Met deze onmiskenbare verwijzing naar Het algemeen betwijfeld christelijk geloof van H. M. Kuitert mengt natuurkundige en filosoof prof. dr. Marc J. de Vries zich met het artikel Spanning evolutietheorie en theologie niet bevredigend opgelost in nieuwste boek in de wederom oplaaiende discussie over evolutietheorie versus christelijk geloof. En dit weer als gevolg van En God zag dat het goed was, dat afgelopen oktober verscheen. Zijn grootste kritiekpunt is dat de status van de evolutietheorie niet ter discussie staat: het debat mag er slechts over gaan hoe de theologie zich zo kan aanpassen dat ze naast de evolutietheorie nog bestaansrecht overhoudt.
Schreef Kuitert nog over de onzekerheid van wat (nog) christelijk geloof is en wat niet meer, een onzekerheid die gevoed werd door de veelheid en willekeur (‘alles kan’), nu verdedigt En God zag dat het goed was het onbetwijfelde geloof in de wetenschapsfilosofische status van de evolutietheorie. Ook dit lijkt mij gevoed door de veelheid en willekeur van ‘alles kan’.
De auteurs zijn volgens ons te optimistisch over de natuurwetenschappelijke methode. Die is per definitie reductionistisch van aard en geeft dus geen volledig beeld van de werkelijkheid. Het boek onderkent dit onvoldoende, wat resulteert in een onkritische acceptatie van de evolutietheorie. (Dr. Machiel Blok, ir. Ko van Dijke, drs. Eric van der Poel en dr. Ruth Seldenrijk in ‘Waar blijven we met ‘En God zag dat het goed was?’.)
Iedereen zal toegeven, stelt De Vries, dat de aannamen waarop de evolutietheorie berust alleszins redelijk zijn, zolang er geen aanleiding is om anders te veronderstellen. Hij reageert op een bijlage achter in het boek waarin medisch bioloog en wetenschapsjournalist René Fransen de natuurwetenschappelijke argumenten op een rij zet, en reageert daarbij tevens op een hoofdstuk waarin de wetenschapsfilosofische status van de evolutietheorie wordt verdedigd.
‘Maar wat als die aanleiding er vanuit een andere discipline wel is? Is er dan de openheid om de aannamen ter discussie te stellen? Wat de auteur van dit hoofdstuk betreft niet, en dat lijkt me wetenschapsfilosofisch gezien geen sterk standpunt.’
Volgens De Vries, in het RD, leggen de auteurs de Bijbel op het procrustesbed. Dit boek wordt zo gedwongen tot bekentenis van verenigbaarheid met de evolutietheorie. De noodzaak daartoe ontstaat, zegt hij, omdat de evolutietheorie voor onaantastbaar gehouden wordt.
‘De indruk die het boek achterlaat bij de lezer is het oude positivistische idee dat de natuurwetenschappen de meest betrouwbare kennis opleveren en dat je in andere wetenschappen alle kanten op kunt.’
Intussen houdt het Logos Instituut op En God zag dat het goed was – Christelijk geloof en evolutie in 25 cruciale vragen de reacties bij in een overzicht. Logos vraagt zich af wat het theïstisch evolutionistische wereldbeeld doet met ons.
‘Volgens creationisten is dit wereldbeeld een doorvoerhaven naar vrijzinnigheid en ongeloof; theïstisch evolutionisten menen dat dit wel meevalt. Is ‘En God zag dat het goed was’ een nieuwe steen in de vijver van het Nederlandstalige protestantisme of slechts een voortgaande rimpeling?’
De Vries vindt dat de mogelijkheid opengelaten moet worden dat de wording van hemel en aarde en van de verscheidenheid van het leven een gebied is waar het instrumentarium van de natuurwetenschappen eenvoudigweg niet goed bij kan.
Bronnen:
– Spanning evolutietheorie en theologie niet bevredigend opgelost in nieuwste boek
– Waar blijven we met ‘En God zag dat het goed was?’
En God zag dat het goed was | William den Boer, René Fransen en Rik Peels (red.) | Uitgeverij Summum | 426 blz. | € 19,99 | ‘Christelijk geloof en evolutie: hoe verhouden die twee zich tot elkaar? Wat kan er van de evolutietheorie aanvaard worden als de Bijbel Gods openbaring is? En wat zijn de consequenties voor het christelijk geloof als de evolutietheorie waar is? In 2017 riep het boek En de aarde bracht voort van Gijsbert van den Brink hierover veel verschillende reacties op. In En God zag dat het goed was nemen 25 deskundigen de handschoen op en onderzoeken zij op deelgebieden verder hoe een bepaald element uit het christelijk geloof zich verhoudt tot de evolutietheorie. Een breed palet aan auteurs behandelt een scala aan vragen op wetenschapsfilosofisch, exegetisch-hermeneutisch en systematisch-theologisch terrein. Elke auteur trekt op zijn of haar deelgebied een eigen conclusie.’ (Summum)
Beeld: achterdesamenleving.nl
GODEN EN MENSEN 
Trouwe Lezeres, er is een harde grens tussen binnenwereld en buitenwereld.
Ik zit er in en ‘jullie’ zitten er buiten.
Gezien het feit dat ik ‘jullie’ niet kan laten verdwijnen.
Zit er niks anders op dan mijzelf te laten verdwijnen.
Het sterven van jezelf noem ik dan weer liefde.
Zodoende kan ik Jezus waarderen die begreep dat hij zelf moest sterven om de dood te overwinnen.
En kan ik tevens de evolutietheorie waarderen die de ONTWIKKELING van het leven verklaart.
(Over het ONTSTAAN van leven, laat staan de geestelijke mens, zegt de evolutietheorie niks.)
De evolutietheorie zegt dat organismen die het beste aangepast zijn aan hun omgeving de grootste kans op overleving hebben. Dat zien we terug op meerdere vlakken dan alleen evolutie. In de mensenwereld hebben de ‘best aangepasten’ ook de grootste kans op overleving. Pakken wat je pakken kan!
De Christus-natuur staat haaks op de evolutie-natuur. En dat is niet omdat één van beide naturen onwaar zijn. De Christus-natuur is er om beide naturen te verenigen. Het recht van de best aangepaste hoeft niet persé te gelden. Door een daadwerkelijk mededogen en liefde voor de ander komen we tot een christelijke liefde in de daadwerkelijke zin van het woord. Let op het woord ‘daadwerkelijk’! Onze daden maken de werkelijkheid. Beantwoorden we aan de evolutie, dan gaan we geheel voor ons zelf. Onze daden maken dan een egoïstische rijkdom voor ons zelf mogelijk. Beantwoorden we aan onze Christus-natuur, dan verwezenlijken een persoonlijk voelen en meeleven met de ander. Dat komt omdat we onszelf hebben ‘gedood’ gelijk de Christus.
Als ik pastoor of dominee zou zijn, dan zou ik evolutietheorie van de kansel prediken! Omdat het zo prima past in de christelijke leer. En niet als schrikbeeld of waarschuwing, maar om je zelf te leren kennen. Willen de beminde gelovigen een concurrerende houding tegenover de medemens? Of willen ze een liefdevolle houding tegenover de medemens? (En voor al wat er is natuurlijk)
Ik had dominee of pastoor moeten worden 😉
LikeLike
Zwerver,
‘Omdat spiritualiteit c.q. mystiek per definitie over de binnenwereld gaat.’
Dat is in zekere zin waar maar de binnenwereld is niet in zichzelf opgesloten en afgegrendeld, er is een wisselwerking tussen binnen- en buitenwereld. En dat bedoel ik niet alleen maar zintuiglijk.
De binnenwereld wordt gereflecteerd en geprojecteerd in de buitenwereld. Of/en: de buitenwereld ‘herkent’ je binnenwereld en reageert daarop. En dat zijn slechts een paar aspecten en ook nog op een gebrekkige manier onder woorden gebracht. Ik ben ervan overtuigd dat de gehele werkelijkheid veel complexer functioneert dat wij als mens kunnen inzien, overzien. We zien alleen maar wat we kunnen zien, en dat is (voor mij althans) slechts een fractie van wat er ‘gaande’ is.
Zo gezegd lijkt het alsof ik de grens tussen binnen- en buitenwereld kennelijk anders zie en ervaar dan jij. Maar eigenlijk geloof ik dat niet …. 🙂
LikeLike
Het is raar dat de verhaaltjes die Mozes, in zijn tijd, over het ontstaan van de aarde en organisch leven, heeft uitgewerkt, na zo veel jaren, nog steeds, door sommige mensen, als goddelijke waarheid aanzien wordt. Ze kunnen wel geen duidelijk beeld van die mythische god geven. Enkel wat vage omschrijvingen en schilderijen, die op mensenmaat gemaakt zijn, moeten ons tevreden stellen.
Dat Mozes die god gebruikt heeft om zijn woorden meer kracht te geven, wordt over het hoofd gezien.
LikeLike
Trouwe lezeres, je hebt helemaal gelijk. Ik druk me weer eens slordig uit. Ik acht het nadelig om de bijbel te lezen met het vizier gericht op de buitenwereld. In de buitenwereld ligt de evolutietheorie en de wetenschap. Wat kan iemand die met spiritualiteit bezig is de evolutietheorie nou schelen? Dat is dwalen. Niet alleen omdat evolutie de beste verklaring is voor het ontstaan der soorten, maar omdat spiritualiteit m.i. niet eens gaat over de buitenwereld c.q. de wetenschap.
Er kan dus nooit een conflict zijn tussen spiritualiteit c.q. mystiek en wetenschap. Omdat spiritualiteit c.q. mystiek per definitie over de binnenwereld gaat. Geloof en wetenschap kunnen wel in conflict zijn omdat geloof ook over de buitenwereld gaat. (Maar de wetenschap heeft toch geen boodschap aan gelovigen.)
Je schrijft: “Ik weet niet zo goed in hoeverre gelovigen de mystieke aspecten ontdekken die in de Bijbel verwerkt zijn.”
Laat mij duidelijk zijn. Ik heb niets tegen gelovigen zolang zij geen schade aan richten. En het is legitiem om te geloven dat dat wat in de bijbel staat letterlijk waar is. Het kan een opmaat zijn naar de “kennis van het hart”. Christenen kunnen elkaar daar ook in mee nemen. Maar gezwatel over de evolutietheorie leidt nergens naar. Het verstandigste is om dit zo veel mogelijk te negeren. (Vergeef hen Heer, ze weten niet wat ze zeggen.)
Dankjewel voor het corrigeren. Ik heb een slordige uitdrukkingsvaardigheid en het is goed om mij daar van bewust te zijn.
LikeLike
Beste Zwerver,
Je zegt over het waardevolle van oa Bijbelse geschriften: ‘Niet zo zeer uit geschiedkundig oogpunt, maar vanuit de mystiek welke er in verwerkt zit.
Uiteraard heeft dat ook weer zijn nadelige kanten. Gelovigen vinden altijd wel een aanleiding om hun eigen ideeën te legitimeren met de bijbel in de hand.’
Het is niet mijn bedoeling om muggenzifterig te zijn, maar volgens mij liggen hier misverstanden op de loer. Als ik zonder jou te kennen en zonder echt na te denken dit lees, staat er dat het nadelige kanten heeft dat er waardevolle mystiek in Bijbelse geschriften verwerkt zit…
Ik weet niet zo goed in hoeverre gelovigen de mystieke aspecten ontdekken die in de Bijbel verwerkt zijn. Als ze nav het ontdekken van een mystieke aspect hun ideeën gaan legitimeren, moeten ze m.i. die mystieke teksten nog maar eens goed op zich laten inwerken… En als ze dat gedaan hebben, in hoeverre zijn ze dan nog gelovig.
LikeLike
Armand, ik beschouw de bijbelse geschriften en andere geschriften dan ook als waardevol.
Niet zo zeer uit geschiedkundig oogpunt, maar vanuit de mystiek welke er in verwerkt zit.
Uiteraard heeft dat ook weer zijn nadelige kanten. Gelovigen vinden altijd wel een aanleiding om hun eigen ideeën te legitimeren met de bijbel in de hand.
Ik vind dat mensen die de evolutietheorie in vraag willen stellen met het oog op de bijbel net zo min serieus te nemen als mensen die de Joden het uitverkoren volk of land noemen. Die zijn verdwaald in hun geloof, laat ze maar wat. De grens dienen we te trekken bij hen die bijvoorbeeld homohaat prediken met de bijbel in de hand. Maar mensen die de evolutietheorie in vraag stellen, dat lijkt me ongevaarlijk. En of evolutietheorie correspondeert met hun dwaling zal me een zorg zijn.
LikeLike
Zwerver,
Dat evolutie bestaat, lijkt mij evident. Een aandachtige kijker ziet dat in het dagelijks leven. Dat betekent niet dat de verzameling van bijbelse geschriften leugenachtig zijn. Ze werden geschreven om het joodse volk, moreel, op peil te houden. Ze zijn moreel, mythisch en ook geschiedkundig waardevol. Tevens halen sommigen daar spirituele inspiratie uit. Dat die geschriften, evenals bv de koran misbruikt werden en worden, doet niets af aan hun geschiedkundige waarde. Bv de joden werd een meerwaardigheidscomplex (uitverkoren volk) meegegeven.
LikeLike
@Armand: “De meeste religieuze verenigingen ontkennen evolutie. ”
Welnee. De paus heeft de evolutietheorie al in de jaren 1950 geaccepteerd. De grote protestante kerken hebben er evenmin problemen mee. Dankzij het werk van de gereformeerde evolutiebioloog Jan Lever ging de Vrije Universiteit rond 1970 om. In de VS sterven evolutie-ontkenners langzaam uit.
LikeLike
“het debat mag er slechts over gaan …..”
Paranoia. Het grootste deel der evolutiebiologen bekommert zich totaal niet waar theologen wel of niet over mogen debatteren. Daar hebben ze geen tijd voor.
“de aannamen waarop de evolutietheorie berust alleszins redelijk zijn, ….”
Die aannames zijn algemeen wetenschappelijk en zullen dus nog wel een tijdje redelijk blijven. Eén zo’n aanname is dat een theorie zonder overbodige aannames (zoals goddelijke interventie) die alle bekende en relevante empirische data correct beschrijft geaccepteerd kan worden. Een andere, gerelateerde aanname is dat empirische data, die per definitie uit onze natuurlijke werkelijkheid gehaald worden, het beste met een naturalistische theorie beschreven kan worden.
“Is er dan de openheid om de aannamen ter discussie te stellen?”
Ja. Een aardig rijtje: Popper, Kuhn, Lakatos, Feyerabend, Latour. Dit rijtje is incompleet. Uit niets blijkt dat De Vries zelfs maar uit de tweede of derde hand bekend is met de door hen gevoerde discussies.
“het oude positivistische idee dat de natuurwetenschappen de meest betrouwbare kennis opleveren ”
Dat idee is niet positivistisch, dat is een simpele conclusie gebaseerd op twee waarnemingen:
1. Wetenschap is in staat consensus te bereiken;
2. Religie (in de breedste zin van het woord, dus inclusief theologie) niet, tenzij door toepassing van fysiek geweld.
“Logos vraagt zich af wat het theïstisch evolutionistische wereldbeeld doet met ons.”
Logos Insituut propageert Jonge Aarde Creationisme en verwerpt dus grote delen van de moderne wetenschap – niet alleen de evolutietheorie, maar ook de moderne natuurkunde, scheikunde. psychologie, geschiedkunde en geologie. Ik ben er vast nog een paar vergeten. Zoals alle Jonge Aarde Creationisten vraagt Logos zich helemaal niets af, want het heeft dankzij zijn particuliere theologie alle antwoorden al paraat.
“De Vries vindt …..”
De Vries begrijpt niet dat wetenschappers zich niet bezighouden met de hemel, omdat ze zich moeten beperken tot onze natuurlijke werkelijkheid. Hij begrijpt ook niet dat wetenschappers heel goed beseffen dat hun instrumentarium beperkt is. Het probleem is dat De Vries niets beters voorhanden heeft en dus ook niet aanbiedt. Logos meent van wel – de onfeilbaarheid van de Bijbel en hun pseudo-letterlijke interpretatie ervan.
LikeLike
Het lijkt mij redelijk om in de evolutietheorie te ‘geloven’. Het voortschrijdend proces van evolutie in de soorten is gewoon te zien. We begrijpen steeds beter hoe de soorten ontstaan zijn en vinden steeds meer vroegere mensen. En via onderzoek met DNA is ook vast komen te staan dat er diverse vermengingen zijn geweest met andere mensachtigen. Verder is het ook volstrekt logisch waarom bijvoorbeeld mensen in de tropen een donkere huidskleur hebben en in onze contreien niet. Dat wijst op een selectieproces waarbij de mens is aangepast aan zijn omgeving.
https://newscientist.nl/nieuws/blanke-europese-huid-slechts-8000-jaar-oud/
Maar nu mijn punt. Waarom zou ET is strijd zijn met Genesis? Er denkt toch hopelijk niemand dat er een journalist bij stond toen Adam en Eva het paradijs uit werden getrapt? Het is toch klip en klaar dat Genesis een allegorie is? ( = Symbolische voorstelling van een gebeurtenis of situatie die op zichzelf moeilijk in concrete vorm uit te beelden is.)
Adam en Eva staan symbool voor de eerste denkende mensen. Wie dat ook geweest moge zijn.
Door de bijbel op de juiste waarde te schatten is de bijbel niet in strijd met ET.
Wie wil dwalen in ‘geloof’, die moet dat zelf maar weten.
LikeLike
bertmorrien,
Een reactie op jouw schrijven van 16 NOVEMBER 2019 AT 01:25.
Jouw vraag: *****”Wat heeft jouw reactie met evolutie te maken?”*****
Pauls bericht handelt over de discussie tussen de visie van het christelijke geloof en de evolutietheorie. Daar komt ook aan te pas, zoals de titel van dit bericht zegt: “Het algemeen onbetwijfeld geloof in de evolutietheorie”
Sommigen staat daarin recht tegenover elkaar, terwijl anderen die twee visies proberen te verenigen. In mijn betoog van 15 NOVEMBER 2019 AT 19:31 heb ik een andere optie gegeven. Het is mijns inziens onmogelijk om twee visies, die sommige facetten uitsluiten, te verenigen. Zeker als we naar een verklaringen zoeken. Als men open van geest is, zijn er ook andere opties dan het christelijke geloof (of gelijk welk geloof) en de evolutietheorie. Ik dacht dat het ondertussen duidelijk geworden was dat ik niet in god geloof en dat ik elke godsdienst verwerp. Ik heb ook al een paar keer laten vallen dat ik een wetenschappelijke opleiding heb genoten, maar niet volledig akkoord kan gaan met die wetenschap. Het is niet omdat je niet akkoord gaat met de evolutietheorie zoals die nu geformuleerd is, dat je automatisch een gelovige bent.
In mijn betoog van 15 NOVEMBER 2019 AT 19:31 zie je dat ik noch akkoord ga met de gelovigen, noch met de evolutietheorie zoals die nu aangedragen wordt door de “wetenschap”.
Gelovigen kwaken na wat hun leer of leiders hen voor-kwaken, maar ze weten eigenlijk niet of het klopt. Bij de meeste wetenschap-aanhangers is dit niet anders. Ze kwaken na wat ze op school geleerd hebben of wat “geleerden” hen voor zeggen. De evolutietheorie is in die zin niet meer dan een geloof voor de aanhangers. Ze hebben het voor horen zeggen. Ze weten eigenlijk niet of het klopt. Daar moeten we eerlijk in zijn. Dat is ook wat de titel van Pauls bericht aangeeft.
Wat ik zeg, staat los van religie. Er zijn sterk beredeneerde, niet-religieuze argumenten om de evolutietheorie zoals die nu bestaat te verwerpen. Die beredeneerde argumenten bekijken is ook wetenschap. Deze op voorhand, zonder onderzoek verwerpen is dogma. En dat laatste is wat er meestal gebeurt bij de huidige “wetenschap”. Als we de evolutie bekijken, is het ook goed om te kijken naar waar religies hun symbolen gehaald hebben en wat ze ervan gemaakt hebben. Tegelijkertijd zou men op het ontstaan van de huidige “wetenschap” botsen, en zou ook duidelijk worden hoe beide, vanuit een zelfde startpunt, elkaars tegenpolen geworden zijn. Terwijl dat startpunt beide omvat, maar dan zonder de onzin die eraan werd toegevoegd. Dat heeft nog altijd niet met religie te maken, het is gebaseerd op testbare natuurwetten die voorbij tijd, ruimte en dood gaan. Maar blijkbaar, als men spreekt over het ‘niet-materiële’ of ‘geestelijke’, wordt men automatisch in het hokje van ‘religie’ geplaatst. Dat neigt toch naar het dogmatische. Net zoals gelovigen automatisch alles verwerpen wat hun god in vraag stelt.
Pauls bericht handelt over evolutie vanuit twee, elkaar tegensprekende visies. Wel, ik geef een andere optie voor diegenen die bereid zijn het te onderzoeken. De optie waar ik naar verwijs zou misschien wel opheldering kunnen brengen in bepaalde zaken van de evolutie, waardoor zowel gelovigen als “wetenschappers” eventueel van koers zouden kunnen veranderen. Dat heeft mijns inziens alles te maken met evolutie binnen de context van Pauls bericht.
Vriendelijke groet
LikeLike
bertmorrien
Zowel reliegie als wetenschap hebben met evolutie te maken.
De meeste religieuze verenigingen ontkennen evolutie. De wetenschap bevestigt evolutie maar heeft voor het onstaan van het heelal en het ontstaan van organisch leven, geen sluitende verklaring.
Het is echter zeker dat er een gamma van natuurkrachten bestaan, waarvan we de oorzaak niet kennen.
LikeLike
internettoerist,
Wat heeft jouw reactie met evolutie te maken?
Mij dunkt dat evolutie ook niet raakt aan het
morele en spiritueel leven. Je mag best geloven dat God de evolutie een handje geholpen heeft maar daar zijn geen aanwijzingen voor. Wetenschappelijk onderzoek impliceert dat er vragen zijn dus dat kan geen argument tegen wetenschap zijn. Bovendien is religie niet in staat wetenschappelijk verantwoorde antwoorden te geven. Veel religieuze stromingen gaan van dogma’s uit maar wetenschap beslist niet, tenzij je strikt logisch redeneren en uitsluitend afgaan op empirische onderzoeksresultaten als dogmatisch bestempelt.
De consequentie zou zijn dat kennis uit onlogisch gebrabbel en duimzuigerij verkregen zou kunnen worden.
Dat is voor mij onaanvaardbaar maar, nogmaals, wat heeft jouw reactie met evolutie te maken?
LikeLike
Armand zegt hier een paar rake zaken. (15 NOVEMBER 2019 AT 08:29).
Namelijk: *****”Aan het praktische leven tracht de wetenschap tegemoet te komen.
Aan het morele en het spiritueel leven trachten godsdiensten en humanistische verenigingen tegemoet te komen.”*****
Helaas sluiten zowel godsdiensten als de huidige “wetenschap” bepaalde facetten uit. Hun dogma’s maken de vereniging ook onmogelijk. Beide, zowel godsdiensten als de huidige “wetenschap”, zijn vergeten dat zij slechts een onderdeel vormen van een oeroude, allesomvattende wetenschap. Die oeroude kennis wordt door zowel de godsdiensten als de huidige “wetenschap” verketterd, terwijl beide een flauw en vervormd afkooksel zijn van die oeroude wetenschap. En vanuit die flauwe en verkrachte afkooksels gaat men de confrontatie aan om het grote “gelijk” te bewijzen, of probeert men een vereniging te bewerkstelligen. Totale energieverspilling. Zolang gelovigen niet willen inzien dat ze onzin geloven, en zogenaamde “wetenschappers” niet open staan voor het niet-materiële of geestelijke, is het onbegonnen werk.
Door de gestelde dogma’s en de verkettering is het ook steeds moeilijker om nog tot die alomvattende oeroude kennis te komen. Gelukkig is ze voor het individu, die nog open van geest is, nog altijd toegankelijk. Om niet verketterd te worden houden die individuen dat vooral geheim, wat het ook nog moeilijker maakt voor de zoekende onderzoeker. De mensheid maakt zichzelf wijs dat ze erop vooruit gaat, helaas is het omgekeerde waar. De hedendaagse “wijzen” en “geleerden” kunnen niet tippen aan die oeroude, allesomvattende wijsheid. Die wijsheid is een wetenschap, niet een geloof, en sluit het geestelijke niet uit. Alle aspecten dienen in rekening gebracht te worden. Nu nog onze zogenaamde “wijzen” en “geleerden” overtuigen.
Vriendelijke groet
LikeLike
Het leven van de mens heeft verschillende facetten.
1. Het practische, dagelijkse leven
2. Het morele leven
3. Het fantasieleven.
4. Het spirituele leven.
Aan het practische leven tracht de wetenschap tegemoed te komen.
Aan het morele en het spiritueel leven trachten godsdiensten en humanistische verenigingen tegemoed te komen.
Voor het fantasieleven hebben we boeken en film enz.
De verschillende facetten zijn niet afgescheiden en hun paden kruisen elkaar voortdurend.
Godsdienst is gekruid met fantasie, mythe, moraal en wetenschap en omgekeerd.
Iedereen moet zijn levenssoepje koken en kiezen uit de ingrediënten die zij/hij belangrijk vindt.
LikeLike
Religies zijn de mythische benadering van de werkelijkheid terwijl wetenschap de practische benadering is van diezelfde werkelijkheid. Beiden hebben hun nut in het leefbaar maken van ons kort aards bestaan.
LikeLike
[…] november 2019: Filosoof en schrijver Paul Delfgaauw verwijst op zijn website Godenenmensen naar de discussie die gaande is rondom het boek ‘En God zag […]
LikeLike
Hou nou toch op. Evolutie wordt dermate goed begrepen dat dit ook op kunstmatige wijze bereikt kan worden. Je hoeft daar net zo min over te twijfelen als aan de uitkomst van 1+1.
LikeLike