Zin geven aan een bestaan dat anders leeg is

Psychische klachten worden snel medisch bekeken, terwijl mensen het nodig hebben te worden ‘bevestigd en gevoed in hun ziel’. Aldus Arjan Broers. Meer en meer begeeft de theoloog, schrijver, coach en trainer zich op het pad van religie en zingeving. Voortdurend zoekt hij daarbij de samenwerking met cabaretiers en theatermakers om de oude verhalen uit de christelijke traditie opnieuw relevant te maken. ‘Als je zelf zin moet geven aan een bestaan dat anders leeg is – die taak is veel te zwaar!’

‘Een onwijze tijd is het. Zelden was er zo’n nood aan wijsheid’
(Arjan Broers)

Begin mei 2023 verscheen zijn boek, De beste helft (van je leven); volgens Arjan Broers de neerslag van wat hij zelf ontdekte sinds zijn burn-out in 2015.

Wat wil je later worden?” Die vraag krijg je vaak als kind. Maar er komt een moment dat je iets of iemand bent geworden. En dan móet je nog een poos. Over die levensfase gaat mijn boek. Hoe kun je niet alleen ouder worden, maar ook wijzer?’
(Arjan Broers in NRC)

Vroeger of later lopen mensen tegen de grenzen op van wat ze zijn geworden, aldus De beste helft, met als ondertitel: Kunnen we behalve alsmaar ouder ook wat wijzer worden?

Burn-out, een relatiecrisis, de dood van een geliefd mens of een opkomend gevoel van verveling. Is dit alles? Dan begint de tweede helft van je leven. De beste helft, noemt Arjan Broers het, ‘of in ieder geval de helft waar het echt om gaat’.
(debestehelft.nl)

De tweede helft van het leven is, behalve soms de ervaring van wat ongemak, ook het moment waarop de wijsheid ons lichtheid en verlichting kan geven, zegt de uitgever.

De laatste jaren wordt steeds duidelijker dat de manier waarop we met onze samenleving en onze aarde omgaan nogal onwijs is. Er is in deze tijd daarom een andere ontwikkeling nodig: het is tijd om geestelijk te groeien en volwassener te worden. We zouden van een kenniseconomie een wijsheidscultuur moeten worden.

Dat betekent dat we niet alleen gespitst zijn op wat we worden en doen, maar ook op wie we zijn en wat we betekenen. Dat is een taak voor ieder van ons en ook voor ons samen, want we kunnen het alleen als we elkaar helpen en ondersteunen’.
(Arjan Broers)

Op de vraag van journalist Karel Smouter (NRC) hoe we als samenleving dichter in de buurt kunnen komen van een ‘wijsheidscultuur’, is het antwoord van Broers onder meer dat ‘ik niet zou wachten met oefenen in wijsheid tot je oud bent’.

Ik zou het mooi vinden als mensen opnieuw kringen leren vormen, van mensen die met elkaar de paradoxen van het leven verkennen. Of denk aan ouderen en jongeren, die ervoor kiezen samen met elkaar op te lopen. Niet als mentor, maar als mensen die elkáár iets te leren hebben. En ik zie veel waarde in rituelen, om belangrijke momenten in het leven te markeren.’
(NRC)

Bronnen:
* NRC 18 mei (digitaal) en 19 mei (krant) 2023
Interview – ‘Zelf zin geven aan je bestaan? Die taak is veel te zwaar’, weet pastor Arjan Broers – (Ook te beluisteren via NRC digitaal)
* De beste helft (debestehelft.nl)
* Uitgeverij Zilt (uitgeverijzilt.nl) – ‘In zijn boek neemt Arjan Broers ons mee op ontdekkingstocht naar wat die ‘beste helft’ ons te brengen heeft.’

Beeld: Filosofiepraktijk de Redenarij

Zelfkennis als bevrijding


Zelfkennis als bevrijding: het theatercollege over psychologie en spiritualiteit door psycholoog Vincent Duindam, laat het publiek niet alleen bevrijdend lachen, maar brengt het ook tot ontroering. Mede door de spirituele songs, zichzelf begeleidend met een akoestische gitaar, van singer-songwriter Jan Duindam. Sprankelend van energie laat Vincent op cabareteske wijze zijn (zelf)kennis en inzichten op het publiek los, afgewisseld met songs van Jan, en die geven een fijne positieve boost. Te zien in theaterzaal Parnassos Cultuurcentrum van Universiteit Utrecht.

Donderdag 25 mei 2023 Theatercollege
Zelfkennis als bevrijding: Psychologie en spiritualiteit

Positieve psychologie
V
incent maakt in zijn voordracht onmiskenbaar duidelijk dat psychologie mystiek zeker niet kan missen. Hij verlaat de oude, deterministische psychologie en gaat hij voorwaarts richting positieve psychologie. Waarmee kan je leren om contact te maken met je meest wezenlijke identiteit. In de songs van Jan hoor je liefde, eenheid, schoonheid en verlangen. Een ervan is: ‘In the heart’: over het steeds weer zoeken, op zoek naar het ‘Ene’… in carrières, relaties, gezin, yoga, therapie, en dan steeds opnieuw ontdekken dat het er al is, al gegeven is.


Vincent en Jan Duindam

‘You are bliss, all else is mental construction’
O
ok poëzie brengt Vincent in. In 1980 maakt hij al gedichten: ‘We gaan door het leven heen, met de startblokken aan het been’ en ‘van het een komt het een’. Hij vertelt over biologische en culturele conditioneringen. Kan je wakker worden, uit je automatische piloot komen? En over doordenkertjes van Rumi: ‘For love you come without you, and I come without me’. En Oscar Wilde: ‘Taking yourself seriously is the original sin’. Of Ramana Maharsi: ‘You are bliss, all else is mental construction’.

‘Zoek eerst het Koninkrijk: je pure kern, het ongeconditioneerde’
(Jezus)

‘Het kind als goeroe’
O
ok vertelt Vincent over ‘het kind als goeroe’; hij kreeg destijds dit briefje: ‘pap, ik vind je stom. Schrijf me terug’. Hij leerde daardoor zichzelf eerlijk uit te spreken en ondertussen wel contact te houden. Over de ‘zuivere kern’ sprekend, komt hij op psalm 46 waarin staat: ‘Wees stil en weet…Ik ben…’ En Rumi: ‘Essence is emptiness’, ‘The sublime fountain gushes from within’. En Jezus die lang geleden al wist: ‘Zoek eerst het Koninkrijk: je pure kern, het ongeconditioneerde’. Of dit:

Er is maar één land: de aarde
Er is maar één volk: de mensheid
Er is maar één geloof: de liefde

(Floor Wibaut 1859 – 1936)

Stilte in jezelf
H
et college voelt goed. Jan en Vincent geven het beste van zichzelf; je kan zien hoe mooi broers samen kunnen zijn. Ze stralen kracht, warmte en liefde uit, willen de wereld deelachtig maken, niet alleen van hun (zelf)kennis, maar vooral ook dat je ‘in jezelf een dimensie kan ontdekken die nog dieper gaat dan je persoonlijke ontwikkeling door trainingen, levenservaring en wellicht therapie’. Dat je ‘contact kan maken met de stilte in jezelf, waar wel een alert bewustzijn is, maar geen luidruchtige gedachten’.

Theatercollege Zelfkennis als bevrijding: Psychologie en spiritualiteit | 25 mei | 20.30 – 22.30 uur | € 5,- | Parnassos Cultuurcentrum | Kruisstraat 201, Utrecht | Theaterzaal

Spiritueel zakboekje
Veel moois uit het theatercollege vind je terug in het Spiritueel zakboekje voor professionals, zeker ook voor ‘niet-professionals’: voor iedereen die de positieve psychologie en de Perennial Philosophy (Eeuwige Filosofie) een warm hart toedraagt.

Spiritueel zakboekje voor professionals | Vincent Duindam  | Uitgeverij SWP Amsterdam | ISBN 9789085601371 | 176 pagina’s | Paperback | 1e druk, 2021 | € 19,90 |Opgedragen aan Ton Oostveen: Zenmeester, monnik en vriend | Met een voorwoord van prof. dr. Liesbeth Woertman – Emeritus hoogleraar Psychologie, Universiteit Utrecht

Beeld en foto’s Vincent & Jan Duindam: Universiteit Utrecht
Update: 01052023