Zelf de weg gaan naar zin en geloof

ede2015

‘Reiziger, er is geen weg, de weg maak je door zelf te gaan.’ Dit is het credo van het televisieprogramma ‘Het Vermoeden’. Vandaag, 13 januari, maakt reiziger Edy Korthals Altes zijn weg door zelf naar NPO 2 te gaan, waar hij om 11.30 uur vertrekt en de kijkers mee laat reizen. Korthals Altes: ‘We moeten elkaar blijven ondersteunen en stimuleren, lichtpuntjes blijven zien. We hebben hele grote uitdagingen, en hoe komen we daaruit? Daarvoor is het belangrijk om op zoek te gaan naar bronnen van inspiratie en altijd weer terug te grijpen op de diepe waarden die we allemaal delen. Spiritualiteit is de sleutel voor onze plek in de wereld.’

Edy Korthals Altes is geboren in 1924 en was ooggetuige van de Tweede Wereldoorlog. Dat vormde zijn wereldbeeld. Lang marcheerde hij als diplomaat mee in het koudeoorlogsdenken. Tot een droom hem de waanzin van een wapenwedloop deed inzien en Jezus aan hem vroeg: En jij, wat heb jij gedaan?’ (EO)

Korthals Altes publiceerde in 2017 Sprokkelhout als ‘een zoektocht naar zin en geloof’. Als motto koos hij een citaat van Dag Hammarskjöld, de voormalige secretaris-generaal van de VN: ­‘De langste reis van het leven is de reis naar binnen.’

Deze bundel bevat gedachten over een reeks van jaren, door de auteur bijeengesprokkeld, over zin en geloof in deze tijd. Het gaat om persoonlijke ervaringen en inzichten. Met een voor een diplomaat ongebruikelijke openhartigheid spreekt hij over wat hem ten diepste beweegt. Als oecumenisch christen voert hij een sterk pleidooi voor samenwerking met andere levensovertuigingen bij de aanpak van grote wereldproblemen.’ (Discovery Books)

Eind vorig jaar zei Korthals Altes op de vraag van de Volkskrant: ‘Wat is de zin van ons leven?’ dat dit een grote vraag is die vooral gaat woelen naarmate we ouder worden.

Omdat hij verband houdt met: waar ben ik mee bezig geweest? Was dat wel meer dan het najagen van ijdelheden? Ik zou nuchter willen beginnen: de zin is wakker worden en ons bewust worden van de fundamentele relatie met de oergrond van ons bestaan en ons richten op de grondwet in ons leven. Dat is voor mij de liefde voor de mens en de natuur. Zelf noem ik die oergrond God, maar mensen die zich van religie hebben afgekeerd, kunnen zich er ook in herkennen. Omdat ze weet hebben van een grotere werkelijkheid dan wij ons kunnen voorstellen, het transcendente.’ (de Volkskrant)

korthalsaltes

Een ‘nieuwe mens’ hebben we nodig, stelt Korthals Altes, een nieuwe mens die gedreven wordt door liefde voor de ­medemens en de natuur; en die dat weet te vertalen in een ander economisch ­model en een ander veiligheidsmodel.

Dat vergt een andere vorm van leven: materieel soberder, maar rijker van inhoud, met meer aandacht voor de geest. Met onze knappe koppen hebben we een bulldozer ontwikkeld die tot de vernietiging van alles in staat is – van het menselijk leven door middel van kernwapens tot vernietiging van de natuur, zie onze ecologische crisis. Die bulldozer wordt bestuurd door een klein mannetje met een nog kleiner kopje. In zijn geest wordt niet geïnvesteerd, want nee, we geloven tegenwoordig in algoritmen! Dan zeg ik: juist nu hebben we mensen nodig die weet hebben van mens-zijn, die oog hebben voor de krachten die er gaande zijn en die zich de vraag stellen: hoe kunnen we die verantwoord beheersen?’ (de Volkskrant)

Sprokkelhout | Edy Korthals Altes | Uitgever: Discovery Books | 1e druk | 9789077728482 | december 2017 | Paperback | 152 pagina’s | € 14,95

Foto: © PD

In de politiek zijn sommige christenen gelijker dan andere christenen


Nog altijd hebben de ChristenUnie en de SGP in hun grondslag de eeuwenoude ‘Drie Formulieren van Enigheid’, dat zijn de protestantse belijdenissen waarin de mis ‘vervloekte afgoderij’ wordt genoemd.
Nu 12 september nadert, laait de discussie hierover weer op, vooral in orthodoxe kringen, zoals in het Katholiek Nieuwsblad. Sommige katholieke kiezers
 – toch ook christenen? – mijden deze partijen in het stemhokje. Andere katholieken stemmen er bewust op. 

Volgens dr. C.S.L. Janse, socioloog en oud-hoofdredacteur van het Reformatorisch Dagblad, roepen bepaalde onderdelen, zoals de voorzienigheidsleer en de veroordeling van de ‘paapse mis’ in de Heidelbergse catechismus en de leer van de dubbele predestinatie in de Dordtse leerregels, in bepaalde sectoren van de gereformeerde gezindte in toenemende mate bezwaren op.

Water bij de wijn
Katholieken als Arnout van Kempen en Remco van Mulligen, respectievelijk oud-voorzitter en oud-secretaris van de werkgroep voor katholieken binnen de ChristenUnie (opgeheven na voltooiing van haar werkzaamheden), hebben daar geen moeite mee. Zij vinden dat als dé katholiek, als deze al ooit bestaan heeft, in overeenstemming met het katholieke geloof wil stemmen, altijd water bij de wijn zal moeten doen. Immers, de KVP bestaat niet meer.

Iedere katholiek stelt vanuit zijn geloof normen en spiegelt de politieke partijen daaraan. Voor sommigen valt de keuze dan op het CDA of de SGP. Wijzelf voelen ons thuis, en kunnen ook volwaardig participeren, in de ChristenUnie. (Van Kempen, Van Mulligen)

Heiligenbeelden
Volgens Anthony Ruijtenbeek, van het Katholiek Nieuwsblad, zal het niet zo zijn dat als de SGP ooit 76 zetels zou halen, nog in de verkiezingsnacht busjes met SGP-jongeren uitzwermen om met mokers alle heiligenbeelden in katholieke kerken te vernietigen. Een herhaling van 1566 lijkt niet waarschijnlijk, ook al…

… stelt de SGP dus ook in de meest recente uitwerking van haar grondslag nog dat de overheid dient te strijden tegen de katholieke kerk, die volgens deze partij een ‘valse godsdienst’ is. (Ruijtenbeek)

Vervolgde christenen
Ook al ziet de SGP het als een hoge verantwoordelijkheid om op te komen voor vervolgde christenen wereldwijd, zelf strijdt zij volgens haar beginselen eigenlijk nog altijd tegen katholieken als een vals soort christenen. De SGP beschermt met één van haar tien speerpunten de democratische rechtsstaat tegen ondermijnende krachten, waaronder blijkbaar niet alleen die van radicale islamisten, maar dus ook die van valse christenen: de katholieken.

Christelijke politiek
‘Een katholiek’ – volgens de katholieke historicus en bestuurslid politiek van het CDJA, Hans Van den Heuvel – ‘die op de hoogte is van zijn eigen geloofstraditie kan geen SGP stemmen.’ Volgens Jan Mark ten Hove, beleidsadviseur van de SGP-jongeren, kan dat wel, ‘want een stem op de SGP is een garantie voor christelijke politiek’.

De SGP is antikatholiek. Dat is het primaire argument voor mijn stelling. Anthony Ruijtenbeek vermeldt dat ook in zijn artikel; de SGP onderschrijft de Drie Formulieren van Enigheid, inclusief het onverkorte artikel 36 uit de Nederlandse Geloofsbelijdenis die oproept om valse godsdiensten (inclusief die van de ‘vervloekte paapse Mis’) te weren. (Hans van den Heuvel)

‘Dat zij allen één zijn’ (Joh. 17:21) Wanneer zal de oecumene eindelijk eens echt en waarachtig doorpakken binnen het christendom? Dan wordt die christelijke politiek heel misschien ooit nog eens één èn geloof-waardig.

Zie: SGP stemmen, kan dat eigenlijk wel?

en: Een katholieke SGP-stem? Ja, dat kan

en: Een katholiek stemt geen SGP

en: Op zoek naar de C

Foto: oecumenedenhaag.nl