Rouwen doe je vooral met een ander

Als ik nadenk over rouw en hoe daarmee om te gaan, vrees ik dat daar heel wat levenswijsheid voor nodig is, levenservaring. Maar staat die levenswijsheid paraat bij een plotselinge confrontatie? Misschien niet, want schrik kan je bevangen. Je voelt verdriet, tranen springen in je ogen. Of je voelt helemaal niets, je bent lamgeslagen.

Minstens zo heftig kan de beklemming voelen als iemand van wie je houdt terminaal ziek blijkt te zijn. Hoe ga je om met, zoals dat genoemd wordt, ‘rouw bij leven’? En als je nog jong bent, heb je misschien nog niet zo veel levenswijsheid. Rouwen kan een hele opgave zijn. Wat ga je doen, hoe moet dat? Kan je bij iemand terecht die wat meer levenswijsheid bezit? Of die ervaring zelf al heeft gehad?

‘Rouw bij leven’

In de film The Farewell (2019) bezoekt kleindochter Billi haar oma die terminaal ziek is. Haar familie blijkt te hebben besloten dit voor de matriarch te verzwijgen. Dat zou haar alleen maar angstig maken voor de dood, en haar leven en ziekte negatief beïnvloeden. Billi echter wil juist wel  met haar oma erover praten. Grootmoeder moet toch afscheid kunnen nemen? De familie is onverzettelijk en zet zelfs een nephuwelijk in elkaar om onder dit voorwendsel dicht bij hun dierbare familielid te kunnen zijn.
The Farewell volgt Billi’s eenzame weg van onmacht, verdriet en ‘rouw bij leven’, te midden van haar ‘vrolijke’ familie en de levenslust van de grootmoeder die van niks weet.
Deze film neemt je mee in de moeilijke opgave of en hoe je aan een dierbare vertelt dat hij of zij nog maar kort te leven heeft, maar eveneens wat dat met jezelf doet.

(Dit is mijn eerste bijdrage voor de Vereniging Leven met dood. Deze vereniging wil dat de dood een natuurlijke plek in het leven krijgt, en nabestaanden bieden wat nodig is om te leven met een verlies.)

Lees dit artikel verder bij Vereniging met dood (update 18 5 2023: geen betaalmuur e.d., mogelijkheid Nieuwsbrieven te ontvangen)

De verloren wijsheid uit religies

Karen Armstrong2017FPA

Eind deze maand verschijnt van Karen Armstrong: De verloren kunst van de heilige geschriften. Op 2 juli in Amsterdam geeft zij de lezing De verloren wijsheid uit religies in de Oude Lutherse Kerk. Volgens Armstrong schiet de uitleg van heilige geschriften tegenwoordig flink tekort. Arrogantie, intolerantie en ook geweld worden gerechtvaardigd door naar deze teksten te wijzen. ‘De Bijbel wordt gebruikt om homoseksualiteit en anticonceptie te veroordelen, de Koran dient om oorlog en terrorisme te rechtvaardigen en met behulp van de Thora wordt beslag gelegd op leefgebieden’. Armstrong stelt dat dit ver af staat van hoe de teksten ooit bedoeld waren.

De heilige geschriften waren altijd een middel voor mensen om hun materiële bestaan te ontstijgen en in aanraking te komen met het goddelijke. In onze seculiere samenleving hebben de teksten deze unieke functie verloren om een meer praktische toepassing te krijgen: de Bijbel wordt gebruikt om homoseksualiteit en anticonceptie te veroordelen, de Koran dient om oorlog en terrorisme te rechtvaardigen en met behulp van de Thora wordt beslag gelegd op leefgebieden.

Karen Armstrong signaleert ten opzichte van de heilige geschriften een groot onbegrip, wat volgens haar de hoofdoorzaak is van de huidige religieuze geschillen in de wereld. Weloverwogen en deskundig pleit ze voor een terugkeer naar de oude interpretatie van de religieuze teksten als basis van een betekenisvol en empathisch wereldbeeld. Armstrong wijst ons de weg bij het beteugelen van de arrogantie, de intolerantie en het geweld die het gevolg zijn van de gebrekkige hedendaagse uitleg van de heilige geschriften.’ (Samenvatting: De Bezige Bij)

Karen Armstrong (1944) is een van de meest geliefde auteurs op het gebied van religie. Nadat ze zeven jaar als non in een klooster woonde, verliet ze de orde om Engels te studeren in Oxford. Armstrongs oeuvre omvat bestsellers als Een geschiedenis van God (1993)De strijd om God (2001)Islam (2004)De wenteltrap (2003), Compassie (2011) en In naam van God (2014).

Gevaarlijk? Achterhaald? Onderdrukkend? Dit is hoe we tegenwoordig vaak denken over religieuze teksten. Maar op 2 juli wijst de beroemde historica Karen Armstrong ons op de oorspronkelijke betekenis van de teksten. Kom erachter welke levenswijsheid te vinden is in heilige geschriften als de Bijbel, Koran en Thora.’ (The School of Life)

Lost art of Scripture | Karen Armstrong |2 July 2019 | 20:00 – 21:30 uur | Tickets €35,- via The School of Life | Voertaal: Engels

De verloren kunst van de heilige geschriften | Karen Armstrong | Verschijnt 27 juni | Luxe paperback| 496 pag. | €29,99 | ISBN: 978 94 031 6630 8 | E-book: € 14,99 | Oorspronkelijke titel: The Lost Art of Scripture | Vertaling: Bep Fontijn, Carola Kloos, Albert Witteveen

Gerelateerd: De verloren kunst van de heilige geschriften

Beeld: Karen Armstrong, 2017 Prinses van Asturië Award voor sociale wetenschappen, tijdens haar ontmoeting in de bibliotheek van het historische gebouw van de universiteit van Oviedo (Spanje). © FPA | Daniel Mora