Het Thomasevangelie, ketterij of inzicht?

El_Evangelio_de_Tom.s.Gospel_of_Thomas._Codex_II_Manuscritos_de_Nag_Hammadi.The_Nag_Hammadi_manuscripts

Het Thomasevangelie, een gnostische tekst uit de begintijd van het christendom en in 1945 in Nag Hammadi (Egypte) teruggevonden, bestaat uit 114 logia (uitspraken) – ook wel leerstellingen of wijsheidsspreuken genoemd – van Jezus zelf. Dus niet over Jezus. Het zijn de geheime woorden die de levende Jezus sprak en die Didymus Judas Thomas, een van de twaalf apostelen van Jezus, opschreef. Jezus zegt hierin dat ‘wie het Al denkt te kennen, maar niet zichzelf, volkomen in gebreke blijft’: ook wel de kerntekst van het Thomasevangelie genoemd.

Frappant, daar je dit gedachtegoed al tegenkomt bij de (gnostische) geschriften van Hermes Trismegistos, een ‘hoogstwaarschijnlijk mythische gestalte uit het oude Egypte, min of meer gelijk gesteld met de Egyptische god Toth’, ook wel de vader van de gnosis genoemd. Van hem is de uitspraak: ‘Wie zichzelf kent, kent het Al’. (1)

Gnostisch geschrift
Volgens de in 2006 overleden prof. dr. Gilles Quispel, hoogleraar geschiedenis van het vroege christendom, is de oudste laag van het Thomasevangelie geschreven rond het jaar 40 in Jeruzalem. Een tweede laag zou ontstaan zijn rond het jaar 100 in Alexandrië. Rond het jaar 140 zouden, waarschijnlijk in Edessa (vroeger Turkije, nu Rusland), die twee lagen samengevoegd zijn in een eindredactie, ongeveer in de vorm zoals die teruggevonden is bij Nag Hammadi. Nieuwtestamenticus Riemer Roukema stelt echter dat het Thomasevangelie ‘ergens in de tweede eeuw’ is ontstaan. Quispel en veel Amerikaanse wetenschappers houden daarentegen de ontstaansdatum ervan op het midden van de eerste eeuw. (2)

In de Nag Hammadi geschriften I  (3) wordt verwezen naar Helmut Koester van de Harvard Divinity School (VS), die het Thomasevangelie als een onafhankelijke bron van Jezus-woorden ziet die nog ouder is dan Q, een bron, waaruit de schrijvers van de evangeliën volgens Mattheüs en Lucas beiden zouden hebben geput. Hij dateert het evangelie een kleine twintig jaar na de kruisiging van Jezus. (4)

Van het Thomasevangelie, dat een van de vroege gnostische geschriften wordt genoemd, wordt dus gezegd dat het de werkelijke woorden van Jezus zouden zijn. Bijzonder omdat die woorden kort na de dood van Jezus op schrift moeten zijn gesteld. (5) Volgens cultuurhistoricus Jacob Slavenburg en neerlandicus Willem Glaudemans is het zeker dat er direct na de dood van Jezus al mondelinge ‘spreuken-verzamelingen’ circuleerden, iets dat geenszins ongewoon was in de rijke orale traditie van de oude wereld. Later zijn deze verzamelingen opgeschreven. (6)

Er ligt dus een link met de gnostiek, een vroegchristelijke stroming uit de eerste eeuwen van onze jaartelling. En daarmee komen we direct op een strijdtoneel terecht, want al in de tweede eeuw werd de gnostiek fel bestreden en als ketterij veroordeeld. De geloofsbelijdenis die tijdens het Concilie van Nicea aanvaard werd, verwierp de gnostische leringen. Volgens de Tilburg School of Catholic Theology vormde het gnosticisme een van de omvangrijkste dwalingen waarmee het jonge christendom zich geconfronteerd zag. (7)

Ketters geschrift
Roukema wijst een gnostische Jezus nadrukkelijk af. Hij stelt vraagtekens bij de gedachte dat in het Thomasevangelie de ware Jezus naar voren treedt. Ook heeft hij zijn twijfels of het Thomasevangelie ouder en daardoor origineler is dan de Bijbelse evangeliën. Volgens hem is dat niet te bewijzen. Wel vindt Roukema het historisch-wetenschappelijk interessant, maar houdt hij afstand van de oude gnostiek. Hij vindt de geheimzinnige gnostiek-Jezus onhistorisch. (8)

Christen Martie Dieperink noemt gnostiek in diepste wezen rebellie tegen God, de Schepper van hemel en aarde. Volgens Dieperink bevatten niet de gnostische geschriften, maar de Bijbel zoals wij die kennen, de boodschap van het oorspronkelijke christendom. Zij schreef het boek Op zoek naar het oorspronkelijke christendom, Feit en fictie in De Da Vinci Code en de moderne gnostiek ‘om religieuze zoekers de waarheid te laten ontdekken, en om christenen te helpen inzicht te krijgen in de gnostische denkwereld en te wapenen tegen misleiding’. (9)

Waardevol geschrift
Wat is dan de waarde van het Thomasevangelie? Het zou immers ketterij zijn? We zouden kunnen zeggen dat in deze tijd de gnostiek nog steeds verketterd wordt door het christendom, de Kerk. Het streven naar kennis, in eerste instantie naar zelfkennis, zoals Jezus dat volgens het Thomasevangelie daadwerkelijk heeft gepredikt, zegt Slavenburg, vormde voor de kerk een bedreiging. ‘Het zette de mens aan tot het dragen van eigen verantwoordelijkheid en leidde uiteindelijk tot een hoge mate van individualisme en dus ook tot een zich onttrekken aan gezag en autoriteit van buitenaf’. (10)

Feit is dat het Thomasevangelie bestaat, en dat het enorm populair is. Volgens Jacob Slavenburg en John van Schaik (middeleeuwse mystiek en gnostiek) presenteert Jezus zich hierin als een gnostisch ingewijde, zelfs dé gnostische ingewijde. Het is wel opvallend dat gnosis het bekendst geworden is in het christendom. En dat progressieve wetenschappers het materiaal gebruiken om meer inzicht te krijgen in de geschiedenis van het vroege christendom.

Een toenemend aantal nieuwtestamentici stemmen in met Quispel. Volgens journalist Cokky van Limpt is de overgrote meerderheid van onderzoekers die het Evangelie van Thomas serieus hebben bestudeerd er vast van overtuigd dat het een onafhankelijke traditie van woorden bevat, die Jezus eens sprak. Zij noemt gnosis de niet-verstandelijke, intuïtieve kennis omtrent mens, kosmos en het goddelijke, en niet gebonden aan één levensbeschouwing of religie. Wel leidde intensief onderzoek eind jaren vijftig al naar de conclusie dat het Thomasevangelie afkomstig moest zijn uit een onafhankelijke, joods-christelijke traditie. (11)

Wellicht komen we nooit achter het werkelijke verhaal over het Thomasevangelie. De waarheid over dit evangelie, ketterij of inzicht, ligt vermoedelijk ergens in het midden. We kunnen beter naar de bijzondere waarde ervan kijken, die volgens Slavenburg en Glaudemans ligt in het feit dat het een rijke bron van inspiratie is voor christelijke en niet-christelijke mensen. Zij zeggen dat juist het ontbreken van iedere vorm van theologie en de pure onopgesmuktheid de uitspraken tot juwelen maken. ‘Je bekijkt ze, je legt ze weg, je pakt ze weer op; en telkens zie je een andere, nog diepere betekenis, een schittering die je voorheen niet opviel’. (12)

(1) De Hermetische Schakel, Jacob Slavenburg, blz. 17, 121
(2) Westerse esoterie en oosterse wijsheid, Jacob Slavenburg, John van Schaik, blz. 185
(3) Nag Hammadi geschriften I, J. Slavenburg, W. G. Glaudemans, vijfde druk, 2000, blz. 129
(4) Q is een veronderstelde gemeenschappelijke bron, waaruit Mattheüs en Lucas zouden hebben geput. Er bestaat een vertaling van de gereconstrueerde tekst van Q: Het verloren evangelie, door de Amerikaanse theoloog Marcus Borg, uitgeverij Meinema, 1997.
(5) Christus zonder kruis, Hendrik Spiering, NRC, 2005
(6) Nag Hammadi geschriften I, blz. 129
(7) De gnostiek in de oudheid, Laela Zwollo, Tilburg University, Lucepedia
(8) Thomasevangelie / ‘Geheimzinnige gnostiek-Jezus is onhistorisch’, Cokky van Limpt, Trouw, 2006
(9) De verraderlijke zuigkracht van de gnostiek, Gert-Jan Schaap, EO-Visie
(10) De Jezus uit Thomas’ evangelie is geen ‘bleke halfgod’, Geert J. Peelen, de Volkskrant, 1995
(11) Gilles Quispel: het Thomasevangelie geeft een ander beeld van de historische Jezus, Cokky van Limpt, Trouw, 2006
(12) Nag Hammadi geschriften I, blz. 134

Beeld: Evangelie van Thomas en het geheime boek van Johannes (Apocryphon van John), Codex II The Nag Hammadi manuscripten. Vroegchristelijke gnostische tekst. (Wikimedia Commons)

Zie: Tekst Thomasevangelie

About Paul Delfgaauw

🌟Online redactie Goden En Mensen 👁️ @Relifilosofie 🍀Freelance schrijver 🌱 Vereniging Leven met dood 🦋 De Woudkapel 🌲

48 Responses

  1. Zwerver

    We kunnen beter naar de bijzondere waarde ervan kijken, die volgens Slavenburg en Glaudemans ligt in het feit dat het een rijke bron van inspiratie is voor christelijke en niet-christelijke mensen. Zij zeggen dat juist het ontbreken van iedere vorm van theologie en de pure onopgesmuktheid de uitspraken tot juwelen maken. ‘Je bekijkt ze, je legt ze weg, je pakt ze weer op; en telkens zie je een andere, nog diepere betekenis, een schittering die je voorheen niet opviel’.

    ————————————–

    Hier kan ik me volledig in vinden! Dat gezemel over theologie gaat over de vorm. De inhoud van het Thomas Evangelie is veel belangrijker. Wie het uiteindelijk geschreven heeft interesseert me veel minder. Historisch geneuzel is voor geschiedkundigen. Ook niet onbelangrijk, maar een andere tak van sport dan de inhoudelijkheid van het Thomas Evangelie.

    Like

  2. Jan

    Paul, mijn complimenten met dit overzicht en de gedegen onderbouwing met literatuurverwijzingen. Je laat de voor en tegenstanders beiden aan het woord. Zo kan iedereen zijn eigen conclusie trekken.

    Dit evangelie, samen met andere boeken, is vele eeuwen verborgen geweest. Dat is een belangrijk feit, dat al voor zichzelf spreekt. Vóór de ontdekking was het onderzoek naar het gnosticisme voornamelijk mogelijk door bestudering van de anti gnostische geschriften, bijvoorbeeld van Tertullianus. https://nl.wikipedia.org/wiki/Tertullianus (zie “Het Gnosticisme” door Hans Jonas)

    Gnostische geschriften werden vernietigd, of verborgen. Dat lijkt de meest logische conclusie. De reden daarvoor gegeven door Slavenburg, als een bedreiging (10), dat merk je nog steeds. De verkettering van alles wat niet volgens de erkende “leer” is.

    Het belangrijkste is, dat we de Nag Hammadi teksten openbaar kunnen inzien. Het is dankzij Gilles Quispel, Jung en koningin Juliana dat dit mogelijk is geworden. Stel dat de orthodoxe christenen/ de kerk hier de hand op zou hebben gelegd. Het zou in de diepste diepte van het Vaticaan zijn opgeborgen.

    Klik om toegang te krijgen tot jacob_slavenburg.pdf

    Nogmaals mijn dank, Paul voor dit overzicht.

    Geliked door 1 persoon

  3. Jezus heeft wel veel verwarring laten ontstaan bij zijn volgelingen. Het lijkt de logica zelf dat massaal scheuringen ontstaan zijn in de christelijke gemeenschap. Machtsgeilheid, financiële belangen, onduidelijkheid in de geschriften …. Het bewijst enkel dat religieuze geschriften menselijk zijn en een mix van moraal, mythologie en geschiedenis.
    Jezus zou gezegd hebben: Mijn rijk is niet van deze wereld. Zijn er meer wereldlijke organisaties dan de vele kerkgemeenschappen. Er was nochtans maar een gebod: Vriendschap voor de medemens en respect voor de natuur, de bron van alle leven. En zelfs dat is van deze wereld maar niet materieel.

    Like

  4. joost tibosch sr

    In de oudste lagen van het Thomasevangelie vind je inderdaad op grond van het nieuwste wetenschappelijk tekstonderzoek tot in de 2de-3de eeuw bewaarde teksten uit het begin van het christendom met eenzelfde historische en gelovige waarde als van de vier bekende evangelies die in hun geheel zeker in de eerste eeuw zijn ontstaan. Al vroeg was men er zich van bewust dat alleen die vier evangelies in hun geheel verzamelde teksten van ooggetuigen van Jezus waren en als basis dienden voor het christelijk geloof van de oudste concilies.

    Zo geeft log 22 in het begin wrschl een oudchristelijke tekst weer: “Jezus zag dat baby’s de borst kregen en zel tegen zijn leerlingen: deze drinkende baby’s zijn zij die God’s Koninkrijk binnengaan” De verdere uitleg in log 22 is veel later en zo gnostisch als wat. Op grond van tekstonderzoek gaat men er nu van uit dat de eerste zin met de zogende baby’s wel eens de oudste oorspronkelijk tekst kan zijn van bekende teksten in de oude vier evangelies over “kinderen” en het Rijk van God. De verdere uitleg in log 22 is een latere gnostische van grieks gnostische christenen uit latere eeuwen, maar dus zeker geen oorspronkelijke Jezus’tekst..en zeker niet van ooggetuigen of mensen die het verhaal uit de eerste hand hadden..

    Zoals we ons nu gunnen met ons denken over Jezus en christendom te denken, moeten we grieks denkende mensen uit de 2de en 3de eeuw. natuurlijk ook gunnen op hun gnostische manier daarover te denken. In die eeuwen met hun ontwikkeling van christelijk conciliair denken sprak men – toen begrijpelijk?- te vlug over ketterij met de toen ook niet zo christelijke gevolgen. Nu moeten we natuurlijk wel beseffen dat dat gnostisch denken voor mensen met onze opleiding toch wel erg oud en passé (en vaak onbegrijpelijk?) is, van niet zo veel waarde meer om nu al dan niet voor de manier van leven en denken van Jezus te kiezen.

    Like

  5. Gnostiek schijnt al 2000 jaar in allerlei vormen op te duiken, ondanks verkettering. De laatste vorm is eigenlijk de New Age-beweging, vertelde mij ooit een theoloog.
    Heb eens geprobeerd zoveel mogelijk van de Nag Hammadi-teksten te lezen. Het Thomas-evangelie was mooi en enkele andere evangelieën (o.a. van Petrus), maar er waren ook veel teksten waar ik geen bal van begreep, waar bijv. wel 5 regels bestonden uit: aéééúuuuuèèèè (dat was dan een soort magische spreuk, zeg ik maar even in mijn eigen woorden.)

    Like

  6. Jan

    @Wim G. In plaats van al die vreemde uitroepen te lezen lees ik liever “Donder: volmaakt bewustzijn.” Ik raak daarvan echt diep ontroerd, het is te voelen! Voelen en herlezen, niet meer dan dat. Zeker niet denken: te begrijpen is het totaal niet. Maar ik weet dat het de eenheid is die niet te duiden is. De vereniging van alle tegendelen die de fenomenale wereld ondersteunen. Val in het onbegrijpelijke en het zal donderen met geweldloos geweld.

    Donder, volmaakt bewustzijn

    Kijk naar mij, luister naar mij.
    Eet mij op met uw aandacht.
    Verban mij niet met uw blik.
    Hoor mij niet aan met argwaan.
    Laat uw spreken mij niet haten.
    Zorg dat je me kent, altijd en overal.
    Maar pas op! Wees op uw hoede voor mij.
    Maar zorg wel dat je me kent!

    Want ik ben de eerste en de laatste.
    Ik ben heilig en eerloos.
    Ik ben de hoer en de maagd.
    Ik ben de moeder en de dochter.
    Ik ben onvruchtbaar maar heb vele kinderen.
    Vele malen ben ik uitgehuwelijkt,
    maar ik heb geen echtgenoot.
    Ik ben de vroedvrouw en degene die baart.
    Ik ben de bruid en de bruidegom.
    Ik ben de moeder van mijn vader,
    de zus van mijn man,
    en ik heb hem zelf gebaard.

    Ik ben het onbegrijpelijke zwijgen.
    Ik ben de almaar weer in de herinnering
    teruggeroepen gedachte.
    Ik ben de stem die zichzelf begeleidt,
    het woord zonder houvast.
    Ik ben de naam die ik mijzelf geef.

    Ik ben schaamteloos en ik schaam mij diep.
    Ik ben de nietsontziende kracht
    en sidder van angst.
    Wees op uw hoede voor mij!
    Haat mij niet.
    Heb mij niet lief.
    Vrees mij niet.
    Maar zoek mij
    in uw vreugde en in uw smart.
    Neem mij in bezit zonder aarzeling.

    Waarom vervloekt u mij?
    Waarom vereert u mij?
    U heeft mij geslagen en getroost.
    Ik ben de vrede
    en de oorlog ontstond om mij.

    Wie mij niet kent, heeft geen weet van mij.
    Maar wie mij kent herkent zichzelf.
    Soms ben ik heel dicht bij.
    En hoe groot is dan de afstand!
    Soms ben ik ver verwijderd.
    O, hoe na zijn wij elkaar dan.

    Luister dan naar mij.
    Let goed op.
    Er is hier niemand behalve ik.
    Maar toch, ik ben hier niet.
    Ik ben hier nog nooit geweest.
    Verschuil je daarom in mijn woorden.
    En laat mij hier achter,
    want ik ben er niet.
    Als ik hier wel was
    zou je me niet kunnen horen.

    Haat mij niet.
    Heb mij niet lief.
    Vrees mij niet.
    Maar zoek mij
    in uw vreugde en in uw smart,
    want daar zul je mij vinden.

    Geliked door 1 persoon

  7. Joost,
    Als Jezus gewild had dat zijn woorden juist weergegeven werden dan had hij die zelf opgeschreven of in zijn bijzijn, exact, laten opschrijven.

    Like

  8. joost tibosch sr

    Armand

    De eerste chistenen, die Jezus hadden gekend of zijn verhaal uit de eerste hand doorkregen hebben -blijkt uit uitgebreid onderzoek- op grond van hun herinneringen de betekenis van Jezus voor hun leven op hun tijdgebonden manier tijdens hun discussies in teksten neergelegd. Die teksten zijn daarna door enkele evangelisten in de eerste eeuw al in verschillende christelijke groepen bewerkt weer in evangelies vastgelegd.

    Dat zijn geen moderne biografieën van Jezus.Jezus vond zichzelf daar niet belangrijk genoeg voor en werd trouwens al vlug in die onbelangrijke uithoek van het romeinse rijk door de toenmalige joodse overheid als ketter veroordeeld en met medewerking van Pilatus, die zich in het roerige \Palestina geen enkele onrust kon veroorloven als een slaaf gekruisigd.

    Pas daarna gingen christenen beseffen wat zijn manier van denken en leven, die hen ondanks zijn afgang bezig bleef houden, voor hen betekende. Dat maakten ze literair duidelijk met hun gebruikelijke geboorteverhalen, wonderverhalen, lijdensverhalen, verrijzenisverhalen, verschijningsverhalen, pinksterverhalen en hemelvaartverhaal, tijdgebonden op huin literaire manierverwoed proberend om aan te geven dat zijn opvallende manier van denken en leven van Jezus en hun keuze daarvoor alles met zijn en hun geloof in de joodse JHWH te maken moest hebben.

    Later ontstonden rond die manier van leven kerkelijke organisaties en groepen met romeinse gezagstrekjes.die zijn manier van leven -ondertussen ook vaak tot hun manier van leven geworden- zoals te verwachten was elkaar en anderen opdrongen. En daar ontstonden ook de groepen met hun menselijk gelijk en alle gevolgen van menselijke gelijkhebberij, wat al helemaal niets meer met zijn oorspronkelijke manier van denken en leven te maken had.

    Like

  9. Carla

    @ Joost, in het voorgaande blog schreef je aan @ Jan dat je de grootste moeite houd met het erg oude gnostische denken. Waarom eigenlijk?

    Je schreef ( ook op het voorgaande blog ) dat de oude nomaden verhalen verstaan dienen te worden in hun eigen eigenheid, alwaar wij slechts van ver ( met de nodige moeite ) op kunnen reageren.
    Dat voel ik met je mee en voor mij gaat dat ook op ten opzichte van alle verhalen in de Bijbel. ( daarom is het ook zo boeiend om ze tegelijk historisch/literair te bezien.)

    Erg oud is immers alles ten aangaande die tijd van ooit en toen. Dan is het toch ook mogelijk om de gnostiche wijze van denken een plek te geven.

    Zelf heb ik er niet de minste moeite mee. Prachtig vond ik het toen hierover werd gepubliceerd en heb er veel ( ja, dat dan ook weer wel, vanuit diverse blikken en visies ) over gelezen. Het was voor mij vaak van toegevoegde waarde.

    Het strijdtoneel, wat ik ook zie, komt m.i. voort uit ( vaak ) het kerkelijk gezag over wat waar is en niet en hoe het e.e.a. be-geleefd moet worden.
    Zo jammer……over inclusief Christendom gesproken! 😉

    Like

  10. joost tibosch sr

    Carla

    Inclusief denken en zeker inclusief christendom is mij te dierbaar dat ik jouw laatste (venijnige?) opmerking zo maar zou laten passeren.

    Bij inclusief denken en zeker bij inclusief christendom heb je ver-kregen kennis nodig om te weten wat de eerste christenen en de latere gnostische christenen precies bedoelden. Zij mogen bij ons inclusief denken zijn wie ze waren,en hoe ze dachten.

    Bij inclusief denken zijn zij (en andere mensen uit het verleden en nu) even belangrijk als wij. De (joodse) betekenistaal van ooggetuigen, die Jezus gekend hadden blijkt dan een andere dan de latere plotinistisch filosofische vertogen van gnostische christenen over Jezus, die hem niet hadden gekend. Met mijn modern denken kan ik meer met de historisch literaire uitgelegde betekenistaal van de eerste christenen dan met de (door Jan uitbundig geciteerde) gnostische taal van een oude vorm van grieks denken.

    Door kennis verkregen inzicht in oude teksten kun je in alle eerlijkheid niet verdoezelen. Inclusiviteit van denken, zeker van christelijk denken kan verkregen kennis noch eerlijkheid van denken wegmoffeleni Dan heb ik het nog niet eens over een gemotiveerde keuze om wel of niet te geloven

    Ik zal ook jou (en anderen), daar ga ik maar weer van uit, niet kunnen overtuigen dat het niets met het tegenwoordig zo makkelijk uit de kast getrokken -ook door mij kritisch benaderde- kerkelijk gezag te maken heeft, maar alleen met hedendaagse exegetische kennis van oude teksten, Met die ver-kregen kennis ben ik maar wat blij, en ik ben evenzeer erg gesteld op menselijke eerlijkheid.

    Inclusiviteit betekent namelijk niet dat iedereen het in onze wereld zonder te denken en eerlijkheid zo maar even automatisch met elkaar en alle anderen onvermijdeklijk eens is(=moet zijn). Dat is oud utopistisch plotinistisch denken, ook van Zwerver en Jan nu, nog eens overladen met -als westerling ook niet zo best te begrijpen- oosterse teksten ( die vallen ook onder hedendaags exegetisch onderzoek!).

    Mocht ook mijn verhaal venijnige trekjes hebben, wijt dat dan maar aan onze eerlijkheid!

    Like

  11. Carla

    Dank voor je reactie @ Joost. Jammer dat er in jouw beleving het woord ‘venijn’ op komt. Dat maakt een redelijke uitwisseling/ontmoeting wel moeilijker dan dat het zou kunnen zijn.

    Wanneer je een onderscheid wilt maken tussen de uitlatingen ( geloofsverhalen ) van hen die Jezus in levende lijve hebben ontmoet en hen die niet op die grond konden getuigen……dan kan ik me niet onttrekken aan de situatie van vandaag. Ook wij, mensen van na die tijd van ooit en toen, hebben niet in real life met Jezus opgetrokken.

    We hebben nu eenmaal niet meer en niet minder dan hetgeen is ervaren, overgeleverd en opgetekend.

    Ja, daar kan je exegese op los laten, die in mijn beleving nog altijd in beweging is.

    Dat al die ‘oude stammen’ , in woord en gebaar, vanuit oost en west, vruchtdragend moge zijn voor de mens van vandaag. En deze wens, vanuit het diepst van mijn hart, gaat dan maar even voorbij aan de ‘ uitslagen ‘ van het theologisch debat. Hoe belangrijk deze óók zijn.

    Like

  12. internettoerist

    Graag wil ik even op iets wijzen (vanuit mijn perspectief/ervaring). Hiermee val ik niemand persoonlijk aan, ik wijs slechts op bepaalde zaken. Iedereen is vrij ermee te doen en te laten wat hij/zij wil. 😉

    Regelmatig komt hier de term “gnostisch denken” naar voor. Hier wil even op ingaan.

    Gnosis is kennis, dat heeft niets met denken te maken. De gnosis of kennis verwijst naar iets wat ontdekt moet worden, niet naar iets dat bedacht is. Het heeft dus niet met enige vorm van denken te maken, ook niet de “Griekse” of een andere vorm.

    Jezus, Gautama, Hermes,… enzovoort, hebben allemaal dezelfde ontdekking gedaan. Dat is de gnosis, die ontdekking. Hoe beschrijf je die gnosis aan mensen die daar geen benul van hebben? Hoe beschrijf je die kennis die voorbij onze gekende wereld ligt? Dat kan enkel via een symbolische taal die te vergelijken is met wat de mensen wel kennen. En dan komt het probleem: mensen maken notities maar interpreteren bepaalde zaken letterlijk, omdat ze het niet begrijpen. Sommigen maken daar bewust misbruik van om (kunstmatige) macht te verwerven.

    Dat ‘niet-begrijpen’ gooit men, met het verstrijken van de jaren, op dezelfde hoop als “gnostisch denken” (een term die al contradictorisch is). Zo wordt alles naar het niveau van interpreteren en denken terug gebracht. Maar gnosis gaat niet om denken en interpreteren. De taal (dus geen denken) om gnosis uit te leggen (de gnostische taal), gebruikt symbolen om naar die kennis te verwijzen. De adept dient de wegwijzers (de symbolen) te volgen (te doorgronden) om tot die kennis te komen. Er is dus een zekere vorm van “inwijding” nodig. “Inwijding” is de symbolische taal doorgronden en de methoden begrijpen om tot die kennis te komen.

    Jezus, Gautama, Hermes,… hadden kennis. Meer bepaald: dezelfde kennis. Daar verwijzen ze allen naar. Ze gebruikten daarvoor een iets verschillende taal (geen denken) qua symboliek, maar de kern is dezelfde. Zij hebben geen geloof gesticht, ze verwezen naar die kennis. Ze wezen ons de weg er naartoe. Helaas begrepen en begrijpen de meeste mensen het niet. Het heeft niets met geloof, denken of betekenis geven te maken. En al helemaal niet met “zingeving”.

    Wat Prediker betreft:

    Daarin wordt verwezen naar de zinloosheid van ons wereldse streven, “het najagen van de wind”. Als daar verwezen wordt naar “meer kennis vermeerdert de smart”, dan gaat dat over aardse “kennis” (die eigenlijk geen kennis is). Het verwijst naar de “kennis” van de aardse “geleerden” (geleerdheid over aardse zaken die vergaan). Dus zinloos, en smart-verhogend (volgens Prediker). Jezus verwijst ook naar het verzaken van het aardse (de zinloosheid en vergankelijkheid). Hij vraagt je, je te richten op Zijn Rijk dat niet van deze wereld is. Het is belangrijk om de “kennis” die negatief belicht wordt in Prediker, niet te verwarren met de Kennis (of gnosis) waar Jezus en anderen naar verwijzen. Er is letterlijk een wereld van verschil.

    Werkelijke gnosis overstijgt elke stroming. De gnosis dient ontdekt te worden, niet bedacht, niet geloofd. Werkelijke gnosis overstijgt onze wereld. Dat is waar ook Jezus naar verwees.
    In elke stroming zullen er wel een paar ware adepten aanwezig zijn en deze zullen zich niet beperken tot een bepaalde stroming, maar zullen naar die Universele Kennis verwijzen. Die komt van “God” (niet de god uit de bijbel of koran). In oorsprong verkondigen Jezus, Gautama, Hermes,… hetzelfde. Als de mensen dit zouden beseffen, zouden hun “goden” onmogelijk in strijd kunnen zijn met elkaar. Helaas moeten we steeds dieper graven om de juiste context te vinden, er is in de loop jaren al veel vervormd. En dan nog… Is de mens wel bereid om zijn geliefde aardse leven te verzaken? Wil men de boodschap van (onder andere) Jezus wel horen? De gnosis ligt anders gewoon voor het grijpen (figuurlijk).

    Ik weet dat ik hier voor velen aan “heiligschennis” of “godslastering” doe. Ach, misschien is internettoerist wel de duivel! 😀 😉 Je oordeelt zelf maar. 🙂

    Geliked door 3 people

  13. joost tibosch sr

    Sinds wanneer is gnosis hetzelfde als gnostisch? Sinds wanneer is Plato Plotinus geworden? Zelfs internet weet beter!

    Like

  14. internettoerist

    Joost,

    ***”Sinds wanneer is gnosis hetzelfde als gnostisch? Sinds wanneer is Plato Plotinus geworden? Zelfs internet weet beter!”***

    Ik vermoed dat dit aan mij gericht is. 😉

    ‘Gnostisch’ verwijst bij mijn weten naar ‘gnosis’. ‘Gnosis’ verwijst in oorsprong naar de ‘Kennis’ die ik hierboven beschreven heb. Natuurlijk hebben sommigen de term ‘gnosis’ gedegradeerd tot een “religie”. Dat is ook hetgeen waar ik hier boven naar verwijs bij het “op één hoop gooien”.

    In die zin zouden we inderdaad over dergelijke details kunnen discussiëren (wat ik niet ga doen), als het dat is wat je bedoelt. Dat mijn boodschap verstaanbaar is vind ik veel belangrijker.
    Maar verklaar je gerust nader als je daar zin in hebt. Zeg gerust waar internet het zelfs beter weet. Dan kunnen we begrijpen waar je het over hebt. 🙂

    Like

  15. Zwerver

    @Toerist.

    Zo komt Prediker wat beter uit de verf dan zoals ik hem op het blog van inclusief christendom begreep. Zo blijkt maar weer eens dat zelfs één enkel woord al verkeerd begrepen kan worden. In spiritueel verband ga ik er kennelijk al onbewust van uit dat als men over kennis spreekt, dat dan innerlijke kennis bedoelt wordt. Maar Prediker bedoelt uiterlijke kennis en die vermeerdert inderdaad smart.
    Innerlijke kennis beëindigt het lijden. Verminderd dus smart. Niet helemaal waar trouwens wat ik schrijf bedenk ik me nu. Innerlijke kennis beëindigt het persoonlijk lijden.

    Geliked door 1 persoon

  16. joost tibosch sr

    Carla

    Of je nu wel of niet gelooft in zijn goddelijkheid, gelukkig is Jezus dank zij de eerste christenen als ooggetuigen voorzover we nu weten (en wat zouden we nu anders moeten weten?) een historische persoon met een nog steeds ook door ons te begrijpen opvallende en toen opmerkelijk inclusieve manier van leven. Wij hoeven/kunnen daar nu niet meer een oude plotinisch Griekse maner van denken op “los te laten”.

    Like

  17. joost tibosch sr

    Internettoerist

    Zowel de woorden gnosis als gnostisch en de namen Plato en Plotinus worden op internet uitgebreid beschreven en besproken. Dat lezen vereist wel iets meer dan toeristische aandacht.. Dat moet je wel beseffen!

    Like

  18. jellevd wal

    Internet toerist
    Om te begrijpen waar Joost het over geeft is dezelfde opleiding vereist als die Joost heeft gehad, in menswetenschappen.
    Ben je niet in die gelukkige omstandigheid, dan ben je een leek, die z’n mond moet houden.
    Dat moet je wel beseffen.
    Als atheist agnost heb ik het hier dus opgegeven.
    Je leest hierboven hoe deskundologen over elkaar heen vallen in interpretaties en dateringen, maar dat is niet belangrijk.
    Evenmin het compromis van de heilige drie eenheid, wat vele denkers onzin vonden, en nog Calvijn Servatius levend voor liet verbranden.
    Dat was ook een leek.
    Dat lot treft ons nu niet meer.

    Geliked door 1 persoon

  19. joost tibosch sr

    JellevdWal
    Niemand van ons hoeft zijn mond te houden. Als leek moet je je wel eerst op de hoogte stellen van filosofische/theologische (oude) zaken als gnosis, gnostisch, Plato, Plotinus, de eerste en latere evangelies, vóór je daarover hele verhalen gaat afsteken.Je hoeft allerminst prat te gaan op verkregen deskundigheid. Dat die in dit soort discussies niet belangrijk of niet te vertrouwen is, is prietpraat!

    Like

  20. Jan

    Over de Gnosis, de “kennisse van het hart”, die ook in andere culturen te vinden is, en hetzelfde zegt. De waarschuwing voor wereldse kennis.

    Ik heb een equivalent gevonden voor Prediker in China bij Tao.
    Over ‘veel wijsheid geeft veel verdriet’ en ‘wie kennis vermeerdert, vermeerdert smart’.

    ———-
    Nadat Tao ten gronde is gegaan,
    hebben we “menslievendheid” en “gerechtigheid”.

    Verschijnt het intellect,
    dan ook de grote zwendelarij.

    Heers er onenigheid onder de verwanten,
    dan komen er van die “toegewijde kinderen” en “liefderijke ouders”.

    En als het land ten prooi is aan volslagen wanorde,
    dan krijg je “trouwe onderdanen”.
    ———-
    1. Leg af die kennis, hou op met onderscheid maken!

    2. Leg af die slimmigheid, hou op met winstbejag!

    3. Leg af die beschaving, hou op met besprekingen!

    Deze drie zijn onvoldoende, vandaar nog:

    Wees eenvoudig,
    bewaar je natuurlijkheid,
    denk minder aan jezelf,
    ontdoe je van begeerte.
    ———-
    Tao Teh Tsjing 18 en 19 (deels)

    Geliked door 1 persoon

  21. internettoerist

    Jelle vd Wal,

    Dat besef ik ondertussen wel. 😀 😉

    Ik zou het wel appreciëren mocht je als atheist agnost nog af en toe iets toevoegen. Al was het maar om mensen aan het denken te zetten. Iemand die begint te denken gaat op onderzoek. Misschien zijn sommigen bereid om dieper te kijken dan wat ons “officieel” werd/wordt ingelepeld. Ik was aangenaam verrast toen ik ontdekte hoe verscheiden het leespubliek hier is. Dus, wie weet…

    Nee, gelukkig zijn de brandstapels verdwenen. Laten we dat zo houden. Misschien is dat een reden om net wel je stem te laten horen (of lezen ). 😉

    Like

  22. Jan

    Dat vind ik nu zo leuk van je Joost. Je schrijft aan Jelle een reactie over “je mond houden”. En dan zeg je impliciet wat Jelle ook al heeft gezegd, maar je schijnt niet in te zien dat het precies hetzelfde is.

    Een voorwaarde die je blijkbaar stelt, om je mond open te doen is dat je (citaat)”Als leek moet je je wel eerst op de hoogte stellen van…..zaken als gnosis,.. enz enz.” En dat zal wel zijn volgens de opvattingen van de theologische leringen die jij aanhangt.

    Het spijt me voor je, volgens mij ziet het ernaar uit dat jij een leek bent op het gebied van Gnosis. Want het is juist andersom: Iemand die toegang heeft tot Gnosis, dus levende Gnosis als “kennisse van het hart”, zo iemand zal dan nu juist zijn kennis hebben afgelegd.

    Deze paradox spreekt boekdelen die niet bedrukt zijn met oude eerbiedwaardige kennis. Maar met paradoxen of symbolen en nog beter: lege bladzijden.

    of in een andere vertaling van de TTT

    Het grote Tao verdween,
    en er kwam menslievendheid en rechtvaardigheid.
    Scherpzinnigheid en vernuft ontstonden,
    en er kwam grote huichelarij.
    De zes bloedverwanten raakten in onvrede,
    en er kwam kinder- en ouderliefde.
    Staat en gezin vervielen tot wanorde,
    en er kwam toewijding en trouw.

    Verzaak de wijsheid en doe de scherpzinnigheid weg
    en ’t zal het volk tot honderdvoudig voordeel wezen.
    Verzaak menslievendheid en doe de rechtvaardigheid weg,
    en het volk zal tot ouder- en kinderliefde weerkeren.
    Verzaak de knapheid en doe de winzucht weg,
    en dieven noch rovers zullen er komen.
    In deze drie dingen uitblinken voldoet niet.
    Daarom leer ik waaraan zich te houden:
    Weer de eenvoud erkennen, de ongereptheid bewaren,
    weinig ik-zucht te hebben en weinig begeerten.

    Like

  23. Nu de praktijk nog, ook China werd in de oudheid al verscheurd door interne oorlogen, trouwens volkeren bevechten elkaar al sinds mensenheugenis, al de oude wijsgerige bespiegelingen uit het Westen en Oosten hebben hierin tot nog toe weinig soelaas kunnen bieden, riepen eerder geweld en conflicten op en werden als politiek machtsmiddel ingezet.
    Mensen zijn nu eenmaal geen engeltjes, behept met weinig ik-zucht en begeerten en zie ik ook nog niet zo snel gebeuren. 🙂

    Like

  24. Carla

    Uit de 12 gegeven nadere verwijzingen ( onderaan dit blog ) blijkt al hoe verschillend er wordt gedacht ( door deskundigen 😉 ) over het Thomas Evangelie.
    Voor mij is het belangrijker om te ervaren wat de waarde er van is. Wat gebeurt er in mij, terwijl ik ze lees. ( inderdaad weer weg leg en weer lees ) Als lezer leef ik immers nu. De teksten zelf zijn maar letters, maar ik ben in het hart van het avontuur van het leven.

    Like

  25. joost tibosch sr

    Je hebt groot gelijk,@Carla : als lezer leef ik inderdaad nu.. en tot op mijn oude dag is het leven gelukkig nog altijd een avontuur voor me, zelfs met mijn ver-kregen kennis. In dat avontuur speelt het mij maar al te bekende Thomasevangelie echter slechts een minieme rol. (Zie 20-5 14.13)

    Like

  26. walter zijerveld

    Paul, ook ik vind het goed dat je twee kampen beschrijft van mensen die het Thomas evangelie zien als boodschap die uit Joods christelijke kring rond Jezus afkomstig is en mensen die de kerkelijke Jezus niet herkennen in “Thomas”. Ik lees “Thomas” (aan de hand van Bram Moerland) samen met “leken”.
    We proberen de woorden te vertalen naar ons eigen leven.Dat is spannend en nog een hele toer.
    Jezus waarschuwt zelf voor de kennis van de Schriftgeleerden die buiten blijven staan, die niet vanuit de Bron leven, die de innerlijke kennis(gnosis) missen.
    We ervaren Thomas als een bevrijdend boek, dat ons terug wijst naar onszelf, naar ons eigen licht, dat op de kandelaar moet om de omgeving iets meer te verlichten.Ik ben beroepsmatig en persoonlijk een leven lang bezig met de persoon en de boodschap van Jezus. Ik herken in Thomas steeds meer de ware Jezus. (niet “ware” in de zin van de dogmatisch gevormde Jezus) Mede dankzij wetenschappers die de oude teksten bestuderen hebben we nu – volgens mij – een zuiverder beeld van Jezus.

    Geliked door 2 people

  27. joost tibosch sr

    Walter Z

    Thomasevangelie -met nog enkele restanten uit de eerste joods christelijke kring-.ineens als boodschap uit joods christelijke kring? Met de oorspronkelijk joods(-christelijke) boodschap en denken van Jezus? Je bedoelt wrsch als boodschap van veel latere grieks gnostisch denkende christenen?

    Like

  28. joost tibosch sr

    Carla

    Een laatste (wanhopige!) poging om jou duidelijk te maken wat me in shemelsnaam bezielt met dat Thomasevangelie…

    Uit mijn jeugd herinner ik me prachtige ervaringen met het eeuwenlange oude wereldbeeld; van God en engelen boven in de hemel (en de duivel beneden in de hel) ondersteund door prachtige weergave in oude kunst en literatuur. Met het toenemen van mijn natuurkundige kennis werden die prachtige ervaringen van toen onhanteerbaar -en niet toe mijn spijt- in mijn persoonlijke denken en leven.

    Met het toenemen van mijn kennis van menswetenschappen werd het oude gnostisch denken over mens en wereld een onhaalbare kaart voor mij en het oude Thomasevangelie bv tot een theatrale onaantrekkelijke oude weergave van menselijk denken en leven. Voor mijn persoonlijk denken en leven onhanteerbaar..en wederom niet tot mijn spijt.

    Met het toenemen van mijn wetenschappelijke kennis merkte ik als gelovige jarengeleden al wel dat de oude joodse manier van denken en leven van Jezus -met mijn historisch-literaire kennis- me al heel lang de mooiste persoonlijke ervaringen oplevert..ondanks kennis van en kritiek op niet zo best christelijk en kerkelijk leven (en zonder anderen mijn ervaringen op te dringen).

    Like

  29. Carla

    Ach, goede @ Joost toch. Laat het ‘wanhopige én laatste poging’ maar weg. Ook tegen jou wil ik graag zeggen: ‘ Wat fijn dat ik jouw mooie ervaringen mag lezen ‘.

    Zo zie je maar dat wat de een tot leven strekt en van waarde is, kan voor een ander weer niet zo zijn of anders. ( jouw reactie op Thomas, versus de reactie van Walter ) 😉

    Voor jou die mooie ervaringen, zoals je het beschrijft. Groeiende, van wat je zo beeldend schetst ( ik herken het ) en veranderend tijdens je eigen leven tot hier.

    En Walter verteld hoe bevrijdend het Thomas Evangelie wordt ervaren door hem en wat mensen om hem heen.

    In beide verhalen lees ik hetzelfde…..nl. het welbevinden bij de verhalen over een Jezus, die tot leven strekt/wekt. Mooi, vind ik dat. ( aan gesputter voorbij…..luisterend naar verhalen ( toch ook een houding uit het tijdperk van ooit en toen ) 😉

    Like

  30. Als Jezus gezegd heeft: Zalig de armen van geest, zou hij dan bedoeld hebben dat alleen pientere godsgeleerden hem kunnen begrijpen? Ik denk het niet. Het blijft natuurlijk dat iemand die gelovig is, de teksten anders interpreteert dan een niet-gelovige.
    Voor mij bevatten de teksten van alle wereldverbeteraars Mozes, Boudha, Jezus, Mohamed enz. zinnige passages. Spijtig genoeg geven ze betweters ook aanleiding voor zinloos gebekvecht.
    Ook het Thomasevangelie bevat, voor sommigen, zinnige passages. Voor betweters uiteraard niet. Blinden zien nu eenmaal niet.

    Like

  31. joost tibosch sr

    Armans

    Onze grote historische figuren als een Jezus verdienen onze historisch-literaire kennis..en kunnen niet aan al dan niet goedwillende gelovige of niet-gelovige blinde en dove betweters overgelaten worden.

    Like

  32. Zoals de wetenschap hardnekkig bepaalde paradigma’s blijft hanteren, geldt dat eveneens voor de grote diversiteit aan religieuze concepten, waarvan men geen duimbreed wenst af te wijken, dus discussies ontbranden welke vervolgens weer afstand tussen mensen creëeren, i.p.v. nu eens de zinnige passages, zoals Armand terecht schrijft eens wat meer te benadrukken, gelovigen zullen uiteindelijk toch ook wel iets gemeenschappelijks hebben, maar men ziet slechts wat men wil zien.

    Like

  33. Joost,
    Denk je echt dat Jezus tegenover zijn volgelingen (vissers) zeer ingewikkelde en hooggeleerde taal en beeldspraak heeft gebruikt.
    De huidige schriftgeleerden rollen nog steeds over elkaar om hun versie te verkondigen.
    Alsof het van enig belang is of Jezus een gewoon mens was of een god. Een god waarvan geen mens weet wat dat eigenlijk is. Hij heeft ook nooit beweerd dat hij god was. Zo zijn er nog wel veel theorieën in het christelijk geloof die in het dagelijkse leven van geen enkel nut zijn.

    Like

  34. joost tibosch sr

    Egbert

    Wat heb je toch tegen wetenschap(onderwijs) waar je zo driftig van hebt/zit te profiteren.? Je weet toch dat we met de verlengde zintuigen (bv “scherper zien”:zie jouw laatste zin!)) van de laatste eeuwen ook beter weten hoe onze werkelijkheid -ook ons verleden- is…..zelfs die vermaledijde werkelijkheid, waar jij steeds mee aan komt dragen
    PS Trouwens, welke hier alom zinnig genoemde passages van het Thomasevangelie over de “ware” joodse historische Jezus heb je mij/ons, mensen van nu, precies te bieden? Ik beloof je dat ik daar goed naar zal kijken!

    Like

  35. joost tibosch sr

    Armand

    Met mijn historisch-literaire kennis van een Bergrede, die dan na een korte mondelinge overlevering teruggaat naar de oorspronkelijke Jezus, weet ik maar al te goed hoe opvallend raak en opvallend eenvoudig de taal van Jezus was. Maar het is wel taal uit het joodse Galilea van die tijd..en bij zomaar lezen nu voor weet ik wat voor misverstanden vatbaar. Onlangs heb ik uitgebreid uitgelegd dat je bv op grond van “de wang aanbieden” van Jezus een zielige lieverd kunt maken, terwijl hij juist in gebaren uitlegde dat dat een ultieme manier is om je geweldloos te weren. Zijn joodse “Rijk van God” is een toekomstige wereld zonder machtsmisbruik, dat bij alle menselijke rijken wél voorkomt, en is maar al te gemakkelijk bij ondoordacht lezen tot “lieve hemel boven onze werkelijkheid” geworden! Oude eenvoudige rake taal kun je nu eenmaal pas begrijpen, als je weet uit welke tijd hij komt en wat er toen mee bedoeld werd. Is die kennis nou zo erg?

    Like

  36. Zwerver

    Armand
    25 MEI 2018 AT 15:53

    Armen van geest is niet zo moeilijk. Dat zijn ongeletterde, eenvoudige mensen. In het vermeerderen van mentale kennis ligt dus geen zaligheid. De armen van geest zijn zalig. Of in mijn taal: de niet-wetenden zijn zalig. Mentale kennis maakt dus juist blind, dat zie je goed.

    Like

  37. Zwerver

    25 Jezus zei: Hou van je broeder als van je eigen ziel. Hoed hem als de pupil van je oog.

    ——————–

    Om even on topic te worden, dit is wel een leuke die me opviel. Mijn broeder hoeden als de pupil van mijn oog. Ik moet dus mijn broeder net zo bewaken als mijn eigen ‘zien’.

    Like

  38. @Zwerver: Armen van geest is niet zo moeilijk. Dat zijn ongeletterde, eenvoudige mensen

    Dat hoeft niet perse, dat zou ook betrekking kunnen hebben op gerenommeerde wetenschappers die op een gegeven moment tot de conclusie/inzicht komen dat het hen aan veel ontbreekt zichzelf derhalve gering en onvermogend beginnen te achten.

    Want als het er echt op aankomt, hoewel ik zeer zeker pro wetenschap ben, weten we echt niet zoveel.

    Like

  39. Egbert,
    Ik ben het helemaal met je eens. Na duizenden jaren mythologische verhalen weten we bv nog altijd niet wat we ons bij het begrip “god” moeten voorstellen.

    Like

  40. Zwerver

    @Egbert

    Gerenommeerde wetenschappers zitten in een trance van logisch redeneren. Daar is op zich niks mis mee, maar het geeft een bepaalde gerichtheid op alles wat fysiek is. Waarbij je moet bedenken dat alles wat fysiek is in bewustzijn verschijnt. De mens beschouwt datgene wat tastbaar is als ‘echt’, maar is dat wel zo? Ook de tastzin is een vorm van waarnemen.

    Die zogenaamde ‘echte’ wereld is heel gemakkelijk te beredeneren, we nemen hem immers zelf waar. Maar op de keeper beschouwt is het niet meer dan bewustzijnsinhoud.

    @Armand

    Over “God” valt ook niet veel te zeggen. Zouden we dat wel doen dan wordt God bewustzijnsinhoud.
    Dan komt God op dezelfde hoogte als een auto of de planeet Jupiter. Dan wordt God een ding.

    Like

  41. joost tibosch sr

    Egbert,

    Natuurlijk weten we nog niet zo veel! (…zoals we ook nog, wat jij telkens zo vermeldenswaard vind, verkeerde dingen doen) Maar door uitgebreide bestudering van evangelieteksten uit en door steeds beter historisch inzicht in de 1ste eeuw weten we nu wel al heel wat meer over Jezus.met zijn “liefde voor de vijand”.(En dat is dus een andere eeuw dan de 3de en andere taal dan het Thomasevangelie met zijn broeder als gnostische “pupil van het oog”). Er zijn namelijk dingen dië we wel weten….en waar je je -als je wilt- van op de hoogte kunt stellen.

    Valse bescheidenheid siert ook ons niet. zelfs niet, als we ons gelovig “armen van geest” weten, Dat gaat namelijk over de echte joodse bescheidenheid to JHWH en niet over het gnostisch/oosters niet weten.

    Like

  42. Jan

    Je andere wang toekeren. Dat neem ik niet letterlijk maar figuurlijk. Ik zie het als een les in oorzaak en gevolg.
    als volgt:
    Er is een oorzaak: iemand slaat. Bijvoorbeeld op de wang, De gewone reactie is: je slaat terug. Het gevolg daarvan is, dat die iemand ook weer terug slaat. Zo blijf je bezig: het is een cyclus, van herhaalde oorzaken en gevolgen. Dat wordt gezien als de wet: oog om oog, tand om tand. Dat principe wordt erkent als gerechtvaardigd, echter het tegen geweld moet proportioneel zijn. Het kan ook escaleren. Zo komt het soms generaties lang voor bij bloedwraak.

    Deze cyclus wordt doorbroken, wanneer je je andere wang toekeert. Het is een soort geweldloos verzet: niet terugslaan maar ook niet weglopen. Het is een doorbreken van de geweldscyclus, door een omgekeerde energie in te zetten. Het is toegepast door Ghandi tegen de Engelsen: door verzet maar zonder geweld. Want je andere wang toekeren kan pijnlijk zijn. Het dient de opgebouwde oorzaken terug te laten keren naar diegene die het geweld veroorzaakt. Dat werkt als een boemerang.

    Ik beschouw dus die opmerking van de andere wang toekeren als een inzicht in de leer van Karma, de wet van oorzaak en gevolg in het Hindoeïsme. Waarschijnlijk heeft Jezus ( als die heeft bestaan) of een ander in het jaar ongeveer nul in het middenoosten, dit vernomen uit het verre oosten.

    Ik zie het niet als lievigheid of zwakheid, maar als een houding zoals in het Taoïsme. De wijze in het taoïsme is als water: het zoekt de laagste plaats op. Het strijd niet, daarom kan niet ter wereld het overwinnen. Het is als water zo zacht, maar het kan het hardste graniet bewerken.

    Geliked door 1 persoon

  43. Valere De Brabandere

    -.’’ja,… dat zijn dan ook de meest gestelde filosofische vragen : nl. bestaat er een god, en wat stelt die of dat dan voor?.. en een tweede vraag : (moeder) waarom leven wij?..

    …poging tot oplossen : Wat is god? = herhaling : god is het enige absolute zijn zelf van de eeuwige, wetmatige logica, de absolute wil die geschiedt ( …fiat voluntas logica.’’) en de energie wordt van en voor al wat is….

    …Waarom leven wij? : om die logica te zoeken , te vinden en er aan te voldoen…,
    Valere De Brabandere.

    Like

Reacties welkom.

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.