Dialogen tussen Oost en West. ‘Zinzoekers zijn mensen die existentiële vragen durven te stellen,’ zeggen monnik Thomas Quartier en kunstenaar Paul van der Velde. En dat laten ze horen ook, gisteren in de Abdij van Berne in Heeswijk. Niet alleen in woord en vertelling, maar ook met ‘Sacred chants’, Gregoriaanse en oud-Hindi gezangen, samen met Geertruid Steenbakkers en Henry Vesseur. In de Dialoog tussen Oost en West raken Thomas en Paul gedreven met elkaar in gesprek onder leiding van Christoph Lüthy. De complete dialoog vind je terug op zo’n 200 bladzijden in hun – ook deze dag – gepresenteerde boek Zinzoekers, waarin voor beiden geldt dat er ‘binnen hun eigen fascinatie voor het vakgebied sprake is van een diep esthetische en existentiële bevlogenheid, zeker ook waar het de vorm van beleving betreft’.
‘U heeft één slagtand, een groot lichaam, u bent ontstaan uit puur goud. U heeft een grote buik, grote ogen, ik prijs u, Ganesha. Uw rijdier is een muis, snoepjes eet u telkens uit uw hand. Uw oren zijn als waaiers, de heilige draad hangt naar beneden. U heeft de gestalte van een dwerg, u bent de zoon van de grote Shiva. U neemt al mijn problemen weg. Ik prijs u, liggend aan uw voeten.’ (Ekadantam – hymne op Ganesha in Sanskriet)
En die beleving wordt gedeeld. In de kerk van de abdij klinken de hymnen en de psalmen door de goede akoestiek extra mooi. Vooral de oud-Hindi hymnen en traditionele hymnen in het Sanskriet, door Paul melodieus gereciteerd, ervaar ik als van een ontroerende schoonheid. Voor mij nieuw, naast het voor mij bekendere Gregoriaans, dat minstens zo prachtig klinkt. Ik vind het een vorm van ‘lived religion’, geleefde religie, zoals de auteurs praktijken en ervaringen van religie verwoorden in Zinzoekers.
‘Domus mea, domus orationis vocabitur, dicit Dominus: in ea omnis, qui petit accipit: et qui quaerit, invenit et pulsanti aperietur. (GR 402) ‘Er staat geschreven: ‘Mijn huis moet een huis van gebed zijn.’ Want ieder die vraagt ontvangt, en wie zoekt vindt, en voor wie klopt zal worden opengedaan.’ (Mt. 21,13; 7,8)
In Zinzoekers zijn de benedictijner monnik, theoloog, religiewetenschapper, schrijver, spreker en musicus Thomas, en hoogleraar Aziatische religies en kunstenaar Paul, in een voortdurende dialoog. Ze leggen elkaars betrokkenheid – zo schrijven zij op de cover – bij christelijke en oosterse spiritualiteit naast elkaar en wisselen hun ervaringen uit met pelgrimages, rituelen, kunst en cultuur. ‘Het is een soort laboratoriumexperiment waar hopelijk veel lezers zich in herkennen en hun eigen verhalen in teruglezen.’ Voor elke zinzoeker – zoals ik – zouden het ‘bronnen van inspiratie kunnen zijn door zowel de verschillen als de verrassende parallellen’.
In Zinzoekers (met opvallend mooie zwart-wit illustraties van fotograaf Ted van Aanholt), schrijft Thomas er voor mij als opdracht in: ‘Voor Paul, verbonden in zinzoeken. Pax!’ – en Paul pent iets in het Sanskriet dat ik nog moet vertalen of het moet: ‘Veel succes!!’ betekenen, dat staat eronder. Thomas en Paul leggen de nadruk niet zozeer op zin, maar op het zoeken. Alleen de Inleiding al geeft inspiratie genoeg om van de dialoog in zeven hoofdstukken te zullen genieten. Wat wil je ook met titels als De kunst van het zinzoeken; Wegen van zinzoekers; Geregeld zinzoeken; Biografieën van zinzoekers; Ruimte voor het zinzoeken; Zinzoeken ritualiseren en Reflecteren op het zinzoeken. In een van mijn volgende blogs kom ik hier zeker op terug.
De bijeenkomst zelf is inspirerend genoeg voor de bijna honderd bezoekers. De vrolijke uitbundigheid van Thomas werkt aanstekelijk, hij praat met heel zijn lijf, hij komt handen te kort om zijn woorden kracht bij te zetten. Het valt niet eens meer op dat hij een ingetogen monnikengewaad draagt, plus capuchon. En dan Paul, die een prachtig goudkleurig Indiaas jasje draagt – een waarop David Bowie jaloers geweest zou zijn. Ook bij hem uitbundigheid, wel wat ingetogener dan Thomas, maar hij is, net als Thomas, zeer gevat, en ook niet wars van een grapje. En dan zijn prachtige Sanskriet recitatie… Dit valt trouwens op: de vrolijkheid en de hartelijkheid waarop de monniken – en een zuster – en Paul – met elkaar omgaan. En allen stralen passie uit.
Thomas pakt ineens zijn mondharmonica erbij om twee wel heel andere ‘chants’ te begeleiden. Iedereen, ook de bezoekers – zij het zachtjes en voorzichtig – zingen aan het einde van de bijeenkomst mee met Where have all the flowers gone, long time passing? en: How many roads must a man walk down.
Na afloop is het vol in boekhandel annex café Berne bij de abdij. Spirituele boeken te over natuurlijk, maar Zinzoekers gaat als warme broodjes – of als koude Berne biertjes – over de toonbank. Thomas en Paul hebben schik in het signeren van hun boek. Dat doen ze ook al met vrolijke geestdrift. Als een mens nu nog niet geïnspireerd raakt… Ik zoek mijn weg terug naar huis, met extra zin in zoeken. Maar, zoals een van de monniken zei: ‘Zoeken is ook gevonden worden.’ En Paul zegt: ‘Zoek nooit. Zet een stap en ga verder…’
Zinzoekers | Paul van der Velde en Thomas Quartier | © Berne Media | 2018 | uitgeverij abdij van berne | bernemedia.com | Fotografie: Ted van Aanholt | Vormgeving Garage BNO | €17, 90
Foto: Thomas en Paul vertellen door, ook aan de signeertafel… (© PD)
GODENENMENSEN 
Wat fijn om je (h)eerlijke ervaring te mogen lezen. Zo blijkt maar weer of je nu een Benedictijner pij aan hebt of een Indiaas goud gekleurd jasje 😉 ….het wezenlijke zat ‘m in het delen van dat wat een ziel beroerde. En dat resulteerde, zo blijkt, in het aansteken van enthousiasme bij de ander. Levensadem….we kunnen het bij elkaar inblazen om gaande te kunnen blijven. Je verhaal maakte me blij.
LikeGeliked door 1 persoon
Het is waarlijk een zeer groot genoegen om een cursusje Hindoeïsme van “kunstenaar” Paul van der Velde te mogen meemaken. Te snel ging het voorbij. Ik had de eer hem en enkele studenten na afloop van de cursus snel naar het station in Maastricht te brengen zodat hij de laatste trein naar Nijmegen kon nemen. Interessante gesprekken. Hij danste ook nog en zegde mantra’s op naast de levendige studie. Enthousiast en sprankelend direct en met glanzende ogen. Hij vertelde dat hij bijna in een film in Bollywood had gespeeld, maar dat ging niet door.
Ik vind het erg leuk, dat hij zo gewoon is. (prof. dr. P.J.C.L. van der Velde Hoogleraar – Vergelijkende Godsdienstwetenschap) https://www.ru.nl/personen/velde-p-van-der/
Het is toch prachtig dat hij in dit blog voorkomt als kunstenaar. Hij laat zich er totaal niet op zijn geweldige eruditie en wetenschappelijke kennis en ervaring voorstaan Zijn beheersing van vele talen is voor mij onvoorstelbaar. Sanscriet, Hindi, ik geloof dat hij nog een studie gedaan had in middeleeuws Sanscriet of Hindi of een Europese loot ervan of zoiets, misschien zijn promotiewerk. Onder de aanwezigen in de cursus was een Tamil Hindoeïst van de Tempel uit Heerlen. De tempel Murugan waar ik het eerder al over heb gehad. Murugan is het broertje van Ganesh. Toen Paul v.d. Velde dat merkte ging hij even kort in op de verschillende schrifttekens en betekenis tussen het Tamil (als taal) en Hindi.
Over de “oorspronkelijke” historische Ariërs (van Sanskriet āryan: ‘nobel’, ‘rein’, ‘puur’). Daarmee wordt een groep volkeren bedoeld. Ariërs zijn nogal blank en komen in de hoogste kaste voor.
Paul v.d. Velde is ervan overtuigd dat de Ariërs vanuit Europa in aloude tijden in India zijn terechtgekomen. Dat maakt hij op uit sommige namen en verwijzingen in de Veda’s. Volgens hem kan je zo reconstrueren welke route de ariërs hebben genomen, door namen van bijvoorbeeld rivieren en bergen. Dat vinden de Hindoes natuurlijk niet: de hoogste wijsheid is in het oude India ontstaan. Het Nederlands als taal is volgens hem een soort levend fossiel, zo enorm oud dat het in de nevelen van de oudheid is verdwenen. Nederlands dus als de oudste taal in Europa en India. Pas door zijn lessen heb kwam ik erachter dat veel termen uit de esoterische wijsbegeerte (die ik bij de Theosofen had geleerd) wel erg op het Nederlands leken. (zoals loka voor plaats (localiteit)
Van hem heb ik geleerd, dat het in India gaat om het gevoel van het religieuze en de nauwgezette uitvoering van de rituelen. en niet om de leer, als zodanig. Geen dogmatisme dus.
Pas zijn er rellen uitgebroken omdat er vrouwen waren in de leeftijd dat ze nog menstrueerden die een bepaalde Tempel bezochten. De arme monniken hadden dagen nodig om met rituelen alles weer rein te krijgen. Om Paul even te proeven, over het eten en reinheid. Dit vind ik echt genieten…
(groet van Jan
LikeGeliked door 1 persoon
Vanochtend werd ik wakker zoals gebruikelijk. Terwijl mijn lichaam tijdens mijn slaap uitrustte, bleek dat mijn geest druk bezig was geweest. Tot mijn genoegen kan ik enkele inzichten die ik vanochtend had gekregen met u delen. Het is niets bijzonders hoor, mogelijk heeft u het al lang begrepen. Het gaat over het filmpje over reinheid en eten van Paul v.d. Velde.
Het grapje dat de inwoners van Bengalen Krishna uitpoepen omdat ze vis eten.
Eerst wat feiten. Vis is een vroege incarnatie van Vishnu geweest en Krishna is een latere incarnatie van Vishnu. De oppergod Vishnu (naast Brahma en Shiva) houdt zich bezig met de voortgang der wereld. Wanneer het niet zo goed gaat, stuurt hij wat bij, door in een bepaalde lichamelijkheid te verschijnen op aarde: een incarnatie. Er is een hele reeks van elkaar op volgende incarnaties
Dit wetende legde ik verband met de evolutietheorie: in een bepaalde periode van evolutie bestaan dinosaurussen, vissen en vogels later zoogdieren en mensen. Vandaar dat Vishnu eerst VIS was en later Krishna. Ik heb me altijd verwonderd over de overeenkomst tussen de naam Krishna en Christus. Christus dus als goddelijk mens.
In het Hindoeïsme is het zeer waarschijnlijk het gevoel van goddelijkheid van de natuur die “uit zichzelf” verandert in diverse levensvormen. “Uit zichzelf” als geestelijk creatief beginsel en ook stoffelijk, die zich uit de vele veranderende lichamelijkheden. Dat is een totaal anders voelen van de wereld om ons heen, dan hier in het westen. De grond waarop je loopt is goddelijk, wij allen zijn in essentie goddelijke en al de wezens om ons heen ook. In het westen is er de grote scheiding tussen stof en geest. Hier bestaat het idee van een abstracte god die de wereld “schept” (uit niets) en een wereld die gedetermineerd door goddelijke wetten afloopt als een dode machinerie.
Het oosterse begrip emanatie, (uitstralen) (uitvloeien), is totaal anders. Je “eet” goddelijkheid Vishnu die “in” de vis zit (en dat eigenelijk helemaal is: geestelijk en stoffelijk tegelijk. De spijsvertering verandert dat in menseigen stoffen. De plantjes eten weer van de reststoffen. In het filmpje wordt dat duidelijk dat het eten eerst door god gaat op het huisaltaartje. Ik heb ook zelf met mijn handen (erg onhandig) gegeten in de Murugan tempel.
Wat heb ik nu vannacht geleerd gekregen? De communie van de katholieken. De hostie, die goddelijk is. Alleen een gewijde priester (in mijn jeugd) mocht hem vasthouden. Ik mocht die dag niets eten voor de communie en geen zonden hebben. (zo ja eerst de dag ervoor biechten) Zelfs het aanraken van de gouden kelk was heiligschennis. Erger dus als een doodzonde (moord of zoiets). Als Christus dus bij het laasste avondmaal zegt als hij brood en wijn neemt: dit is mijn lichaam en bloed. Dan begrijp ik nu beter dat het klopt. De protestanten zien het als een symbool, die hebben ook wel gelijk, maar de katholieken hebben dus wat meer gelijk. Voor zover ze geloven dus.
Het drinken van wijn is reinigend. Het zal niet voor niets zijn dat jezus als eerste daad het water in wijn heeft veranderd. Zelfs een flinke dronkenschap kan tot galspuwen leiden tijdens het kotsen: een reinigingsgebeuren van het lichaam. Er zijn dat soort reinigingstherapieën. Leve de carnaval en de vasten…… Het komt allemaal weer terug mensen, zuiverheid, diëten, geloof je me niet? ik heb het even opgezocht: let op de voorbereiding van zuiverheid. Overeenkomst: in de film kreeg men ook nirwana door na een zuivere periode verrotte vissenkoppen te eten. Dus als je dood gaat na zo’n kuur dat heet dat paranirwana. Erg fijn.
https://volzicht.nl/reinig-je-ogen-door-leverreiniging/
Zo kan je het weer scherp zien.
LikeLike
Wat is er nu waar van al die vreemde zaken van het Hindoeïsme?
Ik kan daar niets over zeggen, zelfs niet wat waarheid is. Maar ik heb iets opgemerkt bijvoorbeeld: Paul van der Velde spreekt over iets dat op het eerste gezicht absurd lijkt zoals “een steen eet niets”, dat constateert hij nuchter en zakelijk, zonder oordeel. Er klinkt geen enkel oordeel uit, dat het belachelijk zou zijn, dat die Hindoes dat doen. Even later zegt hij “het gaat om de essentie van de godheid die eet, en de kracht overdraagt op het voedsel.” Lijkt dat misschien op het bidden voor de maaltijd? Vaak zegt Paul dan: “zo gaat dat dan” en verder is hij stil. En die stilte zegt heel erg veel voor mij.
Ik voelde tijdens de cursus aan dat hij daarbij een diep gevoel heeft. En ik meen dat te bespeuren bij de mededeling van Paul Delfgaauw, over zijn belevenis bij het reciteren van Sanscriet teksten door Paul v.d. Velde. Dat is volgens mij een overdracht van doorleefde gevoelens.
Dat is schoonheid die niet verdeelt in mooi en vies. Ook vies is schoonheid, al zijn het stinkende monniken of het likken van boter van je elleboog tot aan het voedsel in je hand: zeer hoog… zeer hoog.
LikeLike
Ik heb een hele leerzame video over orthodoxie en orthopraksie gevonden voor zinzoekers en andere mensen die zinloos zijn. 🙂 Ik vind het goed passen op goden en mensen.
Paul (deze keer een andere Paul)
over regels, rituelen, geloven, twijfelen, denken, voelen, ervaren en weten.
Over de term “Pandit” die komt in de video voor: dat is een ander soort schriftgeleerde als hier.
Uit de wikipedia:
Een pandit (“geleerd” of “geletterd”) is een hindoeïstische Brahmaan die Veda’s van buiten kent en de ritmes en melodieën kent om ze voor te dragen. Pandits worden ingehuurd om vedische gezangen voor te dragen bij rituelen.
LikeLike
@Jan: Vasten reinigt inderdaad het lichaam, dan komt de elke dag weer zwaar belaste enzymenfabriek even tot rust, je kunt dan ook helderder denken maar:
[Overeenkomst: in de film kreeg men ook nirwana door na een zuivere periode verrotte vissenkoppen te eten]
Dat lijkt me medisch gezien niet erg verstandig. Maar die mensen zwemen daar ook in de Ganges en zijn daar al eeuwen resistent tegen, als wij in die vervuilde rivier zouden gaan zwemmen werden we gegarandeerd doodziek.
Je schrijft: [Dat is schoonheid die niet verdeelt in mooi en vies. Ook vies is schoonheid, al zijn het stinkende monniken of het likken van boter van je elleboog tot aan het voedsel in je hand: zeer hoog… zeer hoog]
Van hard core Tantra beoefenaars werd zelfs op den duur als ze nergens meer gevoelig voor waren en nadat ze een bepaald inzicht hadden ontwikkeld waarbij ze de dualiteit ontstegen waren zelfs verwacht dat ze hun eigen ontlasting konden eten.
Dat is nog wat anders dan wat boter van je ellenboog likken.
Even een mooie link over de Veda’s voor beginners. (de vertwijfeling van Arjuna, voor de geïnteresseerden).
http://www.opwegmetdebhagavadgita.nl/hoofdstuk-1-bhagavad-gita-mansukh-patel/
LikeLike