‘Religie bood een denkrichting. Wetenschap niet.’

homodeus

‘We kunnen atomen splitsen, menselijke cellen kweken in varkens en sterrenstelsels ontdekken, maar het brengt ons geen stap dichter bij het enigma des levens. Zelfs het slimste algoritme kan hier geen antwoord op kan geven.’ Jaap Tielbeke, van De Groene Amsterdammer: ‘Ooit boden religies en ideologieën houvast, maar in een volstrekt onttoverde wereld missen we een gemeenschappelijke horizon.’

Tielbeke bespreekt de op 23 februari te verschijnen Nederlandse vertaling van Homo Deus, van de Israëlische historicus Yuval Noah Harari. En wat dat uitblijven van een antwoord van het slimste algoritme betreft, verwijst Tielbeke in zijn artikel De betekenis van het leven naar een scène uit de sciencefictionklassier A Hitchhiker’s Guide to the Galaxy:

waarin de computer Deep Thought wordt gevraagd naar het ‘antwoord op de ultieme vraag over het Leven, het Universum en Alles’. Na 7,5 miljoen jaar rekenen komt Deep Thought met een antwoord: ‘42’.’

Een onbeantwoorde vraag is nog steeds: wat is de betekenis van het leven? Religie bood een denkrichting, maar de wetenschap niet. Vroeger konden we onze blik nog tot de hemel richten, maar sinds de dood van God zijn we voor dit soort brandende vragen op onszelf gericht. Een overtuigd ‘tegenverhaal’ wordt gemist.

Homo Deus ziet echter een nieuwe religie: het dataïsme, de alwetendheid van Big Data en de kracht van algoritmen, met als tempel Silicon Valley, waar de hogepriesters van het geloof in technische vooruitgang in hoog tempo bezig zijn om de mens goddelijke kwaliteiten te verschaffen.

Nieuwe levensvormen scheppen, op afstand communiceren, zich verplaatsen met hoge snelheden en het eeuwige leven leiden: in het verleden waren dit soort ‘supervermogens’ enkel voorbehouden aan goden. Maar inmiddels leven we in het tijdperk van de Homo Deus, de mens-god.’

We grijpen volgens Tielbeke dus niet langer naar mythes of goden, maar naar wetenschappelijke instrumenten en nieuwe technologieën. Maar, zo stelt hij kritisch naar Harari, voor een christen is God geen fictie, voor een gelovige is Hij een absolute waarheid.

Net zoals voor een hardcore kapitalist de wet van de onzichtbare hand even onbetwistbaar is als de wet van de zwaartekracht. Of zoals de communist heilig gelooft in de klasseloze maatschappij. Zulke verhalen kunnen enkel als bindmiddel fungeren zolang ze hun eigen fictieve gehalte ontkennen.’

Volgens Tielbeke gaat Homo Deus verder waar die eerste bestseller (Sapiens) eindigde. De mens is zo machtig geworden dat we God naar de kroon steken, maar eigenlijk hebben we geen flauw idee wat we met al die macht aan moeten.

Hongersnoden zijn nagenoeg de wereld uit geholpen, oorlogen worden steeds zeldzamer en iedere generatie leeft langer en gezonder dan de vorige. Luilekkerland ligt om de hoek, maar wat nu? Een nieuwe horizon ontbreekt, schrijft Harari: ‘Als brandweerlieden in een wereld zonder vuur, zo moet de mensheid zich in de 21ste eeuw een unieke nieuwe vraag stellen: wat gaan we nu met onszelf aanvangen?’

We zijn mensen aan het upgraden tot goden, is de mening van Harari, want hoe gaan we om met technologie waarmee we nieuw leven kunnen ontwerpen alsof het een bouwpakket is? En wat als de dood, de grote gelijkmaker, straks niet langer onvermijdelijk is? Door dit soort vragen in historisch perspectief te plaatsen laat Harari volgens Tielbeke zien hoe ingrijpend de revolutie is waarvan we aan de vooravond staan.

Als grote blinde vlek van de wetenschap noemt Harari ‘gelukkig zijn’, en hebben academici de geschiedenis van vrijwel alles onderzocht – politiek, economie, seksualiteit, voedsel – maar zelden de vraag gesteld welk effect dit heeft op het menselijk geluk: dat is de grootste lacune in ons begrip van de geschiedenis.

Met de opkomst van het individualisme en de teloorgang van de collectieve ideologieën is geluk misschien wel onze opperste waarde geworden.’

Harari vraagt zich ook af wat als kunstmatige intelligentie aan de menselijke controle ontsnapt en zich als een Monster van Frankenstein tegen haar schepper keert? Wat als Google en Facebook ons leven volledig beheersen, of we langzaam afglijden naar een orwelliaanse politiestaat?

De grote verdienste van Harari is dat hij al deze inzichten samenbrengt en integreert in een alomvattende geschiedenis, waardoor de boodschap stevig aankomt. We staan op de drempel van een compleet nieuwe fase in de evolutie. En er is geen enkele garantie dat die er rooskleurig uit zal zien.’

Zie: De betekenis van het leven (De Groene Amsterdammer)

Yuval Noah Harari doceert geschiedenis aan de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem. Sapiens, zijn kleine geschiedenis van de mensheid, werd in veertig landen vertaald. Wereldwijd werden er meer dan 1 miljoen exemplaren verkocht. Homo Deus is het meesterlijke vervolg.

‘Homo Deus – Op onnavolgbare wijze beschrijft Yuval Noah Harari in zijn bestseller Sapiens 70.000 jaar menselijke evolutie, maar met Homo Deus richt hij zich op de toekomst. Met zijn kenmerkende vermenging van wetenschap, geschiedenis en filosofie onderzoekt Harari de dromen en nachtmerries van de eenentwintigste eeuw – van onsterfelijkheid tot kunstmatig leven. Hij stelt fundamentele vragen: Waar gaan we naartoe? Hoe beschermen we onze kwetsbare wereld tegen onze eigen verwoestende krachten? En als we in staat zijn door technologische vooruitgang ons lichaam en onze geest te verbeteren, wat gebeurt er dan met de mensen die zich niet laten upgraden? Wat voor sociale gevolgen zal deze tweedeling hebben? Volgens Harari is het essentieel om meer te begrijpen van de technologische revoluties om ons heen, anders hebben we geen invloed op de koers van onze toekomst. Dit is de volgende stap in onze evolutie. Dit is Homo Deus. Met een voorwoord van Bas Heijne.’ (Uitgeverij Thomas Rap)

About Paul Delfgaauw

🌟Online redactie Goden En Mensen 👁️ @Relifilosofie 🍀Freelance schrijver 🌱 Vereniging Leven met dood 🦋 De Woudkapel 🌲

36 Responses

  1. jelle

    Wetenschap gaat over feiten, niet over denkrichtingen.
    Wie geen enigma in het leven ziet, ziet het niet.
    Ik sluit niet uit dat bij het ontrafelen van hoe leven werkt nog eens bereikt wordt dat leven wordt gemaakt in een laboratorium, voornamelijk uit water en koolstof, koolwaterstoffen zijn het hoofdzakelijke leven, hoewel ook zwavelwaterstof leven bestaat.
    Ik denk niet dat na synthetisch leven enige levensvraag, de vragen die er nu zijn, bij sommigen, de meeste mensen hebben geen enkele vraag, kijken 200 keer per dag op hun mobieltje, zal zijn opgelost.

    Like

  2. joost tibosch sr

    Zowel religieuze als areligieuze levensbeschouwelijke zingeving hebben hun zin van menselijk leven in de toekomst. Het niet meer kunnen denken aan een hemel boven (en hel onder) betekent niet dat we ons zicht op en verlangen naar/weerzin tegen menselijke toekomst kwijt zijn.

    Like

  3. Carla

    Wat een onwijs boeiende informatie wordt er weer geboden, zeg. Ook het artikel in ‘De Groene Amsterdammer’ is het lezen meer dan waard. Wel merk ik ( bij mijzelf 🙂 ) de neiging om de donkere kanten, die zomaar op de loer zouden kunnen liggen in de toekomst, af te zwakken.
    Gewoon omdat ik er in wil blijven geloven dat er genoeg goedheid/wijsheid zal zijn in de redelijk denkende mens(en).

    Like

  4. Religie is een mengsel van mythologie, verhalen en morele richtlijnen.
    Mythologie is eigenlijk fictie.
    Wetenschap start ook van hypotheses die soms aan fictie grenzen.
    Het verschil tussen religie en wetenschap is dat religie zijn mythologische verhalen niet tracht te bewijzen maar ze als waarheid tracht te indoctrineren. Wetenschap daarentegen tracht zijn hypotheses te toetsen aan de praktijk om ze te bevestigen, bij te sturen of te ontkennen.
    Dat de wetenschap geen standpunt inneemt t.o.v. god ligt aan het feit dat zij het bestaan daarvan niet kunnen bevestigen of ontkennen. Dat ligt hieraan dat, als er een god=scheppende kracht= bron van alles bestaat, daar onmogelijk door de mens een omschrijving van gegeven kan worden omdat die god niet materieel kan zijn, anders werd hij/ zij ook geschapen. De mens kan enkel materiële dingen waarnemen. Zelfs als we denken is dat een actie van onze hersenen waar vele scheikundige en electrische processen plaatsgrijpen, m.a.w. materiële processen.
    Wetenschap is dus wel degelijk een denkrichting maar geen indoctrinatie. Wetenschap bestudeert ook de zin van het leven, het geluk van mensen. Ze wordt wel ook misbruikt door clevere zakenmensen om zich door beïnvloeding van mensen, te verrijken. In dat bedje zijn de religies ook wel altijd ziek geweest.

    Like

  5. Theo

    “.. en eindigt met een halfgod die de complete planeet beheerst. ”
    Paul, dat is pas een énge gedachte – het beheersen van de complete planeet…

    Like

  6. Theo

    “Hoe zit het eigenlijk met de zin van het leven?

    “…voor Yuval Noah Harari is het simpelweg een zinnetje om een nieuwe alinea mee te beginnen. En door. Op naar de volgende existentiële kwestie, want hoe zit het eigenlijk met de vrije wil? Het is tekenend voor de werkwijze van de Israëlische historicus: dit is iemand die de Grote Vragen niet schuwt.” DGA

    Wat een ge..o..ho.., als de Groene Amsterdammer klaar is met de verafgoding van de auteur zijn boek, mag je misschien aanvullen, wat een idiote zin. Wat is de zin van het leven, maar de geweldige Harari gaat meteen dóór met de vraag .. ((ho, hoe zit het nou met de zin van het leven?))))
    Zal wel aan mij liggen, ik vertrouw bestsellers nooit.

    Like

  7. joost tibosch sr

    Theo Voor een jood(ook Jezus) is en blijft ook de homo Deus met zijn inderdaad geweldige mogelijkheden een “afgod” die “niet vereerd moet worden”. In de joodse traditie is “het komende Rijk van JHWH” altijd al en nu nog protest tegen menselijke macht en menselijke wereldrijken. Alleen “als ze mij liefhebben” (en elkaar) en zo ook meewerken aan toekomst kunnen ze “op mijn liefde rekenen tot in het duizendste geslacht” (Ex 20,1-6) Het zijn de eerste twee ‘woorden’ van de nu nog steeds bekende ‘tien woorden’ met daaropvolgende praktische uitwerking (Ex 20,7-17). Dat mag/kun je natuurlijk geloven of niet en proberen waar te maken of niet! Trouwens, ook een zgn joods Israel heeft blijkbaar de grootste moeite met dat -hun?- eeuwenoude geloof.

    Like

  8. Theo

    De meeste angstige gedachte is het feit, dat de mens die ooit nog onder het dierenrijk wandelde en leerde rechtop te lopen, zich losmaakte van de natuurlijke orde, dat wil zeggen dat de mens als heerser van de planeet Aarde, voor het éérst in de hele bestaansgeschiedenis kan bepalen wat er gebeurt met de Moeder aarde. En daar ben ik behoorlijk zwartgallig in, eerlijk gezegd. De Aarde is een verantwoording die mensen niet kunnen dragen.
    Een andere vrees betreft de zogenaamde “upgrade” van mensen, wat wil dat zeggen, niet verwonderlijk dat microsoft Bill Gates en multimiljardair Mark Zuckerberg hun droom koesteren als de niuewe heesters over wat niets minder lijkt dan de menselijke geest. De mens, half-robot, uitgerust met microchips, wie niet meedoet blijft achter.

    Mij verbaast het wat dat een Joodse man dit soort modernistisch geloof aanhangt.

    Like

  9. Theo

    @Joost,
    nog toevoegende: ik heb er ernstig bezwaar tegen, wanneer men stelt dat de ‘supermens’ God in de ribben steekt (spreekwoordelijk) . God is beschouwende als Transcendent. De mens kan nooit raken aan deze hoogste transcendentie, hij tover-truct wat met technologie en meer niet. Hij stop menselijke cellen in varkens (de a-moraliteit van zijn experimenten al lang niet meer ter discussie) , maar hij schept niets nieuws. Hij gebruikt het reeds bestaande. De grote droom van Bill Gates, gelijk aan elke dictator, heersen over -niet minder dan- de menselijke geest zelf. terwijl men nauwelijks snapt hoe die menselijke geest werkt en bestaat, laat staan dat men een definitieve remedie heeft tegen bv. geestesziektes. Als de mens aan iets te gronde gaat is het wel zijn eigen hoogmoed.

    Like

  10. jelle

    Theo
    die ideeën van Bill Gates, en het Facebook jongetje, staan die ergens ?
    Bill Gates zei ik gewoon als een heel slim zakenman, je kunt haast niet meer van hem af.
    Ik heb een Windows 10 smartphone, die werkt alleen als je je overal en met alles aanmeldt bij Bill.
    De meest perfecte spionage, de pc met Windows 8 die ik naar 10 had omgezet heb ik dan ook meteen teruggezet.
    De smartphone ging weer in de doos.
    Van zaken als Facebook blijf ik ver, ergens jammer, er zijn discussies waaraan ik daardoor niet kan deelnemen.
    Twitter vind ik al helemaal een ramp, Rutte en Wilders menen daar beleid uit te kunnen leggen, Schulz is er ook druk mee.
    Helaas schijnt het te werken.
    Een trieste geestelijke armoede.
    Dat zie je ook wanneer ik ergens een boek aanhaal, hoon is mijn deel, regelmatig.
    Tegen Linux hang ik nog steeds aan, pc gedoe is niet mijn hobby.
    Op dit laptopje zit ook 10, maar daar kon ik toch veel uitzetten, en gebruik ik Firefox.

    Like

  11. @Jelle, wat spionage betreft, als je niets op dat vlak onderneemt kun je rustig je pctje gebruiken, zo niet dan wordt het een ander verhaal.
    Er bestaat ook nog zoiets als een Torbrowser of goede Proxyservers, door middel waarvan mensen in totalitaire regimes toch nog, ook op FB,
    anoniem kunnen ageren tegen hun onderdrukkers, Dat heeft toch wel meerwaarde.

    Zo moeilijk is het allemaal niet, als een politiewagen mij zou achtervolgen zou ik echt als eerste mijn mobieltje wel uitzetten;)

    @Theo, ze kunnen met de cellen van een varken je wel een nieuwe hartklep bezorgen, als de oude is versleten, dat kan jaren aan je leven toevoegen.
    Als mensen dat omtrent religieuze redenen weigeren betreft natuurlijk hun eigen zaak.

    Bij bestsellers draait het alleen maar om de poen en (m.i.) moet je de zin van het leven zelf zien te ontdekken, er is geen enkele wijsneus die jou dat kan vertellen.

    Like

  12. Anoniem

    egbert
    We raken al weer off topic, maar ik ben gewoon vierkant tegen de spionage staat, die er nu is.
    Commerciële instellingen en overheden die dat doen, uiterst griezelige ontwikkelingen, vind ik.
    Bovendien zinloos, de echte boeven etc. weten echt wel wat ze wel en niet moeten doen, om uit zicht te blijven.
    In Frankrijk is het net vaak bezoeken van jihad sites strafbaar gesteld, wie zoiets in de zin heeft stopt er dus onmiddellijk mee.
    Maar nu weet ik nog niet van de megalomane plannen van Gates en Zuckerberg.
    Vraag me wel af of dat bij steenrijke mensen hoort, Frits Philips vond lang geleden de Morele Herbewapening uit, helaas heb ik nooit begrepen wat dat was.
    Fentener van Vlissingen wilde ook wat, wat, geen idee meer.
    Zo kan oplichter Soros ook menen dat hij een wereldverbeterende missie heeft, vervelend voor hem zien velen in O Europese landen hem als pogen een ander bewind te vestigen.
    Wie goed doet, niet altijd goed ontmoet.

    Like

  13. joost tibosch sr

    Egbert Welke religieuze mensen met respect en inzicht in moderne wetenschap zouden zo’n hartklep in principe weigeren? Dezelfde uitstervende bible-belt-oenen die met achterhaalde bijbelopvattingen inentingen bij hun kinderen weigeren?
    Theo Met deze “joodse man” bedoel je toch niet genoemde Y.N.Harari? Dan moet je hem toch nog eens lezen..bedenk dan ook dat waar hij het over “gelukkig zijn” heeft, het oude joodse jargon het over “liefhebben” (zie Ex) heeft.

    Like

  14. mnb0

    “Een onbeantwoorde vraag is nog steeds: wat is de betekenis van het leven? Religie bood een denkrichting, maar de wetenschap niet.”
    Alweer een gelovige diepdenker die niet vermag te begrijpen wat een wetenschappelijke vraag is. De vraag naar de betekenis van het leven is dat niet. Oh ironie – dat is nou net de pointe van die scene uit A Hitchhiker’s Guide.
    De reden dat onze wereld onttoverd is (gelukkig maar – hoeven we niet meer bang te zijn voor weerwolven, heksen, goden die zeven plagen op ons afvuren, duivels die epileptische aanvallen opwekken en andere achterhaalde flauwekul waarmee vroegere religieuze diepdenkers hun medemens het leven zuur mee probeerden te maken) is omdat wetenschap itt religie wel waarmaakt wat het wel predendeert, nl. een beter begrip op onze werkelijkheid. Intussen mogen religieuze diepdenkers nog steeds proberen de betekenis van hun leven te vinden. Geen wetenschappers die hen een strobreed in de weg legt. Het wordt pas een problem als religieuze diepdenkers zich uitspraken veroorloven die in strijd zijn met wetenschappelijke claims.
    Als ik wil begrijpen hoe ingrijpend die ontwikkeling is heb ik geen religieuze diepdenker nodig. Ik hoef alleen maar het aanzien van de wereld anno 2017 te vergelijken met dat van 200 jaar geleden. De veranderingen zijn groter dan enige religie ooit voor elkaar heeft weten te krijgen. Dat is zowel ten goede als ten kwade; maar veranderen doe je er niks aan. Jammeren a la deze religieuze diepdenkers zal precies nul komma niks verschil maken. Zie het onder ogen: we leven in het tijdperk van de wetenschap. Leer er mee omgaan. Hoe dat te doen vertellen deze twee religieuze diepdenkers ons niet; ze proberen het niet eens.

    “Als grote blinde vlek van de wetenschap noemt Harari ‘gelukkig zijn’,”
    Dan heeft Harari nooit gehoord van de tak van wetenschap genaamd Harari. Eind vorig jaar leed ik drie maanden aan burnout, overspannenheid of hoe je het ook wilt noemen. Toen was er geen religieuze diepdenker die me iets verstandigs had te vertellen; de wetenschap psychologie vertelde me daarentegen (lang leve internet, want de dichtstbijzijnde psycholoog woont 100 km verderop) hoe ik er relatief snel weer uit komen. Al ben ik nog niet volledig de oude.
    Ik denk zomaar dat bidden en naar de kerk/ moskee/ synagoge gaan me ook niet hadden geholpen.

    Like

  15. mnb0

    “Dan heeft Harari nooit gehoord van de tak van wetenschap genaamd Harari.”
    genaamd psychologie. Hoe ik daar nou weer bij kom ….. laat ik dat maar niet aan een religieuze diepdenker als Harari vragen.

    Like

  16. mnb0

    “.. en eindigt met een halfgod die de complete planeet beheerst.”
    Vergeet het maar, Theo. Deze arrogantie is alweer een voortbrengsel van bepaalde religies, die volkomen ten onrechte de Homo Sapiens een centrale plaats toekennen (kroon der schepping en dergelijke). Mensen zijn bij lange na niet in staat om bacteries, kakkerlakken, mieren (met name de Argentijnse – zoek die op voor een lesje in nederigheid en buig daarna het hoofd voor de werkelijke opperheren), ratten en kraaien te beheersen. Als bacteries morgen besluiten er mee op te houden zijn wij mensen binnen de kortste keren verleden tijd. Zij zijn veel beter geschikt om de kroon der schepping te dragen dan die armetierige zak vlees en botten waarvan nog moet blijken of die in staat is de eigen omgeving leefbaar te houden. De genoemde vijf overleven het gegarandeerd.

    Like

  17. Theo

    @Joost,
    “Theo Met deze “joodse man” bedoel je toch niet genoemde Y.N.Harari?”
    Meen het wel, las even in Wiki: (Harari werd geboren in Kiryat Ata , Israël in 1976 en groeide op in een seculiere joodse familie van Oost-Europese afkomst in Haifa , Israël .) Wat bedoel je dus?

    Like

  18. Theo

    @mnbo,

    ik wens je sterkte, stemmingswisselingen heb ik ook weleens.
    Het satirische fragment uit the hitchhikers guide trough the galaxy :

    Het klopt weliswaar dat de wetenschap zich bezighoudt met de HOE vragen en niet met het ‘waarom’, het is desondanks menselijk relevant, die vraag voor zichzelf te stellen waarom alles er is. Het lijkt me een metafysische vraag en geen wetenschappelijke. Vandaar dit vermakelijke antwoord “42”

    Like

  19. @Jelle, nogmaals met Torbrowsers (dat gaf Poetin zelfs toe) en met proxyservers (als goede tweede) ben je echt praktisch niet te traceren qua i.p.nr, als je niet anoniem surft op het web brengen ze je interesses in kaart en krijg je zoal wel eens reclames, dat ervaar ik niet als griezelig.

    https://nl.wikipedia.org/wiki/Tor_(netwerk)

    Koop tegenwoordig zelfs mijn training schoenen, computers, bij (goede) webwinkels, bevallen ze niet kun je ze op hun kosten terugsturen, wat wil je nog meer. Verder helemaal geen gezeur.

    Primitieve stammen hadden ook al verkenners, nu beschikken ze over geavanceerde spionagenetwerken.
    Niets nieuws onder de zon.

    Je schrijft: Wie goed doet, niet altijd goed ontmoet.

    Klopt, maar dan wordt het ook zo’n hang naar beloning, laat je linkerhand niet weten wat je rechterhand doet. (wijze uitspraak).

    @Joost: Dezelfde uitstervende bible-belt-oenen die met achterhaalde bijbelopvattingen inentingen bij hun kinderen weigeren?

    We zijn het roerend eens;)

    .

    Like

  20. @mnbo: Eind vorig jaar leed ik drie maanden aan burnout, overspannenheid of hoe je het ook wilt noemen.

    Heb ik tien jaar geleden gehad, (drukke commerciële functie in combinatie met studie rechten aan de O.U., teveel prikkels), ook een psychotherapeutisch aangeleverd concept hielp niet, enkel Alprazolam, (leve de wetenschap) wat ik een mooi poosje heb gebruikt soms in combinatie met een biertje, dan werd ik helemaal stoned, nu ben ik weer volledig de oude, maar het heeft me wel langdurig moeite gekost het gebruik van de benzodiazepinen weer af te bouwen.
    Ik liep veel hard, hielp ook, doe ik nog trouwens. Doet ook iets met je brein, zoals je wel zult weten.

    Like

  21. jelle

    egbert, mnbo

    Ik vrees de totalitaire staat, die m.i. steeds verder oprukt, Orwell’s ‘1984’, Huxley’s Brave New World.

    Ik meen dat ook te zien op fora, zeer weinig mensen lijken iets te weten, erger nog, lijken iets te willen weten.
    Sarrazin legde al in 2010 uit dat vrijwel niemand meer een verhaal op intellectueel niveau van enige bladzijden kan lezen.
    De VS koerswijziging die Trump heeft ingezet, onhandig, dat is gewoon zo, kan m.i. heel goed worden uitgelegd, die kun je aanhoren bij Weltschmerz, door een bona fide UVA prof, Maracs, een andere prof, Van dr Wijk legde ongeveer hetzelfde uit bij NOS, maar zelfs het overwegen of het waar zou kunnen zijn lijkt er niet te zijn.
    In tegendeel, tot mijn ontzetting hoor ik Buma, van de partij van de naastenliefde, bepleiten moordtuig aan te schaffen, tegen mensen die overigens niet naast ons wonen, dat verklaart het misschien.

    Psychotherapie en medicijnen, therapie heeft bij mij ook nooit veel uitgehaald, daarentegen werkt chemische beinvloeding van mijn bovenkamer heel aardig.
    Maar je moet wel weten hoe je met de middeltjes omgaat.

    Wetenschap en religie, ik denk dat de mens onzekerheid niet wil, kost veel hersencapaciteit.
    Bij onzekerheid moet je steeds allerlei mogelijkheden afwegen.
    Wetenschap nam veel geloof weg, de Wodan met pijlen werd ontmaskerd door Benjamin Franklin, met een vlieger met metaaldraad in het touw.
    Hij overleefde, een aantal die het ook probeerden niet.

    Hoe sommige mensen zich vastklampen aan hun zelfbedachte zekerheid, in dit geval de hen vertelde zekerheid, zie je aan het creationisme.
    Maar waar lijkt me dat wetenschap, juist doordat we ondertussen veel weten, en ook weten dat we nog veel meer niet weten, voor verwarring heeft gezorgd.
    Als het scheppingsverhaal niet klopt, wat klopt er dan wel in de bijbel ?

    Dan wordt het nog erger, als er geen god is, waarvoor zijn we hier dan ?
    Zoals ik vaker schreef, als tot iedereen door zou dringen dat we voor niks hier zijn, zouden we dan wat vreedzamer met elkaar omgaan ?

    Like

  22. -Ook de wetenschap kan een ‘ denkrichting’ aanwijzen ; door te stellen, dat alles, wat is, een trap is in de ontwikkeling van de absolute idee, van de eeuwige, wetmatige ‘ logos’ …; zodat de rede niet van de werkelijkheid , en de werkelijkheid niet van de rede verlaten is ‘…. of. E=mc2=Psy…

    Like

  23. joost tibosch

    Alleen mensen die niet – als ouderwetse christenen- op de hoogte zijn van historische literaire wetenschap kunnen oude scheppingsverhalen alleen maar letterlijk feitelijk lezen en missen bv de “boodschap” van die oude menselijke literatuur over Elckerlijk Adam = “man van rode vruchtbare oasegrond” die ook tot Afar= “rul woestijnzand” kan worden. Deze 35 eeuwen oude literaire nomadenbeschrijving van menselijk leven is veelzeggender dan vele moderne probeersels hierboven(ook homo Deus!)…alsof wij verlichte mensen met al onze pedanterie nu pas zouden weten wat mensenleven en zin van mensenleven is.

    Like

  24. jelle

    tibosch
    Je redenering is dezelfde als ‘alle weldenkende mensen weten ….’, wie anders meent te weten is niet weldenkend.
    Cirkelredenering.
    Thomas L Thomson interpreteert de bijbelverhalen heel anders, uiteraard doet hij het niet goed.
    Eisenmann nog erger, hij gaat alle kanten uit.

    Like

  25. joost tibosch sr

    Theo Mijn verbazing was dat jij denkt dat men met dat oude joodse geloof niet zo modernistisch kan zijn als Harari boven -goed gelezen- is!

    Like

  26. joost tibosch sr

    Wat jammer nou, dat men, wetenschappelijk belezen als men is, niet simpel kan genieten van oude literaire wijsheid dat mensen in alle betekenissen van het woord vruchtbaar kunnen zijn (Adam. hier letterlijk in oud-hebreeuws “van rode oaseklei”) en tegelijkertijd de zaak uit handen kunnen laten lopen/door de vingers kunnen laten glippen(Afar= in oud hebreeuws letterlijk “woestijnzand”)!

    Like

  27. jelle

    Tibosch
    mocht je het tegen mij hebben, ik genoot van de Adam en Eva interpretatie van Thomas L Thompson, de spot drijven met de sterfelijke mens.
    Eisenmann is een afrader, ik worstelde me tot het eind van de 1300 bl, in de hoop dat er nog wat zinnigs zou komen, zinnig althans in mijn ogen.

    Like

  28. Religie biedt geen denkrichting. Het is mythologie omdat men niet op de vraag: “Wie of wat is de bron van alles (god)” kan antwoorden. Mensen beginnen dan hun fantasie laten werken.

    Like

  29. jelle

    armandmaes
    Dat is ook mijn idee, laten we wat maken van de tijd dat we hier zijn, aan conflicten heeft niemand iets, op den duur.
    (door moderator bewerkt)

    Like

  30. joost tibosch sr

    Armand Ook het oude nomadenverhaal wijst op de menselijke mogelijkheden om onze realiteit “aan te pakken” en op het menselijk ervaringsbesef dat men van de realiteit “een potje kan maken”. Daar met het toen vanzelfsprekende geloof in JHWH die inspiratie voor “aanpak” is en gewetensrem op “rotzooi trappen”. Voor ons is dat geloof hoe dan ook niet meer vanzelfsprekend, hoogstens geloofskeuze.

    Like

  31. Theo

    Armand Maes,
    de gedachtegang, we zijn er en dus.. getuigt van zulk een troosteloos zichzelf ontdaan hebben, van de ware feit dat de mens er inderdaad is, dat de wereld er is, dat er een ongelofelijke werkelijkheid is, en een heelal waarbij je elke meetlat kunt vergeten. Waarom zou dat één moment vanzelfsprekend zijn? Niemand kan bepalen of er wel of geen diepere grond bestaat achter deze werkelijkheid, en dat de mens dus maar er gekomen is, per toevalligheid, samen met Darwin, en de gehele onttovering vandien. En dat we er dus gewoon maar ons privé rommeltje van moeten maken. Want het heeft verder toch allemaal geen zin..

    Armand Maes, er is geen enkele wet in of buiten het heelal die bepaalt dat de mens wereld bestaan bewustzijn en heelal móesten bestaan, voor dezelfde munt was er nooit iemand geweest die zich daarover verbaasde, omdat er dan niets was geweest. De grootste kracht van de mens, om zich juist te verwonderen, in plaats van alleen maar met iedereen mee in de pas te lopen.

    (Door redactie gemodereerd)

    Like

Reacties welkom.

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.