‘God houdt zich buiten het domein van de wetenschap op’

nasa

‘En gelukkig maar, want als die ergens thuishoort, is het daar,’ aldus New Scientist van januari 2017. Volgens dit maandblad werden de grootste vragen traditiegetrouw aan filosofen overgelaten: hoe weet ik dat ik besta? Beschikken we over een vrije wil? Waaruit bestaat de werkelijkheid? En waarom bestaat er überhaupt iets en niet niets? Tegenwoordig eigenen wetenschappers zich deze vragen steeds vaker toe. New Scientist publiceert een Dossier Metafysica.

Kunnen we ooit weten of God bestaat?’ is eveneens een van de vragen die New Scientist zich stelt. Het vraagt zich af wat er voor nodig is om het bestaan aan te tonen van een bovennatuurlijk wezen dat zich, om maar wat te noemen, overal en nergens bevindt, immanent en transcendent is, kenbaar en onbegrijpelijk; voor het vinden van bewijs voor het higgsdeeltje was al vijftig jaar nodig.

Met het voortschrijden van de wetenschappelijke kennis is er weinig overgebleven van het standpunt dat overal bewijs voor gods bestaan te vinden is. Sommige moderne religieuze filosofen hebben zich daarom bekend tot het standpunt van de gereformeerde epistemologie. Zij stellen dat het bestaan van een god geen rechtvaardiging of bewijs behoeft. God bestaat gewoon, punt uit.’ (NS)

Intelligent design bleek weerlegbaar, ondanks zoiets moois en functioneels als een oog of een vlinder. Het leverde geen bewijs voor het bestaan van een schepper. Nu wordt gesteld dat er steeds meer denkers voor de alternatieve stelling voelen dat er overal bewijs voor te vinden is dat god niet bestaat.

Waarom we toch menen dat het anders zit, is verklaarbaar vanuit de ‘hypothese van cognitieve bijwerking’. Die stelt dat het menselijk brein neigt naar religieuze overtuigingen, onder andere door het hyperactive agency detection device – de veronderstelling waarin we verkeren dat alles in onze omgeving veroorzaakt wordt door een onzichtbaar iets of iemand.

Dit geëvolueerde systeem was misschien voordelig voor onze voorouders: zodra zij de aanwezigheid van een dier in het struikgewas ontwaarden, waren ze beter voorbereid om snel te vluchten of aan te vallen. Maar het gevolg daarvan is dat wij tegenwoordig geneigd zijn om in alles wat we zien gebeuren een onzichtbare hand te zien, wanneer we het niet direct kunnen verklaren.’ (NS)

New Scientist verwijst hiermee naar natuurkundige Victor Stenger, die stelde dat de monotheïstische god waar miljarden mensen in geloven, ofwel bestaat of niet bestaat, maar als die wel bestaat, dan moeten daar aantoonbare gevolgen voor te vinden zijn.

Eén reden waarom zo veel mensen in god geloven, is dat het geloof de meedogenloosheid van het bestaan verzacht door het universum betekenis te geven. Sommige theologen menen zelfs dat de zinloosheid van een bestaan zonder god juist het bestaan van die god bewijst.’ (NS) 

Voor Dascha Düring hoeft dat bewijs niet gevonden te worden, liever niet zelfs. Vorig jaar schreef de filosofe (Universiteit Utrecht) in Bij Nader Inzien, een site die maatschappelijke kwesties voorziet van filosofische analyse en reflectie, het artikel Ammehoela Godsbewijs: als God bestaat zou hij helemaal niet willen dat wij hem bewijzen.

Het godsbewijs is een nekslag voor het geloof, en daarnaast kunnen we dan de volledige filosofische theologie – bijvoorbeeld Aquinas, Meister Eckhart, Luther – in de prullenbak gooien. Zelfs als agnost lijkt mij dat buitengewoon zonde. Als wij weten dat God bestaat, kunnen wij niet geloven dat God bestaat – want we weten dit immers. Als God bestaat, kan hij niet willen dat wij niet in hem geloven. Als God bestaat, kan hij niet willen dat hij bewezen wordt.’ (DD)

Een van de filosofen die hierop reageerde was Emanuel Rutten. Hij stelt dat als er wél een sluitend algemeen Godsbewijs zou bestaan, dat er dan nog genoeg ruimte overblijft voor geloof.

Want zo’n bewijs zegt helemaal niets over de vraag of God de God is waarvan, zeg, het christendom getuigt. Ook zegt zo’n bewijs niets over de waarheid of onwaarheid van allerlei specifieke uitspraken in, zeg, de Bijbel. Daarnaast sluiten geloof en weten elkaar niet noodzakelijk uit. De meeste filosofen beschouwen kennis zelfs als een vorm van geloof.’ (ER)

Zie:
Dossier Metafysica (Blendle – New Scientist)
Ammehoela Godsbewijs: als God bestaat zou hij helemaal niet willen dat wij hem bewijzen (Bij Nader Inzien)

Illustr: ‘Hand van God’ – Wetenschappers vertellen dat de ‘Hand van God’ een soort nevel is dat circuleert om een neutronenster. Het verschijnsel is ontstaan toen een ster explodeerde. De overgebleven pulsar draait heel snel, zo’n zeven keer per seconde, om zijn eigen as waardoor de puindeeltjes (onder andere gas) de ruimte in worden geslingerd. In 2009 is ook al een ‘Hand van God’ waargenomen door NASA. (2014)

About Paul Delfgaauw

🌟Online redactie Goden En Mensen 👁️ @Relifilosofie 🍀Freelance schrijver 🌱 Vereniging Leven met dood 🦋 De Woudkapel 🌲

51 Responses

  1. – …herhaling…
    : – het enige absolute ‘ zijn’ is dat van de eeuwige wetmatigheid van de logica, wiskunde en andere exacte kennissen, waaraan alles, wat is, contingent is.
    – wat men ook ‘ god’ kan noemen, is niets anders of meer dan dit absolute logische zijn zelf…; ‘god’ … een andere logos..
    – een andere logos of andere god, die niet per se oneindig goed of machtig moet zijn, maar een iets is, dat absoluut en logisch is; … en aldus te leven is dan ook onze enige opdracht moraal en religie…

    Like

  2. joost tibosch sr

    In het scheppingsverhaal dat joodse priesters in Babylon maakten met bekende Babylonische tsunami- en inpolderingsvoorstellingen, werd de grote Babylonische Zonnegod tot lamp aan het hemelgewelf. Manvrouw wordt door “JHWH opgeroepen” om al hun vermogens, ook hun wetenschappelijke, in te zetten bij de zorg voor de door God “gegeven” werkelijkheid. Dat scheppingsverhaal werd proloog (Gen 1) van de bijbelse boodschap. Volgens mij hebben joden, christenen en moslims dat geloof(!) nog steeds niet geschrapt! Maar om dat nu “God bestaat gewoon.Punt uit” te noemen? Bij “geloven” begint het dan pas!

    Geliked door 1 persoon

  3. Jelle

    Lang geleden leerde ik iets over verzamelingen theorie.
    Deze titel riep die herinneringen op.
    Ik denk dat deze titel suggereert dat er twee niet overlappende verzamelingen zijn, die van god, en die van de wetenschap.
    Nog in de tweede helft van de 19e eeuw had de katholieke kerk een ander idee, de verzameling wetenschap was deel van de verzameling kerkwetenschap, of hoe je het wilt noemen;
    Vergeten wie hier kort geleden uitlegde dat nog in 1970 in Nederland de katholieke kerk meende wetenschap te moeten bedrijven, door een schoolboek niet te laten drukken, maar te onderdrukken.

    Like

  4. Als wij weten dat God bestaat, kunnen wij niet geloven dat God bestaat – want we weten dit immers.
    —————————-

    Helder. Je gelooft/gelooft-niet in God. Of je weet in God. Meer mogelijkheden zijn er niet dan deze twee.

    Als God bestaat, kan hij niet willen dat wij niet in hem geloven.
    ——————————-

    Als God bestaat is er geen réden om in hem te geloven.

    Als God bestaat, kan hij niet willen dat hij bewezen wordt.
    ——————————–

    Als God bestaat is er geen réden meer om te bewijzen. Ter vergelijk: iedereen die mij kent ziet geen enkele reden om te bewijzen dat ik besta.

    Like

  5. Juist omdat niemand, tot nu, kan bewijzen dat god wel of niet bestaat, zijn bij alle volken hypotheses daarover ontstaan. Die hypotheses gaven aanleiding tot rituelen voor die god. Daar zit dus een tegenstrijdigheid. Men weet niet of god bestaat maar men gaat die toch eer brengen.
    Of we ooit inzicht krijgen in het wel of niet bestaan van god blijft dus een open vraag. We kunnen dus ook niet inschatten wat de gevolgen zouden zijn als we er wel inzicht in krijgen.

    Like

  6. mnb0

    “het bestaan aan te tonen van een bovennatuurlijk wezen”
    Het synoniem voor de wetenschappelijke methode is methodologisch naturalisme, dus daarmee is de titel een enorm open deur. In dit verband is het aardig op te merken dat mormonen menen dat hun god helemaal geen bovennatuurlijk wezen is.

    https://nl.wikipedia.org/wiki/Kerk_van_Jezus_Christus_van_de_Heiligen_der_Laatste_Dagen#God

    Voor het overige zijn de theologische en apologetische bijdragen tamelijk inhoudsloos, omdat men niet duidelijk maakt wat men nou eigenlijk onder bewijs verstaat. Met bv. logica alleen komen we er niet; sinds Descartes weten we en sinds Euclides hadden we moeten weten dat logica alleen geen kennis kan opleveren. Elk jaar presenteer ik mijn leerlingen een bijzonder overtuigend bewijs van de Stelling van Pythagoras. Net zo gemakkelijk kan ik een voorbeeld geven dat die Stelling weerlegt (nl. op een boloppervlak). De truc is om één van Euclides’ axiomata te wijzigen (nr. 5 op Wikipedia).
    Daarom hebben we empirische data nodig. Wegens het Probleem van Inductie middels Eenvoudige Opsomming bewijzen ook die niets. Op godsbewijzen, aangenomen dat mormonen het mis hebben, is dan ook nog eens het citaat van Ferdinand Domela Nieuwenhuis van toepassing:

    “Vanuit de concrete wereld ’n goddelijke wereld afleiden is een salto mortale.”
    Geen enkele apologeet, ook Rutten niet, heeft ooit zelfs maar geprobeerd die salto mortale te rechtvaardigen.

    Blijft er nog één interessante vraag over: beschikken we over een vrije wil?
    Zodra neurobiologen consensus hebben bereikt over een model van het menselijk brein hebben we het antwoord. Mijn speculatie is ja, maar ik heb de neiging mijn weddenschappen te verliezen.

    Like

  7. jelle

    Nooit één seconde gedacht dat de stelling van Pythagoras voor iets anders geldt dan in een plat vlak.
    Elke idioot kan zo zien dat het dan niet klopt.
    Dat is ook het probleem met de gangbare Mercator projectie, daar lijkt Rusland heel groot.
    Geen wonder, de puntjes die de polen zijn worden daar oneindig vergroot.
    Vandaar dat ik een globe heb, de enige goede afbeelding.
    Vervelend is dat een zo grote globe dat je daar details op ziet je hele huis in beslag neemt,
    Aangezien Z Amerika tegenwoordig een populaire reisbestemming is, en mijn kinderen daar nogal eens zijn, heb ik een platte kaart daarvan hangen, iets van 80 cm bij 150.

    Wat bewijs is, helaas kun je daar zeer over van mening verschillen.
    De huidige euro ellende is voor mij het bewijs dat de voorspelling van 1997 dat die euro zou mislukken juist was.
    Toch zijn er velen die dat niet zien.
    In ons recht gaat het daarom om ‘overtuigend bewijs’, dat lees ik als ‘bewijs wat rechters overtuigt’.

    Het gelukt zijn van dit heelal in de zin dat de mislukte aap rotzooi kan trappen op dit planeetje wordt door velen gezien als godsbewijs.
    Ik denk dan dat die god het beter had kunnen doen.
    Overigens is er een soort evolutie theorie voor heellallen, die theorie is niet te weerleggen, althans niet door mij.
    Daarmee is een godsbewijs onderuitgehaald.

    Like

  8. @Jelle, hoe had hij het dan moeten doen, apen creëren die altijd in pais en vree met elkaar leven, daar zit toch geen uitdading in, maar zo het nu gaat roept ook weer vraagtekens op.

    Waarom jonge onschuldige kinderen aan terminale ziekten moeten overlijden haalt voor mij het godsbewijs onderuit, tenzij je gelooft zoals de Christenen, dat het niet om dit aardse leven gaat, maar wat daarna volgt. (Eschatologie).

    Like

  9. @Egbert

    Als dat het geval is, dan is er geen sprake van overgeven van de wil. Het is niet zo dat er ergens een knopje in je hoofd zit waar je de wil uit kan schakelen. Opgeven van de wil wil zeggen dat alles geaccepteerd wordt zoals het zich voordoet. Het meest dichtbij komt de eigen dood. Vrijwel iedereen wil leven. Niemand wil (er) niet zijn. De fantasie over een hiernamaals is een blijk van de eigen wil. Men wil zelfs nog niet dood als men al dood is.

    Like

  10. @Zwerver, Opgeven van de wil wil zeggen dat alles geaccepteerd wordt zoals het zich voordoet. Het meest dichtbij komt de eigen dood.

    Maar die houding ontspruit toch aan genomen besluitvorming, daar ligt je wil aan ten grondslag, je hebt besloten maar met de flow mee te gaan, lekker relaxed, niets te hoeven of te willen, of er nog iets na de dood komt, geen mens die het weet, komt er niets dan zal je het nooit weten, stelde een Roomskatholieke bisschop eens die ook wel eens aan zijn geloof twijfelde.

    Like

  11. @Egbert

    De wil is iets wat je in je zelf kan vinden. Door er niets mee te doen, verdwijnt de wil. Het is kennelijk iets wat ik ooit zelf geschapen heb. En het wordt weer ontschapen door er niets mee te doen. Gewoon te laten zijn.

    Like

  12. @Zwerver, je wil is verankerd in je gehele geestelijke functioneren, als je een boterham smeert ligt de wil daaraan ook al ten grondslag, als je niets meer zou willen lag je de hele dag op bed, of misschien wilde je dat dan ook wel weer;-), ik vermoed dat je het in een andere context bedoelt.

    Like

  13. jelle

    Paul,
    wat dan dat zelf is, los van het lichaam, dat blijft de vraag.

    Dan hier nog even reageren op de stelling dat niemand dood wil, nou, mijn beide ouders wilden dat wel.
    Ik denk, maar als het moment daar is weet je het nooit, dat als mijn gezondheid nog een paar klappen krijgt, dat ik er dan ook genoeg van heb.

    Het gekke daarbij is dat me daarbij het meest stoort dat dan ook al mijn kennis weg is, Samuel beschrijft hetzelfde in zijn memoires, toen hij bij zwemmen in zee dacht te zullen verdrinken ‘what a waste’.
    Ik laat dan wel mijn boeken achter, maar niemand gaat er jaren aan besteden daarin de weg te vinden.

    Like

  14. joost tibosch sr

    Is wetenschap wel het “domein”(dominion) van mensen, het gebied waar zij de baas zijn? Of is dat toch zelfoverschatting? Wellicht soms zelfs ouderwetse “afgoderij” waarmee men geloven in God blokkeert?

    Like

  15. jelle

    tibosch
    Wetenschap, de echte, in mijn visie, astrofysica, bestaat uit nog niet verworpen theorieën.
    Heel menselijk.

    Like

  16. – … bestaat god…, en is de mens vrij…?
    -twee kapitale vragen, die men het best positief oplost, door te stellen. :” er is zoiets als ‘ god’ … , en de mens heeft deel aan de absolute wil van dat enige absolute zijn zelf…
    – … en meer is daar niet over te kennen of te zeggen…

    Like

  17. @Paul: ‘‘Ik zou willen beweren zélf de oorzaak van mijn vrije wil te zijn’. Humphrey noemt zijn ‘ik’ een ‘belichaamd zelf’: de optelsom van alle gedachten, overtuigingen, verlangens en neigingen die hij koestert. Het belichaamde zelf is zich misschien niet bewust van elke handeling, maar bepaalt die handelingen uiteindelijk wel.’

    Hoe meer je dat gaat ontdekken, het in kaart krijgt, hoe verder je je ervan kan distantiëren.
    De vraag is dan wat er nog overblijft.

    Like

  18. @Joost: Is wetenschap wel het “domein”(dominion) van mensen, het gebied waar zij de baas zijn? Of is dat toch zelfoverschatting?

    Wetenschap ondanks haar onvermijdelijke schaduwzijde heeft ons veel comfort gebracht, zelfs onze levensduur aanmerkelijk verlengd, wat het geloven in God betreft, het één hoeft natuurlijk het ander niet uit te sluiten.

    Like

  19. jelle

    egbert
    Wetenschap heeft geen schaduwzijden, mensen hebben die.
    De uitspraak van Churchill ‘de hogere beschaving heeft de betere wapens’.
    Japan schafte het gebruik van buskruit af.
    De komst van de beschaving, VS admiraal Perry, in 1843, bracht ook weer gebruik van buskruit met zich.

    Like

  20. @Jelle: Wetenschap heeft geen schaduwzijden, mensen hebben die.

    Waar komt de wetenschap vandaan dan, dat betreft toch mensenwerk.

    @Jan: De grootste afgod is het beeld dat monotheïsten hebben van god.

    Dat betreft slechts een mening.

    Like

  21. jelle

    egbert
    Wetenschap in enge zin is inderdaad mensenwerk, maar het is niet meer dan de materiële wereld beschrijven in theorieën.
    De schaduwkant zit in het toepassen daarvan, met de atoombom, en het gebruiken daarvan, als triest hoogtepunt.
    Chimpansees doen dat toepassen al, door simpele werktuigen te bedenken, en te gebruiken.

    Like

  22. Jan

    @Jan: De grootste afgod is het beeld dat monotheïsten hebben van god.

    @Egbert: Dat betreft slechts een mening.

    Jan: Die mening kan ik met argumenten onderbouwen.

    Like

  23. @Jan: Die mening kan ik met argumenten onderbouwen.

    Je kunt m.i. op geen enkele manier bewijzen, met steekhoudende argumenten onderbouwen of God wel of niet bestaat.
    Dan betreft geloven of niet geloven een persoonlijke aangelegenheid.

    Like

  24. Jan

    @Jan: De grootste afgod is het beeld dat monotheïsten hebben van god.

    @Egbert: Dat betreft slechts een mening.

    @Jan: Die mening kan ik met argumenten onderbouwen.

    @Egbert: Je kunt m.i. op geen enkele manier bewijzen, met steekhoudende argumenten onderbouwen of God wel of niet bestaat.
    Dan betreft geloven of niet geloven een persoonlijke aangelegenheid.

    Jan: Dat laatste ben ik met je eens Egbert. Maar ik had het niet over “of God wel of niet bestaat.” Ik schreef over “het beeld dat monotheïsten hebben van god.” Dat is slechts een beeld. En dat beeld is de grootste afgod: omdat het één enkel godsbeeld is waarvan de monotheïsten menen dat het de ware god is. Daarmee veroordelen ze andersdenkenden en noemen hun goden: afgod. Dat leidt juist tot veroordeling en debat, onverdraagzaamheid en jacht op ketters en godsdienstoorlog*.

    Ik heb het niet over de monotheïsten die geen “gesneden beeld, noch enige gelijkenis maken, van hetgeen boven in den hemel is: god”. Eigenlijk zijn zij het, de monotheïsten zonder godsbeeld, in wezen agnostisch zijn.

    naschrift:
    @Paul: *godsdienstoorlog: ik zie dan *god ook als een *alleen-zaligmakende-filosofie. (dus communisme of liberalisme of kapitalisme is ook een monotheïstische god die tot onverdraagzaamheid leidt) 😉

    Like

  25. @Jan: Maar ik had het niet over “of God wel of niet bestaat.”

    Maar daar begint het mee, vervolgens worden er in religies al over the world op het godsbeeld of beelden bepaalde concepten geplakt, van constructieve en destructieve en behoudende onpersoonlijke eigenschappen tot aan de antropomorfische, alles opgedoekt uit oude rollen of geschriften, ik heb daar verder geen waardeoordeel meer over, wel in mijn jeugd slechte ervaringen mee opgedaan, je werd continue in de beklaagdenbank gezet en klein gehouden, (God ziet alles), vandaar dat wij onze kinderen niet zo hebben opgevoed, dat stukje indoctrinatie wilden we hen besparen, een ieder moet verder maar voor zichzelf weten bij welk godsbeeld hij/zij zich het best thuis voelt.
    En al dat gesteggel over en weer zal je altijd houden.

    Mijn mens en wereldbeeld ben ik nog niet uit, misschien zou dat wel een dynamisch gegeven moeten blijven;-), lees nu na psychologie en psychiatrie (en een heel klein beetje neurologie) veel boeken over esoterische wijsbegeerte.

    Like

  26. – …laten we het houden met.. :
    – Niet die of die god bestaat,… maar er bestaat dan wel ‘ zoiets’ als god,… het absolute ‘ zijn’ zelf…;
    – om over te filosoferen ..
    – …einde’. ( Valere De Brabandere)…

    Like

  27. mnb0

    “Is wetenschap wel het “domein”(dominion) van mensen, het gebied waar zij de baas zijn?”
    Dat zijn twee verschillende vragen.

    “Is wetenschap wel het “domein”(dominion) van mensen,”
    Zolang geen andere soorten wezens zich er mee bezig houden wel, ja.

    “het gebied waar zij de baas zijn?”
    Nee, de baas is dit principe:

    “It doesn’t matter how beautiful your theory is, it doesn’t matter how smart you are. If it doesn’t agree with experiment, it’s wrong.”
    Richard Feynman.

    Elk mens die het domein van de wetenschap betreedt dient dan ook het volgende in het achterhoofd te houden:

    “The first principle is that you must not fool yourself, and you are the easiest person to fool.”
    Ook Richard Feynman.

    Like

  28. Steeds opnieuw wordt de discutie over god geopend. Vermits niemand een antwoord heeft op wat dat begrip inhoudt, is men geneigd een verdere bespreking van het onderwerp als zinloos te beschouwen. Toch blijft het, naar mijn oordeel, toch zinvol. Botsing van ideeën kan meer inzicht brengen.
    Er blijven, ondanks al onze kennis, nog steeds de vragen:
    Wat is de bron van alles?
    Hoe ontstaat een zo complexe constructie als het DNA?
    Hoe is zulk een complexe variatie, van levende wezens, te verklaren op aarde?
    Om op die vragen een duidelijk antwoord te geven, is nog een berg wetenschappelijk en filosofisch werk nodig.
    We zullen echter nooit alle puzzelstukjes bijeen krijgen.

    Like

  29. jelle

    armandmaes
    We snappen, voor zo ver ik weet, nog steeds niets van de gekke koeienziekte, waarom een eiwit met dezelfde chemische formule, twee structuren heeft, waarvan de ongewone de dood veroorzaakt.
    Over het overbrengen van de ziekte is ook nog steeds niet veel bekend, wel heb ik eens iets gelezen over ietsen kleiner dan een virus wat de overbrengers zouden zijn.
    Maar ach, zelfs het eenvoudigste atoom, een waterstofatoom, wordt nog maar deels begrepen.
    paul
    Kunnen mensen wezens creëren die meer bestaan dan de gouden berg in de zin ‘de gouden berg bestaat niet’ ?
    Zin hier in de grammaticale betekenis van onderwerp en werkwoord.

    Like

  30. Ik beweer niet dat het zinloos is een zinvol beeld trachten te geven over god, integendeel. Ik denk dat filosofie en wetenschap moeten samenwerken om een duidelijker beeld te vormen. Ik ga er van uit dat we nooit een volledig beeld over god zullen kunnen geven gezien ons beperkt menselijk verstand.

    Like

  31. Jelle, het is juist dat aan de wetenschap geen einde komt. We lossen een vraag op en er ontstaan steeds weer nieuwe. Toch blijft het leuk steeds nieuwe horizonten te ontdekken, zelfs als men weet dat we nooit alles kunnen verklaren.

    Like

  32. – …wat men ook ‘god’ kan noemen, is het enige absolute ‘zijn’ van de eeuwige wetmatigheden van de logos, ..lees logica, wiskunde en andere exacte kennissen, die als enig absoluut zijn instaan voor al wat daaraan contingent is of kan zijn.
    – …die andere ‘ logos’ ‘ die andere ‘ god’ , het absolute zijn zelf..
    (Valere De Brabandere,…sorry, voor het steeds in herhaling te moeten vallen…) .

    Like

  33. joost tibosch sr

    Dat we het komende nieuwjaarsritueel ieder met onze eigen wensen voor elkaar kunnen/mogen invullen. is in een open discussie hier over zin van leven in ieder geval voor ieder zonder problemen. Bracht de laatste weken in het ziekenhuis door en wil nu nog ook mijn christelijke kerstwensen (het lijkt voor de hand te liggen dat “kerstwensen” toch christelijk zijn en en met de geboorte van Jezus te maken hebben?) voor ieder hier doorgeven, hoe problematisch het kerstritueel ook geworden is.

    Like

  34. jelle

    tibosch
    Mag ik concluderen dat je het ziekenhuis mocht verlaten ?
    Ik spreek dan de hoop uit dat het lang mag duren voor je er weer belandt.
    De behandelingen waar ik niet naar uitkijk beginnen in de 2e week van januari, ik hoop dat het ambulant blijft.

    De zin van het leven gaat vaak door mijn hoofd tegenwoordig, als ik zie wat het de gemeenschap kost mij in leven te houden, ik schaam me voor de bedragen.

    Je kerstwens, je moet toch weten dat kerst het midwinter feest is; een drie dagen na de kortste dag, wanneer het mogelijk is, helder weer dienende, te zien dat de zon weer verder naar links opkomt.
    Vandaar ook de groene kerstboom, chlorofyl, groen, is de bron van alle leven, vandaar, denk ik, dat groen de rustgevende kleur is.
    Helaas ook de titel van een film, Soylent Green, waar we op afstevenen, als we er niet in slagen de bevolkingsaanwas te stoppen.

    Het christendom maakte zich meester van heidense feesten, niets bijzonders, er is in Frankrijk zelfs een kerkje waar een megaliet uitsteekt.
    Een kerk bij Arnhem bleek gebouwd te zijn boven een Romeins heiligdom, vrijwel alle Ierse kloosters, 7e of 8e eeuw, zijn binnen megalithische heiligdommen gebouwd.

    Binnenkort knalt het weer, het verdrijven van de kwade geesten.

    Like

  35. Trouwe Lezeres

    Joost,

    Aangezien men de patiënten in het ziekenhuis als het enigszins kan weer naar huis stuurt, ben je misschien nog niet geheel weer opgeknapt: een goed herstel toegewenst en veel heil en zegen in het nieuwe jaar!
    Ook elke andere lezer alvast veel heil en zegen toegewenst in 2017!

    Hoe problematisch het kerstritueel geworden is weet ik niet.
    Wel las ik dat de kerstboom hier en daar al vervangen wordt door de ‘lichtjesboom’ en kerstfeest door ‘lichtjesfeest’….
    Je zou daarin ook een mooie verwijzing kunnen zien naar de tekst van Joh. 8:12 ….. ‘Ik ben het licht der wereld’…….

    Like

  36. joost tibosch sr

    Zoals het christendom de zonnewenderituelen later inpaste in zijn geloof dat de manier van leven en en denken van Jezus “licht van de wereld is” en eigenlijke zin van het leven, zo zie je humanisme nu kerstrituelen inpassen in humanistisch pacifisme en empathie. Zelfs materialistisch consumptiegedrag weet steeds meer kerstrituelen tot de zijne te maken.

    Like

  37. Veel godsdiensten spelen leentje buur bij de anderen. Eind december is nu eenmaal in onze contreien de donkerste periode van het jaar. Daarom de lichtfeesten. Iedere godsdienstige secte vult die in naar zijn eigen inzichten. Duisternis wordt gelinkt aan duistere krachten. Die krachten worden bestreden met licht. Licht stelt dan weer de positieve krachten voor. Die worden dan weer gelinkt aan een god, ondanks dat niemand een duidelijk beeld heeft van die god.
    Beste wensen voor 2017 voor iedereen en in het bijzonder een spoedig herstel voor Joost.

    Like

Reacties welkom.

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.