Tot 2024 zoeken naar de Hoogste Moraal

data

‘Is er zoiets als een hoogste norm waar ons bestaan aan moet voldoen? Kunnen we die kennen, of moeten we de standaard waaraan ons leven moet voldoen helemaal zelf bepalen? Is de norm voor goed en kwaad in elke tijd en cultuur weer anders?’ Een anonieme geldschieter heeft de Protestantse Theologische Universiteit 1,5 miljoen euro toegekend om deze vragen te onderzoeken. Zes jaar wordt ervoor uitgetrokken om antwoorden te vinden. ‘Het wordt oppassen voor reflexen van gelovigen en ongelovigen,’ zegt projectleider van het Moral Compass Project, Maarten Wisse, hoogleraar dogmatiek aan de Protestantse Theologische Universiteit (PThU). ‘We zitten vast in een denken uit de Verlichting dat het goede algemeen geldig moet zijn, anders is het subjectief en daarmee verdacht.’

Het hachelijke schuilt hierin dat een gelovige snel in de reflex schiet dat, als hij denkt te weten wat goed is en wat Gods gebod is, hij vindt dat iedereen zich daaraan moet houden. De reflex van de ongelovige daarop is even rigide, maar in spiegelbeeld: hij zal deze opvatting afdoen als een privémening die hij niet serieus hoeft te nemen, omdat ze teruggaat op diens geloof. Het toetsen op redelijkheid of goede argumenten blijft achterwege.’ (ND)

Veel mensen vinden – volgens de PThU – dat mensen het met elkaar eens moeten zijn over een universele norm voor goed en kwaad, maar omdat dat duidelijk niet het geval is, kan er dus ook geen universele of goddelijke wet zijn.

Toch roept dat ontbreken van een universele standaard voor het goede leven ook onzekerheid op: hoe weet ik dat het goed is wat ik doe? Wanneer ben ik goed genoeg? Tegelijkertijd is er bezorgdheid over mensen die een hoogste norm menen te kennen: die mensen lijken per definitie intolerant. Enerzijds hebben mensen behoefte aan een norm waaraan hun leven moet voldoen, maar anderzijds lijkt zo’n norm altijd op gespannen voet te staan met hun belangen.’ (PThU)

moralcompassproject

Het Moral  Compass Project wil bijdragen aan het versterken van een ‘moreel kompas’, gericht op het goede zonder mensen klem te zetten.

Anderzijds verkennen we in het project vanuit drie toegepaste velden wat een ‘moreel kompas’ zou kunnen bijdragen aan concrete ethische vragen op het terrein van vrijheid van meningsuiting, de notie van de familie en de vragen rondom het levenseinde.’ (PThU)

In het ND zegt Wisse dat we in onze tijd nieuwe manieren moeten vinden om over moraal te spreken, zonder in reflexen terecht te komen die elkaar uitsluiten.

Kunnen we een manier vinden om het spreken over de hoogste norm of om Gods geboden in verband te brengen met een breder maatschappelijk debat over goed en kwaad? Ook mensen die niet geloven, hebben inzicht in het goede, wat weer niet betekent dat iedereen het over moraal eens kan worden. Juist vanuit de deugdentraditie weten we dat moraal geen rigide criterium kent dat je overal op kunt toepassen, maar dat er verstand en wijsheid bij horen om te bepalen wat in een situatie rechtvaardig is.’

Hoogleraar Theo Boer, Universitair docent ethiek, medische ethiek (PThU) en een van de onderzoekers van het project, twittert dat hij het het een prachtig project vindt waarin de ethiek van het levenseinde een postdoc krijgt.

Met in de traditie van dit op Spinoza geïnspireerde project specifieke aandacht voor godsdienstige en niet-godsdienstige argumenten bij een zelfgekozen levenseinde.’

Moral Compass Project – Bij dit project zijn vijf onderzoekers van de PThU betrokken: Maarten Wisse (projectleider), Theo Boer, Petruschka Schaafsma, Pieter Vos en Klaas-Willem de Jong en er worden zes postdocs en promovendi aangesteld die delen van het project uitvoeren.

Beeld Good Evil Wishy Washy: slantedright2.blogspot.com

About Paul Delfgaauw

🌟Online redactie Goden En Mensen 👁️ @Relifilosofie 🍀Freelance schrijver 🌱 Vereniging Leven met dood 🦋 De Woudkapel 🌲

22 Responses

  1. Jan

    Ik zie dit initiatief als zeer gevaarlijk. Gevaarlijk in die zin, dat de kans groter wordt dat vrijheid in het gedrang komt, verdeeldheid tussen mensen wordt vergroot en psychische druk ontstaat. Dat kan leiden tot geweld.

    Moraal, is macht uitoefenen over anderen om die anderen te dwingen zich te gedragen zoals de machthebber(s) dat graag wil(t)(len). Een puur sociaal functioneel instrument, dat geen enkele absolute waarde in zich heeft, dan alleen het sociale gedrag.

    “Ik zal je mores leren.” Ik zal je straffen en pijnigen desnoods doden, zodat je doet wat de mores je leert. De mores zijn de gewoonten en regels in een sociale groep. Die regels houden de leden van die groep bijeen. Als mensen zich daar niet aan houden, komt het voortbestaan van de groep in gevaar. Een treffend voorbeeld is de maffia. Of onlangs een verrader van de mocromaffia, wiens broer werd vermoord. Maar moraal geldt bij een groep apen net als bij een kerkgemeenschap. En volgens mij is de moraal in een kerkgemeenschap ten opzichte van een groep apen, veel geniepiger en kwetsender. Dat komt, lijkt mij, dat de godgelovige de moraal een heilig tintje geeft en men zich het goddelijk gelijk aanmeet. Vooral in godsdiensten die in de waan verkeren het “juiste” geloof te zijn. Die maken dan ook veel werk van het onderscheid tussen goed en kwaad. Waarbij goed is wat de gelovige welgevallig is en kwaad het tegenovergestelde. Vooral in de van de katholieke kerk afgescheiden protestanten, die nogal rationeel zijn, krijg je eindeloze splitsingen van ruzie makende fracties en steeds weer nieuwe kerkjes. Ieder kerkje met zijn eigen moraal: de een weet het nog beter dan de ander wat goed is en wat kwaad is.

    Ik verwerp dan ook dit ZOEKEN naar de HOOGSTE moraal: het angstwekkend

    Het “zoeken” zegt op zichzelf al heel erg veel. Het zijn dus zoekers. Echter: iemand die de liefde gevonden heeft die zoekt niet meer. Ik wens die moraal zoekers liefde toe.

    De liefde is geduldig en vriendelijk. Liefde wordt niet jaloers. Liefde schept niet op en vindt zichzelf niet belangrijk. Liefde zegt of doet geen onaardige dingen en denkt niet alleen maar aan zichzelf. Liefde raakt niet verbitterd. Liefde denkt niet kwaad en vergeeft als een ander iets verkeerds heeft gedaan. Liefde is niet blij met oneerlijke dingen, maar met de waarheid. Zij bedekt alle dingen, zij gelooft alle dingen, zij hoopt alle dingen, zij verdraagt alle dingen. De liefde schiet nooit tekort en verdwijnt nooit.

    Geliked door 1 persoon

  2. Jan

    Maarten Wisse [projectleider van het Moral Compass Project] heeft heel erg veel gestudeerd in de theologie en dat soort zaken, gepromoveerd in het schriftgezag, (een tak van sport zoals vroeger bij de Farizeeën) en dan nog promotie op promotie: heel erg knap. Nu hoogleraar Dogmatiek.

    Wisse in de NRC, 9 augustus 2012, pp. 12-13
    citaat stukjes:

    Ik ben het beu, die voortdurende aanval op religie.
    …………
    Daarom schrijf ik dit pleidooi voor u, verachters van de religie. Ik zal u op uw wenken
    bedienen. U interesseert zich heden ten dage vooral voor bezuinigen.
    ………
    U krijgt van mij een vlammend pleidooi voor de religie, maar met louter opportunistische argumenten. Of religie waar is, zal mij in deze bijdrage een worst zijn. Het interesseert mij alleen dat zij u iets oplevert. Ik geef ‘beleidsrelevante informatie’ op twee gebieden die voor u gewichtig zijn.
    1. Allereerst is daar de moraal.
    2. Vervolgens als tweede: sociale cohesie,
    …..”
    Einde citaat van Wisse.

    zie https://tinyurl.com/y9drzn4d

    Precies mijn analyse bij mijn eerdere bijdrage: mores leren!! Sociale cohesie.
    Ik constateer feitelijk, dat Maarten Wisse opportunistisch is, en dat “opportunisme” “even” belangrijker vindt “of religie waar is.” dat zal hem worst zijn, als het geld maar binnenstroomt en hij daarmee de moraal kan oppoetsten. Hij biedt “voor minder geld”, moraal en sociale cohesie aan. Daar zorgt Wisse en zijn kerk dan wel voor. En de maatschappij functioneert dan beter en goedkoper dan door de geldbesteding door politici van progressieve partijen. !!! Daar gaat het over.

    Nou ik constateer, dat hij goeie reclame heeft gemaakt voor zijn zaak. Veel geld heeft ontvangen. Wat zou Jezus ervan vinden?

    Die Jezus heeft ook leuke uitspraken gedaan, waar ik van geniet zoals:

    Bijbelgeleerden en Farizeeën! Het ziet er voor u slecht uit! Huichelaars, jullie lijken op witgekalkte graven, die er van buiten mooi uitzien, maar van binnen vol doodsbeenderen en bederf zitten. U doet u heel vroom en oprecht voor, maar in uw hart bent u huichelachtig en slecht.
    Die Jezus is ook zo’n lieverdje niet.

    Geliked door 1 persoon

  3. Zwerver

    Moraal (of zeden) is het geheel van handelingen en gedragingen die, in een maatschappelijke context, als correct en wenselijk worden gezien. (quote wiki) Wie zoekt naar de hoogste moraal schept tegelijkertijd ook de laagste moraal. Dan zit je midden in de kennis van goed en kwaad (daar heb je hem ook weer). Anderhalf miljoen naar een onderzoek over ‘doen’. Ik vind het nogal wat. Waarom gaan christenen niet gewoon in de bijbel lezen wat Jezus allemaal zegt? Verder wat Jan zegt.

    Like

  4. @Jan: [Moraal, is macht uitoefenen over anderen om die anderen te dwingen zich te gedragen zoals de machthebber(s) dat graag wil(t)(len)].

    Het groep moet wel tegen het individu worden beschermd, Als ze bij je inbreken of je bedreigen bel je toch ook de politie, of misschien los je het zelf wel op, maar zolang je niet een gevaar voor jezelf bent of voor de anderen of voor beide, kan in dit land een hoop, als je luidkeels zingend de straat opgaat is dat geen enkel probleem.;-)

    Moreel handelen betreft vaak eigenlijk een strikt persoonlijke afweging, wat jij denkt dat goed is, is goed, dat kan nogal per individu verschillen, mocht je overtuigt morele handelen tegen de wet indruisen, dan moet je de juridische consequenties maar op de koop toe nemen.

    Like

  5. Zwerver

    https://www.trouw.nl/religie-en-filosofie/als-zelfontkenning-de-moraal-gaat-bepalen-is-het-gedaan-met-de-naastenliefde~ad144263/

    Welmoed Vlieger heeft ook ideeën over de moraal. Allereerst natuurlijk over de vele ontucht en verkrachtingszaken in de RKK. Vanuit mijn opvoeding ben ik uitstekend bekend met de (oorspronkelijke) katholieke moraal op seksueel gebied: handjes boven de dekens. Dat de katholieke moraal de geestelijke leiders volledig heeft gecorrumpeerd hoeft geen betoog, de goede niet te na gesproken. Waaruit te leren valt dat moraal op zich al een corrumperend effect heeft.

    Maar dan zegt ze iets heel merkwaardigs: Zodra niet zelfreflectie maar zelfontkenning de moraal gaan bepalen is het met waarden als empathie en naastenliefde gedaan. Op zich klopt dat wel, maar wat moeten we ook aan met die empathie en naastenliefde?!? Waarom is dat ‘goed’? Empathie wil niks anders zeggen dan dat je over het inlevingsvermogen beschikt om je in te leven in de gevoelens van een ander. Lekker belangrijk is dat. Dat is een mentale vertaalslag. Over naastenliefde valt niet zo veel te zeggen, maar het impliceert al dat er überhaupt een naaste is! Dan zit je al midden in gedeelde liefde ipv in liefde. Dus laat het maar gedaan zijn met die naastenliefde! Zelfontkenning resulteert in liefde en die doet niet aan naastenliefde.

    Overigens weer een leuk onderwerp;-)

    Like

  6. Carla

    @ Jan, je reactie op dit topic voelt voor mij alsof je door een wesp gestoken werd. 😉 Klopt mijn gevoel?
    …” ‘Het wordt oppassen voor reflexen van gelovigen en ongelovigen,’ zegt de projectleider van het Moral Compass Project….” 😉
    En ach….wanneer er gezocht wordt naar ‘een hoogste norm waar ons bestaan aan moet voldoen’, dan kun je nu toch nog niet uitsluiten dat die ‘hoogste norm’ ( na 6 jaar ) wellicht helemaal niet gevonden wordt! 😉
    Ik zou zeggen , laten we maar eens afwachten welke brug er geslagen kan worden. Wie weet wat de bevindingen over 6 jaar weer teweeg gaan brengen. Panta Rhei.

    Like

  7. joost tibosch sr

    Gelukkig is de mensheid in haar evolutionair morele groei moreel wijzer dan een individuele zoekende mens. Na de verschrikkelijke ervaringen van WOII koersen mensen op wat daarna meteen geformuleerd werd als “schending van de mensenrechten”. Door de individuele mens met die gezamenlijke ervaring van WOII wordt dat nu ook “geweten” en steeds duidelijker ervaren en erkend.

    Na onnozel goedpraten hier van een Hitler voelde ik me op deze site niet meer thuis. Nu men het hier toch over menselijk moreel kompas heeft grijp ik deze kans om te zeggen dat ik wat Hitler betreft met de mensheid al jaren niet meer op een moreel kompas zit te wachten…en waarom ik dus “goedpraten van Hitler(schending van mensenrecht)” ook individueel onverdraaglijk ben gaan vinden.

    Like

  8. Jan

    Over het juiste kompas.

    Oh, mijn diepste bron, leidt mij.
    De richting ken ik niet, die ik wil gaan.

    Gij die niets bent, schepper en vernietiger ineen.
    U, grondeloze duistere diepte en stilte; leidt mij.

    Winden draaien eeuwig van noord naar zuid,
    en van west naar oost, en terug, steeds weer opnieuw.

    Ook de naald van mijn kompas is onbetrouwbaar.
    Hoogste en laagste waarde, de naald zit steeds stevig vast.

    Kijk, ik ben stil, het kompas is nu volkomen rustig en vlak.
    De kompasnaald komt los van het glas en gaat vrij zweven.

    Nu kan de naald vrij draaien in uw onzichtbare veld.
    In stilte en rust, niets zoekende, is de richting gevonden.

    Like

  9. Jan

    De hoogste wet wijst naar de hemel.
    Die richting is verticaal omhoog.

    Weet je dat de richting voor iedereen anders is?
    Zij ontspringt uit het middelpunt der aarde.

    Voor ieder mens is dat een ander sterrenbeeld aan het firmament.
    Als een opgerolde egel wijzen al zijn stekels de juiste richting aan.

    Pas op voor de geleerde die vaststelt dat zijn richting de juiste is.
    In geschrift en wet voor iedereen: in het belang van de sociale cohesie.

    Hij heeft wel gelijk dat hij de juiste richting weet.
    Maar dat geldt alleen en uitsluitend alleen maar voor hem zelf.

    Vaak hebben de geleerden, theologen, priesters en goeroes dat niet door.
    Verblind door hun eigen goddelijk licht.

    Men spreekt dan over moraal, menslievendheid en rechtvaardigheid.
    Scherpzinnigheid en vernuft ontstaan, en er komt grote huichelarij.

    Like

  10. joost tibosch sr

    Paul D Ook Hitler is voor gelovige mensen “kind van God”, zoals ik dat toen zelf ook formuleerde. Maar ook “kinderen van God” zijn in geweten en als mens verplicht het morele kompas van de mensheid te hanteren, zich in geweten te houden aan mensenrecht en geen mensenrechten te schenden. Wat de mensheid in haar lange geschiedenis en eeuwenlange ervaring geleerd heeft en nog zal leren kan zelfs door goddelijke mens Jan of wie dan ook niet weg worden geredeneerd of weggehuicheld. En neem mij niet kwalijk dat ik me erger als ze dat -ook onnozel- toch in eigenwaan wel doen.

    Like

  11. Jan

    Uitleg van mijn bijdrage van 13 september 2018 at 22:33 en 22:51

    Het gaat over de goddelijkheid van de gehele natuur inclusief die van alle mensen. Die men kent als “Christus-bewustzijn” of “Boeddha-natuur”
    Laat er geen misverstand over zijn, dat het iets “persoonlijks” is.

    Het slot van mijn proza over de hoogste moraal is mede geïnspireerd door de Tao Teh Tsjing nr 18 en 19:

    18 Over het ontstaan van de uiterlijke deugden

    Het grote Tao verdween,
    en er kwam menslievendheid en rechtvaardigheid.
    Scherpzinnigheid en vernuft ontstonden,
    en er kwam grote huichelarij.
    De zes bloedverwanten raakten in onvrede,
    en er kwam kinder- en ouderliefde.
    Staat en gezin vervielen tot wanorde,
    en er kwam toewijding en trouw.

    19 Over het handhaven van de innerlijke deugd

    Verzaak de wijsheid en doe de scherpzinnigheid weg
    en ’t zal het volk tot honderdvoudig voordeel wezen.
    Verzaak menslievendheid en doe de rechtvaardigheid weg,
    en het volk zal tot ouder- en kinderliefde weerkeren.
    Verzaak de knapheid en doe de winzucht weg,
    en dieven noch rovers zullen er komen.
    In deze drie dingen uitblinken voldoet niet.
    Daarom leer ik waaraan zich te houden:
    Weer de eenvoud erkennen, de ongereptheid bewaren,
    weinig ik-zucht te hebben en weinig begeerten.

    Like

  12. Zwerver

    @Joost

    De nazi’s hadden ook een moraal welke de mensheid in goeden en slechten verdeelde. Mijn vader behoorde tot de vervolgden in WO2. En dat was niet om zijn blauwe ogen, zoals je zult begrijpen. Hij vertelde regelmatig over de oorlog, maar nooit heb ik een oordeel over de nazi’s gehoord. Ik heb dat overgenomen. Later in de jaren 90 heb ik in Duitsland een voormalige nazi ontmoet, die mij zijn verhaal vertelde. Hij had mee gedaan aan de slachtpartijen. Er zijn van die zaken welke niet uit te leggen zijn, maar ik voelde zijn inktzwarte ziel. Dat gebeurt in mijn beleving tijdens oordeelloos, keuzeloos waarnemen.

    In mijn filosofie is dát de kern van dat wat men liefde noemt. Zonder oordeel, zonder verwachtingen, zonder keuze aanwezig zijn. Dat brengt een steeds verder gaande verinnerlijking te weeg. Geheel conform de leer van Jezus trouwens. Het staat je volkomen vrij om mij te oordelen om wie ik ben.

    Like

  13. joost tibosch sr

    Zwerver

    Wat jij liefde noemt lijkt meer op wat men als verliefdheid kent, met haar zelfgerichte (tot in extase toe) verinnerlijking. Daarna (daaruit) kan pas liefde ontstaan met gerichtheid op en inzet voor de concrete aantrekkelijke, want door God geliefde, andere mens. De onmenselijkheid van een andere mens is niet aantrekkelijk en kan men gewetensvol niet liefhebben. Die kritische inzet voor de ander (ook tav een Hitler) noemt Paulus in zijn tijdgebonden uitbundige taal (en het christendom) liefde.

    Like

  14. Zwerver

    Joost, ik kan geen antwoord geven op wat het wezen van liefde is. Ik kan alleen zeggen dat liefde niets of niemand uit sluit. Maar ook daar hoeft men het niet mee eens te zijn. Ik sluit jou ook niet uit, ik constateer slechts verschillende opvattingen. Daar moet mee te leven zijn, lijkt me. Tot consensus komen is geen noodzakelijkheid om vreedzaam naast elkaar te kunnen bestaan.

    Met vriendelijke groet.

    Like

  15. Zwerver

    Joost, je schrijft: De onmenselijkheid van een andere mens is niet aantrekkelijk en kan men gewetensvol niet liefhebben.

    Mijn uitgangspunt is dat liefde geen voorwaarden kent. Onmenselijkheid is voor mij inderdaad niet aantrekkelijk. Maar menselijkheid als voorwaarde is in mijn optiek geen onvoorwaardelijke liefde. Maar dat betekent niet dat ik het gedrag van de nazi’s goed praat of anderszins bagatelliseer. Nazi’s zijn mensen die door hun gedachten en gedrag de wereld scheiden in goed en kwaad.

    Liefde kent in mijn optiek geen voorwaarden omdat het anders geen liefde genoemd mag worden.
    En dat komt volgens mij overeen met de gedachten en daden van de vertellingen over Jezus.
    Hij propageerde om je vijanden lief te hebben, maar hij betoogde nergens dat je de daden van je vijanden goed moet praten.

    Het voorwaardelijk maken van liefde resulteert in superioriteit. Als ik nazi’s oordeel dan ben ik superieur aan nazi’s. Ik heb immers nog nooit iemand dood gemaakt. Spiritueel kom ik dan in dezelfde situatie als de nazi’s zelf: de verdeelde wereld van goed en kwaad. Dit alles laat niet onverlet dat ik een mening heb over wat de nazi’s hebben aangericht. Maar een mening is louter mentaal, een oordeel gebeurd in je hart, dát is het verschil.

    Like

  16. joost tibosch sr

    Zwerver

    De hele christelijke geschiedenis door heeft men zich erover verwonderd hoe fel Jezus zich kon uitlaten over gezaghebbende mensen van zijn jodendom…die hij toch “moest liefhebben”..

    Telkens was dat omdat zij in hun machtspositie en met hun bazig joodse geloof hun zwakke joodse (en andere) medebroeders- en zusters minder vonden en als zodanig buitensloten. Een volgens hen “foute” Samaritaan was, volgens Jezus, een veel betere naaste voor een jood, dan priesters op weg naar de tempel, die daarom hun eigen jood zelfs lieten liggen.

    Zijn verhalen over liefde bleven kort en simpel. Hij maakte zijn liefde mn door zijn gedrag duidelijk met zijn zorg voor de zwakken, zich bewust van het feit dat ook hij zo levend kwetsbaar werd en “buitengesloten” kon worden… Wat in korte tijd dan ook ongenadig gebeurde!.

    Het betekent praktisch voor het leven nogal wat, als je je beroept op Jezus! Over hem praten blijkt niet zo moeilijk..

    Like

  17. Zwerver

    Joost, maar daar ben ik het helemaal mee eens! Gezaghebbende mensen kunnen mooi kletsen, het gaat er om wat de mens in de praktijk weet te brengen. Wie meent gezaghebbend te zijn en op grond daarvan anderen meent te moeten uitsluiten, die creëert voor zichzelf afgescheidenheid.

    Het gaat er anno 2018 ook niet om of je mooie dingen kan zeggen of dat je veel geleerde wijsheid kan citeren of dat je doorwrochte ideeën kan presenteren. Het gaat er om of jij of ik die liefde in praktijk kan brengen. En dan niet om daar op enige wijze beter van te worden, maar omdat je jezelf ontdoet van eigenbelang.

    Een van de mooiste uitspraken vind ik: „Ik zeg u, in zoverre gij dit aan één van deze Mijn minste broeders gedaan hebt, hebt gij het Mij gedaan”. Aan minste broeders geen gebrek in onze maatschappij.

    Een mens kan studie maken van religie, filosofie totdat hij een ons weegt. Als je dat niet in de praktijk kan brengen dan blijft het bij prachtige ideeën. Alleen door het toepassen in je eigen leven kan een mens zich ontwikkelen. Dit gebeurd uit vrije wil, net zoals een mens uit vrije wil tot niet-liefde komt. Wie een ander besteelt, creëert voor zichzelf afgescheidenheid. De dief en het slachtoffer worden gescheiden. Wie een ander oordeelt creëert voor zichzelf afgescheidenheid. De oordeelverstrekker en de beoordeelde worden gescheiden.

    Niet-liefde en afgescheidenheid zijn voor mij synoniem.

    Like

  18. joost tibosch sr

    Zwerver

    Wat heb je toch tegen mensen.die ook bij levensbeschouwing en levensbeschouwelijke inzet hun gekregen menselijk verstand gebruiken? Zonder gebruik van dat gekregen verstand is menselijk moreel kiezen niet eens mogelijk!

    Like

  19. Zwerver

    Joost, ik constateer dat je vast zit in je wereld van aannames. Ik schrijf nergens dat ik iets heb tegen mensen.die ook bij levensbeschouwing en levensbeschouwelijke inzet hun gekregen menselijk verstand gebruiken. Ik heb ook niets tegen gelovigen of geloof. Het is alleen mijn ding niet. Geloof en mentaal redeneren houdt de mens in de afgescheidenheid. Je kan niet van mij verlangen dat ik de liefde op geef. Liefde is een zijnstoestand, zelfs in liefde geloof ik niet. Liefde is!

    Like

Reacties welkom.

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.