‘Het humanisme moet juist thema’s uit die hoek naar haar hand zetten, zegt Bas Heijne. In OBA Live lichtte hij een tip van de sluier op van wat hij vandaag gaat vertellen tijdens de Socrateslezing in Den Haag. De titel van de lezing is: ‘Militant Humanisme’. ‘Het uitgangspunt van de lezing is dat er twee krachten zijn teruggekeerd de laatste decennia: God en religies én groepsgevoelens.’

‘Heijne vindt dat we optimistisch moet zijn en het geloof in de mens niet moet opgeven. Ook al zijn er redenen om pessimistisch te zijn. “Door het terrorisme heeft het geloof in mens een klap opgelopen. Daarnaast heeft het neoconservatieve idee dat we overal ter wereld democratie kunnen ‘maken’ ook niet gewerkt. Bovendien heeft het optimisme van Obama geen handen en voeten gekregen. Het gevaar is dat we pessimistisch worden. Het is echter waard te onderzoeken of er meer mogelijk is. Het gaat overigens niet om het vinden van dé antwoorden, maar vooral ook, zoals Socrates deed, het stellen van de juiste vragen.’

Heijne spreekt vandaag de Socrateslezing ‘Militant Humanisme’ uit met thema’s die hij eerder besprak in zijn boek: Moeten wij nog van elkaar houden? Het populisme ontleed. Hij gaat in deze lezing terug naar de wortels van het humanisme. De lezing gaat verder in op de vraag: wat moeten we nog met de humanistische idealen, de waarden uit de Verlichting en het idee van vooruitgang? Wie gelooft nog in een betere wereld? En wie gelooft nog in de mens?

‘Het werkt niet om alles uit de religieuze hoek of de populistische hoek tot vijand te verklaren. Waarom niet? ‘Nou, de vijand is ook die mens. En mensen kun je niet tot redelijkheid stompen,’ vindt de cultuurfilosoof.’

De Socrateslezing is een initiatief van het Humanistisch Verbond. De lezing wordt sinds 1983 jaarlijks georganiseerd. De lezing geeft commentaar op maatschappelijke ontwikkelingen vanuit een humanistisch perspectief. Eerder werd de Socrateslezing uitgesproken door Hans Achterhuis, Anil Ramdas, Roger van Boxtel, Fernando Savater, en Lodewijk de Waal, Beate Roessler & Britta Böhler Rutger Claassen & Arnold Heertje.

Bekijk hier OBA Live, 12 december: Bas Heijne (Human)

Zie: Het einde van het Michael Jackson-humanisme