De zin van het leven vinden? Dat kan. Als je meer naar je aangeboren essentie gaat leven. Momenteel leven we niet naar waar we voor ‘bedoeld zijn’. Dit kan tot een diep gevoelde onvrede leiden (bijvoorbeeld in een midlifecrisis), maar ook leiden tot een ongebreideld najagen van roem of rijkdom. Je leeft dan vanuit je zelfbeeld. En niet naar je aangeboren essentie. – De Vierde Weg van mysticus Georgi Gurdjieff (1866-1949) en zijn leerling, de Russische filosoof Pyotr Demjanovitsj Ouspensky (1878-1947), blijkt een verrassend actuele ontwikkelingsmethode voor het dagelijks leven.

Met zelfbeeld wordt onze identificatie met onze persoonlijkheid bedoeld. Onze persoonlijkheid bestaat uit alles wat we na geboorte hebben opgedaan en aangeleerd. Tot onze essentie behoren al onze individuele eigenschappen die we bij geboorte meekregen: onze mogelijkheden en talenten en onze beperkingen en handicaps.

Vele dogma’s en taboes zijn verdampt
‘Is De Vierde Weg van Gurdjieff  en Ouspensky nog wel van deze tijd? Zeker. Meer dan ooit zelfs, want onze tijd biedt vele voordelen: we verwierven individuele vrijheid, vele dogma’s en taboes zijn verdampt en er zijn legio informatie- en communicatiemogelijkheden. Anderzijds is de moderne mens in de huidige ‘maakbare wereld’ toch niet méér naar zijn essentie gaan leven en identificeert hij zich (individueel en collectief) als nooit tevoren met trends, hausses en overtuigingen op allerlei maatschappelijk en spiritueel gebied.
(Spiritueel filosoof Michiel Koperdraat)

De Vierde Weg is een combinatie van de drie traditionele ontwikkelingswegen: die van de Rede (de filosoof of denker), die van het Hart (de monnik of toegewijde) en die van het Lichaam (de fakir of yogi.) In Koorddanser, een online platform voor bewustwording en spiritualiteit, staat het artikel Een eeuw lang mensen ontwikkelen – Gurdjieff en Ouspensky. Hierin stelt Koperdraat dat we onszelf volgens De Vierde Weg niet goed kennen en dat we ons daarvan niet bewust zijn, dat we de meeste dingen mechanisch doen en ons voortdurend identificeren met denkbeelden, gevoelens en situaties. Volgens Koperdraat blijkt nu het bijna een eeuw oude gedachtegoed van De Vierde Weg – als spirituele traditie – verrassend actueel.

De mens een wezen met onvoorstelbaar grote mogelijkheden
‘Volgens Gurdjieff is de mens, iedere mens, van nature toegerust met onvoorstelbaar grote mogelijkheden. Door deze tot ontwikkeling te brengen, kan hij volgroeien tot een Mens in de ware zin van het woord. Dit is het hoge doel waartoe ons dit leven is geschonken. Deze mogelijkheden zijn echter slechts als kiem in ons aanwezig en kunnen alleen verwerkelijkt worden door een doelgericht en zinvol ‘werken aan onszelf’.’
(Uit: Gurdjieff – De mens en zijn werk.)

De mens lijkt volgens Koperdraat de laatste eeuw dus niet wákkerder geworden: ‘alleen een werkelijk besef van zijn mogelijke ontwikkeling kan maken dat hij de onbewustheid van denken, voelen en handelen zal kunnen overstijgen’.

Bronnen o.a.: Een eeuw lang mensen ontwikkelen – Gurdjieff en Ouspensky  (Koorddanser)

Beeld: bewegingskracht.be

De vierde weg | P. D. Ouspensky | Milinda Uitgevers B.V. | ISBN: 9789062715381 | 444 pag. | € 28,25 | ‘De psychologische ideeën – ontleend aan woordelijke verslagen van deze lezingen – worden in dit werk uitvoerig behandeld en zijn volgens Ouspensky vooral belangrijk om de vragen en antwoorden die op elke lezing volgden. In dit boek ontwikkelt Ouspenski zonder enig wetenschappelijk, godsdienstig en wijsgerig vooroordeel, een stelselmatige psychologische methode, die het de lezer mogelijk maakt zichzelf te leren kennen.’ (Milinda Uitgevers B.V.)

‘Ouspensky schreef een aantal boeken waarvan Op zoek naar het wonderbaarlijke (In Search of the Miraculous) zijn meest bekende is. De essentie van wat hij wilde overdragen op het gebied van innerlijke ontwikkeling is echter nog het beste te lezen in het relatief kleine boekje De mens en zijn mogelijke evolutie (The Psychology of Man’s Possible Evolution) dat hij vlak voor zijn dood schreef. Hierin is het stelsel van De Vierde Weg zeer compact weergegeven. In feite staat hier alles in wat we nodig hebben, om te bestuderen en te volgen, teneinde een werkelijk bewust mens te worden.’
(Uit: Een eeuw lang mensen ontwikkelen – Gurdjieff en Ouspensky)

Update 28 mei 2021 (Met dank aan Michiel Koperdraat)