Als je museum De Lakenhal in Leiden binnenloopt, kom je, op weg naar drieluik ‘Het Laatste Oordeel’ van Lucas van Leyden (ca. 1494 – 1533) onvermoed een meer dan levensgroot kunstwerk tegen waarop Benedictus XVI in een spiegel kijkt. Het blijkt een werk van Maurice Braspenning. Hij liet zich voor dit werk inspireren door ‘Het Laatste Oordeel’. Pope/Het Laatste Oordeel toont de huidige pas Benedictus XVI, oud, voorovergebogen, en uitgedost in luxe kledij.
Zwart gat
Volgens De Lakenhal maakt Braspenningmet dit indringende portret als symbool voor het katholieke geloof een politiek statement. Hij wijst ons op de rol van de kerk in de huidige samenleving. In tegenstelling tot Lucas van Leyden in zijn werk uit 1526 toont Braspenning geen hemel en hel, maar bekritiseert de aardse vertegenwoordiger van God in zijn nog altijd machtige positie. Braspenning verbeeldt de paus als een verdoemd man met een zwart gat in zijn ziel.
Braspenning maakte gebruik van een ogenschijnlijk eenvoudige techniek. Met zachte kwetsbare krijtlijnen ging hij als een schilder te werk, waarbij hij zorgvuldig laag over laag aanbracht. Zijn lichte en elegante toets vormt een tegenwicht voor de heftige thematiek van dit schilderij met boorgaten.
Over Pope/Het Laatste Oordeel zegt Braspenning:
‘Het werk ‘Pope/Het Laatste Oordeel’ uit 2011 toont Paus Benedictus XVI als de verantwoordelijke van een machtig geloof, de oude man kijkt in een ovalen, zwarte spiegel, het blijkt de prijs van schuld en boete. In zijn ogen is het kruis van verlossing geslagen en zijn kostumering toont de holle parafernalia van macht. Het portret is een ontmaskering.’
Censuur en macht
Braspenning: ‘Het afgelopen anderhalf jaar heeft mijn werk een verandering doorgemaakt. Vooraf aan het proces ben ik specifieker mijn opdracht gaan formuleren om tot een werk te komen. Verder heeft het werk een uitgesprokener geëngageerde lading gekregen. Een fascinatie voor censuur en macht vormen het uitgangspunt. Dit vertaalt zich in het verzamelen van onderwerpen in de media, foto’s in kranten en tijdschriften. De onderwerpen waar ik voor kies zijn die me bezighouden en vast blijven houden en die ik aan de orde wil stellen.
Het werk ‘Pope/Het Laatste Oordeel’ is aangekocht door Stedelijk Museum De Lakenhal en is daar tot en met augustus te zien.
Interview met Maurice Braspenning in ‘We like art’
Foto: Maurice Braspenning (1968), Pope, 2011, krijt, lakverf, speedboor op schoolbord.
Middenfoto: Het Laatste Oordeel – Lucas van Leyden
Detailfoto: Paul Delfgaauw – De Lakenhal, Leiden
GODEN EN MENSEN 
Eigenlijk is een ambtsstructuur bedoeld om een gemeenschap zo goed mogelijk te laten functioneren. Een RK kerk met name heeft vanuit de geschiedenis een internationale ambtsstructuur meegekregen, die eigenlijk zo goed zou kunnen passen bij onze internationale mensengemeenschap. Een gemeenschap rond Jezus (kuriake=kerk) verdient eigenlijk die goede en nu internationaal dienende ambtsstructuur, en blijft iedere keer toch weer opgescheept met een machtsstructuur die zo’n gemeenschap helemaal niet verdraagt!
LikeLike