Docent wijsbegeerte Jan Riemersma vindt dat Stichting Skepsis tendentieus is, omdat het geen duidelijke grondslagen heeft. ‘De scepticus baseert zijn keuze om ‘wetenschappelijke rationaliteit’ boven alles te stellen op een ideaalbeeld van de werkelijkheid. Hij ‘gelooft’ in de betrouwbaarheid van onze wetenschappelijke theorieën en van de menselijke ratio.’ Riemersma legt in zijn blog ‘Waarom ik geen scepticus ben’ uit waarom hij dat niet is.
Wie echter eenmaal, op willekeurige gronden, de keuze maakt om bepaalde verschijnselen langs een en dezelfde meetlat te leggen, maar dan toch weer verschillende uitzonderingen toestaat, is onnavolgbaar (tendentieus). In ieder geval is Skepsis een stichting die gelovigen, juist door onduidelijk te zijn over de eigen grondslagen, voor het lapje houdt (vermoedelijk voor de lieve vrede): wie iets verder kijkt, ziet in dat het gedachtegoed van vrijwel alle religies niet verenigbaar is met het sciëntisme* van de stichting. (Riemersma)
Zelf zegt Skepsis dat sceptici pseudowetenschappelijke theorieën doorprikken, misstanden signaleren en soms bedriegers ontmaskeren.
Ze proberen ook verklaringen te vinden voor vreemde verschijnselen en hebben belangstelling voor factoren die verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van ongefundeerde overtuigingen.
Nederlandse sceptici zijn echter zo voorkomend om de traditionele godsdiensten uit de wind te houden. Een volkomen willekeurige keuze die nergens op stoelt en die al helemaal niet verantwoord wordt. Het komt er op neer dat wie op traditionele wijze ontologisch lichtgelovig is eenvoudigweg niet tot de dwazen wordt gerekend. (Riemersma)
Skepsis richt zich volgens Riemersma te veel op de dwazen en te weinig op de grote bedriegers, zodat de verdenking rijst dat de scepticus er niet per se op uit is om ‘zin’ en ‘onzin’ van elkaar te scheiden.
De stichting zelf zegt zich ten doel te stellen buitengewone beweringen aan een kritisch onderzoek te onderwerpen: ‘Meestal blijkt dat de beweringen niet zijn gebaseerd op fatsoenlijk bewijsmateriaal of door de mand vallen wanneer ze op de proef worden gesteld.’
Uiteraard kunnen wetenschappers niet alles verklaren. Bovendien kunnen sommige onwetenschappelijke ideeën een zingevende functie vervullen. Wanneer spectaculaire claims echter ten onrechte als feiten worden gepresenteerd, dan lijkt het nuttig daar een nuchtere visie tegenover te plaatsen. (Skepsis)
* Riemersma noemt de stichting sciëntistisch omdat mensen die ‘wetenschappelijke rationaliteit’ zonder meer beschouwen als de enige juiste denkwijze om het doen en laten van mensen te beoordelen ‘sciëntistisch’ zijn. Hij vindt dat het geen kwaad kan dat de stichting eens nadenkt over de eigen grondslagen.
Zie: Waarom ik geen scepticus ben
Illustr: ufowijzer.nl
GODEN EN MENSEN 
Wat mij opvalt is dat al het om alternatieve geneeswijzen gaat; Google Skepsis en Wikipedia drie handen op een buik zijn:
google plaatst bijv heel hoog in haar ranking (idealiter een volgorde die willekurig is danwel door kwaliteit bepaald is) de site van Skepsis over de vrucht noni (door velen als zeer geneeskrachtig gezien); daarnaast weert Wikipedia alle medische eigenschappen van de nonivrucht!
Bizarre wijze waarop Google de farmaceutische grootinversteerders en aandeelhouders wil pleasen!
LikeLike
wetenschap baseert zich volkomen op de 5 zintuigen van de mens. Die 5 zintuigen worden door ons bewustzijn waargenomen alsmede door de hersenen maar dat is niet het bewustzijn.
Tegelijkertijd dat we bewust zijn (wat niet direct hetzelfde is als denken) spelen zich ook andere processen af in datzelfde fysieke lichaamsdeel.
Op het moment dat een wetenschapper meet denkt die dat ie weet. Weten is niet hetzelfde als de waarheid.
Zo blijkt waarnemen invloed uit te oefenen op het waargenomen object.
In die zin bestaat de fysieke werkelijk niet.
LikeLike
Meneer V Als je nou eens gewoon zegt, wat je bedoelt?
LikeLike
Als het brein de meeste van de berekeningen onbewust doet, het volgt daaruit niet dat deze berekeningen niet wetenschappelijk zijn. Wat je moet aantonen is dat deze berekeningen toegang tot kennis hebben, die zich buiten de beschikbare natuurkundige materiële kennis bevindt of via niet natuurkundige materiële toegangsmanieren wordt verkregen.
LikeLike
joost, probeer nog eens een reactie te plaatsten, en dan deze keer ingaan op zijn statement?
LikeLike
Afgezien van het feit dat er bij het ontwikkelen van auto’s heel wat intuïtie komt kijken, kunnen kunstenaars, intuïtie alleen en godsdienst inderdaad geen auto’s bouwen. Als de wereld alleen maar wetenschap was, zou het er slecht toeven zijn. Het is daarom handig als wetenschappers ook intuïtieve vaardigheden hanteren. Ik denk dat ze dat ook allemaal doen.
Over intuïtief denken worden zelfs wetenschappelijke artikelen gepubliceerd. (‘Het slimme onbewuste’, door Ap Dijksterhuis.)
Maar bij goede wetenschap zijn we uiteraard allemaal gebaat. Maar er is dus meer en dan kom je op het gebied van filosofie, kunst en religie.
LikeLike
Mihai, Nooit gewoon blij geweest dat je in onze tijd een auto hebt? Of is dat maar onzin? Je hebt wetenschappen die zoiets wel tot zich laten doordringen..
LikeLike
Als ik in de auto stap en de auto in de eerste versnelling doe, dan vertrouw ik op mijn wetenschappelijke kennis, op de huis-, tuin- en keuken Newtoniaanse-mechanica, die door de autofabrikant voor 100% van de onderdelen heeft gebruikt. En tot nu toe heeft de auto in 100% van de gevallen slechts vooruit gereden en het ging geen enkele keer achteruit. Als ik bij 120 kilometer per uur op de kunst, intuïtie of godsdienst van de maker zou moeten vertrouwen, zou ik nooit meer in de auto, trein of vliegtuig stappen.
LikeLike
Zelfs het door natuurwetenschappers zo graag gebruikte woord “gegeven” heeft al een literaire ervaringsverwijzing, die de natuurwetenschap feitelijk niet constateert.
LikeLike
🙂 Tja, er zijn zelfs wetenschappers die heilig in ufo’s geloven, of sterker nog: zeggen dat ze bestaan. Dat leidt tot hevige discussies momenteel op de TU Delft. (Coen Vermeeren)
Laatst twitterde theoloog Maarten Wisse: als ufo’s serieus wetenschappelijk onderzoek waard zijn, dan alle onderdelen van de dogmatiek zeker!
Misschien is het dan goed om de filosofie te gebruiken om vanuit die denkwijze wetenschappers en gelovigen te bestuderen hoe zij omgaan met hun intuïtie. Want je hebt natuurlijk intuïtie en intuïtie, net als wetenschap en wetenschap.
LikeLike
Stel dat mijn intuïtie zegt dat we een scherm boven de snelwegen moeten bouwen, omdat er roze olifanten, met groene sterretjes en paarse teksten uit het boek “Waarom ik geen scepticus ben” op hun kont, op de auto’s zullen vallen. Wat is de waarde van mijn intuïtie?
LikeLike
Mihai, Riemersma doelt hier op de opvatting dat alleen de (natuur)wetenschappen tot waardevolle kennis over de wereld leiden en dat filosofie alleen zinvol is als ze de wetenschappelijke methode hanteert. Dat bestrijdt hij omdat alternatieve kennisbronnen zoals kunst, godsdienst of intuïtie als zinloos van de hand gewezen worden.
Die bronnen kan je natuurlijk ook als denkwijze toepassen om het doen en laten van mensen te beoordelen.
LikeLike
==mensen die ‘wetenschappelijke rationaliteit’ zonder meer beschouwen als de enige juiste denkwijze om het doen en laten van mensen te beoordelen ‘sciëntistisch’ zijn.==
En welke andere rationaliteit is net zo juist of beter dan de wetenschappelijke?
LikeLike