Tomás Halík, theoloog-filosoof, schreef Ik wil dat jij bent, over de God van liefde. Het vormt min of meer een eenheid met Geduld met God en De nacht van de biechtvader. Achtereenvolgens handelen ze over geloof, hoop en liefde. Volgens De Nieuwe Koers een uitdagend boek, vol wijsheid, dat je bij de kladden grijpt en niet meer loslaat. Na afloop kun je alleen maar denken: nog een keer lezen. ‘Atheïsme, twijfel, secularisatie en vergelijkbare thema’s spelen voortdurend een rol in Halíks overwegingen, ook als hij schrijft over de liefde’.
Trouw schrijft bij monde van Pauline Weseman dat de gevierde theoloog indruk maakt met zijn pleidooi voor liefde als tegendeel van narcisme. Volgens Weseman gaat Halík op zoek naar hoe je God, jezelf en je vijand lief kunt hebben temidden van de drie stromingen in het Europa van vandaag: christendom, seculier humanisme en neopaganisme.
‘God is voor Halík geen object, maar de radicaal andere, een absoluut mysterie waarover we niets weten, behalve dat hij ‘de biosfeer van alle echte liefde’ is: God gebeurt, echte liefde gebeurt daar waar we liefhebben.’ (Weseman)
Het christendom na de religie, zo luidt de ondertitel van Ik wil dat jij bent. Dit doet De Nieuwe Koers herinneren aan de theoloog Bonhoeffer die in de oorlogsjaren al sprak over het ‘einde van de religie’ en over de betekenis daarvan voor het christendom.
‘In de loop van de naoorlogse jaren – in Nederland vooral na 1960 – hebben nogal wat theologen laten weten hoe het christelijk geloof opnieuw vormgegeven moest worden, met het oog op de secularisatie en het wegvallen van de vanzelfsprekendheid van religie. Niet zelden hintten die theologen op uitwegen die ook letterlijk een ‘weg uit de kerk weg’ waren, met daarbij stevige effecten op de geloofsinhoud. Zo’n type theoloog is Halík niet. Misschien kun je hem een secularisatietheoloog noemen, maar dan wel eentje van een veel latere generatie dan zijn beruchte vakbroeders uit de jaren zestig. Het verschil maakt Halíks politieke en kerkelijke achtergrond.’ (De Nieuwe Koers)
Volgens Tjerk de Reus, van Het Goede Leven, kijkt Halík kritisch naar verschillende kanten, zegt hij ronduit dat hij de algemene, seculiere definitie van liefde wil verrijken: met de liefde voor de vijand en de liefde voor God.
‘Voor hem zijn dit cruciale aspecten van de liefde, die ook duidelijk maken dat het hedendaagse idee van tolerantie te mager is. Hij verdiept dus het beeld van de liefde, tot een gebeuren waarin de mens zichzelf overstijgt of over zijn eigen grenzen wordt getrokken. In de ware liefde, die meer met trouw, aanvaarding en nederigheid te maken heeft dan met emoties, vinden we God, aldus Halík. Dat betekent niet dat God opgaat in onze liefdeservaringen, eerder geeft dit besef een nieuwe, ook kritische inhoud aan de liefde.’ (Tjerk de Reus)
Weseman stelt dat de uiterst belezen Halík met zijn analyse van zelfverafgoding de kern raakt en een merkbaar doorleefde weg daaruit biedt: de impopulaire weg van eigen verantwoordelijkheid nemen, zelfopoffering en zelfreflectie die ongetwijfeld zal schuren bij menig lezer.
‘Natuurlijk is zijn uiteindelijke boodschap dat we elkaar lief moeten hebben, maar die wordt des te krachtiger doordat hij pijnlijke thema’s behandelt die de liefde op de proef stellen, wanneer de liefde niet vanzelf (meer) gaat, zoals in relaties, na de Holocaust of bij andersdenkenden. Een waardevolle aanvulling in het huidige religiedebat.’ (Weseman)
Zie:
- Halíks nieuwste boek over de liefde grijpt je bij de kladden
- Gevierd theoloog maakt indruk met pleidooi voor liefde als tegendeel van narcisme
- Theoloog en priester Tomás Halík verdiept het beeld van de liefde
Ik wil dat jij bent – Het christendom na de religie | Tomás Halík | Uitgeverij Boekencentrum | 10 mei 2017 | € 19,90
GODENENMENSEN 
Quote: In de ware liefde, die meer met trouw, aanvaarding en nederigheid te maken heeft dan met emoties, vinden we God, aldus Halík.
——————-
Er is maar één Liefde. Onware liefde bestaat niet, dat is een handeltje of wat anders.
Het is dus vrij gemakkelijk om te zeggen wat liefde niet is.
Liefde weggeven kan niet, dan zou je het kwijt raken. Weggegeven liefde is dus onware liefde.
Liefde als emotie kan ook niet, dat zegt Halik goed. Emoties komen en gaan, dan zou je het wederom kwijtraken.
Liefde als bezit kan ook niet. Ik heb nergens een doos vol met liefde staan. Liefde behoort dus niet tot de tienduizend dingen.
Pfieuw…het is gemakkelijker om te zeggen wat Liefde niet is dan wat het wel is.
LikeLike
Hoewel ook de bijbelse God, “die ons niet in de steek laat”(=Jah) en de “totaal andere” is (=Weh) lijkt het bij alle bespiegelingen over de geweldige werkelijkheid van liefde ook de moeite waard te verwijzen naar de historische Jezus die met dat joodse geloof in de “totaal andere” God, die hij beeldend Abba=Pa noemde, een opvallend historische liefde mn voor de kwetsbare mens dacht en leefde, denken en liefde dat al eeuwen onze wereld obsedeert. Die feitelijke historische liefde voorkomt wellicht dat we weer te makkelijk ons heil kunnen zoeken in te veel en te grote woorden over liefde zonder te proberen die in onze werkelijkheid ook waar te maken.
LikeGeliked door 1 persoon
“pleidooi voor liefde als tegendeel van narcisme”
Dan hoop ik maar dat de vele christenen die gepreoccupeerd zijn met het veronderstelde hiernamaals het boek lezen, want die preoccupatie leidt nou juist tot narcisme. Het Tranendal dat aards leven heet is voor hen van volstrekt ongeschikt belang en daarmee de medemens ook.
Laten we eerlijk wezen, het moment dat Jezus sprak over het hiernamaals stimuleerde hij die preoccupatie. Zie bv. ook Matth. 10:21-37.
Disclaimer: gelukkig zijn er ook vele christenen, die ik persoonlijk ken, die verstandiger zijn dan Jezus in genoemd citaat.
LikeGeliked door 1 persoon
Mnbo Zij die op de hoogte zijn van moderne exegese van de evangelies weten dat het de historische Jezus in zijjn oorspronkelijk gedrag en zijn originele parabels mn had over liefde voor de kwetsbare mens en voor hen die “men”(mn de joodse overheid) bv zieken niet de moeite waard vond..Dat hij dat ook in praktijk bracht en dat dat de reden was, waarom men(de joodse overheid, twee handen op een buik met de onrust vrezende Pilatus) hem simpel uit de weg ruimde. Dat hij en de eerste christenen de tijdgebonden toen gebruikelijke voorstelling en reden “hiernamaals” (van het oude wereldbeeld) hanteerden is hen niet, ons(ook u!) nu wel kwalijk te nemen!
LikeLike
Onderschat ook niet het hormonale aspect wat de liefde betreft, denk aan het vrouwelijk hormoon ocytocine, wat tevens een enorme rol speelt bij affectie, de basis van elke duurzame relatie,
euforie gegenereerd door amfetamines en endorfines, ik denk wel eens je weet hoe de controle kamer werkt maar wordt er ook door beïnvloeden, je kunt je er zelfs helemaal in verliezen, maar tevens weer op positieve manier beïnvloeden (gezonde levenswijze), maar misschien zie het het allemaal wel teveel door een klinische bril. Want er zou toch ook wel iets achter moeten steken.
Gisteravond heb ik weer eens een vrij grote spin (waar veel vrouwen zo bang voor zijn) gevangen in een luciferdoosje en buiten gezet, toen rende hij zeer snel weg, ik dacht wat een wonder eigenlijk, wat stuurt zo’n beestje nu aan, het mysterie wat we als leven (God?) benoemen.
LikeLike
En jij Paul; wat vind jij???
LikeLike
@Rinie,
Tomás Halík neemt een onder meer een ‘kijkje’ bij het zenboeddhisme en bij Meister Eckhart. Vooral bij de laatste kan je mij vinden. Boeiende gedachtegangen heeft Eckhart, overstijgt de benauwde kerken met hun dogma’s en voorschriften. Ik vind heel breed veel van mijn interesse in de filosofie en religie. Ik ben niet echt een aanhanger van een bepaalde richting, blijf breed kijken – zoals je kunt merken als je mijn blogs volgt.
Wat vind jij?
LikeLike
@Paul: . Ik vind heel breed veel van mijn interesse in de filosofie en religie. Ik ben niet echt een aanhanger van een bepaalde richting, blijf breed kijken
En je hebt er nog nooit iets concreets uit kunnen destilleren wat je dermate aanspreekt dat je niet meer verder meer hoeft te kijken?.
Over Eckhart en zijn ontologisch godsbewijs: Twee mogelijk te bewandelen trajecten, het apofatische of katafatische.
https://www.nieuwwij.nl/nieuw-wij/het-zielenvonkje-van-meister-eckhart/
Quote link: Ons diepste innerlijke zelf bestaat uit een goddelijke vonk waar verder niets over kan worden gezegd. Eckhart spreekt van het zielenvonkje.
Een bepaald idee omtrent iets geeft toch geen garantie dat het daadwerkelijk bestaat.
Eckhart zijn ervaring is de jouwe en ook de mijne niet.
Zoals ik het zie zal je altijd slechts bij jezelf te rade moeten gaan.
LikeLike
Egbert,
Dank je wel voor de link over het zielevonkje! Fijn om te lezen hoe eea helder en compact verwoord kan worden.
Je zegt: ‘Een bepaald idee omtrent iets geeft toch geen garantie dat het daadwerkelijk bestaat.
Eckhart zijn ervaring is de jouwe en ook de mijne niet.’……
Nee, dat is zo, des te boeiender is het om te lezen dat je je verwonderd afvroeg waardoor die spin nu eigenlijk aangestuurd werd.
Ook boeiend: door wie werd jij aangestuurd om die spin niet te pletten maar hem naar buiten te brengen om hem daar vervolgens liefdevol uit te zwaaien?
LikeLike
Egbert/Paul Met mijn beperkte vrije wil maak ik, anders dan Paul?, wel een keuze, gemotiveerd door de aantrekkelijkheid van denken en gedrag van de historische Jezus, en dat ook met alle empathie en openheid voor iedereen en alles in onze wereld.
Die manier van leven van Jezus, het begin van het christendom, hoort toch niet tot de boven genoemde “gepasseerde religie”? Is Jezus en zijn christendom ook passe? Hoor ik (met Schillebeeckx bij wie ik afstudeerde) ook bij de boven vermelde “beruchte(sic) vakbroeders uit de 60-er jaren”? De “liefde voor de vijand” en “de liefde voor God” heeft volgens mijn geachte collega Halik toch niet slechts met Zenboeddhisme en Eckart te maken?
LikeLike
@Trouwe Lezeres: Nee, dat is zo, des te boeiender is het om te lezen dat je je verwonderd afvroeg waardoor die spin nu eigenlijk aangestuurd werd.
“Ook boeiend: door wie werd jij aangestuurd om die spin niet te pletten maar hem naar buiten te brengen om hem daar vervolgens liefdevol uit te zwaaien?”
Hetgeen ik me verwonderd afvroeg ga ik verder geen invulling aan geven, termen als goddelijke vonk, zielenvonkje zijn maar woorden en hebben betrekking op een fenomeen waarvan we niet weten wat het is en niets van begrijpen.
Of je door de negatieve theologie tot een bepaald weten kunt komen?
Het is allemaal een beetje in hetzelfde stramien als het ontologisch (rationele) godsbewijs van Anselmus.
Liefdevol uitzwaaien zat er nog wel in, een knuffel ging me echter een brug te ver:-), ooit (zo’n) drie decennia geleden) heb ik een boekje van Rudolf Steiner gelezen, waarin ontzag en eerbied voor het leven uitgebreid werd besproken, dat sprak me nogal aan, daarvoor ging ik nog ooit met vrienden gewapend met zware wind en pompbuksen op hazenjacht en hield me ook fanatiek bezig met vissen. Daarna was het afgelopen.
Het kan verkeren.
LikeLike
@Joost: Jezus was moreel gezien een perfect rolmodel, daar kun je niet omheen.
Ook de Moslims zien hem als en groot profeet maar niet de zoon van God. Dat betreft een religieus concept waarin zij zich beslist niet kunnen vinden.
Je schrijft: De “liefde voor de vijand” en “de liefde voor God” heeft volgens mijn geachte collega Halik toch niet slechts met Zenboeddhisme en Eckart te maken?
Zover ik weet draait het in het Zenboeddhisme ook tot het uiteindelijk komen tot een alomvattende compassie wat verkregen wordt vanuit inzicht, wat Meister Eckhart betreft, ik denk dat langzamerhand veel mensen zijn over gegaan tot het geloof in een soort van privéchristendom als resultaat van het “breed kijken en blijven oriënteren” zoals Paul het benoemt, lijkt me echter niets mis mee. Vrijheid, blijheid.
LikeLike
‘Begin veertiende eeuw, om precies te zijn tussen 1313 en 1327, heeft Eckhart, dominicaan, filosoof en theoloog, honderden preken gehouden in het Rijndal, van Bazel tot Keulen, onder meer in dominicanessenkloosters en begijnhoven. Die preken baarden opzien. Hij preekte in de volkstaal en stelde ze ook in de volkstaal, het Middelhoogduits, te boek. De inhoud moet verbazing hebben gewekt. Hij bidt God om God te verlaten. Hij relativeert kerkelijke, religieuze en kloosterlijke leefregels en houdt afstand van ascese en de zucht naar extase en visioenen. Alle nadruk legt hij op het ‘laten’: achterlaten van allerlei Godsbeelden waaraan we gehecht zijn, maar ook je verlaten op God, op het toelaten van God die verborgen is achter God: de verborgen Godheid.’ (Dominicaan Leo Oosterveen)
(Paus Johannes XXII veroordeelde Eckhart in 1329, een jaar na diens dood, om zijn ‘ketterse’ gedachtegoed.)
LikeLike
Het blijft voor mij een open vraag hoe je iets of iemand (god) kunt liefhebben die je niet eens kent en zelfs onmogelijk kan kennen. Als we de natuur bestuderen kunnen enkel in verwondering staan voor de manier waarop levende wezens van enkele cellen ontwikkelen tot complexe volwassen wezens. De krachten en processen die daar achter zitten, zijn nog helemaal niet in kaart gebracht. Velen noemen die krachten god. What’s in a name.
LikeLike
Paul
Vergelijk je de in Dominicanenkring hooggewaardeerde Schillebeeckx, met al zijn waardering voor Eckart en Boeddhisme, zijn inzet voor kerkhervorming in Vat 2 en de daarna ontstane “ketterjacht” op hem door het zgn Vaticaanse theologisch gezag(ook Paus Joannes XXIII en Benedictus!) met een middeleeuwse ketterjager?
Wat mij meer dwarszit is dat men bij duidelijke theologische verwijzing door Halik naar Jezus met ook terechte aandacht voor boeddhisme en christelijke mystiek die gewone Jezus, met zijn opvallende liefde voor de vijand en zijn liefde voor zijn Abba “alfa en omega” van christendom, niet eens ,meer -om welke (jeugdtraumatische?) reden dan ook- vernoemt!
Erger nog vind ik het als men zich met beroep op waardevolle boeddhisme en Eckart zelf geweldige mystici waant. Dan schijnt men de bescheiden historische geweldige Jezus met zijn opvallend gewone mensenliefde helemaal vergeten te zijn. (We weten nu dat al zijn bekende eretitels hem na zijn dood door christenen tijd- en culruurgebonden gegeven zijn: na zijn afgang drong pas echt tot hen door hoe geweldig hij is/was geweest
LikeLike
@Paul: Alle nadruk legt hij op het ‘laten’: achterlaten van allerlei Godsbeelden waaraan we gehecht zijn, maar ook je verlaten op God, op het toelaten van God die verborgen is achter God: de verborgen Godheid.’
Dus de Christelijke gelovigen zullen hun antropomorfische godsbeeld moet laten varen en overgaan in het toelaten van God die verborgen is achter God, dat betreft dan een vorm van beeldspraak voor het in contact treden met ons diepste innerlijke zelf. (als goddelijke vonk of zielevonkje benoemd).
In het Zenboeddhisme (daarin heb je ook weer verschillende stromingen) noemen ze het in contact treden met het diepste innerlijke zelf “het innerlijk ontwaken”, wat betreft nu uiteindelijk het verschil, ik begrijp trouwens nu wel dat Eckhart alsnog postuum als ketter werd veroordeeld.
LikeLike
@Joost,
“Vergelijk je de in Dominicanenkring hooggewaardeerde Schillebeeckx, met al zijn waardering voor Eckart en Boeddhisme, zijn inzet voor kerkhervorming in Vat 2 en de daarna ontstane “ketterjacht” op hem door het zgn Vaticaanse theologisch gezag(ook Paus Joannes XXIII en Benedictus!) met een middeleeuwse ketterjager?”
– Ik heb Schillebeeckx nergens genoemd; jij een paar keer in je posts.
“De “liefde voor de vijand” en “de liefde voor God” heeft volgens mijn geachte collega Halik toch niet slechts met Zenboeddhisme en Eckart te maken?”
– Ik schrijf: Tomás Halík neemt onder meer een ‘kijkje’ bij het zenboeddhisme en bij Meister Eckhart.
– Jij heb het over paus Johannes XXIII; ik over paus Johannes XXII (22)…
Misschien moet je eerst nog eens (terug)lezen en mij zeggen wat je eigenlijk bedoelt.
LikeLike
Voor de goede orde……Eckhart is wel aangeklaagd ( middels een Pauselijk uitgevaardigde Bul in 1329 ) met daarin omschreven de 28 punten van beschuldiging. Hoe dat proces verder is verlopen is niet bekend. Het is uitgevaardigd na de dood van Eckhart. Wat betekend dat hij niet is veroordeeld en om die reden is een rehabilitatieverzoek van de orde der Dominicanen, wel aanvaard door Rome maar niet gehonoreerd. ( geen veroordeling dus ook geen sprake van rehabilitatie, aldus Paus Benedictus de XVI )
@ Egbert, de Christelijke gelovigen, moeten natuurlijk niets. Eckhart had m.i. een diep bewogen, van binnenuit ontwikkelde overtuiging. Hoewel hij het over de diepte en de stilte, en de leegte had, daar waar het kan gebeuren, liep hij zelf over ( hij kon niet anders ) om over God en de Godheid te spreken.
Zonder te vertellen wát en wie God is.
En dat in een tijd waarin het kerkelijk spreken over wie en wát God is ( en hoe je daartoe dient te verhouden ) als ( enig ) juist werd gezien.
Wanneer je nu de Christelijk Gelovigen het beeld welke Eckhart schetst als enige ware zou presenteren, dan zou dat weinig verschillen met hoe de kerk zich destijds heeft opgesteld.
Wat mij het meest bijgebleven is van Eckhart is zijn pogen een andere dan het gangbare spreken over God , de bestaande orde van begrippen, het gevestigde denken, het vertrouwde jargon, niet te ontkennen maar haar het alleenrecht te ‘ontnemen’. Terwijl hij tegelijk heel dichtbij de Joodse religie bleef dat zegt dat het beeld van God beeldloos en onnoembaar is.
In die tijd ( en in bepaalde kringen nog ) was God de straffer, de beloner, de almachtige, enz.enz en jij, mens, de knecht, onwaardig en tot in de eeuwigheid is het zó en niet anders.
Je hoort Eckhart bijna zeggen: ” Dat had je gedacht. dat heb je maar bedacht.” Hij heeft een ander visioen van God en noemt hem Vriend. Geen gezeur over duivel, en hel en op angst jagen…….niet de gevangene van een onwrikbaar patroon, en ’n schema van knechtschap en zonde.
Nee, Eckhart is vol van een andere manier van leven.
Zelf denk ik @ Egbert, dat wanneer vanuit de Zen gesproken wordt over het leeg worden en het innerlijk ontwaken niet veel verschil te vinden is t.o.v. Eckhart. Ik las vanmorgen nog bij Ton van der Stap ( boekje over de weg van Eckhart ) dat ook Eckhart zijn gehoor van toen en wellicht ons mensen van vandaag, de weg wijst naar inzicht. ” Hij wil ons slapend bewustzijn wakker kussen. Waarbij je niet moet vergeten dat Eckhart een Christen was en sprak tot Christenen die met een zeker beeld van God vertrouwd waren. ( zijn )
LikeGeliked door 1 persoon
@Carla: Wanneer je nu de Christelijk Gelovigen het beeld welke Eckhart schetst als enige ware zou presenteren, dan zou dat weinig verschillen met hoe de kerk zich destijds heeft opgesteld.
Dat ben ik met je eens.
Je schrijft; maar haar het alleenrecht te ‘ontnemen’.
Niet alleen een kwestie van het monopoly ontnemen dacht ik, want zijn gedachtegoed staat in wezen diametraal op de Christelijke Leer en alle bijbehorende gangbare aanverwante dogma’s, zoals ik je nu lees hanteren de Joden op hun beurt weer een godsbeeld met een veel hogere mate van abstractie, maar ik ben verder niet zo ingebed in deze materie.
Lees er af en toe wel eens wat over.
Je schrijft: Hij heeft een ander visioen van God en noemt hem Vriend.
Paul schreef zoëven nog dat Eckhart de mening was toegedaan zich verre te houden van ascese en visioenen en dan nu toch het visioen van Eckhart van “het bevriend zijn met God” dus d.w.z. met een vormloze, tijdloze onbegrijpelijke abstractie, waar je uiteindelijk geen zinnig woord over kunt zeggen, dat lijkt me een enorme devaluatie van het begrip vriendschap.
Je schrijft: Zelf denk ik @ Egbert, dat wanneer vanuit de Zen gesproken wordt over het leeg worden en het innerlijk ontwaken niet veel verschil te vinden is t.o.v. Eckhart.
Alleen met dit verschil dat de Zenboeddhisten geen affiniteit hebben met welk godsbeeld (dus iets betreffend van een hoger referentiekader) dan ook.
Je schrijft: Waarbij je niet moet vergeten dat Eckhart een Christen was en sprak tot Christenen die met een zeker beeld van God vertrouwd waren. (zijn)
Maar toch wel een aanhanger van een volstrekt andere vorm van Christendom, misschien van het esoterische?
LikeLike
Nu we het nu toch over Christendom, God en Meister Eckhart hebben……..
Krijg ik nu net “toevallig” een e-mailtje over een studie naar twee geschriften van Meister Eckhart.
Het is erg veel tekst (te veel om echt diepgaand te bestuderen voor mij als eenvoudige technicus) 🙂 tis erg diepdenkerig. Maar ik krijg de indruk bij het koppensnellen van het artikel dat het wel mijn anti-ontologie-hobby ondersteunt.
Dus dat is leuk. Ik heb dus weer gelijk ( Carla lekker stoeien ? ) Even om de aandacht te vangen: Volgens Meister Eckhart IS god niet.
Voor de mensen die het willen bestuderen, je kan het downloaden bij een uitgeverij: academia.edu
“The Problem of Ontotheology in Eckhart’s Latin Writings”
Forthcoming in Epoché: A Journal for the History of Philosophy 22, no. 1 (2017)
© Ian Alexander Moore 2017
St. John’s College (Santa Fe)
ABSTRACT: This article examines the extent to which two of Meister Eckhart’s Latin writings
fall prey to Heidegger’s charge of ontotheology. It argues that the intellectualist, ‘meontological’
approach to God in Eckhart’s First Parisian Question and the analogical, ontological approach in
his Opus tripartitum are not as different as may initially appear. Not only do both rest on
Eckhart’s peculiar doctrine of analogy; both serve to dismantle the ontotheological architecture.
Indeed, rather than an intellectualist alternative to ontotheology, Eckhart’s First Parisian
Question presents a meticulously crafted dialectic designed to explode rational distinctions.
Rather than a traditional account of God as the highest being, Eckhart’s Opus tripartitum
obliterates hierarchies with its appeal to treat all being as God. Still, although both approaches
contribute to an appreciation of Eckhart’s principal concern—the basic unity of the ground of the
soul and the Godhead in releasement—neither suffices for unfolding its deepest implications. An
ontotheological residue remains.
Het begint met mijn stokpaardje De pre-socraat Parmenides die “denken” en “zijn” gelijkstelt. (dom dom dom)
Ever since Parmenides, the connection between thinking and being has been a central
issue in philosophy, and we know that, at philosophy’s ‘end,’ Martin Heidegger never stopped meditating on it. This connection has taken many forms over the past two and a half millennia.
Hegel prioritized thinking over being. The early German romantics did the opposite. Parmenides
himself identified thinking and being as the same, as did philosophers like Aristotle and Thomas
Aquinas when they were treating of God, even if they understood the human intellect to depend
on sensation for its knowledge, and thus to be secondary in relation to that which is.
Erg hè ? Dat is dan de basis van onze cultuur geworden. Een stukje verderop lees ik:
Meister Eckhart—the only one who sought a solution—says “God ‘is’ not at all, because
‘being’ is a finite predicate and absolutely cannot be said of God.”
Kijk dan ben ik weer blij. Dan kom ik dus weer op de proppen: god is niks: leegte, sunyata.
(Dat heb ik dan weer geleerd van Ulrich Libbrecht de sinoloog. 😉
LikeLike
Jan: ‘Kijk dan ben ik weer blij. Dan kom ik dus weer op de proppen: god is niks: leegte, sunyata.’
Ik ben ook heel blij en kom met het volgende op de proppen (en dat komt uit het diepst van mijn hart): God is alles. Er is niets buiten God.
LikeGeliked door 2 people
En dan kom ik met het volgende op de proppen. Je dient het Niets, de Leegte te betreden om Alles te ontdekken. In de stilte kun je pas goed horen. Dan blijkt Alles in alles voor te komen, maar ook alles in Alles. Hetgeen zowel het persoonlijke als het onpersoonlijke tegelijk mogelijk maakt. Het blijkt in elkaar verweven te zijn.
LikeGeliked door 1 persoon
@Trouwe Lezeres
Dan zijn we het eens. God is niks en alles.
Je schrijft: “Er is niets buiten god”, dus moet god “niets” in zich hebben 🙂
Dat heb ik toch net geschreven bij “de aarde bracht voort” De oude Egyptische god Atoem (=zijn/ niet-zijn) emaneerde de wereld(=zijnde) terwijl het zichzelf(niet-zijn) bleef. https://nl.wikipedia.org/wiki/Atoem
Dat is ook de betekenis van Shiva (hij die niet-is) die is ook het oerwater in den beginne (volgend op het vorige eind)
Trouwe Lezeres, taal schiet tekort.
LikeLike
Je hebt helemaal gelijk Jan, het zijn allemaal maar woorden. Woorden kunnen nu eenmaal niet goed aangeven hoe de werkelijkheid in alle volheid (en leegte) echt is, het blijft altijd een ‘vertaling’, letterlijk 🙂 . De werkelijkheid is zoveel rijker dan woorden! Probeer maar eens een mens volledige beschrijven, daar gaat het al direct mis! 🙂
Ondanks dat taal een gebrekkig hulpmiddel is, ben ik er toch blij mee, anders zou natuurlijk ook deze hele communicatie op Pauls’ blog er niet zijn.
LikeGeliked door 2 people
Voor degene die er geen genoeg van kan krijgen: 😉
http://www.debezieling.nl/773/
http://www.debezieling.nl/eenvoud-bij-meister-eckhart/
http://www.welmoedvlieger.nl/
LikeGeliked door 1 persoon
Al met al kun de de conclusie wel trekken in betrekking van de opvattingen welke je hier zoal kunt lezen (met m.i. een hoog New Age gehalte, vlees noch vis), dat religie als moreel kompas zijn beste tijd heeft gehad en de mens uiteindelijk weer op zichzelf wordt terug geworpen met als credo: Het is niet of zeer moeilijk in woorden te vangen, je zult het echt persoonlijk moeten ervaren. 🙂
LikeLike
– …” god is niets en alles…”..? …of god is alles..
– alles is een trap in de evolutie van de absolute, eeuwige, wetmatige ‘logos’, die andere god, die aanvankelijk niets is, behalve ” zijn” …; terwijl al het overige, dat is, daaraan contingent moet zijn.
LikeLike
Paul Reageerde bewust niet omdat ik misverstanden wilde voorkomen. Ergerde me mn aan jouw middeleeuwse ketterjacht, maar al te goed nog wetend hoe Sch. de laatste decennia van zijn leven door Rome telkens weer “op het matje” werd geroepen. Hem /konden/durfden ze (itt tot Kung en ook die onterecht) niet hun kerk uit te gooien Hij bleef constant trouw aan zijn (ook wetenschappelijke!) Jezus en diens in de geschiedenis gegroeide gemeenschap=kuriake(kerk). Ik verbaasde me trouwens ook dat je de door Halik uitdrukkelijk genoemde Jezus niet vernoemde? Heb jij ook zo’n moeite met de mij ook maar al te bekende rare Jezus uit onze jeugd? Met mijn exegetische studie ben ik die “rare Jezus” gelukkig kwijt geraakt.
LikeLike
@Joost
“Paul Reageerde bewust niet omdat ik misverstanden wilde voorkomen. Ergerde me mn aan jouw middeleeuwse ketterjacht”
– Ik deed helemaal geen ketterjacht. Ik schreef alleen maar: “(Paus Johannes XXII veroordeelde Eckhart in 1329, een jaar na diens dood, om zijn ‘ketterse’ gedachtegoed.)”
Je vergist je dus, je bedoelde de paus. Ik ben maar een gewone sterveling. 😉
LikeLike
…..” Ik ben maar een gewone sterveling…..” De paus óók hoor @ Paul. 😉
LikeGeliked door 1 persoon
Carla Jouw opmerking aan Paul lijkt me heel terecht. Met Schillebeeckx wil ik er wel op wijzen dat sommige gewone stervelingen in de wereldwijde structuur van de gemeenschap/kuriake van Jezus ‘geroepen’ zijn niet om de baas te spelen over anderen maar iedere tijd weer met evangelische zeggingskracht(gezag) structureel te zorgen dat mensen elkaar kunnen vinden en liefhebben. En bij die sommigen blijken ook gewone stervelingen te zijn die jammer genoeg toch liever met menselijke machtsambitie “de baas spelen” over anderen en dan “Jezus’zeggingskracht(gezag)” maar vergeten.
(Gemodereerd)
LikeLike
@ Joost, om eerlijk te zijn, begreep ik je opmerking en vragen toen je Schillebeeckx in het gesprek invoegde, ook niet echt.
Ik vermoed, en vind dat zelfs begrijpelijk, dat bepaalde emoties mede een rol gaan spelen in een gesprek wat gaat over God, Jezus, enz.
Een mens, ook ik, zit zomaar achter zijn schermpje, met eigen gedachten incl. bevlogenheden. Dan kan je zomaar geraakt worden in dát wat je zo dierbaar is. En neemt je denken een vlucht die wellicht niet helemaal strookt met de bedoeling van de ander.
In het elkaar bevragen zie ik een uitweg om mogelijk misverstaan te verhelderen.
Je zegt: “……
Wat mij meer dwarszit is dat men bij duidelijke theologische verwijzing door Halik naar Jezus met ook terechte aandacht voor boeddhisme en christelijke mystiek die gewone Jezus, met zijn opvallende liefde voor de vijand en zijn liefde voor zijn Abba “alfa en omega” van christendom, niet eens ,meer -om welke (jeugdtraumatische?) reden dan ook- vernoemt!…..”
Mijn vraag is: ” Ben je van mening dat dit, naar jouw gevoel, niet of te weinig aan de orde is gekomen?
Ik moet me nu gaan concentreren op een belangrijke vergadering, vanavond. Lees je reactie later graag.
LikeLike
Carla Ik zag een gewone sterveling, met paarse bef en boord blijkbaar ‘geroepen gezagdrager’ in de engelse kerk, de mensen van het diepgeraakte Manchester bij de officiele herdenking van de slachtoffers bij de recente aanslag oproepen om samen strong te blijven beseffen en waar te maken dat niet haat maar ‘love’ het laatste woord heeft…en dát terwijl alle mensen in deze stad tot in hun diepste kern geschokt zijn.
LikeLike
@ Joost, ik heb het niet gezien. Had, helaas, andere verplichtingen.
Jij dus wel. Mag ik aannemen dat het je geraakt heeft? Dat ondanks alles…..er iets is of kan zijn wat mensen overeind kan houden?
LikeLike
Carla Je zult het me niet kwalijk nemen dat ik bij het woord “overeind” denk aan heel oude woorden van de eerste christenen die geloofden dat JHWH Jezus bij zijn afgang “met zijn sterke rechterhand omhooggetrokken heeft aan zijn rechterzijde”. Dat dat voor gelovigen hopelijk nog steeds de betekenis is van het hemelvaartfeest van morgen… dat de mensheid ondanks alles omhoog/overeind getrokken wordt!
LikeLike
Oh nee, @ Joost, natuurlijk neem ik je dat niet kwalijk. Sterker……ik begrijp je helemaal.
Dat de woorden van de Bisschop, voor hen die ze verstaan, troostrijk moge zijn.
Toch ook……lees ik dat mensen uit de Sikhs gemeenschap kwamen om drinken uit te delen. Taxi chauffeurs reden gratis, deden wat ze konden doen. Mensen, die hun huis ter beschikking stelden. Mensen die zich in de nacht naar de bloedbank spoeden. De vele handen van omstanders en vrijwilligers……..
Moslims, Christenen, Sikhs, en wie weet wat nog meer …… gelovigen en ongelovigen, verbonden in een diep verdriet.
Je neemt het mij vast niet kwalijk 😉 dat ik nu denk aan:
‘ Zonder mensen, is God nergens. ‘
LikeLike
Carla Ook met keuze voor christendom ben je ‘geroepen’ met open ogen samen te werken voor een betere wereld met anders-, maar ook met niet-gelovigen
LikeLike