Filosoof Ger Groot draait bovenstaande om: God is er omdat er godsdienst is. Hij moet wel, als ‘overtuigd ongelovige’. Blijkbaar als een soort uitkomst van een lange worsteling van de filosofie met religie. Of van radicale twijfel. De mens is echter van nature religieus, ongetwijfeld, met of zonder twijfel. Dan krijg je vanzelf vele vormen van godsdienst. Vanuit de bron van innerlijk weten ontstaan geloofsleren, rituelen en tradities, omdat je met lichaam en ziel aanvoelt dat er meer is in dit ondermaanse. Dat kan je God noemen, of de Alomvattende, of Kosmische Intelligentie.
Er is in de filosofie natuurlijk niet zoiets als een ‘uitkomst’ van een lange worsteling. Het is ook geen worsteling, we denken gewoon na over het leven en God, en dat is geen gevecht maar wel een boeiend treffen. God zit nu eenmaal in de mens, in vele gedaanten en gedachten. Hij ‘ademt’ God.
Toen we nog wat eenvoudiger dachten, waren we animisten en zagen de kracht in donder, regen, wind en vuur. Het ontzag voor de natuur was groot. We zagen de geest erin, het woord God was er nog niet. We geloofden wel in de geestkracht van onze overleden dierbaren. Niet voor niets begroeven we hen. We geloofden in het onzichtbare. In het woord animisme, ook wel een natuurgeloof genoemd, zit de Latijnse betekenis adem en geest. Dan kom je al gauw uit bij de oude Grieken.
Voor de oude Grieken was de wereld vol van ademtocht, psuchè (van psuchein: blazen.) De psyche werd niet als mysterieuze kracht gezien, maar als energie die door de kanalen van het lichaam stuwt. Dat is al zo vanaf de eerste mens. ‘Psyche’ kreeg in de loop der tijden een goddelijke status. En op alle mogelijke manieren geven we daar vorm aan. Ger Groot laat dat zelfs uitgebreid zien en horen in zijn boek De geest uit de fles – hoe de moderne mens werd wie hij is.
‘Dit boek is een geschiedenis van de moderne filosofie en een zinnenprikkelende beschouwing ineen. Ger Groot laat zien en horen hoe wij, zelfbewuste én onzekere mensen aan het begin van de eenentwintigste eeuw, zijn geworden wie we zijn. Sinds Descartes heeft de radicale twijfel zijn intrede gedaan en is ‘de geest uit de fles’. De filosofie van de afgelopen vier eeuwen laat zich beschrijven als één lange worsteling met de erfenis van de religie. (Lemniscaat)
Filosofie is geen worsteling met (de erfenis van) de religie, het zijn meer talloze denkwijzen erover, niemand weet immers wie of wat God precies is. Godsdienst geeft er slechts een onbeholpen vorm aan, maar kan ook leiden tot een schitterende opera. Of tot een lied als God is mijn licht, mijn zaligheid van Clemens non papa, waarnaar bijzonder hoogleraar Filosofie en literatuur Ger Groot verwijst in zijn boek. Hij geeft er trouwens vele beeld- en geluidsfragmenten bij. Het lijkt me een interessant boek. Waar een ieder zijn eigen conclusies uit kan trekken.
‘Niet alleen de filosofie, maar de hele cultuur is van die worsteling doordrongen. In muziek is ze te horen, in beeldende kunst te zien, in de keuken te proeven, in de architectuur te bewonen, in de tuinaanleg te doorwandelen. Dit boek doet een beroep op alle zintuigen. Het bevat een groot aantal schitterende illustraties en verwijzingen naar de geschiedenis van de muziek, opera, toneel en film. De bijbehorende beeld- en geluidsfragmenten zijn te bekijken en beluisteren via qr-codes in het boek en de site degeestuitdefles.com. Dichterbij kan filosofie niet komen!’ (Lemniscaat)
En via de adem kom je ook al gauw bij de Griekse filosoof Plato die over levensadem of psyche spreekt. Psyche noemen we tegenwoordig geest of bewustzijn. Of de eeuwige geest. De ziel van de mens behoort tot de zijnssfeer van de geest, zei Plato. De ziel is onsterfelijk en vormt de brug tussen het aardse leven en de eeuwige Ideeën, de bron van alle kennis. Voor Groot blijft religie een raadsel: dat het nog altijd kan voortbestaan en waarover we niet uitgepraat raken. Inderdaad, en dat komt omdat God er is en dan zal er altijd iets zijn als godsdienst. En niet andersom, zoals Groot in NieuwWij denkt.
De fles uit de geest – hoe de moderne mens werd wie hij is | Ger Groot | ISBN 9789047709435 | € 34,50 | 260 pag.
Bovenstaande citaten komen van Lemniscaat Filosofie
Beeld: tele-fe.com
GODENENMENSEN 
-.”..’god’ is of gebeurt” …; god is het enige absolute zijn zelf van de eeuwige wetmatige “logos”…, een andere god een absolute logos.
En al ‘ wat is’ , is een trap in de ontwikkeling van de absolute idee of eeuwige logos, zodat de rede niet van de werkelijkheid, en de werkelijkheid niet van de rede verlaten is…
Ook de mens is slechts een trap of schakel in een voor ons ongekend wordingsproces, dat de natuur overschrijdt, waar het geheel het belang van het individuele overtreft .’.
LikeLike
God werd door de mens gecreëerd door filosofen in de oudheid, omdat er voor veel zaken geen antwoord was.
Tevens was een god nodig om moreel gezag te verwerven en de volksgemeenschap leefbaar te houden.
Eens een god gecreëerd, kwam er, logisch, ook een eredienst voor die god.
Ieder volk deed dat op zijn eigen manier. Vandaar, aanvankelijk, de vele varianten van godsdiensten.
Sommige godsdiensten kregen een groot overwicht en vernietigden de kleinere. Het werd een factor van macht en geld. De christelijke en islamtische godsdiensten breidden hun terrein uit met oorlogen en vernietigden honderden kleine lokale godsdiensten.
De christelijke variant is, grotendeels, geëvolueerd naar een seculiere vorm.
Of de islamitische godsdienst die, actueel, met veel geweld uitbreidt, uiteindelijk, de wereld zal overheersen, blijft een open vraag. Logisch gezien zullen de verschillende scheuringen, die nu reeds bestaan, daar een rem op plaatsen.
LikeLike
Er wordt hier lapidair, met veel aplomb en retorisch tromgeroffel een stelling verkondigd, namelijk dat de mens religieus is vanuit de realiteit van een alomvattend ‘Tegenover’ dat boven het alledaagse uitstijgt, maar meer dan een geloofsclaim is dat niet.
De vraag is vanwaar de stellingname(s) van Groot prikkelen om daar die rivaliserende geloofsclaim tegenover te plaatsen… voelt de schrijver zich wellicht bedreigd in zijn zekerheden/waarheden? Geeft niks hoor, dat is heel menselijk – zelfs veel atheïsten hebben daar nog wel eens last van.
Vraag is wel of het leidt tot een vruchtbaar gesprek. Mij lijkt van niet, want jij hebt jouw (geloofs)’waarheid’ en ik de mijne, en die zijn niet verenigbaar. Hela, maar atheïsme is geen geloof, hoor ik allerlei atheïsten al in koor roepen (kijk, dat bedoel ik dus…)
Zou het niet handiger zijn om in te steken in een observatie die overal gemakkelijk gemaakt kan worden, en waar gelovigen en ongelovigen het snel over eens kunnen worden, namelijk dat allerlei mensen in allerlei tijden en plaatsen in ieder geval de ervaring (!) hebben van Iets in de natuurlijke werkelijkheid en het leven, dat boven hen en de dingen uitstijgt?
Dan kunnen we het vervolgens hebben over de interpretatie daarvan, en of dat enkel een rare quirk is, een (bij)produkt van evolutie; een overgevoeligheid voor iets dat er niet is (zoals de overgevoeligheid voor ‘agency’ die mensen hebben, of onze neiging om patronen te herkennen, ook als ze er niet zijn) of een zintuig voor iets werkelijks?
Kijk, met die insteek valt er een gesprek te voeren. Maar als je gewoon je geloofsclaim verkondigt – zonder een argumentatie die instapt bij waar ongelovigen zich bevinden – ben je een beetje aan het preken voor eigen parochie.
Kan ook leuk zijn, maar het aantal mensen dat je bereikt, is daarmee natuurlijk wel beperkt en je stoot er evenzoveel lezers mee af. Misschien wel meer, afhankelijk van je lezerspubliek…
LikeGeliked door 1 persoon
@Tjerk Muller,
De gedachte dat de mens van nature religieus is komt onder meer voor bij Leen den Besten, in zijn boek Van animisme tot ietsisme. Hierin zegt hij onder meer dat elke religie inzichten bevat over liefde en haat, zin en zinloosheid, vrijheid en gebondenheid, verantwoordelijkheid en falen, illusie en werkelijkheid, tijd en eeuwigheid. Ze zijn gebaseerd op existentiële ervaringen van mensen door de eeuwen heen en geven het leven van gelovigen richting en zin.
De inzichten zijn volgens hem slechts geldig binnen een bepaalde horizon. Naarmate met de tijd omstandigheden en situaties veranderen, blijken nieuwe ideeën noodzakelijk en worden nieuwe visies verwoord. Volkomen nieuw zullen ze nooit zijn. De invloed van het verleden klinkt er voor de goede hoorder onmiddellijk in door.
Wat ik schrijf in mijn blog is zeker geen geloofsclaim, eerder gedachten over geloof en geloven. Ik kan mij niet bedreigd voelen in mijn zekerheden/waarheden, want die heb ik niet. Het zijn slechts gedachten en deze staan soms wellicht haaks op de ‘claim’ van Ger Groot als hij zegt: God is er omdat godsdienst er is’.
LikeLike
Beste Paul,
Dat de mens van nature religieus is, daar zullen wij het snel over eens worden.
Er zijn wel atheïsten die dat willen ontkennen – die stellen dat godsdienst louter is aangeleerd, het product van bijgeloof en machtswellust en dat de natuurlijke staat van elk mens areligieus is – maar dat vind ik niet zo overtuigend, gezien de nagenoeg universele aanwezigheid van religieuze voorstellingen en gebruiken, ook onder de meest primitieve stammen jagers/verzamelaars.
Kinderen blijken uit psychologische experimenten bovendien van nature bevattelijk voor religieus denken. Binnen de kortste keren verzinnen ze een Schepper, die de dingen gemaakt heeft.
Dergelijke observaties vormen een aardig uitgangspunt voor een discussie: duidt die religieuze impuls nu ook op iets ‘reëels’, een transcendente werkelijkheid; en doet dat er überhaupt toe?
Door echter tegen Ger Groots claim (religie komt ‘van beneden’, vgl. Kuitert) de tegenovergestelde claim te doen, creëer je eigenlijk twee loopgraven. Daartussen kan niet of nauwelijks echt gecommuniceerd worden, slechts geschoten – met wederzijdse claims en contraclaims en daaraan verbonden argumenten.
Het is ergens een beetje jammer dat je uitgerekend bij een werk van Ger Groot in die reflex te schieten, aangezien dat bij uitstek een niet-gelovige is die open staat voor zingeving vanuit religieuze bronnen, en nog redelijk belezen is bovendien.
LikeLike
@Tjerk, godsdienst zit vol paradoxen, zou Ger Groot zeggen. Hij relativeert zelf sterk. Ik wilde mijn ‘claim’ toch tegenover zijn ‘claim’ zetten. Groot zou zeggen: ‘Het hoogste en het laagste komen in een bevrijdende lach bij elkaar, en instemmig mompelen de secularist én de gelovige: Holy Shit!’ 🙂
LikeLike
Laat ik nu menen gelezen te hebben dat de oude ontwikkelde Grieken godsdienst zagen als iets voor het volk, niet demos, groot misverstand, het woord demos betekende: rijke, ontwikkelde Grieken, alleen mannen, ook nog.
Het woord democratie zit dus niet zo ver af van aristocratie.
LikeLike
“De mens is echter van nature religieus, ongetwijfeld, met of zonder twijfel.”
aldus een psycholoog die niet beter gekwalificeerd is om over biologie te praten (want hij claimt dat hij dat doet) dan ik over loodgieten. Het simpele feit dat hij zijn hypothese slechts baseert op de westerse cultuur alleen al maakt deze volstrekt invalide. En door ongeloof een religie te noemen blijkt hij ook nog eens ondeugdelijke definities te gebruiken.
Intussen zitten jullie met het onhebbelijke feit dat ongeloof de enige “religie” is die meer dan één keer onafhankelijk is ontstaan.
https://en.wikipedia.org/wiki/Charvaka
https://en.wikipedia.org/wiki/Pirah%C3%A3
Maar inderdaad zal religie altijd wel blijven bestaan – net als mensen die geloven dat de Aarde plat is.
LikeLike
Wie naar de verschilde religies kijkt valt één ding op: het gaat veelal over het minder worden van het valse zelf. Adem, Atman kom je ook overal tegen. Het is een universeel begrip. Maar alleen te begrijpen als je het in je zelf aan treft. Verder gaan religies opvallend vaak over Liefde.
We hebben het vrijwel altijd over zaken waarbij woorden slechts een substituut is voor wat we in ons zelf aan treffen. Daarom is het niet verbazingwekkend dat de bijbel een cryptisch, gelaagd boek is.
Helaas worden religie en geloof nogal eens verward met elkaar. Uitgerekend geloof houdt de mens gebonden aan de aardse toestand.
LikeLike
Hoe zit het nou eigenlijk?
“De mens is echter van nature religieus,”
dwz de oorsprong van religie is in de natuurlijke werkelijkheid te vinden, of
“Godsdienst is er omdat God er is”
dwz de oorsprong van religie is in een veronderstelde bovennatuurlijke werkelijkheid te vinden.
Het leven zonder religie is dan toch heel veel gemakkelijker …..
LikeLike
mnbo: Het leven zonder religie is dan toch heel veel gemakkelijker …..
Gegeven het feit dat de mens zich bewust is van zijn vergankelijkheid (want daardoor worden mensen ten diepste gedefinieerd) zal een ieder dat niet op deze wijze willen ervaren.
LikeLike
-… misschien kan of zal ‘die of die’ god , met die of die eigenschappen niet kunnen zijn of bestaan .
Maar. ‘ er is meer’ … er is zo-iets zoals god…
LikeLike
Dat de mens van nature een geloof wil, lijkt te kloppen.
Ik meen me vaag te herinneren dat maar ooit één cultuur is aangetroffen zonder iets godsdienstigs.
Maar dat doet de vraag rijzen, die ooit Einstein in wat andere vorm stelde over quantum mechanica theorie ‘is de maan er niet als niemand er naar kijkt ?’.
Dus de vraag: zijn er nog goden als er geen mensen meer zijn ?
Bij ‘lagere’ wezens is nog nooit iets godsdienstigs aangetoond.
Evenmin bij de perfect georganiseerde samenleving van de enige zoogdieren die we kennen die in een kolonie leven, de naakte molrat.
Je kunt veronderstellen dat die kolonie ook een ideologie moet hebben, iets schrijft het gedrag daar voor.
Maar rechtstreeks aantonen van gevoelens bij dieren is omstreden.
Toch zal elke honden- of paardenkenner zeggen dat ‘lagere’ dieren ook gevoelens hebben, astrofysicus Hoyle, meende zelfs rouw te kunnen vaststellen bij een patrijs in zijn tuin, nadat daarvan de partner was opgegeten.
Een detective gister op ARD ging deels over een ezel, die bang was voor onweer.
Zou het beest zich dan een Wodan of Thor, vergeet die namen, voorstellen ?
Benjamin Franklin dacht aan stroom, en liet een vlieger op met koperdraad in het touw, in een onweerswolk.
De vonken spatten er uit, de meeste van zijn navolgers zagen die ook, maar heel kort, toen waren ze dood.
LikeLike
@Jelle, je weet toch wel wat het brein van de mens onderscheidt van dat van de dieren.
Daarom hebben we dierentuinen i.p.v. mensentuinen:)
Hoewel ik daar geen voorstander van ben.
LikeLike
egbert
Wat onderscheidt ons dan ?
Ik zie chimpansees werktuigen maken en gebruiken, en onze werktuigen, zagen, uitproberen, met kennelijke lol.
Ik zag een andere chimpansee een grap maken, hij had er zelf grote lol in.
Hem werd in een hut gevraagd een banaan naar het water te brengen, er stond een kom met water, maar buiten, de deur was open, was het nat, het regende, en hij gooide grijnzend de banaan naar buiten.
Er zijn chimpansees die kunnen lezen, en na 17 jaar nog een mens weer herkennen.
Helaas dan ook grote apen die pesten, en moorden, het laatste kennelijk uit machtswellust, net als Erdogan.
Natuurlijk, atoombommen komen ze niet aan toe.
Wij wel, helaas.
LikeLike
@Jelle: Wij hebben veel gemeen met de dieren ook wel degelijk zicht op onze dierlijke natuur, ons daaraan wel of niet aan overgeven, kunnen we een morele afweging over maken, een dier handelt altijd instinctmatig, reflecteert nergens over, als een chimpansee zich achter de oren krabt denkt hij niet na maar heeft hij jeuk, Erdogan maakt natuurlijk niet voor niets zo’n stampij, probeert op die wijze zijn tanende machtspositie te consolideren, hoewel de manier waarop wel behoorlijk stupide overkomt, maar desalniettemin effectief werkt. Daar is goed over nagedacht.
LikeLike
egbert
Ik weet al niet hoe mijn bovenkamer werkt, die werkt in belangrijke mate buiten mij om, om het cryptisch te formuleren, daarom vind ik het heel knap van jou dat jij wel weet wat er in het hoofd van een chimpansee zich afspeelt.
Dat cryptisch kan ik wat toelichten, wat op één of andere manier in mijn bewustzijn komt, wie dat regelt weet ik ook weer niet, daar kan ik rede en moraal op loslaten.
Ik schreef al over de rouwende patrijs, toen ik ooit een stuk heel hoog gras gemaaid had bleek ik daar een lid van een paddenechtpaar doodgemaakt te hebben.
Ik meende de overblijvende partner droevig te zien weghippen, maar ik kon hem of haar natuurlijk niet vragen hoe hij of zij zich voelde.
Mijn dierenarts, toen wij nog een hond hadden, na de tweede te hebben laten inslapen zoals dat eufemistisch heet, geen hond meer, zei ‘het zijn net mensen’.
Vraag me nu af of het waar is wat ik me nu vaag meen te herinneren, grote apen met begrafenis rituelen.
LikeLike
Ik lees en herlees…….Gelukkig staat in de uitwisseling tussen @ Tjerk Muller en @ Paul , het woord ‘claim’ tussen haakjes. 😉
Ik heb het boek niet gelezen maar vermoed dat de schrijver Ger Groot noch @ Paul hun visies kracht bij zetten door ‘iets te claimen’, als zou het om een zekere waarheid gaan.
Het is immers geen kip/ei verhaal ( waar we ook niet over uitgepraat raken ) 😉
Zelf bezie ik dit onderwerp ( waar we inderdaad niet over uitgepraat raken, en dat is maar goed ook ! ) meer vanuit de beleving.
Omdat het naar mijn idee ten diepste gaat over het zoeken naar antwoorden op de grote levens vragen.
Dat die geest, anno nu, uit de fles is, dat juich ik toe. Dan kan hij/zij tenminste waaien waarheen hij/zij wilt. ( wel de deur open zetten ) 🙂
LikeGeliked door 1 persoon
@Jelle: Ik weet al niet hoe mijn bovenkamer werkt, die werkt in belangrijke mate buiten mij om, om het cryptisch te formuleren, daarom vind ik het heel knap van jou dat jij wel weet wat er in het hoofd van een chimpansee zich afspeelt.
Dat cryptisch kan ik wat toelichten, wat op één of andere manier in mijn bewustzijn komt, wie dat regelt weet ik ook weer niet, daar kan ik rede en moraal op loslaten.
Dat klopt, maar we weten het wel, hoe heftig het ook mag borrelen onder de oppervlakte, we zijn wel in staat er rede en moraal er wel op los laten. Ook daar zijn we ons bewust van. Tevens het feit we niet weten of onze morele keuzes wel de juiste zijn, maar dat is misschien ook een beetje een kwestie van persoonlijke beleving.
Maar je kunt wel het één en ander over chimpansees en bonobo’s te weten komen door observaties en experimenten, lees maar eens iets over de studies van Frans de Waal, als je dat al niet gedaan hebt.
Ik denk dat je toch liever Met Carla een poosje in een kooi opgesloten zou willen zitten dan met een chimpansee, alhoewel.:-)
Dieren zijn net mensen en mensen zijn daar in tegen weer ook vaak net weer dieren. Daar is alles wel zo’n beetje mee gezegd dacht ik zo.
LikeLike
egbert
Ik denk er niet over met een chimpansee opgesloten te worden in een kooi.
Carla lijkt me een aardig iemand, maar ik vrees dat er heel wat mensen zijn waar ik er ook niet over pieker mee opgesloten te worden.
” Dat klopt, maar we weten het wel, hoe heftig het ook mag borrelen onder de oppervlakte, we zijn wel in staat er rede en moraal er wel op los laten. Ook daar zijn we ons bewust van ”
Als ik zie hoe vrijwel alom in het westen zomaar wordt geslikt dat Assad gifgas heeft gebruikt, terwijl hij de gevolgen kon voorspellen, dan vraag ik me af waar die rede is.
Het kan natuurlijk zijn dat onze moraal het toepassen van rede verhindert, het kan natuurlijk niet zo zijn dat onze bevrijder van de Duitse bezetting slecht is geworden.
Cynisch geworden door veel geschiedenis boeken te lezen, pas ik rede toe met Ockam’s Razor: de eenvoudigste theorie die de feiten verklaart is de beste.
LikeLike
– …en misschien is alles, mens, dier, plant en al, wat is, voorzien van een aangepast ‘ brein’,,, , dat dan zelf deel uitmaakt van een ‘ super-brein’, een andere logos en god…
LikeLike
@Jelle: Ik zou me sommige mensen ook best wel eens opgesloten willen zitten in een kooi maar dan verander ik in de chimpansee, 🙂 wat Carla betreft was maar een grapje hoor, maar soms komt ze wel een beetje over als een strenge juf:).
Je schrijft: Als ik zie hoe vrijwel alom in het westen zomaar wordt geslikt dat Assad gifgas heeft gebruikt, terwijl hij de gevolgen kon voorspellen, dan vraag ik me af waar die rede is.
Macht doet nu eenmaal rare dingen met mensen, je zag de reactie van Trump hierop, Rusland die hier weer tegen ageert, Trump’s bedreigingen aan het adres van Noord Korea, China op zijn achterste poten, of dit goed af gaat lopen.
Wat moraal en rede betreft kan ik me wel een beetje vinden in de opvattingen van Schopenhauer, (ben verder ook maar een huis, tuin en keuken filosoof hoor) maar wat hij er over schrijft spreekt me wel aan.
Mensen kunnen veel kwaad aanrichten terwijl het in hun eigen beleving juist goed is wat ze doen, er bestaat niet zoiets als een universele moraal.
LikeLike
@Valere: en misschien is alles, mens, dier, plant en al, wat is, voorzien van een aangepast ‘ brein’,,, , dat dan zelf deel uitmaakt van een ‘ super-brein’
Dat klinkt haast een beetje als SF, maar je kunt niet bewijzen dat het niet zo is.
LikeLike
@ Egbert, maak je geen zorgen hoor, ik begreep dat je een grapje maakte. Echter…..hoe lief ik ook de meeste mensen vind, ik ga met niemand in een kooi, want ik houd niet van ‘gekooid’ zijn. Arme apen ook!
Soms een beetje een ‘strenge juf ‘. Oeps…..ook een grapje of ervaar je dat echt zo?
LikeLike
Nee hoor @Carla, valt wel mee, je komt op me over als een flinke vrouw die graag orde op zaken stelt.
Niets mis mee hoor.:-)
LikeLike
egbert
Was het niet Schopenhauer die zei ‘tegen domheid strijden zelfs de goden vergeefs’ ?
Ik heb het arrogante idee dat ik een beetje begrijp wat er zich nu in de wereld afspeelt, mijn ideeën komen aardig in de richting van die van Chomsky, en dan meen ik te zien hoe die wereld niet begrijpen, gekoppeld aan moraal, tot grote rampen leidt.
Moraal is voor mij een heel slechte basis voor politiek als de realiteit niet wordt gezien.
Het is hier niet de plaats daar verder over uit te weiden.
Ik zie net dat Trump oorlogsschepen naar N Korea stuurt, tenzij hij een dealtje met China heeft gesloten, wat ik me niet kan voorstellen, zie niet hoe China een troefkaart kan weggeven, kan een aanval op N Korea alleen maar tot een heel grote ramp leiden.
Niet voor de VS, nog ver genoeg weg.
Overigens, de bevrijding van de n Koreanen van het meest vreselijke regime wat er nu is, zou een zeer humanitaire daad zijn.
Maar ik zie niet hoe dat zou kunnen, zonder enorme collateral damage.
LikeLike
Valère De Brabandere
Niet misschien. De enige weg om “al wat is” te bereiken is door zelf minder te worden.
En dat ‘zelf’ huist in ons eigen denken.
LikeLike
Inderdaad niet, Egbert. En jij kunt niet bewijzen dat er geen onzichtbare elfjes zijn in mijn achtertuin om voor mijn bloemen te zorgen, zodat ze mooier bloeien.
LikeLike
mnbo: En jij kunt niet bewijzen dat er geen onzichtbare elfjes zijn in mijn achtertuin om voor mijn bloemen te zorgen, zodat ze mooier bloeien.
Ik kan inderdaad niet bewijzen wat en op welke energetisch niveau er zoal allemaal in je achtertuin rondwaart, maar omdat we het niet weten kun je in principe eigenlijk ook niets uitsluiten.
Uiteindelijk is ons zintuigelijk ingangsbereik met nog wat technisch geavanceerde hulpmiddelen maar ook zeer beperkt.
LikeLike
Een praktische aanpak is: waarvan je het bestaan niet kunt aantonen bestaat niet.
Voorlopig, tenminste.
LikeLike
@Jelle: Een praktische aanpak is: waarvan je het bestaan niet kunt aantonen bestaat niet.
En dan zeker met een delete knop voor de talrijk paranormale ervaringen waar gewag van is gemaakt in de loop der tijd en men geen valide verklaring heeft, dat kan vervolgens dan wel even weg gepsychologiseerd worden, leuk voor de wetenschappers maar zo werkt het natuurlijk niet.
Je zou tevens kunnen stellen dat we nog niet over de juiste (vereiste) wetenschappelijke methodes beschikken om deze fenomenen grondig te kunnen onderzoeken.
LikeLike
egbert
Een vereniging tegen paranormaal gedoe heeft een gigantisch bedrag beschikbaar voor bewijs dat zoiets er is.
Al misschien twintig jaar.
Mijn standpunt daarover is niet dat wat je niet kunt waarnemen nooit kan worden aangetoond, maar wel dat zo lang het niet is aangetoond, ik aanneem dat het er niet is.
UFO’s, nog steeds geen overtuigend bewijs, dat hoeft niet te betekenen dat dat bewijs er nooit komt.
Zo is het ook met paranormaal, sinds ik las dat astrofysici beginnen te denken dat electrische en magnetische krachten toch over lichtjaren iets doen, misschien zenden onze hersenen ook signalen uit, en verklaart dat paranormale verschijnselen.
Maar zo lang dat allemaal speculaties zijn ga ik er voor praktische doelen vanuit dat het er niet is.
Dat kan dus veranderen, open mind.
LikeLike
@Jelle, inzake paranormale fenomenen lopen er (zoals al gezegd) genoeg ervaringsdeskundigen rond waaronder ondergetekende, ik zal verder niet in details treden maar na kritische evaluatie ben je wel overtuigd.
UFO’s zijn ook waargenomen door piloten van gevechtsvliegtuigen zowel visueel als op radar, dots op het scherm die zich met ongewone snelheid voortbewogen, later zijn deze radargegevens benodigd voor nadere evaluatie op mysterieuze wijze verdwenen, daar had een Amerikaanse militair op een hoge positie iets mee te maken, natuurlijk zijn er ook genoeg vage waaspraters die in elk natuurverschijnsel een UFO menen te zien en subiet enthousiast beginnen te fotograferen, maar die schuiven we in deze maar even aan de kant.
Denk hierbij trouwens ook eens aan de uitspraak van Clinton tegen een al te nieuwsgierige journaliste: Sarah, there’s a goverment inside a goverment and I can’t control it.
Dit had betrekking op het Amerikaanse UFO beleid.
Het lijkt me beter, juist wanneer je het niet weet, het bestaan ervan niet al stellig te gaan ontkennen.
Want dan ben je juist niet open-minded meer:)
LikeLike
[…] het geloof wordt de vraag waarom er iets is en niet niets heel duidelijk beantwoord met: omdat God er is. Maar Ormel zegt dat die vraag ook te beantwoorden is op een wetenschappelijke manier, met behulp […]
LikeLike