Barthel voert het hele verhaal weer op: klassiek geloof, dat is een almachtige God – ook hier weer voorgesteld als een oude man met een baard op een wolk – die fungeert als antwoord op al onze vragen. Wanneer laten we eens de gedachte los dat gelovigen van het jaar 0 tot 1960 achterlijk waren? Trouw bespreekt het boek Professor, bestaat God? van Peter Barthel, hoogleraar astrofysica aan de Rijksuniversiteit Groningen. Dat boek maakt van recensent Wolter Huttinga een theologische mopperkont, de zoveelste in het rijtje.
In het kader van ‘redenen om het boek niet te lezen’ leidt dat tot drie ergernissen over de uitspraken: ‘God bestaat niet en heeft dat ook niet nodig’; ‘God is geen persoon’ en ‘Wetenschap is een objectieve vorm van wereldbeschouwing, en dan heb je daarnaast ook nog het ‘gevoel’ en het ‘geloof’.
‘God bestaat niet en heeft dat ook niet nodig’. Klopt, maar doe niet alsof dat een hippe gedachte is. God bestaat niet zoals wij zeggen dat een stoel of een persoon bestaat. Eerder is God het zijn zelf, esse, ‘to be’. De hele klassieke traditie heeft Gods ‘zijn’ op zo’n manier besproken dat dat zijn zo allesoverstijgend en tegelijk intiem in alles aanwezig is, dat we weer uitkomen bij Barthels verwondering. ‘Waar liefde is, dáár is God’.’ (Huttinga)
‘God is geen persoon’. Logische gevolgtrekking van bovenstaand verhaal nietwaar? De klassieke theologische traditie behield echter een subtiliteit die Barthel ontbeert. Inderdaad, God ‘bestaat’ niet (denk weer aan die baardman), dus is hij ook geen allemachtig uitvergrote ‘persoon’. Maar als God meer dat karakter van ‘zijn’ heeft, en dus op het allergrootste en het allerkleinste niveau in diepste zin ‘aanwezig’ is, zou je dan niet toch kunnen zeggen dat hij ‘erbij’ is, dat hij zich toewendt, of zelfs luistert? Kortgezegd: dat God oneindig meer en anders is dan een menselijke persoon betekent nog niet dat hij op geen enkele manier meer ‘persoonlijk’ mag zijn.’ (Huttinga)
‘Wetenschap is een objectieve vorm van wereldbeschouwing, en dan heb je daarnaast ook nog het ‘gevoel’ en het ‘geloof’. Een verleidelijke zienswijze, maar nogal oppervlakkig. Alsof iedere vorm van wetenschap niet ook gewoon door traditie, gemeenschap en de meest irrationele beeldvormingsprocessen gevormd wordt. En wie heeft de scheidslijn tussen ‘schoonheid’ en ‘religie’ vastgesteld? Deze boedelscheiding gaf wellicht ooit een opgeruimd gevoel, maar is aan alle kanten zo lek is als een mandje.’ (Huttinga)
De zevenjarige Anco Visser staat aan de wieg van dit boek en stuurde – drie jaar geleden -zijn vraag of God bestaat naar de universiteit en kreeg als uiteindelijk antwoord op zijn vraag: ‘Nee, God bestaat niet als een persoon die ver weg in de hemel woont. Hij bestaat in hoe jij en ik leven.’ En: ‘Het ga je goed!’
Wilfred van de Poll vertaalde de brief van sterrenkundige Barthel voor volwassenen en daarin citeert hij ene rabbi Mendel die aan zijn medegeleerden vraagt: ‘Waar woont God?’ Die lachen hem uit en zeggen: ‘Overal toch?’ Mendel schudt zijn hoofd. ‘Nee’, zei hij. ‘God woont alleen daar waar men hem binnenlaat’.
‘Als God als almachtige bovenbaas niet bestaat, is alle religie of spiritualiteit dan ook meteen achterlijk? Moeten we de ratio tot norm verheffen? Dat doen atheïsten als Herman Philipse, Christopher Hitchens en Richard Dawkins. Volgens mij leveren zij een achterhoedegevecht tegen orthodoxe gelovigen van allerlei snit, die – toegegeven – soms weigeren hun verstand te gebruiken en daarmee in de Middeleeuwen zijn blijven steken.’ (Van de Poll)
Of God bestaat, daar kunnen we volgens Barthels met onze wetenschappelijke kennis geen zinnig woord over zeggen.
‘Trouwens, waarschijnlijk bestaat God niet, zegt Barthel. Niet ‘als een persoon die in de hemel woont, de wereld bestuurt en voor jou zorgt. Het goede en het mooie in deze wereld – dat is wat ik God zou willen noemen. God bestaat in hoe jij en ik leven. Als mensen voor elkaar willen zorgen, dan zie je dáár iets van God.’
Drie sterk geformuleerde ergernissen van Huttinga. Zelf houd ik het bij Albert Einstein. Hij vond dat de hele kosmos zich openbaart in zulk een ordelijke harmonie, dat hij dat met zijn beperkte kennis – zoals hij zelf zei(!) – amper kon bevatten. ‘Toch zijn er mensen die beweren dat er geen God is. Ik word echt boos dat ze mij aanhalen als verdediger van hun standpunt. Ik ben geen atheïst.’ Mensen die de Schepper afwezen noemde hij ‘fanatieke atheïsten’.’
‘De religie van de toekomst zal een kosmische religie zijn. Het zou een persoonlijke God moeten transcenderen, en dogma en theologie vermijden. Zowel het natuurlijke als het spirituele betreffende, zou het gebaseerd moeten zijn op een religieuze intuïtie, afkomstig van de ervaring van alle natuurlijke en spirituele dingen als een betekenisvolle eenheid. Het boeddhisme beantwoordt deze beschrijving. Als er een religie is die om zou kunnen gaan met de moderne wetenschappelijke behoeften, zou dat het boeddhisme zijn.’ (Einstein)
Zie:
- Ondanks de sympathieke toon geen boek voor theologische mopperkonten (Trouw – nog even gratis te lezen vanwege de nieuwe site)
- Professor, bestaat God? (Trouw)
Professor, bestaat God? | Peter Barthel | Amsterdam University Press | 104 blz. | €9,95
GODENENMENSEN 
Opgegroeid godsdienstloos in het grotendeels onkerkelijke ZO Friesland ging ik in 1960 studeren aan de zeer jonge Technische Hogeschool Eindhoven.
Die was nog zo klein dat de rector magnificus Dorgelo persoonlijk iedereen de studentenkaarten uitreikte.
Iedereen ging naar Delft, waarom ik wat anders wilde, dat vraag ik me nu af.
Hoe dan ook, ik kwam in een mij cultureel volkomen onbekende wereld terecht,waar mijn godsdienstloosheid bij katholieken grote verbijstering opriep.
‘Als ik toch niet in de hel kwam, waarom verkrachtte ik dan niet elk meisje ?’, zo werd eens tegen me gezegd.
Dat ik daar helemaal geen zin in zou hebben, en verkrachting misdadig zou vinden, de spreker leek het zich niet te kunnen voorstellen.
Inmiddels meen ik te begrijpen dat wie doordrenkt is met het idee van de zondige mens, slechts in toom gehouden door de eeuwige hel, zulke ideeën kan hebben.
Ik denk dat geen mens zich los kan maken van z’n opvoeding, en de omgeving waarin dat plaats vond.
Zoals ik hier al eens schreef, mijn vader, geboren in 1918 boven Dokkum, was er op z’n 80e nog niet helemaal van overtuigd dat het lezen van De Genestet nooit zondig was geweest.
Mijn vader was niet in het minst achterlijk, hij was een bekwaam waterbouwkundige, die voor die tijd, 1965, geheel nieuwe constructies toepaste, zoals voorgespannen beton.
Ik leerde toen dat ook beton beweegt, bij het spannen kwam het brugdek centimeters omhoog, drie, als ik me goed herinner;
Ik denk dus niet in het minst dat gelovigen tot 1960 achterlijk waren, evenmin dat gelovigen nu achterlijk zijn.
Kritische vragen stellen, ook aan zichzelf, het lijkt de uitzondering te zijn.
LikeLike
Er is niets wat IK niet bén!
LikeLike
Ik vul nog even aan dat ook op ander gebied, politiek, economie, velen geen kritische vragen stellen, en ook daar bestaat weerzin tegen ketters zoals ik.
LikeLike
– laten we het houden bij, …dat er zo-iets bestaat als ‘ god’…
– niet die of die god zal, of kan misschien bestaan, …maar het absolute ‘ zijn’ van die eeuwige absolute logos zelf is eeuwig en absoluut.
LikeLike
Ook mensen uit het verleden, helemaal niet op de hoogte van moderne wetenschap, blijken helemaal niet zomaar dom te zijn, laat staan “achterlijk”!
LikeLike
Jelle, iedereen creëert een korf waarin hij zijn ervaringen opslaat. Die ervaringen komen uit het dagelijke leven, opvoeding, scholing enz. Iedereen wordt daardoor beïnvloed. Zo vormen wij onze persoonlijkheid.
Mensen zijn sociale wezens en passen zich ook aan aan de gebruiken van de meerderheid. Ieder legt uiteraard zijn eigen accenten.
Wat er in onze korf zit bepaalt of we religieus of vrijdenker zijn of alle fases daartussen. Zo ontstaat ook een volkscultuur die een groep mensen samen brengt veel zaken in hun korf hebben die gelijkaardig zijn.
Een volksgemeenschap is niet achterlijk omdat ze de waarheid niet kennen. DE waarheid bestaat gewoonweg niet.
Als mensen nu nog geloven dat de zon rond de aarde draait, zijn ze op dat punt misschien achterlijk.
Als iemand gelooft dat de natuur, die zo prachtig in elkaar zit, een architect moet hebben, dan is die persoon niet achterlijk omdat niemand daar een zinnig bewijs voor kan voorleggen. Niet via een religie en niet via de wetenschap.
Ik betwijfel of op die vraag ooit een antwoord komt.
LikeLike
tibosch
Ik was al heel lang tot de conclusie gekomen dat mensen al duizenden jaren even intelligent zijn.
Hoe zij b.v; Stonehenge bouwden, en megalieten recht zetten, in Bretagne ligt er één, omgevallen, vermoedelijk na een aardbeving, de Grand Menhir Brisée, wij kunnen dat niet meer, dan met behulp van moderne werktuigen.
De Britse bouwkundige Alexander Thom maakte waarschijnlijk hoe al duizenden jaren geleden maansverduisteringen met een periodiciteit van zestien jaar voorspeld werden.
Ötzi had een 4500 jaar geleden voorwerpen gemaakt uit een 28 houtsoorten bij zich, en een bronzen of koperen bijl.
In de Baal vallei ligt een half afgemaakt gigantisch brok steen, die werden verplaatst, hoe, weet niemand.
Gewicht in de honderden tonnen.
Romeinen bouwden tempels op terrassen van zulke stenen.
Het ontbreken van wetenschappelijke voortgang, of van de hele wetenschap, schrijf ik toe aan bevolkingsdichtheid.
Kennis werd niet overgedragen, misschien ook geheim gehouden.
LikeLike
armandmaes
Wij zijn het helemaal eens, behalve dat ik denk dat de waarheid op het gebied van feitelijkheden wel degelijk bestaat.
Ondanks dat vrijwel niemand dat wil geloven staat inmiddels onomstotelijk vast dat Roosevelt en omgeving bijna op het uur nauwkeurig wisten wanneer de aanval op Pearl Harbour plaats zou vinden.
Zelfs in toen Ned Indië wist de Nederlandse marine leiding dat, zo bleek me recent.
De VS marine attaché, die werd ingelicht, zond vier waarschuwingen naar Washington, toen niet meer, hij had opdracht gekregen er mee te stoppen.
LikeGeliked door 1 persoon
@ ArmansMaes, je zegt: ” Wat er in onze korf zit bepaalt of we religieus of vrijdenker zijn ….”
Of……of…..waarom niet, en……en…. het een hoeft het andere toch niet uit te sluiten!
LikeGeliked door 1 persoon
@armandmaes: Jelle, iedereen creëert een korf waarin hij zijn ervaringen opslaat. Die ervaringen komen uit het dagelijke leven, opvoeding, scholing enz. Iedereen wordt daardoor beïnvloed. Zo vormen wij onze persoonlijkheid.
Je word inderdaad als het ware geïndoctrineerd door omgevingsfactoren cultuur, opvoeding, nog een stukje genetische aanleg, Maar je bent wel eens in staat om jezelf de maat eens te nemen, dus door bepaalde zaken heen te prikken. Als het ware een beetje zelfinzicht proberen te creëeren.
LikeGeliked door 1 persoon
De vraag boven schijnt te zijn of gelovigen uit het verleden (voor 1960) met oude tijdgebonden literaire voorstellingen van God achterlijk zouden zijn. En zou dat dan betekenen dat gelovigen nu met onze ook tijdgebonden literaire voorstellingen van God slimmer zouden zijn? Of betekent het alleen maar dat gelovigen nu gewoon zichzelf kunnen zijn zoals ze dat in het verleden ook probeerden te zijn..met weer tijdgebonden voorstellingen van het goddelijke, weer tijdgebonden mogelijkheden tot verbetering en weer tijdgebonden kansen om mis te kleunen..
LikeLike
egbert
Een psychiater zei me eens ‘veertig procent volgt precies de ouders, veertig procent komt niet verder dan er recht tegenin gaan, twintig procent vindt een eigen weg’.
LikeLike
@Joost: En zou dat dan betekenen dat gelovigen nu met onze ook tijdgebonden literaire voorstellingen van God slimmer zouden zijn?
In die zin dat ze een minder dogmatisch godsbeeld hebben ontdaan van antropomorfische eigenschappen,
Quote column: Zowel het natuurlijke als het spirituele betreffende, zou het gebaseerd moeten zijn op een religieuze intuïtie, afkomstig van de ervaring van alle natuurlijke en spirituele dingen als een betekenisvolle eenheid.
Dat heeft niet alleen betrekking op het Boeddhisme, in het Hindoeïsme zou dit ook kunnen gelden.
@Jelle, inderdaad, daar zit wel wat in.
LikeLike
“een achterhoedegevecht tegen orthodoxe gelovigen van allerlei snit”
Tja, zolang meer dan 40% van de Amerikanen en 20% of meer van de Nederlanders weigert de Evolutietheorie te aanvaard zou ik het geen achterhoedegevecht willen noemen. Was het maar waar.
http://evolutietheorievscreationisme.weebly.com/weetjes.html
“Zelf houd ik het bij Albert Einstein.”
Ik ook. Wat schreef hij ook alweer in 1953?
http://www.lettersofnote.com/2009/10/word-god-is-product-of-human-weakness.html
“The word God is for me nothing more than the expression and product of human weakness, the Bible a collection of honorable, but still purely primitive, legends which are nevertheless pretty childish. No interpretation, no matter how subtle, can change this for me. For me the Jewish religion like all other religions is an incarnation of the most childish superstition.”
Wijze woorden.
(Door redactie gemodereerd)
LikeLike
Overigens mag ik hopen dat ik achterlijk ben – vergeleken met de kennis en de moraal over zelfs maar 100 jaar. Want als ik achterlijk ben is er over 100 jaar flinke vooruitgang geboekt.
LikeLike
mnbo
Wat is achterlijk, is dan de vraag ?
Achter bij wat ?
Toen Darwin kwam met zijn theorie van soortverandering, ten onrechte evolutie genoemd, was dat gewoon godslastering, in van godsdienst doordrenkte samenleving van toen.
Misschien kun je dat vergelijken met de meest ingrijpende koerswijziging nu in de VS politiek ooit, dat kan gewoon niet.
Overigens staat die evolutie nog steeds ter discussie, in de zin van wat een bekende bioloog, Dawson, meen ik, zei ‘iedereen (dat is dus niet zo) ziet dat er evolutie is, maar niemand begrijpt hoe het werkt’.
Moslims worden voor achterlijk versleten, maar Thesinger had toen nooit dwars door het Arabische schiereiland kunnen trekken zonder zijn Moslim metgezellen, die wisten hoe je daar kon overleven.
Ik had het met mijn vrouw over of christenen achterlijk waren tot 1960, ze riep meteen ‘katholieken zeker’.
Maar ze sprak zichzelf tegen, katholiek opgevoed lag ze al op de katholieke middelbare school overhoop met leraren, over geloofskwesties.
Zij moet niets van geloof hebben, en al helemaal niet van het katholieke, maar hoe dat geloof z’n sporen nalaat, ook nu nog, merkte ik een keer, een tien jaar geleden, toen wij een Frans kerkje bekeken.
Als kind nog op de lagere school werd tegen haar gezegd ‘jij komt in de hel’.
Haar moeder was ongetrouwd toen ze geboren werd, wat een kind daaraan kan doen, mij een raadsel.
Verregaand onmenselijk, is mijn idee.
De dochter van een overgrootvader benoorden Dokkum had ook een foarbern, het Fries heeft daar een woord voor, letterlijk voorkind, maar daar werd niet veel drukte van gemaakt.
De dochter moest wel het huis uit, maar dat stelde ook al niet veel voor, in hetzelfde dorpje bij een tante.
Het kerkje werd gerestaureerd, bouwrommel overal, een vertrekje achterin stond open.
Ik liep daar naar binnen, waarop zij riep ‘hier mag jij niet komen’, als heiden, of zo.
Ik heb het er met haar over gehad, deze voor mij irrationele reactie, maar wat ze nu vindt daarover, ik weet het nog steeds niet.
De ouders van mijn vrouw heb ik nooit gezien of gesproken, haar juridische vader moet al lang dood zijn, had Huntington, wij kregen geen bericht.
Leuk geloof, het katholicisme.
LikeLike
Hoe “heiligschennend” het ook moge klinken: zelfs de levensbeschouwelijke wijsheid van Einstein is persoons- en tijdgebonden
LikeLike
Carla, als we religieus gelijkstellen met gelovig en als “die gedanken sind frei” klopt, dan heb je 100 % gelijk. Iedereen, of je het wil of niet, moet dingen geloven, zonder bewijs. Je kan niet alles controleren op waarheid. Iedereen heeft dus een pak van die onbewezen zaken in zijn levenskorf.
LikeLike
Een voorstelling van god is nooit achterlijk. Het is enkel altijd onjuist omdat we de architect van het heelal nooit zullen kennen. Wij zijn materiëel dus kunnen we een immaterieel wezen onmogelijk kennen. Alle hypotheses daarover, religieus of wetenschappelijk zullen dus steeds vastlopen. We kunnen, in het beste geval, enigszins inzicht krijgen in de materiële wereld.
LikeLike
mnb0, ik kan niet akkoord gaan met wat Einstein schrijft. Het begrip “God” komt voort uit de verbeeldingskracht van de mens, niet uit achterlijkheid noch uit de kinderlijke voorstellingen. Uit die verbeeldingskracht ontstaan mythen. Een materiëel wezen kan zich onmogelijk een beeld vormen van een immaterieel wezen. We kunnen hooguit aannemen dat de prachtige natuur alleen kan bestaan dankzij een super intelligente architect.
LikeLike
Jelle, voor men de erfelijke factoren begreep, werden kinderen van bv ongehuwde vrouwen als hellekinderen beschouwd. Dat het milieu waar kinderen in opgroeien, grote invloed heeft op de karaktervorming van het kind werd toen blijkbaar niet begrepen. Zonder de kennis van DNA, werd toen uitgegaan van het feit dat kinderen de “slechte” eigenschappen van moeder erfden. Gedeeltelijk is dat ook waar, alhoewel scholing een bijzonder grote invloed kan hebben.
LikeLike
@Jelle, wanneer verschijnt je eerste autobiografische familiekroniek?:-)
LikeGeliked door 1 persoon
@armandmaes: We kunnen hooguit aannemen dat de prachtige natuur alleen kan bestaan dankzij een super intelligente architect.
Dus niet puur een gril van de evolutie maar er is I.D. (Intelligent Design) in het geding geweest, dacht je dat.
LikeLike
Egbert, dat is i.d.d. mijn huidig idee over het ontstaan van het heelal. Als de wetenschap mij een andere logische verklaring geeft, wil ik graag mijn standpunt herzien.
LikeLike
Vandaag in Museum Boijmans Van Beuningen de tentoonsteling “Gek van surrealisme” bezocht. De surrealisten maakten ongetwijfeld intrigerende kunstwerken, maar er spreekt naar mijn smaak toch een vorm van naïviteit en ook wel een zekere gemakzucht uit. Betekenis aan fantasie toekennen zonder echt te onderzoeken hoe het zit.
Ik zie hier duidelijke parallellen met de praktijken van gelovigen tot 1960 en eigenlijk ook nog tot vandaag de dag.
Datzelfde contrast komt ook naar voren in de volgende dialoog.
“The Nature of Reality: A Dialogue Between a Buddhist Scholar and a Theoretical Physicist”
Achterlijk is geen mooi woord, maar ik denk dat de boeddhist en de gelovige zich zou moeten realiseren dat een duizendjarige traditie weliswaar indrukwekkend is, maar onvoldoende rekening houdt met recente wetenschappelijk inzichten. In ieder geval lijken mij de bezwaren die Sean Carrol tegen bepaalde aspecten van het Boeddhisme of religieus geloof heeft gegrond. Als bonus geeft hij ook nog een aardig inzicht in de gelaagde structuur van de realiteit en wat men tegenwoordig al dan niet kan zeggen over die lagen.
LikeLike
(door redactie verwijderd – off-topic)
LikeLike
geachte reageerders,
De inrichting van ons heelal.
Er is een soort evolutietheorie voor ons heelal, dat komt er op neer dat heelallen, het meervoud bestaat niet eens, bij de vleet ontstaan, maar dat de overgrote meerderheid het lot treft wat ook Darwin veronderstelde voor evolutie, de ongeschikte heelallen is geen lang leven beschoren.
Deze theorie leidde helaas tot sociaal Darwinisme, racisme zou je kunnen zeggen, een theorie die velen aanhingen, maar misschien Hitler in extreme vorm.
‘Die Auslese’ kom je in een boek over hem regelmatig tegen.
Zoals Keynes al zei ‘ideeën zijn het machtigst in de wereld’.
Lee Smolin, ‘The Life of the Cosmos’, London 1998
Otto Wagener, ‘Hitler aus nächster Nähe, Aufzeichnungen eines Vertrauten 1929-1932, Hrsg. Henry A. Turner’, 1987, Kiel, ISBN 3-88741-129-3
Dan nog even het ontstaan van leven.
Ik las net nog weer dat op een dwergplaneet koolwaterstoffen zijn aangetroffen, de bouwstenen van ons leven.
Waarom en hoe dat gebeurt weten we niet, ik las ergens dat een boek bestaat wat het eenvoudigste atoom beschrijft, het waterstofatoom, één proton met één electron, volgens huidige wiskundige inzichten.
Het schijnt een dik boek te zijn, en volgens de schrijver was de wiskundige beschrijving niet eens volledig.
Mijn conclusie is dat wij dus van ingewikkelder atomen nauwelijks iets weten.
Daarmee weten we dus ook niets van hoe eiwitten, DNA en RNA ontstaat, en hoe het werkt.
Van de hele werking van RNA wordt weinig of niets begrepen, het lijkt overbodige ballast in een celkern.
Omdat de natuur economisch werkt, lijkt dat toch onwaarschijnlijk.
Voor mij is het niet nodig een schepper te veronderstellen, dat verklaart volgens mij niets.
Ergens vind ik het mooi dat wetenschappers nog werk voor de boeg hebben.
(door redactie gemodereerd – ingekort)
LikeLike
– …alles is een trap in de ontwikkeling van de absolute idee, de eeuwige, absolute logische wetmatigheid , een andere ‘logos’ ;… zodat de rede niet van de werkelijkheid, en de werkelijkheid niet evan de rede verlaten is…; …god is dat enige absolute ‘zijn’ zelf,…Of : E=mc2= Psy….
LikeLike
Met onze wetenschappelijke inzichten bv geen raad weten met oude voorstellingen van een hemel boven en een hel onder is ook eigen aan een wetenschappelijk meegegroeide gelovige. Zomaar schermen met het nog steeds geldende mensenrecht en een Grondwet dat kiezen voor geloven mag, dreigt zonder verdere discussie ten onrechte ook alleen maar over te komen als gelovige halsstarrigheid.
Maar wat te denken van een menselijke en nog steeds uitgesproken ervaring dat leven en werkelijkheid ons in handen zijn gespeeld, “gegeven”, om er iets beters van te maken? En is het dan zo vreemd dat mensen met hun lenige hersens zich een onbewijsbare verder onvoorstelbare voorstelling vormen van een “Gever”, beeldspraak van menselijk gekende voorstelbare gevers? Dat leven en werkelijkheid ervaren worden als “een geschonken bos bloemen”, waarmee je met de grootste zorg hebt om te gaan, en die je niet zomaar in de kliko gaat knikkeren?
Natuurlijk heeft dat niet zo veel te maken met bewijsbare natuurwetenschap op grond van (verlengd) zintuiglijk denken. Maar dat denken weet zich bv ook geen raad met de toch ook bestaande menselijke ervaringen van liefde, goed&kwaad, smaak etc. Gelukkig kunnen mensen dan ook anders denken.
LikeLike
tibosch
‘Geen raad weten’, er blijkt smaakwetenschap te zijn.
Wist ik ook niet.
Verder, psychologen weten aardig wat over emoties.
Zoals altijd, waar gebruiken we kennis voor ?
Ik zag een reportage over testen van reclame.
De wetenschappers die dat deden hielden mensen reclame voor de neus, en legden dan met warmtecamera’s of zo vast in welke hersendelen de temperatuur steeg, dat werd dan toegeschreven aan verhoogde bloedtoevoer.
Die wetenschappers, als ik het goed heb begrepen, weten, menen te weten, waar positieve en negatieve reacties op deze manier zichtbaar worden.
Daar wordt dan de reclame op afgestemd.
Ik heb een unheimisch gevoel over dit soort toepassingen.
In mijn ogen is wetenschap datgene waarover verstandige mensen het eens zouden moeten kunnen worden, moraal, en dus ook politiek staat daar dan buiten.
Maar ja, nog in 1860 of zo, in een encycliek, werd heel iets anders verkondigd.
LikeLike
@Joost: Maar dat denken weet zich bv ook geen raad met de toch ook bestaande menselijke ervaringen van liefde, goed&kwaad, smaak etc.
Klopt en psychologen kunnen je daarbij ook niet echt helpen want die lijden er zelf ook aan, evenals de bedrijvers van welke wetenschap dan ook.
Daar moet je zelf maar uit zien te komen. Om je kleinkinderen nu te gaan observeren en bestuderen klinkt mij wel een beetje klinisch in de oren.
LikeLike
Dat leven en werkelijkheid “gegeven” is om er met zorg mee om te springen, valt denkend te beschrijven, maar niet te bewijzen en is ook theoretisch en praktisch te ontkennen. Dat ik van mijn vrouw hield vv kan ik denkend slechts proberen duidelijk te maken, kan dat niet bewijzen en heb daar trouwens geen behoefte aan, ook niet als een ander die liefde zou ontkennen. Zo heb ik er ook geen behoefte aan te bewijzen dat ik mijn pilske lekker vind en drink het gewoon lekker op. Begrijpend bewijzen of ontkennen is gelukkig niet de enige manier van menselijk volwassen denken. Dan ben je trouwens ook kritisch op eigen en andermans gedrag (ook op dat van mensen van 1860…als dat zinnig en nodig zou blijven zijn)
LikeLike
– … “esse Est deus. ” , of god is het ‘ zijn’ zelf…
– …het enige absolute ‘zijn’ is echter dat van de absolute wetmatigheden van de logica en andere exacte kennissen, zodat god zelf dat enige absolute zijn of bestaan is, waaraan alles dan contingent moet zijn ‘.
LikeLike
– ‘ Lichtgelovigen’ kan men abnormaal noemen, gelovigen niet ; want ‘ er is meer’ …
LikeLike