De jaren 60 waren een van de meest revolutionaire én religieuze periodes uit de Nederlandse geschiedenis. Vrouwen gingen massaal aan de pil, heiligen werden overboord gegooid en homoseksualiteit werd voorzichtig bespreekbaar. Een roerig tijdperk dat misschien ver weg lijkt maar doorwerkt tot op de dag van vandaag. Raakte Nederland van God los? De tentoonstelling Van God los? in Museum Catharijneconvent Utrecht laat de grote religieuze veranderingen van de jaren zestig zien.
‘Een breuk die de geschiedenis van Nederland meer veranderde dan de Tweede Wereldoorlog, zo wordt het tijdperk van de jaren zestig wel omschreven,’ vertelt tentoonstelling Van God los? ‘De economie groeide, de welvaart steeg, de sociale zekerheid werd uitgebreid, er kwam een grotere seksuele vrijheid en jongeren begonnen zich te roeren.’
‘In 1960 behoorde Nederland nog tot de meest christelijke landen van Europa, maar nergens waren de veranderingen zo tumultueus. Zo werd Nederland van het braafste jongetje van de klas zelfs het ‘enfant terrible’ van de katholieke kerk. Dit alles onder grote belangstelling van de internationale pers. Maar wie denkt dat religie in dit onstuimige decennium met een sneltreinvaart uit Nederland verdween, heeft het mis.’
Van God los? vertelt dat de jaren zestig ook de tijd was van invloedrijke tv-dominees, religieuze bestsellers, beatmissen, zenboeddhisme, opzwepende evangelische bijeenkomsten en experimentele kerkbouw. Zelfs Provo’s bedienden zich van christelijke taal en ook de Reformistische zuil kwam in deze periode op. Nederland was veel religieuzer dan vaak wordt gedacht.
‘In Van God los? toont het museum de hand van fotografie, muziek, kunst, radio- en tv-fragmenten een wereld waarin het geloof en de traditionele invulling daarvan ter discussie werden gesteld. De eeuwenoude hechte band tussen het instituut kerk en het geloof bleek niet langer vanzelfsprekend. In de tentoonstelling komen zowel de ludieke en vernieuwende geluiden van deze periode (denk aan Gerard Reve en Godfried Bomans ) als de conservatieve tegenbewegingen aan bod.’
Museum Catharijneconvent Utrecht | Tentoonstelling Van God los? – de onstuimige jaren 60 | 19 feb – 28 aug 2022 | Lange Nieuwstraat 38 3512 PH Utrecht | Dinsdag t/m vrijdag van 10.00 tot 17.00 uur | Zaterdag, zondag en feestdagen van 11.00 tot 17.00 uur
Info: Museum Catharijneconvent
Beeld: Simon Vinkenoog 1966 (Catharijneconvent)
Foto: Beatmis Venlo 1967 (Catharijneconvent / Nationaal Archief)
Foto: Op naar Roermond 1968 – Protest tegen ontslag Ed Miedema. Fotograaf onbekend. (ANP / Catharijneconvent) ‘Al voor hij pastoor van ’t Eikske werd, liep Ed Miedema al voor de muziek uit van het beroemde Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) waarin opgeroepen werd tot modernisering en meer openheid binnen de kerk.’ (Zout Magazine)
Tip: Zie ook – nog tot 6 maart 2022 in Museum Krona (Uden): Vrijheid & Verwarring – Kloosterleven in de jaren zestig.
De Clarissen van Megen, 1961. Foto Guus Bekooy. Collectie Museum Krona