Antoine Bodar weet precies hoe het zit met de waarheid. Voor de mediagenieke katholieke priester bestaat er een waarheid buiten ons. En voor die waarheid staat Bodar pal. Dat is actueel in een tijd van feiten en meningen, waarheden en nepnieuws. Bodar, een man van de prikkelende stellingen en massieve zekerheden. Niets moet hij hebben van het moderne relativisme en gruwt van de waarheid die teruggebracht is tot een afspraak, de afspraak dat de meeste stemmen gelden.
‘Als de meerderheid vindt dat God dood is, is Hij al bijna dood. Die opvatting van de waarheid als democratisch principe is niet de mijne. Ik ben ervan overtuigd dat er een absolute waarheid bestaat, onafhankelijk van ons denken. De bijbel leert dat ook. Christus zegt het zelf: ‘Ik ben de weg, de waarheid en het leven.’ (uit: Bodar)
De naam die Bodar aan de waarheid geeft, is dus Christus. Achter die waarheid kom je op twee manieren. Via het geloof en via het redenerend vermogen. Alleen wordt volgens Bodar het belang van de ratio bij het achterhalen van de waarheid enorm overschat. Hij citeert bij deze uitspraak Frans Kellendonk die in Geschilderd eten schreef:
‘Alle wetenschappelijke ondernemingen hebben aangenomen dat de wereld rationeel geordend is rond een geheim, een kern.’ (uit: Bodar)
Bodar concludeert dat de waarheid zich door het verstand wel laat benaderen, maar nooit omvatten. Voor hem wordt de waarheid vooral gekend in geloof. Het verstand moeten we op zijn plaats terugzetten, dan komt er meer ruimte voor het hart en gevoel: het niveau van de geloofsopenbaring. Het hart kan zich dan meer openstellen voor het mysterie en derhalve ook voor God.
‘Waar geloof louter menselijk wordt, doet ongeloof zijn intrede. Niet de realiteit die toegankelijk is voor de zintuigen en het redenerend vermogen, maar juist hetgeen verborgen blijft vormt de bron van het leven. Uiteindelijk zijn het niet de zichtbare, maar de onzichtbare dingen die er werkelijk toe doen, omdat zij het eeuwige openbaren.’ (uit: Bodar)
Als geloof en verstand botsen, volgt Bodar het geloof. Hij snapt niets van de maagdelijke geboorte van Christus. Zijn verstand blijft achter bij dat mysterie en dan neemt zijn geloof het over. Het geloof benadert het mysterie meer dan het verstand ooit zal kunnen, is zijn verklaring.
Bodars waarheid staat op gespannen voet met andere godsdiensten. De rooms-katholieke kerk benadert volgens Bodar de waarheid het meest zuiver, ook al zegt de kerk niet dat de waarheid niet ook elders te vinden is. Andere godsdiensten hebben volgens Bodar ook deel aan de waarheid. Daar schuilt gelijk het addertje in het gras, want ‘deel hebben aan’, blijkt volgens de priester iets anders dan ‘de waarheid bezitten’.
Er is dus een rangorde in het deelhebben aan de waarheid. Die wordt volgens Bodar het meest zuiver gevonden in de rooms-katholieke kerk en de oosters-orthodoxe kerken die over belangrijke zaken dezelfde opvattingen hebben. Minder zuiver zijn andere godsdiensten, zoals de verschillende protestantse kerken, de joden en de moslims. In het boeddhisme en hindoeïsme zijn volgens Bodar glimpen van de waarheid te vinden, maar de vele goden van het hindoeïsme blijken uiteindelijk losgemaakte eigenschappen van die ene, ware God te zijn…
Relativisme is volgens Bodar overal op zijn plaats, maar niet in het geloof. Als hij niet meer in de eucharistie zou geloven, verwordt dat tot ‘dippen en delen’. Als hij zich met een orthodoxe protestant vergelijkt, laat hij het aan de Heilige geest over wie het bij het rechte eind heeft.
En toch kan Bodar aangenaam relativeren. Er zijn volgens hem niet-katholieken die dichter bij God leven dan katholieken. Van sommige orthodox-protestantse studenten denkt hij dat hij daar nog heel wat van kan leren. De waarheid blijkt dan toch zoiets te zijn als een beslagen spiegel, zoals Bodar Paulus parafraseert. De waarheid kunnen we dus slechts zo goed mogelijk benaderen, uiteindelijk praat je toch over een mysterie, aldus Bodar.
Maar toch, maar toch… Als je Bodar goed leest, heeft de rooms-katholieke kerk als enige de absolute waarheid in pacht. Bodar denkt sterk Rome-centrisch als hij – weliswaar glimlachend – zegt dat er veel wegen naar Rome leiden, alle wegen zelfs.
Lang geleden dachten we dat de aarde het centrum van het heelal was.
Bron: Bodar | De binnenzijde van een omstreden priester | door Petra Pronk | Hoofdstuk 4. Waarheid.
Foto: Antoine Bodar (pers.kro-ncrv.nl)
GODEN EN MENSEN 
Armandmaes
Niet alle feiten kunnen geverifieerd worden.
Vele wel.
De waarheid is consistent, consistent liegen is heel lastig.
Ook kun je niet alle publicaties beheersen.
Auteurs als Mearsheimer en Walt, Solsjenytsyn, hun boeken staan bol van de verwijzingen.
Solsjenytsyn laat ook zien hoe informatie wordt gemanipuleerd, door te laten zien hoe encyclopedieën uit verschillende jaren dezelfde feiten verschillend weergeven.
Norman Finkelstein begon zijn carrière, hij werd dan ook voor vele leden van zijn groep ‘verrader’, door van een boek wat hij niet vertrouwde in een grote bibliotheek alle verwijzingen te controleren, er bleek weinig van te kloppen.
Uiteraard is er op ideologisch gebied geen objectieve waarheid, behalve voor aanhangers van een ideologie.
Door stug zoeken heb ik, voor mij, vele vragen kunnen beantwoorden.
LikeGeliked door 1 persoon
Dat de waarheid is wat we zelf waarheid aannemen lijkt mij eerder normaal. We wegen af wat we geloven en wat we verwerpen. We kunnen nu eenmaal niet alles verifiëren. DE waarheid bestaat dus niet omdat ieder zijn eigen waarheid heeft, welke dan zeker geen universele waarheid is.
LikeLike
mnbo
Dat een gelovige zijn gelovige waarden voor absolute waarheden houdt, het lijkt me volstrekt logisch.
Dat dat gevaar kan opleveren, oplevert, ook waar.
Ik veroordeel het scherp dat de paus voorbehoedmiddelen verbiedt, leid tot meer aids gevallen dan noodzakelijk, meer abortussen dan noodzakelijk, en meer kinderen dan gewenst op dit nu al overbevolkte planeetje.
Het was natuurlijk nooit anders, de doodstraf, in principe, voor afvallige Moslims, wat is het verschil met de auto da fé’s ?
Wat IS doet met ongelovigen, idem dito.
Wat Burton nog rond 1870 meemaakte in een Afrikaans staatje, W Afrika, mensenoffers, krijgsgevangene, ook hetzelfde.
De Maya’s sneden bij nog levende mensen de harten er uit, dat deden ze zo goed dat die slachtoffers hun eigen hart nog even konden zien kloppen.
En wat denk je van WWI; toen aan beide kanten van de loopgraven christelijke zieleherders uitlegden dat de christelijke god aan hun kant stond ?
En dat ondanks een 60.000 doden aan Britse kant door de 1916 Somme aanval, in twee of drie dagen.
Ik zou toch dan concluderen dat de christelijke god meer de Duitse machine geweren steunde
Ook al omdat zoveel door de VS geleverde granaten niet ontploften, dat de enkeling, die dicht bij die machine geweren kwam, over een barricade van onontplofte granaten moest klimmen.
LikeLike
“Antoine Bodar weet precies hoe het zit met de waarheid.”
Tot zover christelijke bescheidenheid.
Wetenschap (en dus ik) weet dat nl. niet. Overigens is wetenschap niet democratisch.
“dan komt er meer ruimte voor het hart en gevoel”
Het hart en gevoel van nogal wat genocideplegers zei dat de Ander dood moest. Niet erg objectief en dus volstrekt onbetrouwbaar als het er om gaat de waarheid te kennen.
Uiteraard bedoelt Bodar in zijn mateloze arrogantie “voor Bodar’s hart en Bodar’s gevoel. En dat is opmerkelijkerwijze dezelfde arrogantie die genocideplegers tentoonspreiden.
Tja, ik heb altijd al het gevoel gehad dat Bodar een gevaarlijke man is. Nu is dat gevoel bevestigd door feitelijke citaten.
LikeLike
Jelle, ik heb principieel niets tegen een klederdracht waar je de cultuur in kan herkennen. Toch heb ik de indruk dat de hoofddoek, door geestelijke leiders, opgedrongen wordt en misbruikt wordt om hun macht te etaleren. In dat geval is het despotisme. Je kan zien tot wat machtsmisbruik in Turkije kan leiden. Dat wensen we in onze westerse cultuur liever niet invoeren.
LikeLike
armanmaes
ik vind een hoofddoek niet behoren bij onze cultuur.
Ik zou die niet willen verbieden, maar werkgevers die vinden dat die hoofddoek niet bij hun bedrijfscultuur past, die kunnen, mijn mening, dames ontslaan die toch dat ding in het werk willen dragen.
Hoezeer wij, als land, daar niets meer over te vertellen hebben, blijkt net weer, het Europese Hof doet vandaag uitspraak in procedures aangespannen door een nu ex Duitse receptionisten en een ook ex Franse IT projectleidster.
Velen zullen nu roepen dat die rechters onafhankelijk zijn, dat klopt, ze kunnen doen wat ze willen, maar of ze objectief zijn, dat is een andere vraag.
Naar mijn mening horen cultuurclashes helemaal niet thuis bij rechters, het zijn politieke kwesties.
Wat dit soort ‘rechtspraak’ bewerkstelligt, weer naar mijn mening, is afnemend respect voor rechters.
Je ziet dat nu bij ons, de Wilders veroordeling, en in Frankrijk, tijdens de strijd om het het presidentschap justitiële onderzoeken, nu bij Fillon, Sarkozy, Marine le Pen, en nu ligt ook Macron onder vuur.
Ik moet zeggen dat ik niet goed weet hoe de Franse justitie zich wel moet gedragen, lastige afweging.
LikeLike
Geestelijke leiders moeten doen wat ze moeten doen. Dat is het morele niveau van de gemeenschap op niveau houden of verbeteren. Daar draagt een discutie over een god die men niet kent niet toe bij. Morele waarden zijn geen absoluut gegeven. Er zijn veel grijze zones in morele waarden. Moord, verkrachting en uitbuiting behoren uiteraard niet tot die grijze zone.
Of kleding al dan niet gepast is behoort dan weer wel tot de grijze zone. Het al dan niet dragen van een hoofddoek heeft in onze westerse gemeenschap dan weer geen enkele morele waarde. Ieder moet daar volledig vrij over kunnen beslissen. Het behoort tot culturele gebruiken.
LikeLike
Jelle, heb het gelezen en komt gedeeltelijk overeen met mijn visie.
LikeLike
armandmaes,
Lees ‘even’, het is vrij lang, het verhaal van de link die ik bij het vorige onderwerp neerzette.
LikeLike
Als Bodart zo zeker is van zijn zaak, dan mag hij mij even uitleggen wat de waarheid is en wat god is. Ook hij weet het niet en kan het ook niet weten. Hij steunt op zijn kijk op de zaken. Dat mag, maar om zijn eigen visie en de katholieke versie dan voor waarheid te nemen lijkt mij eerder hoogheidswaanzin.
Moest de wetenschap ooit een verklaring voor het ontstaan van het heelal vinden dan kunnen we verder praten. Intussentijd is ieder gesprek over de waarheid hooguit bezigheidstherapie.
LikeLike
Ik kijk het verhaal nog eens door.
Ik denk dat Bodar gelijk heeft, velen zien Luther, die iedereen de bijbel wilde laten lezen, als het begin van atheisme.
Calvijn verbrandde de ontdekker van de bloedsomloop, Servetius, levend, omdat Servetius de heilige drie eenheid niet kon begrijpen.
De atheïstische rabbi, waarvan ik zoveel geleerd heb, hijzelf en collega Thora deskundigen, daar heb ik van geleerd dat de Torah nooit de bedoeling had gelezen te worden door ‘ignorants’, onwetenden, leken.
Ik schreef hier eerder dat een processie in een Spaanse stad, meen ik, kan ook Z Amerika geweest zijn, waar jaarlijks een Maria beeld door duikers uit zee wordt opgedoken, en feestelijk, deels door mensen in duikkleding, naar de kerk wordt gebracht, dat zo’n geloof me aanspreekt.
Vrolijke boel, geen gezeur over zonden.
Niet als diep nadenken over wat nu precies waar is, maar als gemeenschaps symboliek, zoiets.
In het buitenland zijn haast altijd alle kerken open, als ik de kans krijg ga ik altijd kijken.
Heel anders dan de kale Calvinistische kerken.
Niet altijd word ik er vrolijk van, de kathedraal midden in één van de meest indrukwekkende gebouwen die ik ooit zag, de moskee in Cordoba, een abominatie.
De praal in de kathedraal van Tarregona, een bewaker met machine geweer er bij, ondanks achter vermoedelijk kogelvrij glas, een schrijnend gezicht.
Misschien nu weggehaald, tik zag het in 1976 of zo.
Toen het Spanje wat me aansprak nog bestond.
Maar ik weet, ‘pittoresk is de armoede van een ander’, Adriaan van Dis.
LikeLike
Laat Bodar nu de man zijn waarmee ik ooit correspondeerde over een aspect van WWII.
Zijn waarheid daarover was boven elke twijfel verheven.
Is voor hem dan WWII dan ook een geloof ?
LikeLike