Op het Filosofieblog staat het aantal reacties momenteel op 148. Livinus vraagt zich af of filosoof Emanuel Rutten met zijn argument alleen staat, daar niemand er blijk van geeft het met hem eens te zijn. Robheus geeft zijn argumenten waarom de redenering van Rutten faalt. Hij en vele anderen gingen met hem in discussie. Het verhaal is nog (lang) niet af.
Rutten: ‘Het argument bestaat uit twee premissen, namelijk (1) Het is onmogelijk dat er op hetzelfde moment oneindig veel objecten bestaan, en (2) Als het onmogelijk is dat er op hetzelfde moment oneindig veel objecten bestaan, dan is het ook onmogelijk dat op enig moment een oneindige tijdsduur verstreken is.’
Robheus stelt dat de aannames niet correct zijn.
Robheus: ‘Ten eerste, de redenering is gebouwd rond een aantal aannames en een aantal redeneringen. Zelfs als de redenering op zich correct zou zijn staat of valt de uitspraak die hij doet, die volgens hem betrekking heeft op de werkelijkheid (hij meent namelijk bewezen te hebben dat er een absoluut begin moet zijn geweest van het universum) met de vraag of de aannames correct zijn.’
Volgens Robheus wordt in premisse (2) aangenomen dat er een object S bestaat, dat altijd al zich elk uur deelt. De aanname die Rutten daar doet, nl. dat hij zich voor kan stellen dat er een wereld zou kunnen zijn waarin dat het geval was, is precies dat: een aanname. Ze volgt namelijk niet onmiddellijk of direct uit de aanname dat tijd geen begin had. Op zijn minst had aangetoond moeten worden dat die aanname uit de andere volgt, hetgeen Rutten niet doet.
Ik kan mij namelijk wel degelijk een wereld voorstellen waarin een proces zoals S, dat zich elk uur deelt, bestaat – neem bijvoorbeeld als anologie een bacterie dat zich voedt en zich elk uur deelt – maar dat proces heeft zelf slechts een eindige tijd bestaan, is ontstaan uit processen daaraan voorafgaand, alsmede heeft die mate van deling zijn beperkingen, doordat de mate waarin die S zich kan delen ondermeer bepaald wordt door de aanwezigheid van voedingsmiddelen, omdat anders het delen op een bepaald moment stopt en of exemplaren van S afsterven.
Robheus concludeert onder meer dat het slechts een gedachte-experiment is in een abstracte wereld, waarvan je de uitkomsten dus niet kunt vertalen naar conclusies die ook maar iets zinnigs te berde kunnen brengen over de reëel bestaande wereld.
Als er iets is dat met de gedachte-experimenten en gedachtekronkels wordt aangetoond dan is het wel dat: de wereld zit zo in elkaar dat ze nooit door het eender welke geest dan ook bedacht kan zijn. De werkelijke grondslag van de wereld is dan ook niet in de geest, het bewustzijn, maar in de materie.
Zie voor de volledige discussie: Een argument voor een absoluut begin van de kosmos (wordt steeds weer vervolgd…)
Zie ook: Het absolute begin van het universum
Foto: Een foto van de achtergrondstraling 379 000 jaar na de oerknal, gemaakt door het WMAP-team van de NASA. Aan de hand van de temperatuur van de kosmische achtergrondstraling gemeten door de “Cosmic Background Explorer” (COBE) kon worden berekend hoe oud het heelal is. Het moment van de bigbang werd bepaald op 15,556 miljard jaar geleden met een onzekerheid van 24 miljoen jaar. Recenter onderzoek met de Wilkinson Microwave Anisotropy Probe gaf echter een ouderdom van 13,7 miljard jaar met een onzekerheid van 1% (ca. 137 miljoen jaar).
GODEN EN MENSEN 
De oosterse visie van karmische afhankelijkheid en (oneindige) wedergeboorte is ook van toepassing op kosmische entiteiten zoals planeten,sterren,galaxien en zelfs het Universum als éénheid. Zoals de mens in- en uitademt, zo is de Grote Adem.
Alle vergankelijke dingen hebben een oorzaak in het Eerste Principe, dat zelf onvergankelijk en oorzaakloos is. Geest en Materie zijn de 2 polen van één (abstracte) essentie die deze 2 in zich besloten heeft. Laat de westerse filosofie te rade gaan bij datgene wat het oosten daarover te melden heeft.
LikeLike
Sorry, als theoloog en alfaman pas ik. Voor een theoloog maakt het lekker ook niks uit : hij kan een wereld “in Gods handen zien”, of die nu een absoluut beginpunt van evolutie heeft of in een niet te limiteren evolutie ontstaat. Zeg maar eens dat wij theologen niet slim zijn!
LikeLike
Zeker. Ik probeer slechts een argument te geven om duidelijk te maken dat je wel degelijk het heelal kunt zien als onbegonnen, dus zonder begin in de tijd.
Er treden althans niet direct logische paradoxen op door dat aan te nemen zoals veelal wordt gedacht. Zelfs Kant redeneerde tegen het niet beginnen van de tijd (maar redeneerde ook tegen de omgekeerde aanname) met als argument dat als tijd geen begin zou hebben gehad, er dan een oneindige hoeveelheid tijd verstreken zou moeten zijn.
Dit is echter een denkfout. Want het verstrijken van tijd is niets anders dan een tijdinterval. Op de als beginloos / eindloos gedachte tijdlijn kan ik twee willekeurige meetpunten neerzetten, en elke meting die ik kan doen zal altijd een eindige hoeveelheid tijd opleveren. Dus in die zin kun je nooit een “voltooide oneindige” hoeveelheid tijd meten, immenrs je mag je meetpunt niet op het begin van de lijn zetten, daar dat punt niet bestaat. Je kunt daar niets eens komen want hoever je ook terug gaat, er is altijd een oneindige hoeveelheid tijdn daaraan voorafgaand, en je kunt dus niet eens beginnen met meten van tijd omdat je dat begin punt nooit bereikt.
Ik kan echter op zich ook een argument aanvoeren om te laten zien dat tijd wel een begin kan hebben gehad, en dat namelijk door aan te nemen dat tijd een soort ruimtelijke dimensie heeft. We kunnen het begin dan voorstellen als een tijdas die steeds dichter naar het begin minder ‘tijd-achtig’ en meer ‘ruimte-achtig’ wordt, om uiteindelijk op een punt aan te komen zoals de noordpool: je kunt niet verder noordelijk. Maar net als de echte noordpool is dat punt een gewoon punt, er is geen scherpe grens of hoek, het oppervlak daar is gewoon ‘smooth’. Dat punt zelf is dan een meta-stabiel punt, en zodra dat maar een klein beetje uit die evenwichts situatie komt, gaat het steeds verder uit dat evenwicht. Net als een potlood dat je rechtop zet, en met een heel klein tikje, een zuchtje wind, omvalt. Een quantum fluctuatie zou dit alles in werking kunnen zetten, en het verloop in de tijd van het dan startende heelal laat ook spontane symmetrie breking zien.
Men (de kosmologie) heeft ook geprobeerd met deze aanname een realistisch model van het heelal op te bouwen.
Echter dat model bleek in haar verdere verloop toch een ander heelal op te leveren dan ons waarneembare heelal.
Dat zo ń model dus wordt afgewezen als realistische verklarings grond van het heelal is niet omdat die aanname persé fout zou moeten zijn, maar omdat het model niet de waarnemingen verklaard.
LikeLike
Precies, voor ons heelal is dat toch wel duidelijk nu, maar voor het heelal is dan nog een geheel open vraag.
LikeLike
Zoals alles een relatief begin heeft, een begin niet uit niets maar uit voorafgaande oorzaken, zo heeft ook ons universum een relatief begin.
LikeLike
Dit is Olbers paradox, en die doet de aanname dat er altijd sterren hebben bestaan. Volgens de big bang theorie is dat echter niet het geval. De sterrenstelsels in ons universum zijn een eindige tijd geleden ontstaan, door de big bang. Dat betekent dan zoveel dat ons universum (het waarneembare deel) een eindige tijd geleden is ontstaan. Echter er is geen grond om aan te nemen dat dat een absoluut begin was. Dat zegt de big bang theorie overigens niet. Uit de algemene relativiteits theorie volgt dat alles uit een singulariteit zou zijn ontstaan. Maar die houdt geen rekening met de quantum mechanica. Een volledige theorie van quantum gravitatie hebben we op dit moment niet. Dus in die zin is wat er voor een hele korte tijd na deze theoretische singulariteit bestond een open vraagstuk. In de kosmologie worden echter al jaren modellen ontwikkeld voor een tijd vóór de big bang. Voor dat de big bang er was was er een korte periode van zeer snelle uitdeiïng, de zog. kosmologische inflatie. Die voorafgaande periode van zeer snelle expansie verklaart waarom het heelal zo groot en zo ‘vlak’ is, waarom het heelal tot een precisie van 1 op 10000 overal even heet was (de 3K achtergrond straling die we zien die daar een restant van is) en homogeen, met kleine rimpels die groot genoeg waren om het ontstaan van sterrenstelsels te verklaren, etc.
De kosmologische inflatie duurt een eindige tijd op elke plek, en laat daar een heelal ontstaan, waarbij de energie wordt omgezet in warmte straling die deeltjes doet ontstaan, maar elders in het heelal gaat dat proces gewoon door en neemt het, door de snelle uitdeiïng, het heelal over en laat dus ook elders nieuwe heelallen ontstaan, en in beginsel gaat dat proces eindeloos door.
LikeLike
Tja, nu lees ik weer een argument ervóór:
Wetenschapper Kris Verburgh:
“Het is ’s nachts donker, wat erop wijst dat het heelal niet oneindig oud kan zijn, mocht dat wel het geval zijn, dan zou de hemel iedere aardbewoner verblinden, omdat het licht van de ontelbare sterren ontelbaar veel jaren gehad heeft om de aarde te bereiken. Het heelal moet dus een begin hebben gehad.”
http://bit.ly/OIB9ap
LikeLike
De Nederlandstalige.
LikeLike
De nederlandstalige of engelstalige wikipedia ? Ik meen me te herinneren dat de laatste het wel correct schrijft …
LikeLike
Dank je, Eelco, Wikipedia mag zijn tekst erover corrigeren.
– Nogal een verschil!
LikeLike
Belangrijke kleinigheid, maar zowel COBE als WMAP meten niet de leeftijd van het heelal, maar van ons heelal. Daar zit een belangrijk verschil tussen.
LikeLike