Terecht. ‘Voor D66 is de scheiding tussen kerk en staat erg belangrijk. We zijn tegen staatskerken en tegen de positieve discriminatie van religie. Alle levensbeschouwingen en religies moeten gelijk behandeld worden en individuen moeten vrij zijn om te kiezen. We verdedigen zowel de vrijheid van religie als de vrijheid om geen religie aan te hangen.’

Politiek historicus Ewout Klei, bestuurslid en initiatiefnemer van de Thema-afdeling Levensbeschouwing en Religie van D66, zette onlangs de vrijheid van religie in historisch perspectief. Hij ging daarvoor terug naar de Franse Revolutie en het Licht dat er bij mensen toen aanging. Vóór die tijd was er geen vrijheid van religie. Klei verwijst naar de Verklaring van de rechten van mensen en de burger (1789), waarin staat dat ‘niemand het zwijgen wordt opgelegd vanwege hun opvattingen, inclusief hun religieus zienswijzen, voor zover hun uitingen de orde niet in het geding brengen zoals de wet voorschrijft’.

Via de Bataafse Republiek en de Slag bij Waterloo komt Klei bij de huidige Nederlandse Grondwet (1983) waarin staat dat ‘ieder het recht heeft zijn godsdienst of levensovertuiging, individueel of in gemeenschap met anderen, vrij te belijden, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet’. Een variatie op de Verklaring uit 1789.

Vervolgens geeft Klei alleen maar voorbeelden over bijzondere religieuze scholen en homoseksuele leraren, waarna een van zijn conclusies luidt:

Godsdienstvrijheid in Nederland is een vrucht van de Franse Revolutie. Het is een belangrijk burgerrecht. Het dient in de eerste plaats de vrijheid van individuen, maar in de tweede plaats ook die van gemeenschappen om vorm te geven aan hun geloof. Conservatieve gelovigen gebruiken deze vrijheid soms om anderen te discrimineren, waarbij zij deze vrijheid misbruiken. De vrijheid van onderwijs kent hetzelfde probleem. Conservatieve gelovigen framen het politieke debat over religie, waarbij zij zichzelf als slachtoffers neerzetten. 

Een goed betoog. Alleen, waarom Klei alleen deze voorbeelden geeft, is onduidelijk. Religie en vrijheid gaat over veel meer dan homoseksuelen. Ik had minstens een heldere uitspraak verwacht over bijvoorbeeld de besnijdenis, iets dat vastgelegd is in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Het gaat dan over het recht op lichamelijke integriteit. Als ik op de site van D66 de zoekterm ‘besnijdenis’ invoer, levert dat nul resultaten op.

Het recht op lichamelijke integriteit is vastgelegd in onder meer artikel 11 van de Nederlandse Grondwet.

Ook in het Ontwerpprogramma van D66 lees ik noch bij de ‘Gezondheid’, noch bij ‘Vrijheid door recht’ over besnijdenis, wel wordt uitgesproken dat D66 tegen een boerkaverbod is en dat D66 de babysterfte wil terugdringen. Digitale vrijheden wil D66 ook beschermen, maar dat jongetje op de snijtafel dan?

Een toespraak van Ewout Klei (foto: VE) over vrijheid van religie, waarnaar ik verwijs,  is gedeeltelijk weergegeven op Vrijzinnig Evangelisch, opiniesite voor christenen. Klei hield begin juli een toespraak over de huidige Nederlandse politieke situatie tegen de achtergrond van de idealen van de Franse Revolutie. Ik vraag me echter wel af hoe D66 met vrijheid van religie en besnijdenis omgaat. Kwam dat niet in zijn toespraak aan de orde? Ik hoop van harte dat D66 ook dan tegen positieve discriminatie van religie is. In de hoop en verwachting dat (conservatieve) gelovigen vrijheid niet misbruiken.

Zie: ‘Conservatieve gelovigen moeten vrijheid niet misbruiken’

Illustr: god.voor.dommen.nl