Buitengewoon hoogleraar in de Geschiedenis van de Filosofie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, Han van Ruler, vertelde woensdagavond in Zaal 3 in Den Haag geestdriftig en met humor over Benedictus de Spinoza. De lezing was georganiseerd door de stichting Nacht van de Filosofie Den Haag: een filosofische ontmoeting met Spinoza. Hij was die dag precies 341 jaar dood. Van Ruler vertelde heel toegankelijk over de mens Spinoza, die kritisch omging met zowel religie als de politiek. Filosofie was daarbij het instrument dat Spinoza vaardig hanteerde. Van Ruler: ‘Iedereen gebruikte Spinoza toen in zijn voordeel, voor- en tegenstanders, net als in deze dagen trouwens’.
Nieuw voor mij was de suggestie van Van Ruler, medevertaler van een van de vele in het Nederlands vertaalde Ethica’s – samen met Corinna Vermeulen – dat de verbanning van Spinoza, in 1656, uit de Sefardische gemeente, wellicht vanwege financiële perikelen geschiedde. Het was niet zeker of het alleen maar verband hield met zijn filosofische ideeën. Het meest bekende verhaal is echter dat de Spinoza zich weigerde te conformeren aan de joodse gemeenschap. Hij was toen 23, en de verbanning moet in die tijd een schok voor hem zijn geweest. Maar hij liet zich er niet door afschrikken.
In de tijd van Spinoza roerde zich vooral vele dominees over de geschriften van Spinoza. Zelf durfde Spinoza het niet aan sommige geschriften van hem onder zijn naam te publiceren, ook de drukker werd niet vermeld. Spinoza bracht wat teweeg. Sommigen wilden zelfs niets meer met filosofie te maken hebben. Spinoza ging veel te ver. Hugenoten echter genoten er zo van, dat ze mede door Spinoza niets meer met religie te maken wilden hebben. Iedereen gebruikte Spinoza voor zichzelf: atheïsten eerden hem als atheïst, maar veel progressieve gelovigen waren enthousiast over zijn nieuwe Godsbeeld – in tegenstelling tot de orthodoxen. Voor beide partijen werd Spinoza een superheld. Anderen zagen in hem een mystieke of rationele held.
De Ethica – die pas na zijn dood verscheen – is een soort theorie van alles, van de werkelijkheid als geheel; Spinoza begon al vroeg met het schrijven ervan. Zijn ideeën handelden over politiek en religie. Voor de filosoof was de Bijbel geen waarheid, maar konden de verhalen erin mensen bijsturen. Voor Spinoza was het een ‘gewoon boek’. Mensen ‘bijsturen’ zag hij ook als taak van de politiek èn de filosofie. Filosofie had de taak de politiek te helpen. Bijbel, politiek en filosofie konden de mensen ‘de goede kant uitsturen’. Spinoza was voor vrijheid van godsdienst en filosofie. Hij vond wel dat godsdienst intolerant kon zijn, maar wilde geen godsdienst verbieden. Hij was ook voorstander van vrijheid van meningsuiting.
Spinoza stelde dat in de wereld niets zelfstandig functioneert: alles is onderdeel van één groots proces. Dat proces noemde hij God, of de natuur. Spinoza had het vooral op kennis: je moet je verstand gebruiken: voor een verstandig mens is een ander verstandig mens nuttig, zo oreerde hij. Spinoza wilde geen onvolledige kennis, maar volledige kennis: daar ging het om. Rationaliteit. Gebruik van de rede was belangrijk voor de filosoof. Hij vond ook dat hoe beter het lichaam van de mens functioneerde, hoe blijer de mens. Hoe zwakker de mens, hoe verdrietiger. En vrijheid? Is het gevolg van verstand. De mens moet zichzelf leren begrijpen, ook door intuïtieve kennis: dat leidt tot tevredenheid met jezelf en de wereld.
Van Ruler bracht voor mij een Spinoza over als serieus religieuze denker, weliswaar afkerig van dogma’s en godsdienst, maar iemand die hartstochtelijk God / de Natuur liefhad. En de filosofie.
Bijeenkomst: Zaal 3, Den Haag, Nacht van de Filosofie met Han van Ruler (21-02-2018)
Foto: Han van Ruler (PD)
GODENENMENSEN 
Mooie ontmoeting zeg.
Ik snuffel altijd graag wat verder, wanneer iets me aanspreekt. Zo kwam ik Han van Rulen tegen tijdens een lezing in 2012. Ook over Spinoza. Boeiend en inderdaad heel toegankelijke spreker. Prettig om naar te luisteren.
https://www.youtube.com/watch?v=W19Acnhsu-Y ( van minuut 11:30 tot 49:00 )
LikeGeliked door 1 persoon
Spinozaals
‘een serieus religieuze denker, weliswaar afkerig van dogma’s en godsdienst” ???
Nu weten we dat dogma slechts begrepen mag worden als een boodschap die zich telkens aanpast aan een nieuwe tijd….Nu is ons maar al te duidelijk geworden dat tijdgebonden menselijke woorden van de bijbelse boodschap literair verantwoord dienen te worden…Nu weten we maar al te goed dat kerkelijke tijdgebonden vormgeving van godsdienst maar al te vaak gelovige en menselijke kritiek verdient.
Met de “wijsheid” van nu blijven we ook de grote gelovige jood Spinoza uit het verleden echt serieus te nemen
LikeLike
– Laten we dan religieuze idee-en hebben, maar ook zonder die dogma’s van een zulkdanige of andere god, met die of die eigenschappen ; maar laten we het houden met dat absolute’logos’ van dat eeuwige, wetmatige, logische “zijn” zelf.. ; een andere logos en rationelere god…
LikeLike
Ik weet niet veel van Spinoza. Ongeveer 40 à 50 jaar geleden heb ik de ethica van hem gekocht. Na 1/3 ben ik ermee gestopt: verschrikkelijk… wiskundig, traag, nauwgezet. Ik houd niet zo veel van kaal koud rationalisme. Wiskunde vind ik niet leuk, maar natuurkunde vind ik erg leuk. Wiskunde is voor mij een hulpmiddel voor natuurkunde. De weg die Spinoza volgt vind ik niet leuk of interessant, die weg kan bij dat onderwerp beter via mythen en intuïtie en ander soort symboliek lopen. Met zijn conclusie kan ik het eens zijn: “Deus sive Natura”. Daarom was ik ook in het begin geïnteresseerd in de Ethica.
Toch vroeg ik enkele jaren geleden me af wat een rationalist als Spinoza onder “natuur” eigenlijk verstaat. Bij een Spinoza aanhanger die in een clubje wekelijks Spinoza bestudeerde heb ik dat nagevraagd. Daarbij gaat het mij dus om wat men meestal onder “transcendentie” verstaat: wonderen en paranormale verschijnselen. Dat hoort, voor mij dan, als vanzelfsprekend bij de “natuur”.
Die man heeft er in zijn clubje over gesproken. Men kende daar geen teksten waaruit bleek dat hij zich daarmee bezig hield. De conclusie is dus: Spinoza verstaat onder natuur dat, wat men tegenwoordig ook onder natuur verstaat. Maar zeker weet ik het niet.
Daarom vind ik de laatste zin hierboven interessant:
“En vrijheid? Is het gevolg van verstand. De mens moet zichzelf leren begrijpen, ook door intuïtieve kennis: dat leidt tot tevredenheid met jezelf en de wereld.”
Daar wordt dus ook intuïtieve kennis genoemd naast rationele verstandelijke kennis. Dat lijkt in tegenspraak met mijn eerder idee over Spinoza. Ik lees dan met aandacht het woordje “ook” als een toevoeging… “ook door intuïtieve kennis”
LikeLike
Maar wat koop ik als mens voor dat koude rationalisme? Heel knap als Spinoza op een andere wijze zichzelf kan begrijpen,anders dan door intuïtieve kennis, maar daar zullen de meesten niet veel voor kopen. Mijn waardering gaat meer uit naar hen welke in staat zijn dmv woord de mens naar de intuïtieve kennis te begeleiden. Want in alle bescheidenheid: de ratio moet in mijn beleving toch éérst over intuïtieve kennis beschikken voordat de ratio er wat mee kan. Mystici zijn in staat om op onnavolgbare wijze de weg van het hart te wijzen. Alleen in het hoofd weten is niet voldoende.
LikeLike
Ik weet het (nog) niet. Maar in de video door Carla gegeven:
https://www.youtube.com/watch?v=W19Acnhsu-Y ( van minuut 11:30 tot 49:00 )
hoor ik ook ergens dat hij ook mysticus genoemd wordt. En er is ook ergens sprake van “het beleven van een genotzalige rust.” bij het toepassen van zijn ethica. Ook het stuk in de video daarna is interessant over de tekst van Spinoza die in het Vaticaan is gevonden en daar al was, bij de inquisitie, voordat het uitgegeven werd.
Ik zoek verder.. ik leer weer bij 🙂
Bedankt Paul voor dit onderwerp en Carla voor de video. 🙂
LikeLike
Kijk eens wat leuk, hoe je de leer van Spinoza praktisch kan toepassen. Hij lijkt veel op onthechting om nirwana te bereiken vind ik.
LikeLike
Volgens Spinoza heeft iedereen een aangeboren intuïtie die je onmiddellijk inzicht geeft in de waarheid, aldus Spinoza-kenner Maarten van Buuren.
https://www.filosofie.nl/nl/artikel/45520/intuitie-volgens-spinoza.html
En Jan Knol – De intuïtie van Spinoza:
En VanGodenEnMensen – Mysticus Benedictus de Spinoza:
https://godenenmensen.wordpress.com/2015/04/09/mysticus-spinoza/
Graag gedaan, Jan! 😉
LikeLike
Paul, met name de opinie van Maarten van Buuren vind ik interessant. Denken over het denken, leuk!
LikeGeliked door 1 persoon
Aanbevolen……een heel aardig boekje : ‘ De essentie van Spinoza “, geschreven door Maarten van Buuren. Waarom……omdat de begrippen die Spinoza hanteert niet ‘geïsoleerd’ worden maar in verbinding staan met het geheel van zijn denken. ( m.i.) 😉
Fijn @ Jan dat je de video waardevol vindt.
Leuk om de link van @ Paul naar een eerdere bijdrage én de reacties daar op over de Mysticus Spinoza weer eens door te lezen.
LikeLike
Paul Delfgaauw,
Het feit dat intuïtie uitsluitend voortborduurt op zaken die waarneembaar zijn geeft aan dat het om conclusies gaat uit indrukken die al dan niet bewust door onze natuurlijke zintuigen waargenomen zijn. Dat dit onmiddelijk inzicht geeft in de waarheid is zonder meer onjuist, maar het kan wel helpen bij het oplossen van problemen. Dat veel mensen intuitief God als een oude baardige wijze man voorstellen is niet opzienbarend, evenals het feit dat Indische mensen een god in de gedaante van een olifant kennen. Het zou pas interessant zijn wanneer men bijvoorbeeld in de oudheid een intuïtief idee gehad zou hebben hoe een DNA molecuul eruit zag maar daarvoor moest Rosalind Elsie Franklin eerst met eigen ogen röntgendiffractie patronen van die moleculen hebben gezien en pas daarna kon haar intuïtie de rest doen.
Je kunt veel over intuïtie zeggen maar er is geen reden om hier iets bovennatuurlijks achter te vermoeden.
LikeLike
De beste les die we nu kunnen leren van de lenzenslijper Spinoza, met zijn door Constantijn Huygens bewonderde lenzen, is open oog te hebben voor onze door verlengde zintuigen steeds groter en kleiner geworden werkelijkheid, Hoe verwarrend denken en ethiek in de eerste periode van westerse Verlichting ook moge zijn geweest, de in die tijd ontstane moderne wetenschap geeft mensen nu nieuwe en betere kansen nog tot inzicht in en inzet voor onze evoluerende werkelijkheid. Ook samenwerking tussen gelovige en ongelovige mensen -toen ondenkbaar en steeds moeilijker geworden- krijgt met dat inzicht en die inzet nu weer nieuwe reële kansen.
LikeLike
Tja die eerdere bijdrage, ik val in herhaling blijkt met mijn opmerking dat ik de ethica voor 1/3 gelezen heb. Zou ik dement worden dat ik dat niet meer herinnerde? Ach ja, ik ben nu eenmaal een kwebbel. sorry.
Die van Buuren legt het goed uit. Ik snap het nu beter dan in 2015. Ook die filmpjes in de Bijlmer zijn leerzaam. Ik ben het met Spinoza op veel punten eens: er is geen absoluut goed en geen kwaad, (zoals Shiva boven goed en kwaad is verheven) O.K. , god/natuur functioneert volgens oorzaak en gevolg (wet van Karman: ieder heeft zijn karma) O.K. maar… beperkt tot de tijdruimte vanzelfsprekend 🙂 O.K. Het gaat niet in de natuur zoals je wilt (boeddhistisch Dukkha) https://nl.wikipedia.org/wiki/Drie_karakteristieken en https://nl.wikipedia.org/wiki/Vier_edele_waarheden
De remedie van Spinoza is alles accepteren zoals het is en je richten op zelfkennis. Tja dat zijn de lessen van Krishna aan Arjuna in de hindoeïstische leringen: het Dharma. Strijdt zonder te hechten aan het resultaat of je het resultaat nu goed of slecht vindt. Allemaal heel erg oude wijsheden.
Er zijn ook zaken die ik anders zie. Dat drieluik in de mens: waarnemen, denken, intuïtie. Daar legt Spinoza naar mijn mening teveel nadruk op het denken en hij waardeert het te hoog. De intuïtie, ben ik met hem eens, is tijdloos. Dat is van de hoogste orde, ik begrijp dat als goddelijk denken buiten de tijd: de nous of wijsheid. De ratio kan daar verstorend op werken. Ook kan het rationele denken de waarneming juist verstoren. Hij maakt de vuile binnenkomende informatie op de begane grond in de tweede verdieping niet kristalhelder. Het verstand maakt juist een model van de wereld dat hem uitkomt: een schijnwereld. Dat weten we nu door psychologische experimenten. Er wordt een causaliteit “gemaakt” achteraf. Daar gaat nu ook de wetenschappelijke wereld aan mank. De zogenaamde wetenschappelijke objectiviteit. Fenomenologisch vaststellen is hogere wetenschap dan verklarende theorie. Dus Bert: intuÏtie is directe toegang tot “primaire data/wijsheid” buiten de tijdruimte die zuiver is. (Akasha) Echter het rationele denken van de mens vervuilt dat door verklaringsmodellen die hem goed uitkomen.
LikeLike
Jan,
[intuÏtie is directe toegang tot “primaire data/wijsheid” buiten de tijdruimte die zuiver is.]
Jaja, en Anton kan toveren.
LikeLike
@Bert hihi. die Anton toch.
Volgens mij kan jij ook toveren! Blijkbaar zonder dat je het weet.
Je hebt toch uitvindingen op jouw naam staan?
Die hebt je echt niet uitsluitend door logisch denken: je hebt “eureka” momenten gehad. (anders ben je een epigoon)
Net als die man in de badkuip: iets nieuws (wat er altijd al was)
Misschien heb je het helemaal niet door hoe dat werkt. Soms na een nachtje slapen. Of een moment van ontspanning overdag.
Kijk op die momenten ben je even stil geweest in je denkhoofd. Toen kwam de grote tovenaar vanuit je binnenste: en die reikte het antwoord aan waar je naar zocht en waar je je op geconcentreerd had.
Die grote tovenaar is altijd bij je of diep in je. Maar meestal hoor je hem niet. Hij wordt overstemd door je luidruchtige denken.
Die tovenaar die altijd bij je is, dat is je hogere zelf. Als die doordringt in je waarneming, dat noem je de intuïtie, de “knowledge at once”, het geeft plots inzicht: de puzzlestukjes vallen plots in elkaar: er gaat je een licht op. En het kan ook verder gaan dan dat alleen.
LikeLike
Jan,
Je hebt helemaal gelijk, ideeën lijken je in de schoot geworpen te worden maar niet zonder dat je het probleem wat je wil oplossen voldoende duidelijk voor jezelf hebt gemaakt. Dan is de vraag zelf blijkbaar alles wat nodig is voor het antwoord. De machinerie die daarbij aan het werk is lijkt op die van de (onbewuste) deep learning machine AlphaGo Zero die als kenmerk heeft dat die uitsluitend de regels voor het Go spel gebruikt had om in minder dan twee dagen de sterkste Go speler sinds 4000 jaar te worden.
Daar kwam geen tovenarij bij te pas.
http://www.kurzweilai.net/do-our-brains-use-the-same-kind-of-deep-learning-algorithms-used-in-ai
LikeLike
Kennis bestaat volgens Spinoza uit drie onderdelen: verbeelding, logisch denken en intuïtie. Logisch denken kan erg verbeeldend werken. Logisch denken suggereert afgescheidenheid. Je neemt dat immers zelf waar. Dit kan resulteren in een steeds scherpere scheiding tussen subject (ik, de waarnemer) en object. (alle mensen, dieren en overige objecten die ik waarneem)
Hoe komt dat? Door ons emotionele leven. Als iemand een onrechtmatige daad tegen jou begaat, dan raak je er emotioneel bij betrokken. Dan eet je van de boom van kennis van goed en kwaad. Hij daar is slecht en dan ben je zelf vanzelf goed. Dat kan toch niet anders? Dát is logisch denken ten behoeve van verbeelding. Ook wel bekend als een oordeel vellen over een ander.
Intuïtie bemoeit zich niet met alles wat verdeeld is. Je bent zelf degene die verdeelt en zo ontstaat ook de afgescheiden persoon die we Piet, Klaas of Truus noemen. Piet neemt een slecht mens waar en daardoor benoemt hij zich in verbeelding (onbewustheid) zichzelf tot een goed mens. De desbetreffende slechte mens kan hetzelfde traject begaan. Die slechte mens kan volgens andere maatstaven Piet weer oordelen en vervolgens Piet tot slecht mens oordelen.
Zo lopen slecht en goed beiden door elkaar. Wat voor Piet goed is, hoeft voor Klaas nog niet goed te zijn. In deze warboel verkeren veel mensen, dat heet de illusionaire afgescheidenheid.
Volgens Spinoza beschikt iedereen over een aangeboren intuïtie. Ze geeft ogenblikkelijk inzicht in de waarheid. Maar afgescheidenheid is een onwaarheid. Op de een of andere manier zal de mens voor zichzelf de subject/object relatie inzichtelijk moeten maken. Dat doet men gewoon in de praktijk.
LikeLike
Zwerver,
[Volgens Spinoza beschikt iedereen over een aangeboren intuïtie. Ze geeft ogenblikkelijk inzicht in de waarheid.]
Zou Spinoza dat letterlijk bedoeld hebben of zegt hij dat iedereen over een vermogen beschikt wat feilloos kan oordelen? Ik geloof daar niets van. Alweer zo’n 30 jaar geleden heb ik leren vliegen waarbij het gecoördineerd bedienen van de roeren waarmee het vliegtuig om zijn 3 assen gedraaid kan worden een intuïtief gebeuren moet worden zoals bij vogels. Wat mij parten speelde was dat ik de pedalen intuïtief bediende zoals ik in mijn kinderjaren in mijn zeepkist kar deed, precies verkeerd om. Intuïtie is dus niet feilloos.
Ook jouw bewering dat logisch denken onvermijdelijk tot losmaking van ongewenste emoties leidt lijkt mij niet te verdedigen omdat men dit kan onderdrukken juist door het besef dat dit het logisch denkproces kan ondermijnen. Wanneer men sterke emoties toelaat valt men terug op intuïtief gedrag met soms desastreus gevolg. Misschien dat daarom piloten zulke koele kikkers zijn op de momenten dat dit nodig is terwij bij anderen de paniek toeslaat.
LikeLike
Bert
Ik maak onderscheid tussen conditionering en aangeboren intuïtie. Het voorval wat jij noemt is conditionering. Daarvan zijn vele voorbeelden. In het verkeer ben ik op vele punten geconditioneerd door 40 jaar rijervaring. Het bord met 50KM zie ik zonder na te denken en ik minder vaart zonder na te denken. Rijervaring is dan ook grotendeels conditionering. Zodat het zuivere denken beschikbaar blijft voor het daadwerkelijke rijden.
Logisch denken leidt niet onvermijdelijk tot losmaking van ongewenste emoties. Emoties zijn namelijk nooit ongewenst. Wat ik bedoel is dat als je je laat leiden door je emoties, dat je dan in een wereld van verbeelding terechtkomt. Als emoties zich in mij voordoen, dan laat ik ze ‘zijn’. Dat wijzen emoties mij de weg. Als ik me door de emoties laat leiden, dan wijs ik de weg. Emoties hebben mij wat te vertellen en dat maak ik mogelijk door ze niet de baas willen zijn en niet mijzelf te laten verleiden om een oordeel te vellen over iemand op basis van emoties.
Aangeboren intuïtie wil zeggen dat je “iets weet” zonder dat iemand je dat ooit verteld heeft.
Het staat in direct contact met je denken. Als je het zuivere denken in een harmonieuze, kalme staat heb gebracht -door de verbeeldingen te verlaten- dan dient de aangeboren intuïtie zich vanzelf aan. Aanvankelijk gaat dat moeizaam omdat je het niet gewend bent, maar gaandeweg leert een mens dat. (Kan een mens dat leren)
Aangeboren intuïtie leidt uiteindelijk tot een andere wijze van denken. Het zuivere denken volgt de logica. Met de aangereikte intuïties kan het zuivere denken op een andere wijze functioneren. Dan is niet alleen denken volgens logica mogelijk, maar ook denken met contradicties. In mijn denken, gebaseerd op intuïties, is het mogelijk dat bewustzijn zowel individueel (gedeeldheid) als ongedeeld is. Dat kan het logische denken zoals we dat allemaal kennen niet doen. Vanuit gedeeldheid vs ongedeeldheid is het ook mogelijk om een beeld te krijgen hoe de gehele schepping functioneert.
Kort gezegd kan je stellen dat het logische denken alleen over de waarneembare zaken gaat.
Intutitief denken brengt je naar de zaken achter het waarneembare, zonder ook maar iets te geloven.
Geloof is iets aan nemen zonder bewijs, dat is verbeelding.
LikeLike
Het lastige met de taal is, dat het tekortschiet als het gaat over: het zijnde, intuïtie, zelfbewustzijn, bewustzijn, onbewustzijn, het (hogere)denken (nous) , waarnemen en waarnemendheid, het ik-gevoel. Dan is er nog de verwarring dat er een brein-denken bestaat: een procesmatig tijdsafhankelijk denken (ik noem dat dianoia) en dan is er nog het verstand, the mind, de ratio en informatie. Allemaal “geestelijke” zaken. Vaak wordt het allemaal op een hoop gegooid: dat komt het onderling elkaar begrijpen niet ten goede. Dat is ook de schuld van veel westerse filosofen. Neem nu René Descartes met “ik denk dus ik ben”. Als iemand een tijdje niet denkt, is hij er dan niet? De meeste misverstanden komen doordat men elkaar niet begrijpt. Bij de één zijn veel begrippen onderscheiden en met vele verschillende woorden aangeduid, bij de ander is er een vage verzameling waar de verschillende woorden als synoniemen bestaan, hoogstens met een andere connotatie.
Volgens Spinoza beschikt iedereen over een aangeboren intuïtie. Ze geeft ogenblikkelijk inzicht in de waarheid. Ik meen dat hij dat ook zo bedoelde; er wordt ook gezegd dat hij een mysticus was. Intuïtie in dié zin dus. Je zegt, Bert, ideeën lijken je in de schoot geworpen te worden. Er gaat je een licht op, plotseling, in een staat van on-bewustzijn. En je wordt je bewust en de oplossing is daar. Dus in de duisternis van het onbewuste kan een lichtstraal doordringen.
Volgens mij is dat geen procesmatige procedure zoals bij de learning machine AlphaGo Zero. Ik ben het met Zwerver eens, dat intuïtie óók geen conditionering is. Conditionering en procesmatige zaken en al dat wat tot AI behoort (inclusief de neurale processen in het biologische brein) noem ik geen intuïtie. Die processen werken vaak ook in onbewustzijn. Maar de toestand “onbewust”, maakt niet dat daardoor “geautomatiseerde processen” en “intuïtie” hetzelfde zijn.
Waarom niet? Ik heb gemerkt dat er ook plotseling een “zeker weten van de waarheid” kan zijn van zaken die nog dienen te gaan gebeuren, of op grote afstand gebeuren. Dat noem ik intuïtie. En die intuïtie is geen gevolg van een bewust gericht leerproces, (dianoia-) denken, of bewuste (of onbewust) gerichte aandacht; concentratie op een bepaald probleem.
Iedereen kan er een andere mening over hebben. Maar ik vond het nuttig, om wat woorden naast elkaar te zetten om duidelijkheid te verschaffen.
LikeLike
Mijn inziens is het een ontwikkeling welke je bij je zelf in gang zet. Gaandeweg worden veel zaken vanzelf duidelijk(er). Uit Bert zijn reactie begreep ik dat hij mij niet volledig begreep. Dat is de immer voortdurende Babylonische spraakverwarring. Steeds hebben we het over zaken welke in onze geest zich voordoen.
Ik zou kunnen gaan uitleggen hoe intuïties werken, maar dan schep ik bij de ontvanger een beeld. (verbeelding) Terwijl als je het bij jezelf in de praktijk brengt er een innerlijk begrijpen ontstaat hóe het werkt. En dan bewijst het voor je zelf ook het daadwerkelijk bestaan er van. Naarmate de tijd verstrijkt worden de gegeven intuïties ook steeds duidelijk. Dan is het zuivere denken met de intuïtie aan de gang geweest en brengt deze ook soms in de praktijk.
Intuities doen zich ook op allerlei vlakken voor. Ze kunnen heel persoonlijk zijn, maar ook de ontvanger een beschouwelijke kant laten zien van iets.
LikeLike
Zwerver. Het denken is niet altijd zo zuiver als Spinoza beschrijft. Misschien voor hem wel, maar niet voor mij. Je hebt ook emoties van gehechtheid die met het denken aan de haal gaan. Een waarneming van een waarheid, die ik wel ervaar, maar niet wil geloven. Geloven in die zin: dat ik er geen geloof aan wil hechten al speelt het voor mijn eigen ogen af.
Dat niet alleen bij zintuiglijke waarneming. Ik krijgt de ‘ware’ intuïtie van bijvoorbeeld een vriend die er plotseling niet meer is. Dat wil ik niet accepteren. Dan ga ik denken over dit ware feit, ik kan het niet wegdenken omdat het is een ervaren werkelijkheid is. Ik denk dan: oh hij is met vakantie. Want ik wil in verbinding blijven met mijn vriend. Ik zoek een smoes om de waarheid niet te geloven. Als hij op vakantie is, dan is hij toch ook weg? (al is hij niet echt weg…) Dus probeer ik hem te bellen, om vast te stellen dat hij er wel is, maar ook niet is; omdat hij op vakantie is. Voor de zekerheid om dat nare gevoel weg te krijgen. Toch knaagt het in me; er klopt iets niet. Het is dan ook niet vreemd dat hij niet opneemt: want hij is er niet. Even later gaat zijn telefoon waarmee zijn vrouw in paniek en in de war terugbelt…. Ik “voelde” dat hij stierf op dat moment, bleek later. (De registratie van het telefoonnummer achteraf bewijst het.) Dat noem ik “intuïtie”. Een zeker weten dat verontreinigd kan worden door het denken dat beïnvloed wordt door de gehechtheid.
Dat Spinoza zo nuchter rationeel is en ook een voorbeeld nam aan de stoïcijnen maakte hem ook tot een soort mysticus. Hij heeft netjes wiskundig zijn “intuïties” in de ethica opgeschreven. Eerst de wijsheid dan het denken. Het denken in dienst van de wijsheid.
LikeLike
Zwerver,
Geconditioneerde reflexen, inderdaad. Dat is het sleutelwoord bij het aanleren van vaardigheden waar je later niet meer bij stil hoeft te staan. Het idee dat dit soort vaardigheden aangeboren is lijkt te verdedigen voor zaken als de zuigreflex en het gedrag van babies wanneer ze in een zwembad kopje onder gaan maar dan wordt misschien vergeten dat ze ongeboren al een heel leerproces van duimzuigen hebben ondergaan terwijl ze in water verbleven. Mensen staan er veelal niet bij stil hoe enorm veel ze al hebben geleerd nog vóór ze echt zijn begonnen met logisch denken. Wie de ontwikkeling van kinderen met name als grootouder gadeslaat ziet het voor zijn ogen gebeuren, méér nog dan de eigen ouders die het meestal veel te druk hebben. Wat jij ingeboren noemt is volgens mij allemaal aangeleerd en ook het idee dat je sommige dingen intuïtief weet is niets anders dan het resultaat van iets wat eerder aangeleerd is. Dit is het “iets weten zonder dat iemand het je verteld heeft” waar jij het over hebt. Het brein is zeer gevoelig voor het gadeslaan van coïncidenties maar in eerste instantie is er daarbij nog geen besef van oorzaak en gevolg. Intuïtief wordt bij het herhaald waarnemen van de combinatie A en B aangenomen dat die gewoonlijk als paar worden aangetroffen en niet dat de een het gevolg van de ander is omdat er logica voor nodig is om dit te begrijpen en dat komt pas (veel) later en bij sommigen misschien wel helemaal niet of nauwelijks. De waarde van dat intuitieve “weten” is dan ook zeer beperkt omdat het onjuist kan blijken. Daarmee samenhangend is het idee dat emoties je de weg wijzen nogal vergaand omdat ze je ook een weg kunnen wijzen waavan je achteraf spijt hebt dat je die bent gegaan. Kortom, jij lijkt mij de zaken even idealistisch als onrealistisch voor te stellen.
LikeLike
Jan
Wat jij beschrijft is dat je iets weet (je vriend die er niet meer is) en het verzet er tegen. Dat verzet is je (vrije?) wil. Ik meen mij te herinneren dat je denkt dat de wil niet bestaat, maar volgens mij bestaat de wil wel. De wil valt te omschrijven als een (onbewuste) verwachting van alles wat er om je heen gebeurd. Dat verzet is in je zelf waar te nemen. Intuïtie en de wil kunnen slecht samen werken. Intuitie verteld jou iets, maar je wilt het niet geloven. De wil die de mens eigen is houdt de mens in de verbeelding. In jouw geval de verbeelding dat hij op vakantie is bijvoorbeeld. Je WILT een andere situatie dan dat intuïtie jou verteld. De weg naar het absolute gaat over het opgeven van de wil, maar dan moet de wil wel aanwezig zijn in jou. Je kan niet iets opgeven wat je niet hebt.
Zelf heb ik ook situaties mee gemaakt waar ik mij niet WILDE neer leggen bij de ontstane realiteit.
Daarvoor moet ik naar bewustzijn/waarnemendheid. Bewustzijn kent van zichzelf geen vorm, inhoud of toestand. Dat wat vorm en inhoud is, dat ben ik. En de ik (de mens Zwerver dus) verkeert in een bewustzijnstoestand. Dat wat we de wil noemen geeft een bewustzijnsvernauwing. Iemand die zich laat leiden door de wil verkeert dus in een bewustzijnstoestand welke vernauwt is.
Omdat ik in bedoelde situaties mij wel bewust was van de subject/object relatie verkeerde in een bewustzijnstoestand dat ik in staat was om de door de wil veroorzaakt ‘wervelingen’ waar te nemen. Mijn geest (denken) veroorzaakte duidelijk die wervelingen. Mijn conclusie: de wil bestaat niet alleen, hij is ook nog eens heel sterk, zelfs als je de wil al enigszins onder controle hebt. Uiteindelijk ben ik er op enig moment in geslaagd om de wil totaal op te geven. (totale niets’heid) Dat is ook het moment waarop een mens transcendeert. Transcendentie laat zich dan ook alleen zien bij willoosheid.
Hetgeen niet wil zeggen dat ik op dit moment vrij ben van de wil. Het leven legt telkens weer beproevingen op, de wil is in staat om terug te keren zonder dat ik er erg in heb.
Maar wat ik hier allemaal schrijf, daar ben jij je ook in zekere zin van bewust. Het denken wordt verontreinigd door gehechtheid. Gehechtheid is een ander woord voor de wil. Echter, bij gehechtheid denkt men al snel aan materieel bezit, status o.i.d. Maar wie kan er nu zeggen dat hij niet gehecht is aan zijn geliefden? Toch kennen veel mensen het onthechten van hun geliefden, dat noemt men dan rouw.
LikeLike
Bert, Ik wil jou niet overtuigen van het bestaan van intuïties. Je zult jezelf moeten overtuigen. En wel door intuïties welke 100% niet afkomstig zijn uit het verleden, zelfs niet het verleden als baby. En dat kan alleen door gehoor geven aan een intuïtie. Ergo, in mijn beschouwing is spirituele ontwikkeling niet mogelijk zonder de intuïties.
Voor emoties welke de mens de weg wijzen geldt hetzelfde. Door emoties waar te nemen zonder oordeel (Oordeel is een vorm van willen) kan de mens afdalen in zijn emoties. In feite ben jij (Bert) altijd de waarnemer. Waarnemer van wat je zintuigen laten zien, maar ook waarnemer van je emoties.
Zolang je je beperkt tot louter waarnemen, komen de intuïties ook gemakkelijker te voorschijn. Het denken zélf wordt er ook rustig van, je wordt als mens helemaal ontspannen. Ik noem dat een meditatieve grondhouding. Zelfs als ik droom is de waarnemer aanwezig in mij, die ziet de droom. Daarom is degene die zich IK noemt ook niet aanwezig in een droom. Degene die zich IK noemt is de waarnemer.
Ik ben een onderzoekend mens (en dat is mensen eigen) en ik vind het leuk om mijzelf te onderzoeken. Mijzelf, als geest, als waarnemer en als verstaander van intuïties.
LikeLike
Jan,
(De registratie van het telefoonnummer achteraf bewijst het.)
Voor wie? Toen ik dit las voelde ik intuïtief aan dat jij jezelf hier iets aan het wijsmaken was want zeg nu zelf, dat kun je voor een ander toch niet als bewijs opvoeren?
Geloof wat je wilt maar maak het niet mooier dan het is want de essentie van geloof is juist het ontbreken van zeker weten.
LikeLike
Bert.
Ja, dat klopt, het is een bewijs voor mijzelf. Het kan ook een bewijs zijn voor anderen wanneer ze daar voor openstaan. Je weet dat ik ook in een fysisch en elektronisch lab heb gewerkt. Ik ken de redeneringen van collega’s die denken zoals jij: het zijn knappe koppen. Strikt logisch en met o.a. argumenten vanuit de statistiek van toeval. Ieder zijn eigen opvatting: dat is goed te begrijpen. Het verschil is de gevoelservaring die bij de een aanwezig is en bij de ander niet. En vanzelfsprekend het wereldbeeld en de zekerheid die daaraan ontleend wordt. Dat geldt voor velen onafhankelijk van WAT het wereldbeeld is. In bepaalde kringen van “zwevers” wordt ik gezien als een rationalist en in bepaalde kringen wordt ik weer als “zwever” gezien. 🙂
Mijn ervaring in het lab was, dat er wetenschappers en technici waren die of bang werden of heel kwaad, als ik door redenering trachtte aan te tonen dat een andere dimensie’s waren. Of als ik in de pauze spiritistische seance’s hield. Sommigen waren geïnteresseerd, anderen vonden het onzin en mijn chef deed eens mee en het bleek toen dat hij bewust de experimenten saboteerde. Ik heb eens een cursus hypnose had gevolgd, in het kader van wat is nu werkelijk en wat niet. Een collega die ik tegenkwam in de gang was belangstellend. Ik legde het uit en gaf een voorbeeld: wat bleek, hij was meteen gehypnotiseerd. Hij raakte wilsonbekwaam, merkte dat en raakte in paniek. Snel heb ik toen de hypnose beëindigd. Lange tijd ontweek hij me en liep met een grote boog om me heen.
Ach ieder zijn eigen wereldbeeld.
Maar neem bijvoorbeeld het openstaan voor de resultaten van parapsychologie. Dat wordt als pseudowetenschap gekenmerkt. Een leuke zienswijze is, dat dit komt vanwege de dogma’s van de huidige wetenschap.
De dogma’s van de huidige wetenschap:
vriendelijke groet.
LikeLike
Bert,
Stel dat je gedroomd hebt over een bepaald figuur of een specifiek voorwerp. Hoe kun je dat bewijzen?
LikeLike
Trouwe Lezeres,
Je kunt niet bewijzen wat je gedroomd heb en ik doe daar ook geen poging toe. Er worden wèl experimenten gedaan die inzicht kunnen verschaffen waar het brein mee bezig is en op die manier een rudimentaire vorm van gedachten lezen mogelijk maken. Misschien is het op die manier mogelijk te bewijzen wat je gedroomd hebt. Voor mij hoef je dat niet te bewijzen want ik zie geen reden om je niet te geloven.
LikeLike
Bert.
Nog even je zin “de essentie van geloof is juist het ontbreken van zeker weten.”
Daar heb je volkomen gelijk in, bij een bepaalde definitie van geloof. Het woord ‘geloof’ wordt ook vaak gebruikt als synoniem van absolute overtuiging (van waarheid). Bij fideïsme bijvoorbeeld. Spinoza noemt de toegang van waarheid dus intuïtie. Het derde luik van het drieluik waar informatie binnenkomt en wordt doorgegeven aan het rationele denken: het midden van het drieluik. Ik beschreef een ervaring van het zeker weten van het sterven van een vriend op het moment van een niet voorziene plotselinge hartstilstand op een afstand van honderden km. Eigenlijk de ervaring van “het er niet meer zijn”. Dat wist ik dus zeker en het was geen geloof. Mijn geloof was dat hij op vakantie was, en dat klopte dus niet.
LikeLike
OH, foutje. Mijn vriend was wel op vakantie, in Spanje. Maar toen ik hem trachtte te bellen wilde ik eigenlijk een bewijs voor zijn “in leven zijn” in plaats van het bewijs dat hij op vakantie was. Ik had me voorgenomen te vragen: “Ben je op vakantie?”. (En ik wist eigenlijk al zeker dat hij er niet meer was.) Dat is een fase in een rouwproces: ontkenning.
Interessant is jouw opmerking dat je geen reden hebt om te twijfelen aan de verklaring van een droom door Trouwe Lezeres. Maar je zegt wel aan mij, dat ik mezelf iets aan het wijsmaken* was. Je gelooft Trouwe Lezeres wel en mij niet. Waarom?**
Dan: “experimenten gedaan die inzicht kunnen verschaffen waar het brein mee bezig is en op die manier een rudimentaire vorm van gedachten lezen mogelijk maken.” Gedachten lezen bestaat al in de natuur. Je kan het toepassen, lees het boek “Hoe krijgt men bewustzijn op hogere gebieden: van Rudolf Steiner.” Er zijn wel een paar ‘beginvoorwaarden’ nodig.
p.s.
“dat ik mezelf iets aan het wijsmaken* was”. Leuk is dat daardoor wordt ik dus “wijzer”.
p.p.s.s.
Waarom**. Zou dat komen door de dogma’s van het wetenschappelijk denken, zoals Sheldrake zegt?
LikeLike
Jan,
Ik nam aan dat TL mij wilde overtuigen dat haar droom over een werkelijkheid ging die alleen zij zelf beleefd had. Als jouw beleving hetzelfde karakter had zou ik je zonder meer geloven maar jouw toevoeging moest blijkbaar aantonen dat het over een objectieve werkelijkheid ging die jij op paranormale wijze beleefde en dus niet zomaar door mij ontkend zou kunnen worden. Daar ben ik in de jaren 1970 één keer ingetrapt maar inmiddels ben ik voldoende gepokt en gemazeld om mij daar niet meer mee in te laten.
Geloof gerust in paranormale zaken maar jouw verhaal is voor mij volstrekt onvoldoende om deze discussie weer op te rakelen en met Sheldrake ben ik ook al lang helemaal klaar. Het is steevast hetzelfde patroon: men beweert iets en dan zou IK de verklaring voor die bewering moeten geven? Niet dus. Ik heb er geen verklaring voor anders dan dat het om hallucinaties gaat en het staat vast dat het brein daar heel goed toe in staat is.
LikeLike
@Bert
Natuurlijk hoef JE geen verklaring te geven voor mijn ervaringen. En natuurlijk hoef je me niet te geloven. Ik kan die verklaring best zelf geven.
Jouw verklaring van hallucinatie bevredigd me niet. Wat is een hallucinatie? Ik lees in de Wikipedia: een hallucinatie is een zintuiglijke beleving die niet overeenkomt met wat er in werkelijkheid gebeurt. Ik reken dus mijn “zeker weten” als een “zintuiglijke” ervaring; volgens jouw voorstel, jouw duiding dus.
In de Wikipedia staat dat er hallucinaties zijn van zien, horen, ruiken, smaak en voelen (:tactiel). Het zintuig toegerust voor het waarnemen van het “zeker weten” staat er niet bij. Dus is het in die zin geen hallucinatie: sorry. Maar, laten we aannemen aan dat het zintuig het brein is. En dat zintuiglijk waarnemingsproces noemt Spinoza intuïtie.
Echter mijn waarneming “mijn vriend is er niet meer” kwam WEL overeen wat er in de werkelijkheid gebeurde: mijn vriend was er op dat moment niet meer. Dan is de conclusie ook: het geen hallucinatie.
Ik wil zelf wel een verklaring geven, hoewel ik ervan uit ga dat je die zal verwerpen.
Het brein functioneert als een soort biologische wifi die informatie doorgeeft tussen biologische stelsels. Mijn vriend stierf en deelde dat mede aan de relaties die in liefde met hem verbonden waren dat hij hun in deze wereld zou verlaten.
Vriendelijke groet van Jan.
LikeLike
Jan,
Nogmaals, geloof wat je wilt, wat ik van jouw verklaring denk is dat dit soort beweringen niet alleen niet waar gemaakt kunnen worden maar ook dat er geen geloofwaardige theorieën voor bestaan. Verder ben je blijkbaar niet op de hoogte van de verschillende geconstateerde oorzaken van menselijke waanideeën of je hecht daar geen geloof aan maar wat ik er verder van denk maakt jou toch niets uit. Tegen jouw soort geloof kan ik niet op.
LikeLike
Bert (26 februari 2018 at 16:44),
Ik wilde alleen even in het algemeen (jij droomt toch ook?) illustreren dat het mogelijk is dat je dingen werkelijk meemaakt waarvan je het bewijs niet kunt leveren dat ze op een bepaalde manier gebeurd zijn. (dromen over een kat bv)
Men kan ook niet bewijzen dat alle gedachten, ideeën en creatieve invallen, etc. die een mens heeft alleen maar geproduceerd worden door de hersenen – in samenwerking met de andere lichaamsprocessen. Dat zijn aannames. Men beperkt immers het neurologisch hersenonderzoek tot het brein en het lichaam. Men houdt geen rekening met eventuele invloeden vanuit andere dan de bekende (energie)systemen. Dat kan men ook niet, want men neemt die immers niet op wetenschappelijke wijze waar.
Zou het niet bijzonder zijn dat de werkelijkheid -met alles wat daarin aanwezig is- zó beperkt is dat de aard van de systemen daarvan precies synchroon lopen met het rationele bevattingsvermogen van het menselijk brein?
De mens is slechts -gezien de hele periode van evolutie- heel kort op de aarde. Ik kan mij niet voorstellen dat de mens op dit moment aan het eind is gekomen van zijn evolutieproces. Ik denk dat hoe verder de mens zich ontwikkelt, hoe meer hij zal ontdekken over alles wat er in en om hem heen is en gebeurt. De mens zal zo ook zijn zicht op en zijn begrip van de verschillende ‘zijns-mogelijkheden’ in de werkelijkheid verder ontwikkelen.
LikeLike
Trouwe Lezeres,
Ik ga er vanuit dat we in een logische wereld leven zodat ik iedere paradox als teken kan beschouwen van onwaarschijnlijkhheid. Zoals de geschiedenis uitwijst is dit een vruchtbare houding die je opgeeft wanneer je tegenstrijdigheden tolereert en daarom doe ik dat niet. Ik geloof dat ik daarbij niets mis, in ieder geval niets wat jij kunt aanwijzen maar als jjj bedoelt dat ik dat niet kan bewijzen heb je gelijk. Verder gaan mijn claims niet. Die van jou blijkbaar wel terwijl die even onbewijsbaar als onproductief zijn. Het is prima als je er zo over denkt maar dat is niets voor mij.
LikeLike
@Bert je schrijft dat je:
“… iedere paradox als teken kan beschouwen van onwaarschijnlijkheid.”
Voor mij is iedere paradox een aanleiding om de diepere waarheid trachtten te ontdekken.
“Een paradox is een ogenschijnlijk tegenstrijdige situatie, die lijkt in te gaan tegen ons gevoel voor logica, onze verwachting of onze intuïtie. Ogenschijnlijk, omdat de vermeende tegenstrijdigheid veelal berust op een denkfout of een verkeerde redenering. Het is ook mogelijk dat de paradox een uitspraak is die verschillende semantische niveaus bevat.”
zie de Wikipedia.
Wat dat betreft kan ik je de Tao Teh Tsjing aanbevelen: het boek der paradoxen. Het vereist wel bestudering, diepe bezinning en veel tijd om de diepere waarheid te ontdekken.
Gezien je opmerking over je aanname dat je in een logische wereld leeft, neem ik aan dat je paradoxale situatie beschouwd als een echte werkelijke tegenstrijdigheid. Echter, volgens mij is er een verschil in de echte wereld en het wereldbeeld in je schedel. Het brein maakt van de tegenstrijdige informatie die via de zintuigen binnenkomen een logisch wereldmodel. Dat wereldmodel vereist continue aanpassing, anders kom je in dogmatiek terecht. Je meent dan dat de buitenwereld dient te zijn zoals jij dat vindt, of hoe je het beste uitkomt.
Dat is de grote verdienste van Spinoza. Die wijst op de werkelijkheid “zoals die is”. Kijk naar die video van Miriam 24 februari 2018 at 15:03 !!!!!! De aanbeveling om de (goddelijke) wereld gewoon te accepteren zoals die is. En dus niet uitgaan van het eigen wereldbeeld, bijvoorbeeld dat goed en kwaad bestaan of in jouw geval dat de wereld logisch zou zijn of in mijn geval, dat de wereld volkomen illusoir zou zijn. Die onbevangen houding van Spinoza was heel erg controversieel. Daarom botste hij heftig met de dogmatici uit zijn tijd. Een goede training om de werkelijkheid te zien zoals die is, is de Vipassana mediatie.
Aanpassing aan het “interne logische wereldbeeld”. Over het logisch maken van de zintuiglijke informatie door het brein:
Een psychologische experiment waarbij bewezen wordt dat het brein de binnenkomende zintuiglijke informatie corrumpeert en aanpast aan een veronderstelde logica in de buitenwereld. Experiment:
Gekleurde knipperende lichtjes worden gepresenteerd. Bij het starten daarvan “ziet” men een kleur die er echt niet is. Die kleur is ontstaan door een in de tijd teruggaande extrapolatie van het brein op grond van informatie van de herkende logica in de cyclus van opeenvolgende kleuren. Het is een preprocessing van inkomende informatie met datareductie en ordening en inpassing in het bestaande opgebouwde wereldmodel. Alle contradicties worden onbewust weggewerkt.
Als men nu een contradictie (of een paradox !!!!) bewust tegenkomt, dan lijkt mij dat alle alarmbellen moeten gaan rinkelen. Het is tijd om de aannames een goed tegen het licht te houden.
De intuïtie geeft ogenblikkelijk inzicht in de waarheid, zegt Spinoza. Dat is dus het uitgangspunt (als is het paradoxaal) om daarna via zorgvuldige rationele stappen te werk te gaan om de werkelijkheid achter die paradox te kennen: en erna te leven. En mijn conclusie daarbij is: onthecht.
LikeLike
Bert,
Zoals je zo langzamerhand wel weet ervaar ik de werkelijkheid inderdaad anders dan jij, ik leef niet in een wereld die in alle gevallen voldoet aan de logica zoals die door de wetenschap gehanteerd wordt.
Als we in een logische wereld leven, is het menselijk brein daar een onderdeel van. Zou het brein dan ook niet logisch moeten functioneren? Is het dan niet op z’n minst opmerkelijk dat het logische brein van de mens in z’n dromen dingen beleeft die in het dagelijks leven onmogelijk zijn: het logische verband tussen de opeenvolgende gebeurtenissen in de droom is meestal ver te zoeken, tijd en plaats functioneren anders, voorwerpen kunnen zomaar in een ander voorwerp veranderen, etc.
Voor zover ik weet is er geen enkele machine die gemaakt is op basis van wetenschappelijke inzichten die in zijn rustperiode ook een uitstapje naar zo’n onlogische droomwerkelijkheid maakt.
Wat de productiviteit van mijn denkbeelden betreft, ik denk dat productiviteit een heel andere rol in mijn leven speelt dan in het jouwe.
LikeLike
Jan,
Een situatie die een tegenspraak vormt met wat je weet wordt een paradox genoemd. Het kan dan zijn dat je weten onvoldoende is en als dat zo blijft gaat het over een hardnekkige paradox die steeds duidelijker op een hiaat in je weten wijst. Het kan ook zijn dat wanneer je meer te weten komt die paradox verdwijnt omdat genoemde situatie niet meer in tegenspraak met je weten is.
Een hardnekkige paradox als een werkelijke contradictie beschouwen kan natuurlijk ook, maar dan geef je het weten op. Het idee dat je daardoor meer zou kunnen weten lijkt mij niet te verdedigen, tenzij je de hele logica vaarwel zegt en daartoe ben ik niet bereid.
Tegen jouw geloof is niemand opgewassen, omdat je het hebt over iets dat noch logisch noch fysisch begrepen kan worden alsof er ook nog een andere manier van begrip zou zijn die overigens -ondanks een niet aflatende stroom niet bewijsbare argumenten- ongenoemd blijft en die blijkbaar tot datzelfde geloof behoort. Ik wordt daar niet vrolijk van omdat ik dit geloof onwillekeurig associeer met hallucinatie en psychose maar dat zal wel aan mij liggen of aan de confrontatie met de voormalige werkkring van mijn vrouw die Z verpleegster was. Mijn motto is dat als je iets wilt weten dan moet je het uitzoeken maar als de middelen daartoe ontbreken moet je er in berusten dat je dat niet kunt. Het is goed om naar middelen te blijven zoeken maar het is onjuist om dan maar iets te bedenken wat het hiaat in je weten zou moeten opvullen en dat denkbeeld dan ook nog te vuur en te zwaard te verdedigen alsof dat je levensdoel is.
LikeLike
Trouwe Lezeres,
In mijn beleving is het absoluut niet opmerkelijk dat het logische brein van de mens in z’n dromen dingen beleeft die in het dagelijks leven onmogelijk zijn omdat het brein voornamelijk niet logisch werkt, neuronen presenteren uitsluitend het resultaat van statistische analyses die ze op hun duizenden ingangssignalen uitvoeren en de menselijke logica werkt met moeite op een handvol gegevens en is niet eens in staat het tegen een zakrekenmachientje op te nemen idiots savants daargelaten. En dan te bedenken dat we een kleine honderd miljard neuronen hebben met ieder zo’n 10000 ingangen die niet alleen met het brein zelf en de zintuigen verbonden zijn maar met iedere vezel van ons lichaam. Daarom kennen we onszelf zoals geen ander dat kan. We vormen een innerlijke wereld op zich, maar die is niet rijker dan de wereld buiten ons. Geen wonder dat mensen die niet verder kijken dan de wereld binnen henzelf lijken te denken dat die groter is dan wat er buiten hen is, helemaal als ze daar feitelijk weinig of niets van (willen) weten. In een wereld waarin mensen daar genoeg aan hebben kun je uitstekend overleven maar in mijn ogen leef je dan je leven als mens niet ten volle. Ieder zijn meug. Ik heb het hier al vaker gezegd, niets menselijks is mij vreemd, mijn innerlijke wereld is minstens net zo rijk als die van jou maar ik kan die ook vanuit de externe wereld te bekijken zo ongeveer als wij onze wereld door kunstmatige satellieten buiten onze wereld kunnen gadeslaan.
Wat betreft machines die dromen: raadpleeg bijvoorbeeld de volgende link eens. Klik vooral op de plaatjes om ze in detail te bekijken.
https://research.googleblog.com/2015/06/inceptionism-going-deeper-into-neural.html
LikeLike
Bert,
Misschien is het mijn gebrek aan kennis maar helaas begrijp ik je hier en daar niet helemaal. Je zegt bv (eerste zin): ‘……. dat het logische brein…… voornamelijk níet logisch werkt…. Is dat niet in tegenspraak met elkaar? Wat moet ik aanvangen met een niet logisch werkend brein dat mij vertelt dat we in een logische wereld leven?
Het menselijk lichaam met zijn bewustzijn is inderdaad het bewonderen waard, op allerlei gebied. Maar dat ik mij ken zoals geen ander mij kent, zou ik niet durven beweren. Het kan maar zo dat er al jaren ergens in mijn lichaam een ernstige ziekte woekert terwijl ik dat helemaal niet weet….
Je zegt iets moois: ‘ We vormen een innerlijke wereld op zich, maar die is niet rijker dan de wereld buiten ons.’ Dat is een hele diepzinnige opmerking!
Wat je aantreft in de buitenwereld is immers een weerspiegeling van de werking van je bewustzijn via je persoonlijke fysieke, zintuiglijke systeem en je eigen zieleleven.
Als je zelf geen enkele vorm van verdriet of vreugde zou kennen, zou je dat ook niet kunnen waarnemen, herkennen in de buitenwereld. Je zult hoogstens geleerd kunnen hebben welke menselijke mimiek en welk gedrag dan getoond wordt. Maar echt kénnen zul je het niet. Zo ook je verhouding met God (voor mij zonder beeld): als je God niet opmerkt in je binnenwereld, zul je hem ook niet in de buitenwereld waarnemen. Als je God in de buitenwereld opmerkt, neem je hem ook innerlijk waar.
Je zegt verder: ‘Geen wonder dat mensen die niet verder kijken dan de wereld binnen henzelf lijken te denken dat die groter is dan wat er buiten hen is, helemaal als ze daar feitelijk weinig of niets van (willen) weten.’ Of ik begrijp niet goed wat je bedoelt of ik ken geen mensen die passen in die beschrijving.
Je zegt verder:….’mijn innerlijke wereld is minstens net zo rijk als die van jou maar ik kan die ook vanuit de externe wereld te bekijken zo ongeveer als wij onze wereld door kunstmatige satellieten buiten onze wereld kunnen gadeslaan.’ Het lijkt me lastig om innerlijke werelden met elkaar te vergelijken maar ik merk aan alles dat je erg geniet van kennis op allerlei terrein.
Dank je voor de link, heel interessant maar als ik meer tijd heb, zal ik daar samen met iemand naar moeten kijken voor meer begrip.
LikeLike