Addendum bij het blog
‘Rol Averroës in Europese filosofie opzettelijk verdoezeld’ 16 maart 2025

Wat leren we uit het onderzoek van Debeuf?

1. De invloed van Averroës op de Europese filosofie is met opzet verdrongen en Debeufs boek probeert zijn rechtmatige plaats binnen de Europese filosofische traditie te herstellen..

2. Het boek geeft een chronologisch overzicht van de invloed van de Arabische filosofie op het Europese denken van de 13^e tot de 18^e eeuw.

3. Debeuf daagt Eurocentrische perspectieven uit en benadrukt de diepgaande invloed van het Arabische denken op Europese denkers.

4. Het boek is een krachtige herinnering aan het belang van het in contact komen met en leren van de intellectuele tradities van andere culturen.

Voor wie is het onderzoek van Debeuf relevant?

1. Wetenschappers in filosofie, geschiedenis en islamitische studies

2. Lezers die geïnteresseerd zijn in de geschiedenis van ideeën en culturele uitwisseling

3. Studenten filosofie, geschiedenis en aanverwante vakgebieden

4. Iedereen die de complexe relaties tussen Arabische en Europese intellectuele tradities beter wil begrijpen.

Geheel terzijde:
In de tijd dat ik zelf in Nederland academische filosofie studeerde, was dat ‘Westerse filosofie’, hoewel het die beperkende benaming nergens aan een universiteit heeft. Integendeel: ‘Algemene wijsbegeerte’ heet het. Maar niet-Westerse perspectieven blijven buiten zicht.
Geen aandacht voor het Midden-Oosten (Arabische dan wel islamitische perspectieven), het Verre Oosten (boeddhisme uit India, Chinese perspectieven (Confucius, TAO) of Japanse inzichten (Kintsugi).
Ook geen aandacht voor Afrikaanse (Ubuntu) of Latijns Amerikaanse benaderingen. Hoe Eurocentrisch kun je het krijgen? Van interculturele filosofie heeft aan de Nederlandse universiteiten (dan ook) (bijna) nog nooit iemand gehoord. Debeuf legt uit hoe dat zo gekomen is.

Historisch filosofisch besef
In een volgende gastblog wil ik ingaan op het zojuist verschenen boek van Joran van Klaveren, Vergeten Verleden (2025) en op het al wat oudere boek van Jonas Lenderink, Vergeten Erfenis ( 2008). Het boek van Koert Debeuf richt zich specifiek op Ibn Rushd. Lenderink en Van Klaveren laten breder zien wat er mis gegaan is in ons historisch filosofisch besef. En hoeveel gedeeld erfgoed er eigenlijk is. Dat doe ik ook in mijn columns voor het MoslimArchief.

Rudi Holzhauer