‘In Het kruislabyrint wordt geen enkele vraag uit de weg gegaan. Of het nu gaat om het geloof in de Schepper versus evolutionisme of om de vraag of de religies van de mensheid inclusief het christelijk geloof wellicht berusten op collectieve psychose.’ Dr. Wim Dekker zei dit bij de presentatie van dit vorige maand verschenen boek van André F. Troost, waarin Max Thomassen op de valreep van zijn emeritaat wordt bestormd door diverse theologische vragen. In dit boek gaat het – ondanks verhalende aspecten – vooral om de theologische inhoud.
‘De titel van dit boek is veelzeggend. De zoektocht naar God is niet een telkens doodlopende route door een duister doolhof, ook al lijkt dat soms zo te zijn. De zoektocht naar God lijkt veel meer op een labyrint, waarin men wel lijkt te verdwalen, maar waarin je in feite via tientallen omwegen geleid wordt naar een stralend middelpunt.’ (Uit: Het kruislabyrint)
Volgens Dekker kan in de vele dialogen, die in het boek voorkomen, ieder die weleens diepe twijfel koestert aangaande het hele gebouw van de christelijke waarheden wel ergens zichzelf terug vinden, en nergens wordt hij dan gelijk weer afgeserveerd met een christelijk apologetisch argument.
‘Een simpel boek is het niet geworden: het is geschreven voor lezers met een royale belangstelling voor theologie. In elk geval worden kritische kwesties, opborrelend na lezing van de Bijbel, niet met een vrome verfkwast vlotjes weggesausd.’ (Dekker)
‘Ik zag het opeens allemaal weer voor me: de verslagen die ik opdiepte uit mijn archiefdozen, de herinneringen aan al die uiteenlopende vormen van religie; de tempels voor de vele goden van de hindoes in Nepal, het heiligdom van Boeddha in Kathmandu, de portretten van de ayatollahs in Teheran, de moskee annex synagoge in Hebron, de woestijn rond Beersheba, de Sint Pieter in Rome, de Wartburg in Eisenach, de Amish People in de omgeving van Washington, de Marble Collegiate Church van Norman Vincent Peale … Het duizelde me. Hoe kan een mens zich een weg banen in dit oerwoud van religies, kerken en geestelijke stromingen? Om van die ingewikkelde uitspraken over de Drie-eenheid tijdens de synodes in Nicea en Constantinopel maar te zwijgen. Hoe vindt een mens in dit doolhof God?’ (Uit: De godenzoon – in: Het Kruislabyrint)
Met de verbindende verhaallijn wil hij niet verdoezelen dat het in feite gaat om exegetische en dogmatische knelpunten, zegt André F. Troost (foto: cover boek) in het voorwoord van zijn boek.
‘Het romantische aspect is een poging te voorkomen dat een puur theologisch betoog zou verzanden in een woestijn van dorre theorie. Per slot van rekening gaat het hier wel om theologische beslissingen die wereldwijd geleid hebben tot kloven vol haat, oorlogen en terreur, tot op de dag van heden.’ (Troost)
‘Sam keek me even aan om na te gaan of ik zijn verhaal nog wel volgde. Blijkbaar had hij er wel vertrouwen in, want al gauw vervolgde hij zijn Bijbelles. ‘Daar komt nog iets bij, Max. Het is nog maar de vraag of Johannes 10:33 wel goed vertaald is. ‘U beweert dat u God bent’. Maar staat dat er eigenlijk wel? Vanuit het Grieks kun je ook vertalen: ‘U beweert dat u een god bent’.’ ‘Een god? Sam, wat mankeer je toch?’ ‘Rustig blijven, Max. Weet je wel wat de Luthervertaling van 1545 hier heeft? Houd je vast: ‘und machest dich selbs einen Gott’. Einen Gott!’ (Uit: De sleutel – in: Het kruislabyrint)
Ook zegt Troost dat, theologisch gezien, dit boek draait om de vraag of de klassieke leer van de Drie-eenheid (Vader, Zoon en heilige Geest) niet onnodig frustrerend is in het onderling gesprek van de drie grote monotheïstische godsdiensten: jodendom, christendom en islam.
‘In een wereld vol religieus getint terrorisme is bezinning vanuit een theologische invalshoek geen overbodige luxe…’ (Troost)
Soms wordt het zelfs zo spannend, volgens Dekker, dat hij zich afvraagt of de schrijver zelf nog grond onder de voeten overhoudt, en uiteindelijk blijkt dat wel zo te zijn, maar niet gevoel en verstand geven dan de doorslag, doch de wil.
‘Eigenlijk zijn het twee boeken in één. Het ene boek gaat over geloven de twijfel te boven in de diepste zin van het woord. Het andere boek zoomt in op een punt, waar bij de schrijver ooit twijfel zich diep vastzette: Is Jezus wel de Zoon van God?’ (Dekker)
Dekker is wel bang dat de schrijver zijn hand overspeelt wanneer er tegelijk herhaaldelijk een pleidooi gevoerd wordt om het God-zijn van Jezus als het grote struikelblok tussen de drie monotheïstische religies op te ruimen: omdat hier nog heel veel meer vragen aan vastzitten. Hij vindt wel dat het God zijn van Jezus na alle plussen en minnen nog behoorlijk overeind blijft. Meer dan het jodendom kan verdragen, vreest hij en zeker meer dan de Islam dat kan en nodig acht.
Zie:
- Ons gevoel en ons verstand …
- Het kruislabyrint | ISBN paperback 978 90 239 2889 8 | ISBN e-book 978 90 239 2890 4 | NUR 703 | 20 10 2017 | © Uitgeverij Boekencentrum, Utrecht | € 20,00 | E-book: € 9,99 | ‘Dit boek is een mengeling van feit en fictie – een Bijbelstudie, omlijst door een geromantiseerd tafereel: de laatste werkweek van een bijna emeritus predikant in zijn kleine gemeente aan de kust. Wie meent in dit boek iemand te herkennen, vergist zich. Dat neemt niet weg dat de hoofdrolspeler in dit boek en ondergetekende wel wat op elkaar lijken … Hoe dan ook, de belangrijkste geloofsworsteling die in dit boek beschreven wordt, is volledig authentiek. De kernvraag in dit boek was jarenlang ook de mijne: hoe kan Jezus God zijn?’ (Troost)
Beeld: Labyrint in de kathedraal van Chartres, Frankrijk (mlive.com)
GODEN EN MENSEN 
Armand Nooit gehoord van de strijd om de macht zowel in liberaal humanistische als in sociaal humanistische kringen (..en dat tot in onze tijd toe)? Zou dat machtsspelletje (ook in de godsdiensten) niet meer met mensen dan met godsdienst te maken hebben? Zelfs atheistische mensen blijken soms gek te zijn op macht.
LikeLike
Jelle
Als je beweerd zou hebben dat Jezus niet bestond (en volgens mij ben je daar in al jouw historische onkunde en zwijgen wel van overtuigd) stel je aub als mens van onze tijd met jouw intelligentie ook zelf van het tegendeel op de hoogte. Sorry, het Contrat Social van Voltaire heb ik ook zonder jouw oude chinese aanbevelingen tijdgebonden als kritisch gelovige al waardevol genoemd. Daar heb ik jouw chinese (aub toch niet wetenschappelijk!?) verzonnen referenties niet voor nodig! Dat jij daar jouw opvattingen over democratie grondwettelijk onterecht mee wilt rechtvaardigen, is echt jouw zaak!
LikeLike
Joost
Voltaire bestond inderdaad.
Zijn Contrat Social was een revolutionaire gedachte, geen door god gegeven gezag meer, maar wij betalen belasting om goed geregeerd te worden.
Dit idee schijnt overigens al millennia in China te bestaan.
Vandaar, zegt men, dat Chinezen niet in democratie geïnteresseerd zijn, gaat het slecht, dan sturen ze de regering weg.
LikeLike
Gelovigen roepen stralend en euforisch te graag en te vlug, dat Jezus God is, terwijl ze eigenlijk niet weten wat ze dan zeggen. Ze vergeten maar al te graag en te vlug wat voor een mens hij was..en dat ze die geweldige mens om die reden tastend in verband brengen met wat of wie zij (en hij) de eigenlijke betekenis van het leven, zeg maar God, noemen (zie 19/11 12.37) Uiteindelijk is dat ook de reden dat zij voor zijn ‘moeilijke manier van leven en denken kiezen. Als we het dan toch over kiezen voor en geloven in Jezus hebben….
LikeLike
Jelle
Voltaire bestond en Jezus van Nazaret bestond. Iedereen die historisch(-literair) op de hoogte is kan dat nu weten. Voltaire is geen schijnzekerheid en Jezus van Nazaret is geen schijnzekerheid. Menselijk gezien had de revolutie van de jood Jezus volgens mij ook meer diepgang dan de recentere waardevolle revolutie van Voltaire. Over geloof in wie dan ook hebben we het dan niet eens.
LikeLike
Niet enkel de drievuldigheidstheorie was de splijtzwam in de christelijke gemeenschap.
Een zeer belangrijke wig lijkt mij de strijd om de macht. We zien splitsing in alle religies. Meestal omdat ze te groot werden. Dan ontstaat de strijd om de macht. Het doel van de religie, nl het moreel niveau van de bevolking, gaat dan verloren. De verschillende opvattingen over de mythische verhalen van de profeten, is dan een aanleiding om de macht te grijpen.
Die strijd om de macht, komt zowel in de christelijke als islamitische gemeenschappen tot uiting.
Hun god komt dan duidelijk op de 2e plaats.
LikeLike
Men zoekt naar zekerheden, waar die niet zijn worden schijnzekerheden gemaakt, zoals Wodan of Thor die de bliksem veroorzaakt.
Dan is er nog de behoefte aan legitimatie van autoritaire baasjes, het begon met een farao.
Het sociale contract van Voltaire was revolutionair.
LikeLike
-. …die bron van alles is het enige absolute “zijn” zelf, de eeuwige wetmatige logos, die als een absolute wil vergaat in massa, materie en al, wat is . of. E= mc2=Psy…
LikeLike
God is idd de bron die 13,85 miljard geleden het startschot van het heelal heeft gegeven.
Die bron is niet energetisch of materieel anders zou die ook geschapen zijn.
Wij als materieel/energetische wezens zullen die bron nooit kennen.
Het blijft dus een oeverloos zoeken naar die bron.
LikeGeliked door 1 persoon
-… zoektocht naar GOD met als MIDDELpunt. Geloof….en Wetenschap :
…GELOOF …het kruisteken , …Wetenschap… E= mc2=. PSY…
– …of , E = de vader als begin energie, schepper van alles…
Mc2 = de zoon ..: .alles wat “is”.
Psy = de geest, de absolute wil, ’als eeuwige logos, die weer aanzet tot. energie, enz….
LikeLike
@Joost: Mooi verwoord.
LikeLike
Hoe ouder ik word en hoe meer ik overtuigd raak van de wereldwijde waarde van mensen, des te meer moeite krijg ik met (ook romantisch) ingewikkeld doen over wat de eerste christenen op hun tijdgebonden manier zeiden over Jezus, die ze van dichtbij meemaakten.
Ze hebben het op hun manier toch duidelijk over een toen heel opvallende kerel met open denken en inzet voor iedereen, met name voor de zwakken, voor hen die niet meetellen of onterecht als minder worden gezien? Hij denkt en doet wat toch de eigenlijke bedoeling van het mensenleven lijkt te zijn?
Is dat niet de bovengenoemde zoektocht? Als ik dan zelf op mijn knullige manier kies voor die -vooruit dan maar!- “stralende” manier van denken en leven heb ik beide handen maar al te vol!
Moet ik dan perse nog ingewikkeld gaan zitten doen over God, Zoon van God, Drieëenheid, andere godsdiensten, andere levensbeschouwingen? Het enige wat me dan met de keuze voor die manier van leven nog echt interesseert is, waarom die andere (belangrijke!) mensen dat allemaal zo zeggen en vinden…want ik wil toch wel met hen (ev ook ‘botsend’) samenleven in deze wereld met zijn lange mensengeschiedenis…en niet naast hen nu weer een eigen (groeps)gangetje gaan.
LikeLike
-( opener )…wat is “god”. ?…
—. : volgens J.Bochenski is het enige, absolute “zijn” dat van de eeuwige, logische wetmatigheden… van de logica, de wiskunde, en andere exacte kennissen, waaraan al de overige zijnden contingent moeten zijn.
– die absolute, logische wetmatigheden, het absolute zijn zelf, is als een absolute wil, die net als onze wil tot energie kan overgaan ; en energie staat dan voor massa, materie, de dingen, en al wat is..
– …of. E=mc2. wordt E= mc2= Psy ( die absolute logos of god )…
– Wat men “god” noemt is dan ook niets andere dan dat absolute “ zijn” zelf van die absolute Logos… : een andere Logos en andere God ? (Valere De Brabandere).’’
LikeLike