niet bestaat of niet nodig is.

‘Te hopen is dat allereerst in de plaatselijke gemeenten, maar ook in de andere verbanden van het brede kerkelijk leven, de door hoogmoed, zelfgenoegzaamheid, eigenzinnigheid en puur intellectualistisch denken aangekoekte en vastgeroeste denkbeelden worden doorbroken.’ (DK)

Het is wel gek om te lezen dat iemand van de kerk tekeer gaat tegen vastgeroeste denkbeelden. Die kwamen nog niet zo lang geleden eerder van de kansel dan van de wetenschap.

‘Anders gezegd: zijn wij in de kerken door ons denken niet zodanig versteend dat de diepste waarheden van het geloof geen kans meer krijgen om in ons leven door de werking van de Heilige Geest werkelijk tot gelding te komen?’ (DK)

De wetenschap doet echter juist zijn best om vastgeroeste denkbeelden te doorbreken met steeds weer nieuwe inzichten. Filosofen als Emanuel Rutten krijgen het zelfs voor elkaar om op wetenschappelijke wijze God juist terug te halen vanonder de onttoverende seculiere deken die religie tracht te smoren.

‘Wanneer de hoog ontwikkelde systematische wetenschapsbeoefening op het terrein van het geloof in het Westen zich niet mengt met de milde oosterse wijsheid waarvan heel het Woord van God is doortrokken en waarin zo veel ruimte wordt gelaten voor het besef dat de Heere ons bij veel zekerheden toch ook nog veel te raden heeft overgelaten, dan kan het niet anders of men komt in de kerk voortdurend met elkaar in aanvaring.’ (DK)

Er is duidelijk werk aan de winkel voor de kerken om die ‘diepste waarheden van het geloof’ terug te geven aan de gelovigen in plaats van uit armoe de schuld te leggen bij de verwetenschappelijking. Dat betekent wel dat de geestelijkheid het volk vooral de mystiek en de spiritualiteit leert, de dogma’s en de starheid van religie voorbij. Spréék dan vanaf de kansel – of liever nog via de (sociale) media – over die gewenste ‘milde oosterse wijsheid waarvan heel het Woord van God is doortrokken’. Voordat de laatste gelovige de kerkdeur achter zich dichtsmijt.

Zie: Kerk moet weer leren geheimen te spellen

About Paul Delfgaauw

Zelfkranter website GodenEnMensen (filosofie, mystiek, religie, spiritualiteit), schrijver, dichter.

10 Responses

  1. joost tibosch sr

    @Anoniem Gelukkig besef ik als theoloog maar al te goed dat politieke theologie met gelovigen te maken heeft, die met reden en terecht kritisch benaderd moeten worden op hun eigen ideetjes en bedoelingen…en dat godsdienst toch iets anders is dan politiek en al helemaal wat anders dan, zoals onze vriend Wilders alsmaar roeptoetert, totalitaire politieke ideologie.

    Like

  2. Anoniem

    @Joost , je kunt niet ontkennen dat er altijd en nog steeds zoiets bestaat als politieke theologie.

    Like

  3. joost tibosch sr

    @Piterfries Hoe je, je pedant op je zgn moderne borst slaand, de hele geschiedenis (1600 jaar, toe maar!) manipulerend naar je eigen kleinzielige woordkarige veroordelende hersens kunt zetten!

    Like

  4. Wetenschap heeft feiten naar voren gebracht, die de mogelijkheid bieden tot groei naar een volwassen Christendom. Paulus, (de gnosticus), heeft dat eerder aangegeven in een Bijbeltekst:
    1 Corinthe12 :13 vers 11. Toen ik klein was, dacht ik als een kind, etc. Ik heb niets met het Paulinistische denken , of met Paulus als apostel, behalve dat hij mooie poëtische teksten heeft geschreven. Weliswaar gebaseerd op de tijd waarin hij leefde. De tale Kanaäns is wel heel vertrouwd, maar bevat ook patronen, die heel verstarrend, versteend kunnen werken. Ik zag via streamer een uitvoering in de Nieuwe Liefde, over Exodus, voorgedragen door acteurs. De Heere Heere heette daar Adonai. Een nog oudere naam. Het verhaal is bekend, toch leek het nieuw en boeiend. Ik ben benieuwd naar het vervolg.
    In onze eigen kerk heb ik meegewerkt aan gespreksgroepen; Christelijk geloof gezien vanuit andere vormen van religie. Overeenkomsten zijn er best tussen te vinden. Ook gezien vanuit de esoterie. To reform is hervormen. Dat lijkt mij een goed begin.

    Like

  5. piterfries

    De schrijver lijkt niet in te zien dat het christendom een 1600 jaar elke vooruitgang tegenhield.
    De twee andere monotheïstische godsdiensten deden het niet beter.

    Like

  6. – De Kerk zelf zal nog moeilijk kunnen afstappen van een geloof en een religie omtrent een persoonlijke god en ook niet van de bijbel zelf .
    -Maar misschien moet er een wereldwijde vorm van geloof komen zoals Einstein het verwoordde : Albert Einstein:
    “De religie van de toekomst zal een kosmische religie zijn. Het zou een persoonlijke God moeten transcenderen, en dogma en theologie vermijden. Zowel het natuurlijke als het spirituele betreffende, zou het gebaseerd moeten zijn op een religieuze intuïtie, afkomstig van de ervaring van alle natuurlijke en spirituele dingen als een betekenisvolle eenheid. Het boeddhisme beantwoordt deze beschrijving. Als er een religie is die om zou kunnen gaan met de moderne wetenschappelijke behoeften, zou dat het boeddhisme zijn”.
    -En ook wetenschappelijk gezien moet men wel stilaan inzien, dat ‘die god’ niet bestaat, maar dat er wel zo-iets als god bestaat .

    Like

  7. Jan

    Wat een worsteling. Onbegonnen werk, lijkt me, om je los te maken als je zo eng gereformeerd denkt en toch aanvoelt dat je hopeloos vast zit en een lichtpuntje ziet op het eind van de duistere (denk) tunnel.

    Hoe is het mogelijk om te schrijven, citaat:
    “Dat we in kinderlijke onbevangenheid, die de Heere Jezus voorwaarde noemde voor het binnengaan in Gods Koninkrijk, de werkelijkheden van zonde en genade, schuld en vergeving, rechtvaardiging en heiliging opnieuw mogen leren spellen, om er samen verrukt over te zijn dat God ons die geheimen voluit heeft willen toevertrouwen.”

    Alsof een kind leeft in het besef van zonde en genade
    Alsof een kind leeft in het besef van schuld en vergeving
    Alsof een kind leeft in het besef rechtvaardiging en heiliging
    Alsof een kind leeft in het besef van geheimen die worden toevertrouwd.
    Alsof een kind leeft in het besef van het bestaan van een god.

    Dat al wordt het kind later aangepraat, en verliest het kind zijn (besef van) onschuld. Dat is de gereformeerde indoctrinatie, die de schrijver zelf niet doorheeft en projecteert op een kind: daarbij de voorwaarde van Jezus om te komen tot geestelijke eenheid totaal niet kan begrijpen of invoelen. Wordt als een kind, dat is juist al dat zondebesef en schuldgevoel en recht en heiliging en geheimen en godsbesef achter je te laten volgens mij. Opgaan in de aanschouwing en beleving en het invoelen van de heilige natuur en de heilige mythen zonder er maar “iets” van te be”grijp”en… loslaten dus. Het denkhoofd stilzetten.

    Voor een kind is de wereld een speelveld en een ontdekkingsreis met warmte en kou en geuren en kleuren afkomstig hoofdzakelijk van emoties die in elkaar overvloeien: een wereld met sprookjesfiguren en fantasiebeelden die zich mengen met vage zintuiglijke gewaarwordingen. Die nog leven in eenheid met de moeder, die nog vrij zijn van al die (mijns inziens) verschrikkelijke gereformeerde denkBEELDEN. Eng.

    Hoe kan je spreken van citaat:
    “Wanneer de hoog ontwikkelde systematische wetenschapsbeoefening op het terrein van het geloof in het Westen zich niet mengt met de milde oosterse wijsheid waarvan heel het Woord van God is doortrokken en waarin zo veel ruimte wordt gelaten voor het besef dat de Heere ons bij veel zekerheden toch ook nog veel te raden heeft overgelaten, dan kan het niet anders of men komt in de kerk voortdurend met elkaar in aanvaring.”

    Waar heeft die persoon het over? “God” en de “Heere” en de “milde oosterse wijsheid”? ? Kan dat überhaupt “gemengt” worden?

    Een persoonlijke God of Heere, mengen met het onpersoonlijke onkenbare Tao misschien? Of met de goddelijke onpersoonlijke energie van Het Brahman?

    Eerst je christelijke persoonlijke godsbeeld opgeven en dan pas je inleven in de oosterse denkwijze. En oosterse wijsheid, die is niet mild: lees maar eens wat Krishna zegt tegen Arjuna in de Bhagavat Gita als hij staat tussen de legers: totale onthechting en overgave volgens de wet van Karman. Zelfvergetelheid en verzaking: een instrument worden. Om het op zijn christelijks te zeggen: neem je kruis op. Of ik ben hier niet gekomen om vrede te brengen maar het zwaard.

    Wij mensen hebben allemaal een zware weg te gaan. Ik benijd de gereformeerden niet. Wat een worsteling om uit die dogmatische denkbeelden te komen als je er zo diep in vast zit, vooral als je op het eind van die tunnel het licht ziet…..meen ik te lezen…. maar erg ver weg lijkt me. Maar ja: wie ben IK?

    To be or not to be that is no answer.

    Like

  8. Goed van je Paul dat je dit heikel punt ter dicussie durft te stellen. Feit is natuurlijk dat de moderne wetenschap de gewone mensen dom houdt, het valt niet uit te leggen. Zo kon en kan de kerk ook niet alles uitleggen. Het is vervolgens de vraag of dat erg is… Je kan alleen wat leren als je er ontvankelijk voor bent. Ik denk dat er weinig mensen zijn die het gevoel hebben dat ze dom worden gehouden. Dat zijn meestal anderen die dat vinden. Mensen weten gewoon: dit gaat mijn pet te boven. En dat is misschien wel de hoogste vorm van wijsheid.

    Like

  9. joost tibosch sr

    Aan het eind van een heel lang denkend en actief leven -wat moet je als verantwoordelijke mens, die dat kan, anders?- ben ik als een oude Johannes uiteindelijk wetenschappelijk denkend en praktisch niet verder gekomen dan: “Wie niet liefheeft blijft in de dood. Iedereen die zijn broer en zuster haat, is een moordenaar”. Met al mijn nog denkend wetenschappelijk instemmend vermogen blijf ik gewoon maar proberen om dat waar te maken.

    Like

  10. de kerk wil weer terug naar de periode van voor de verlichting. Mensen lekker dom houden. Heel goed Kerk!!!!!

    Vooral het woord ‘valse idee’ zegt wel genoeg. Redelijk schijnheilig van een instantie die eeuwen lang een absolutistisch dogma heeft opgelegd.

    De wetenschap en vooral de theoretische wetenschap en filosofie leggen geven heel veel mogelijkheden weer. Typisch weer een voorbeeld van iemand die niks van wetenschap en filosofie weet.

    Like

Reacties welkom.

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.