Nou ja, in de Romeinse tijd ging het om barbaren en kannibalen. ‘Uit de Romeinse geschiedenis kunnen we leren dat we de islam niet moeten bestrijden, zoals met Wilders ook Sarrazin (in Duitsland) en Le Pen (Frankrijk) propageren.’ Aan het woord is Fik Meijer, emeritus hoogleraar Oude Geschiedenis, in Trouw. Hij vraagt zich af of Nederland in de omgang met de islam kan leren van de onverdraagzame opstelling van de Romeinse elite tegenover het toen opkomende christendom.

‘Het Romeinse Rijk kan een positief voorbeeld zijn op het gebied van integratie,’ zegt de voormalige hoogleraar van de Universiteit van Amsterdam. Keizer Augustus (27 v Chr – 14 n Chr) kwam tot de conclusie, schrijft Meijer, dat een blijvende tegenstelling tussen ‘wij’ en ‘zij’, tussen overwinnaars en overwonnenen, op den duur de stabiliteit van het rijk zou ondermijnen.

‘Het werd hard tegen hard, de weldenkende christenen en Romeinen werden overstemd door de radicalen. Zo dreigt het hier nu ook te gaan, met de moslims als nieuwkomers. Populisten gebruiken de hardste woorden. In de Romeinse tijd ging het om barbaren en kannibalen, nu om ‘kopvoddentaks’ en ‘haatbaarden’.’

Volgens Meijer kunnen ‘de Europese landen nu ook hun voordeel doen met migranten. Door ze niet uitsluitend te zien als gelukszoekers, maar ook als potentiële werknemers die we hard nodig hebben om de economie van een vergrijzend Europa op peil te houden.’

Lessen van Rome
Oktober is de Maand van het Geschiedenisboek. ‘Lessen uit Rome’ van Fik Meijer, dat tijdens de Maand van de Geschiedenis voor slechts € 4,95 te koop is. In dit boek vraagt hij zich af of de oplossingen die de oude Romeinen bedachten voor de vreemdelingenproblematiek ons vandaag de dag nog van pas komen.

Fik Meijer (1942) werd in 1992 bijzonder hoogleraar in de Zeegeschiedenis en Maritieme Archeologie van de Klassieke Oudheid aan de Universiteit van Amsterdam. In 1999 werd hij daar benoemd tot gewoon hoogleraar Oude Geschiedenis. Sinds 2007 is hij met emeritaat. Meijer is een veelgelezen en veelgeprezen auteur van talloze artikelen en boeken over de oudheid en aanverwante onderwerpen. Hij is ambassadeur van de Maand van de Geschiedenis en geeft in oktober diverse lezingen. Een overzicht van zijn lezingen tijdens de Maand van de Geschiedenis is te vinden op www.maandvandegeschiedenis.innl.nl/fikmeijer.

Op 22 oktober vindt in de Zuiderkerk in Amsterdam de Nacht van de Geschiedenis plaats. Hoogtepunt is de uitreiking van de Libris Geschiedenis Prijs aan de auteur van het beste historische boek van 2011. Cabaretier Raoul Heertje presenteert een afwisselend programma met interviews, historische filmfragmenten, muziek en optredens van onder anderen de Britse romanschrijfster A.S. Byatt, Aaf Brandt Corstius, Jean Pierre Geelen en Hans Goedkoop. 

Zie: ‘Leer van de Romeinen dat we de islam niet moeten bestrijden’ (Trouw)