‘Wie denkt dat religie niets met politiek te maken heeft, heeft nog niet begrepen wat religie is.’ Dit klonk zaterdag bij de opening van het Centrum voor Religie, Conflict en het Publieke Domein en staat in schril contrast met wat Arjan Plaisier over de verkiezingsuitslag zei: ‘In een post-christelijke samenleving blijft er hooguit ruimte voor getuigenispolitiek, die echter nauwelijks macht zal hebben.’

Geeft de uitslag ook aan dat er geen toekomst meer is voor christelijke politiek? Dramatisch is de teruggang van het CDA. Dit verlies wordt niet gecompenseerd door winst van CU of SGP, integendeel. Opgeteld komen de christelijke partijen nog wel als derde uit de bus, maar met niet meer dan zo’n 14% is het een kleine speler. Blijft er in een post-christelijke samenleving hooguit ruimte voor getuigenispolitiek, die echter nauwelijks politieke macht zal hebben (te vergelijken met de Partij voor de Dieren)? (Plaisier) 

Het CentreforRCPD ontstijgt in haar onderzoek secularistische ideeën over de irrelevantie van religie in het Westen; haar doel is het genereren van kritische, zelf-reflectieve analyses, omdat religie een belangrijke rol speelt in sociaal-maatschappelijke, politieke, filosofische en juridische kwesties – en dat zal blijven doen.

Het centrum neemt aardig wat hooi op de vork als het de komende tijd wil inzoomen op onder andere de rol van religie in het debat over klimaatverandering, bij het zoeken naar vrede en bij het functioneren van een democratie. Ook zullen er seminars komen over de verhouding van de apostel Paulus tot politiek en over de rol van religie bij de presidentsverkiezingen in de VS.

De Australische dr. Erin Wilson presenteerde het centrum als een plek waar ‘voorbij de seculiere vooronderstelling dat religie niet van belang is’, de ‘controversiële wisselwerking’ van religie met de politieke en culturele context zal worden onderzocht. (CentreforRCPD)

Maar misschien is het in Nederland zo wat Wilson zegt, dat de seculiere opvatting van religie die in de twintigste eeuw maatgevend was te smal was en er te weinig werd nagedacht over de brede rol die het inneemt.

Religie is niet maar een privé-opvatting. Maatschappelijke fenomenen hebben volgens de directeur veel vaker een religieus aspect dan werd ingezien. ‘Dat is weer gebleken uit conflicten over bijvoorbeeld het dragen van een hoofddoek.’ (CentreforRCPD) 

Intussen vraagt de scriba van de Protestantse Kerk Nederland, dr. Arjan Plaisier, zich af of de uitslag ook aangeeft dat er geen toekomst meer is voor christelijke politiek.

De kloof tussen wereld en koninkrijk van God is wat maten groter dan we soms hebben gemeend. Ook als kerk moeten we ons realiseren in een post-christelijke samenleving te leven. Daarbij is het zaak dat de kerk, hoe bescheiden ook, blijft spreken namens allen die geen stem hebben, ook als ze die nog wel hebben mogen uitbrengen. Oog voor hen die de rekening van de crisis betalen, van de zieken tot de Grieken. (Plaisier)

Het Centrum voor Religie, Conflict en het Publieke Domein (CentreforRCPD) onderzoekt de omstreden positie van religie  in de publieke sfeer van de moderne, Westerse maatschappij. Het centrum combineert uiteenlopende theoretische en methodologische benaderingen – ontleend aan de filosofie, sociologie, politicologie, theologie, religiestudies, geschiedenis en het recht – om de rol van religie in de westerse cultuur, politiek en maatschappij te bestuderen.

Zie: Gronings centrum kijkt naar wat Paulus met politiek had
en: Commentaar bij de tijd: De kiezer heeft gesproken
en: Opening centrum religie, conflict en publieke domein