Is de kerk van de toekomst er één zonder God? Dat vraagt auteur Lisette Wouters zich af in een artikel naar aanleiding van het nieuwe boek van Guus Kuijer: Bijbel voor ongelovigen.  Volgens haar nemen de ongelovigen zelfs de kerken over. ‘Een fris en nieuwsgierig publiek beleeft de kerk op zijn eigen manier: zonder de zweverigheid en beknelling van religie maar met kunst, theater, lezingen en filosofie.’

‘Het gebeurt steeds vaker: religieuze gebouwen, rituelen, gebruiken en verhalen worden compleet losgekoppeld van het geloof en in een andere vorm gegoten, waar God niet meer aan te pas komt.
Niet alleen krijgen leeggelopen kerkgebouwen nieuwe bestemmingen, ook de inhoud van kerkdiensten wordt in een nieuw jasje gestoken: In september opende de Zuiderzinkerk zijn deuren, eind oktober start de Preek van de Leek weer en in november is de eerstvolgende Kunstdienst.’ 

Wouters was de enige in de klas die niet gedoopt was, maar ook degene die de Bijbelverhalen het beste kende. De ‘Bijbel voor ongelovigen’  leest voor haar dan ook als een trein en dat gaat niet over het feit of God ja of nee bestaat, maar slechts om de verhalen. God komt er niet meer aan pas, vindt ze en dat ziet ze aan de leeggelopen kerkgebouwen, de Preek van de Leek en de Kunstdienst, die een ‘voedzame pap voor de ziel’ blijkt.

‘Gebruik maken van de tradities van religie, zonder te geloven in God. Kan dat zomaar? Als kind groeide ik op met het idee dat trouwen in een kerk gebeurt. Die traditie roept een mooi beeld op. Later realiseerde ik me: trouwen in de kerk zit er voor mij helemaal niet in, ik ben namelijk niet gelovig. Dan voelt het toch ongepast, respectloos zelfs misschien, om in mijn trouwjurk voor een altaar te gaan staan.’

Volgens Wouters noemt tweederde van de Nederlandse bevolking zichzelf buitenkerkelijk, al is een groot deel nog wel aan het zoeken naar de zin van het leven. Ze verwijst naar Alain de Botton; naar de Zuiderzinkerk, waar je niet kerks hoeft te zijn; en de Preek van de Leek: dan preek je niet vanuit je geloofsovertuiging, maar vanuit je persoonlijke drive.

‘En ergens klinkt dit alles ook wel interessant, maar het voelt ook als een geval van ’wel de lusten, niet de lasten’, en dat lijkt oneerlijk. De Botton zelf zegt daarover: “Mensen zullen tegenwerpen dat religies geen buffet zijn waaruit naar believen de lekkerste hapjes kunnen worden gekozen. Toch is menige godsdienst ten onder gegaan aan de onredelijke eis dat aanhangers alles op hun bord moeten opeten.” 

Zie: De ongelovigen nemen de kerken over (HP/DeSite)

Bijbel voor ongelovigen
Het begin Genesis – Guus Kuijer
(foto Wikipedia)

288 pagina’s | Athenaeum-Polak & Van Gennep | oktober 2012 | € 18,95

Genesis is een familieroman over een groep koppige mensen, met als leider Abraham, die vanuit Irak in Egypte terechtkomt. Het boek bevat ook de verhalen over Adam, Eva en de slang, over de zondvloed en de toren van Babel. Al die verhalen vertelt Kuijer opnieuw, vanuit het perspectief van de underdog. Vaak is dat een zoon of een vrouw, een verschoppeling of een bastaard, en daardoor worden de bekende verhalen nieuw en verrassend. Zowel voor wie de Bijbel kent als voor wie er nooit in las is De Bijbel voor ongelovigen een reis door een bekende wereld die ons toch zo vreemd is.