‘Het oerboek van de mens is erg boeiend. Vooral op het Oude Testament werpen de agnosten Carel Van Schaik en Kai Michel een verrassend licht. Ze zetten in elk geval meer aan het denken dan Richard Dawkins, die in zijn beschouwingen over godsdienst blijft steken in schimpscheuten.’ Dat constateert Elseviers Gerry van der List in de recensie Dagboek van de mensheid. ‘Fascinerend boek van de Nederlandse evolutiebioloog Van Schaik biedt een verrassend perspectief op de Bijbel.’
‘Met de Duitse wetenschapsjournalist Kai Michel schreef hij Het oerboek van de mens (Uitgeverij Balans), een fascinerende kijk op het boek der boeken vanuit evolutionair perspectief. Van Schaik en Michel zien in de Bijbel het ‘dagboek van de mensheid’. ‘(Van der List)
Balans stelt dat de schrijvers verrassende betekenissen ontdekken in oude, soms raadselachtige geschiedenissen en tot een nieuwe visie komen op de culturele ontwikkeling van de mens sinds het begin van onze beschaving.
‘Gewapend met de laatste inzichten uit de cognitiewetenschappen, de ontwikkelingsbiologie, de archeologie en de godsdienstgeschiedenis zijn biologisch antropoloog Carel van Schaik en historicus Kai Michel op reis gegaan door het boek der boeken, van de Hof van Eden tot de heuvels van Jeruzalem.’ (Uitgeverij Balans)
In de inleiding van hun boek stellen de auteurs dat er meer dan duizend jaar geschreven is aan de Bijbel, dat het bijna 2000 jaar lang de lotgevallen van een groot deel van de wereldbevolking heeft bepaald en dat meer dan twee miljard mensen hem nu nog als heilige schrift vereren.
‘De evolutiewetenschappen richten zich al geruime tijd op de menselijke cultuur. Sinds enkele jaren doen ze ook onderzoek naar de aard en functie van religie. Constaterend dat geen enkele cultuur zich op enig moment zonder vormen van geloof wist te redden, kwam de afgelopen jaren interdisciplinair geloofsonderzoek op gang. En op één punt lijken de onderzoekers het eens te zijn: religiositeit hoort bij de standaarduitrusting van de mens. De aangeboren neiging om achter alles het werk van bovennatuurlijke krachten te vermoeden, is eigen aan de condition humaine.’ (Uit: Het oerboek van de mens)
Het boek houdt de chronologische volgorde van de Bijbel aan. Daarbij concentreren de auteurs zich op de centrale episodes, zodat de lezers tevens een overzicht krijgen van de belangrijkste verhalen uit de Bijbel. Zij vragen zich tegelijk af of zij nu echt als eersten een Bijbel zouden weten bloot te leggen die verborgen inzichten bevat over de evolutie van de mens.
‘Het ontbreekt nog altijd aan godsdiensthistorisch onderzoek vanuit evolutionair perspectief. Nog steeds heeft geen enkele evolutiewetenschapper de Bijbel grondig geanalyseerd en nagegaan of de Heilige Schrift zijn theorieën bevestigt. Vanuit antropologisch perspectief wordt hooguit een enkele afzonderlijke passage bestudeerd.’
Het boek concentreert zich vooral op het Oude Testament. Volgens Van Schaik en Michel heeft dit Bijbeldeel meer dan het Nieuwe Testament betrekking op de fundamentele verandering in het gedrag van de mens, een verandering die het verloop van de menselijke geschiedenis niet eerder en ook later nooit meer zo ingrijpend heeft bepaald.
‘Daarmee leggen we meteen de fundamenten voor het begrijpen van het Nieuwe Testament, dat ons met Jezus niet alleen een persoonlijkheid opleverde wiens charisma nog altijd doorwerkt, maar ook een nieuwe visie op de verborgen wetmatigheden in de wereld om ons heen.’
Aan de overige vier boeken van Mozes, die de uittocht van het volk Israël uit Egypte als thema hebben, besteden de auteurs het tweede deel.
‘Daar laten we zien wat een cultureel meesterwerk de wetboeken van Mozes eigenlijk zijn. Ook gaan we in op de bijzondere omstandigheden die ervoor zorgden dat hier überhaupt monotheïsme kon ontstaan. Verder beschrijven we waarom de idee dat er nog maar één God zou zijn, van wie ook nog eens geen beeld meer gemaakt mocht worden, de mens in hevige geloofsnood bracht – en nog altijd brengt.’
In het derde deel gaat het over de Nevie’iem, de Profeten, waartoe de boeken Jozua, Richteren, Samuel, Koningen en de geschriften van de profeten zelf worden gerekend.
‘Daarin rijzen niet alleen vragen over hemelse gerechtigheid en moraal, maar komt ook het heikele thema boven van de goddelijke macht. En draait het om het kunnen bewaren van sociale samenhang en hoe voorkomen kan worden dat het egoïsme van een enkeling de samenleving ten onder doet gaan.’
In het vierde deel, dat over de Ketoeviem gaat, stuiten de schrijvers op teksten zoals de Psalmen of het boek Job en komen zij een persoonlijk soort geloof tegen dat gelovigen ook in onze tijd ervaren, waarbij God hun gesprekspartner is.
‘Maar hier gaat het ook om existentiële vragen: waar komt het lijden vandaan? Wat maakt dat we bang zijn om dood te gaan? We verdenken de monotheïstische God ervan dat hij hier zelf een handje heeft geholpen door de problemen te veroorzaken waarvoor hij tegenwoordig vaak te hulp geroepen wordt.’
Het laatste deel betreft het Nieuwe Testament dat zijn speciale karakter pas echt goed kan ontvouwen tegen de achtergrond van de Hebreeuwse Bijbel. Er zijn duidelijke continuïteiten te zien, maar ook hoe de culturele evolutie in een voortdurend verrijkingsproces een verbazend wonderwerk creëerde, waarin de menselijke natuur volledig aan haar trekken komt.
‘Het feit dat God met Jezus van Nazareth een menselijk gezicht krijgt, speelt hierbij een wezenlijke rol. Maar daar blijft het niet bij. Van Maria tot aan de duivel, van de opstanding tot aan de Apocalyps: het Nieuwe Testament heeft veel meer achter de hand. Als een hybride religie die uiterst rijk is aan facetten zal het christendom carrière maken, maar ook tegemoet moeten komen aan de meest tegenstrijdige aanspraken.’
De auteurs stellen dat zij in essentie zeker niet uit zijn op het presenteren van een nieuwe theologische of godsdienstwetenschappelijke Bijbelinterpretatie.
‘Wij willen vooral laten zien wat de Bijbel verder nog allemaal te bieden heeft. We zijn er vast van overtuigd dat er een verborgen Bijbel bestaat, een die ontdekking verdient, die helpt bij het oplossen van mysterieuze vraagstukken, zoals dat van de woede van de oudtestamentische God of van het wonderlijke fenomeen dat zelfs mensen die helemaal niet in God geloven zich tot Jezus aangetrokken voelen.’
UPDATE 21 03 2016 17:16 uur: VPRO Boeken – Wim Brands in gesprek met Carel van Schaik
http://www.vpro.nl/boeken/programmas/boeken/2016/20-maart.html
Het oerboek van de mens | Kai Michel, Carel van Schaik | Uitgeverij Balans | 448 pagina’s | februari 2016 | ISBN: 9789460030475 (e-book, € 9,99) | 9789460030468 (paperback, € 27,50)
Zie:
* Het oerboek van de mens (Uitgeverij Balans)
* Dagboek van de mensheid (Elsevier – € 0,29 via Blendle)
Beeld: De zondvloed, Jeroen Bosch (ca. 1450–1516) – collectie.boijmans.nl
Update: Zondag NPO 1 20 maart 11.20 uur VPRO Boeken – Wim Brands in gesprek met Carel van Schaik over Het oerboek van de mens.
GODENENMENSEN 
De enige voortgaande ontdekking van de oude tijdgebonden verborgen bijbel is te verwachten van historisch-literaire wetenschappen. Daar ligt ook de oplossing van het beeld van een in die tijd natuurlijk ook woedende patriarch God. De in de bijbel telkens klinkende “oproep” dat mensen in vrijheid te zorgen hebben voor dit leven en onze wereld zal tijdgebonden niet anders worden noch het in de bijbel geboden evangelie van hoop op toekomst als men leeft op de manier van Jezus.
Oplossingen voor de “mysterieuze zaken” van het evolutionair menselijke leven zijn -zoals er oplossingen komen voor nu nog mysterieuze ziekten- ook uit een verborgen bijbel niet te verwachten. Als gelovige christen heb je alleen houvast aan geloof in de bijbelse liefdevolle God, de mysterieuze onzegbare en niet waarneembare Ander.(het oude tastende beeld muein van mysterie en mystiek wijst dan ook op gesloten lippen en ogen; als kind kregen we dat vroeger in een tijd van onontkoombaar geloven zelfs bits onbegrepen te horen als er gebeden moest worden. De verleiding blijft dan groot om ook door gesloten vingers heen te kijken naar de beperkte menselijke werkelijkheid)
LikeLike
PS Verfrissend volledig overzicht over de hele joodse bijbel Tenach: T(hora)+N(ewiieem)+CH(etoebiem): Wet-Profeten-Geschriften
LikeLike
Update: Zondag NPO1 20 maart 11.20 uur VPRO Boeken – Wim Brands in gesprek met Carel van Schaik over Het oerboek van de mens.
LikeLike
Een cultureel meesterwerk.
Helaas een cultuur introducerend gericht op maximale bevolkingsgroei.
En een cultuur waaraan, zo lees ik vandaag, een KRO onderzoek, waaraan 85 % van onze bevolking geen boodschap meer heeft.
Ik zag daar niet dat de bezwaren tegen de Islam voortkomen uit een afkeer van godsdienst.
Een ‘groot deel van de mensheid’.
Vanaf 1500 begon inderdaad het christelijke westen, mede onder het mom van de heilsleer brengend, de wereld te beheersen.
Die poging tot beheersing duurt voort.
Daaraan danken we nu IS, terrorisme, migranten, en een tweede koude oorlog, die gemakkelijk heet kan worden.
Mysterieuze vraagstukken, volgens Thomas L Thompson ‘literatuur van een fanatieke sekte’.
Thomas L Thompson, ‘The mythic past, Biblical archaeology and the myth of Israel’, London 1999
LikeLike
” Maar hier gaat het ook om existentiële vragen: waar komt het lijden vandaan? Wat maakt dat we bang zijn om dood te gaan? ”
Pijn geeft aan dat er iets mis is.
Dat geeft de mogelijkheid er iets aan te doen.
Helaas niet altijd.
Als we niet bang voor de dood waren, was de mensheid al lang uitgestorven.
LikeLike
“Maar hier gaat het ook om existentiële vragen: waar komt het lijden vandaan? Wat maakt dat we bang zijn om dood te gaan? We verdenken de monotheïstische God ervan dat hij hier zelf een handje heeft geholpen door de problemen te veroorzaken waarvoor hij tegenwoordig vaak te hulp geroepen wordt.”
God verdenken is God menselijke eigenschappen toeKENNEN. Hetgeen volledig in tegenspraak is met:
“Verder beschrijven we waarom de idee dat er nog maar één God zou zijn, van wie ook nog eens geen beeld meer gemaakt mocht worden”
Een beeld maken is (al dan niet menselijke) eigenschappen toekennen.
Beter doet de mens zich richten op de vragen waar het lijden en de angst voor de dood vandaan komt. Dat werpt de vraag op WIE lijdt, dan wel dood gaat. M.a.w. : wie ben ik? God kunnen we toch niet kennen. (het mag niet eens!) Maar die ‘ik’ kan wel gekend worden. Ik kan ‘ik’ immers duidelijk onderscheiden van ‘jij’.
LikeLike
“We zijn er vast van overtuigd dat er een verborgen Bijbel bestaat”
Niet een verborgen Bijbel, maar wel een verborgen verhaal in de Bijbel. In dat verborgen verhaal is God niet de boeman, maar is het de mens die zich inlaat met niet goden als satan en mammon. Weet nog niet precies hoe de mens op aarde terecht is gekomen, wel weet ik dat God, toen de mens naar satan luisterde de mens van het eeuwige leven heeft afgesloten. Niet definitief, maar tijdelijk. Vanaf dat moment denkt de mens te heersen over de aarde, maar aards god satan heeft de touwtjes in handen. God weet dat de aarde geen eeuwig leven heeft en dat met zijn ondergang ook de mensheid zal verdwijnen. Daarom is God vanaf dag 1 bezig een reddingsplan voor de mensen op te zetten. Maar mensen weten het veel beter en gaan hun eigen gang soms bewust lopend achter satan aan, soms onbewust. Zelfs in de kerken heeft satan vrij toegang, al zal geen kerk dat willen toegeven, dat hun leer beneveld is. De Bijbel toont als je onderschijd kunt maken in wie, wat en in welke tijd iets geschreven is en uit welke cultuur of emotie iets is neergeschreven, dan toont hij een Goede God die wil dat alle mensen behouden worden. De enige restrictie is, dat als je gered wil worden, je de reddingsboei die dan uitgegooid weet te herkennen en hem ook aanpakt.
LikeLike
PD toch, PD toch. Zelfs betreffende uw favoriete Heilige Boek vergeet u op gekwalificeerde wetenschappers te vertrouwen. Zullen we iemand raadplegen die er verstand van heeft? Echt, u moet dat toch eens leren, zeker gegeven het thema van uw blog.
LikeLike
Mnb0 schrijft: ‘PD toch, PD toch. Zelfs betreffende uw favoriete Heilige Boek vergeet u op gekwalificeerde wetenschappers te vertrouwen. Zullen we iemand raadplegen die er verstand van heeft?’
Iemand die er verstand van heeft? Jona Lendering naar wie je verwijst zegt zelf dat hij het boek niet eens gelezen heeft. Het is ook geen link naar het boek. Je link verwijst slechts naar een interview in de Volkskrant:
‘Vorige week zaterdag publiceerde De Volkskrant een interview met de gedragsbioloog Carel van Schalk en de Duitse wetenschapsjournalist en historicus Kai Michel, die het joodse deel van de Bijbel hebben gelezen vanuit het perspectief van biologisch antropologen. Dat kan de moeite waard zijn – ik heb het boek niet gelezen – maar van het interview wordt een mens niet vrolijk.’
😉 Inderdaad, goden en mensen, daar gaat het hier over… 🙂 Lenedering schrijft de naam van Van Schaik niet eens goed, noemt hem Van Schalk…
LikeLike
@ paul delfgaauw
Dat er een niet joods deel van de bijbel is, is nieuw voor mij.
Dacht altijd dat de hele bijbel was geschreven door (voormalige) joden.
Dan lijkt het bijzonder te zijn dat mensen de eerste vijf boeken van het oude testament lazen, dat zal wel bedoeld zijn.
Vraag me wel eens af of ik de enige ben die ooit de hele bijbel las.
LikeLike
Ik las het artikel even.
Nog steeds wordt niet begrepen waarom de mens landbouw ging bedrijven, de jagers verzamelaars hoefden maar een paar uur per dag wat te doen om in leven te blijven, in de landbouw moest hard worden gewerkt.
De joodse leefregels hebben als gevolg maximale bevolkingsgroei, geen homofilie, geen sex met dieren, geen infanticide.
‘Gaat heen en vermenigvuldig u’, vandaar de oproepen om insecten te gaan eten.
Het lijkt me dus eerder andersom, bevolkingsgroei maakte landbouw noodzakelijk.
Tegen mijn redenering is er het feit dat landbouw vrijwel tegelijkertijd over de hele wereld ontstond, ook in N en Z Amerika, wat, naar huidige inzichten, volledig geïsoleerd was van de rest van de wereld.
Er zijn andere ideeën over die isolatie, maar die zijn nog steeds om streden.
LikeLike
Jelle,
Je hebt gedeeltelijk gelijk. In ieder mens zitten goede en slechte eigenschappen. Zo ook in ieder moraliserend boek zoals de bijbel en de koran.
Als de mens met goede bedoelingen bv de bijbel leest, zal hij de positieve lessen waarderen en de negatieve punten afkeuren. Als de mens met slechte bedoelingen dat leest zal hij de negatieve punten tot doel stellen.
We zagen dat in het verleden met de christenen die de uitspraak van Jezus: “Ik ben geen vrede komen brengen maar het zwaard” letterlijk namen en de moorden op de moslims verantwoordden. Nu is het IS die de woorden van Mohamed: “Vermoord alle ongelovigen” letterlijk toepassen. Beiden misdaden hadden/hebben hetzelfde doel: De macht veroveren.
LikeLike
MNO/Paul Gekwalificeerde wetenschappers vind je op goede universiteiten met hun nu niet meer kerkgebonden(wel kerkkritische) wetenschappelijke afdeling, weliswaar nog met de oude namen godsdienstwetenschap of theologie. Zij specialiseren zich in de wereld van de levensbeschouwingen en dus ook in de menselijke argumentatie tussen gelovigen en ongelovigen. In die afdeling is ook de onderafdeling historisch literaire exegese die zich specialiseert in de binnen levensbeschouwing gebruikte geschriften met dus ook een vakrichting exegese OT(de joodse bijbel) en exegese NT(het christelijke deel van de bijbel). Universitaire wetenschap en onderwijs staan naar believen in dienst van iedereen die zich toch binnen de wereld van levensbeschouwingen een weg zoekt.
LikeLike
Lijkt me een machtig interessant boek. Ga zondag zeker kijken en luisteren.
Wat een heerlijke site is dit toch. Nu nog eentje vinden waar een geldboompje staat. 😉 Budget is bij de opening van de Boekenweek al overschreden. 😉
LikeGeliked door 1 persoon
Wel mooi wat die wetenschappers aan de dag brengen. Toch wil ik een ieder opmerkzaam maken dat sommigen dingen niet alleen met het verstand te doorgronden zijn. Let op de wijze mannen van weleer, Schriftgeleerden en Farizeeën, Jezus koos echter arme vissers om zijn boodschap te verklaren. Na zijn dood heeft Hij ons de Heilige Geest beloofd en dat heeft Hij ook waar gemaakt. De wijze mannen, wetenschapper van vandaag hebben het verstand om dingen te doorgronden, maar de armen van geest, lees de mindere in het verstand of IQ, worden door de Geest geïnformeerd. Uiteindelijk zullen die 2 samen komen om de boodschap geheel te kunnen doorgronden. Vertrouw elkaar en luister naar elkaar ook al lijken de wegen nog zo ver uiteen. We hebben elkaar nodig.
LikeLike
@armandmeas
Wat is goed, en wat is slecht ?
Vele primitieve volkeren pasten infanticide toe om voedseltekort te voorkomen, en daarmee hongerdood.
Zo was er ook ouderen moord, in de Pacific door ze te dwingen in hoge palmbomen te klimmen, daar werd dan aan geschud, als ze er uit vielen waren ze te oud.
Eskimo’s lieten ze buiten de iglo’s doodvriezen.
Was dit nu goed, of was het slecht ?
LikeLike
cs394 Bij de gelovige wetenschappers (ook zij kunnen iezen tussen geloven en niet-geloven) kom je naast de bescheidenheid die wetenschap dient te sieren ook de gelovige “armen van geest” tegen, Voor wie zit je eigenlijk zo bang te wezen? Of is het toch eigen-wijsheid die je parten speelt?
LikeLike
Jelle
Onderschat je niet de arbeidsintensiviteit van alsmaar (met geweldige riskante afstanden) trekkende veefokkende nomadenfamilies, kwetsbaar in die vijandige wereld van al gesettelde stadsbevolking? Onderschat je ook niet de geweldige aantrekkingskracht om zich ook te gaan settelen en de risico’s die dit opleverde voor slavernij in de beschaafde stadswereld?
LikeLike
@joost, ik ben blij met wetenschappers en zeker met gelovige natuurwetenschappers. Waarom zou ik bang zijn?
LikeLike
@ tibosch
Ik overschat niets, ik vertel hier alleen maar wat je algemeen vindt bij mensen die er verstand van hebben, lijken te hebben.
Je kunt overigens nu nog vaststellen dat het zo is, bij de paar mensen die nog zo leven.
Dat zijn de mensen die de lege tijd kunnen vullen met beschilderen van zichzelf, en uitgebreide dansfestijnen.
De Aboriginals van Arnhem Land mogen bezocht worden, door een zeer beperkt aantal toeristen.
LikeLike
Jelle zegt (14 maart 2016 om 18:41): ‘Wat is goed, en wat is slecht?’
Goeie vraag!
LikeLike
@Jelle, in de Pacific door ze te dwingen in hoge palmbomen te klimmen,
Of dat überhaupt nog lukte, degenen die daartoe al niet meer toe in staat waren vielen meteen af,
Ik heb wel eens gelezen dat ze bejaarde Eskimo’s op een ijsschots zetten en vervolgens lieten afdrijven.
Tja, als het overlevingsinstinct de kop op gaat steken, denken we niet meer in termen van goed en kwaad, hetzelfde liedje als: “erst das fressen dann die moraal” (Berthold Brecht).
Ik vrees dat daar wel een kern van waarheid inzit.
LikeLike
Goed en slecht is dezelfde natuur. Alleen de vibratie verschilt.
Eigenlijk heel simpel als je het ziet.
LikeLike
Zwerver, dat geldt ook voor wat wij als het geweten benoemen, bij de één vibreert dat op een ietwat andere frequentie dan bij de ander.
Allemaal een kwestie van trillingen. 🙂
Een leuk blog is dit.))
LikeLike
@ egbert
Je kunt La mare au diable lezen, van George Sand.
Het is een roman die midden 19e eeuw, een dag met de koets ten zuiden van Parijs, speelde.
Sand had daar een huis.
Het gaat over een boerenfamilie, in die tijd, je ziet dat nog aan oude Franse boeren huizen, leefden drie generaties bij elkaar.
Als er dan een mond bijkomt, vraagt het familie opperhoofd zich af of die nog gevuld kan worden.
Moraliserende praat heeft dan weinig betekenis meer.
Of lees:
Pierre Goubert, ‘Cent mille provenciaux au XVIIe siècle’, Beauvais et le Beauvaisis de 1600 à 1730′, Paris 1968
Na twee misoogsten kwamen alle armen om door honger.
Bij ons ging dat anders, geen economie die afhankelijk was van één product, en goede transportmogelijkheden.
Vandaar misschien Nederlandse naïviteit.
A.Th. van Deursen, ‘Een dorp in de polder, Graft in de 17e eeuw’, Amsterdam, 1998
LikeLike
@Egbert
Het ge-weten wil zeggen dat je iets altijd al geweten hebt.
Je kan er naar luisteren of niet. Wie er naar luistert scherpt zijn gehoor. De vibratie blijft hetzelfde.
LikeLike
@Zwerver, “De vibratie blijft hetzelfde.”
Maar de uitslag is toch heel anders. Het geweten is de vrucht van goed en kwaad die in de genen van de mens zetelt. Jij bepaald zelf welk gedeelte van dat geweten je voorkeur heeft. Althans als je sterk genoeg ben, velen laten zich echter verleiden tot het kwade gedeelte.
LikeLike
Cor, ik ben het daar niet mee eens. Het geweten is de stem van God’ s Liefde. Naar dat geweten kun je luisteren of je doet het niet. Eigenlijk WEET iedereen zonder argumentatie wel dat je niet moet verkrachten, moorden, stelen enz. Bega je toch een (kleine) misdaad dan gaat ons geweten knagen.
Doch de misdaad levert ook prive-genoegens op. Geef je dus voorrang aan je prive-genoegens of aan het gevoel van Liefde? Dat is een beetje de kwestie.
En het verschil tussen bijvoorbeeld liefde en haat is een verschil in vibratie. Alles wat op ‘ik’ is gericht heeft een andere, lagere vibratie dan dat wat op Liefde is gericht.. Feitelijk zijn liefde en haat dus hetzelfde , alleen de vibratie is anders.
De zoekende mens zal zich de ene keer overgeven aan ik-belangen en de andere keer zich richten op Liefde. Het geweten is een instrument daarbij. En de keuze is aan ons.
LikeLike
“De vibratie blijft hetzelfde”????
Het oude woord con(!)scientia geeft al aan dat geweten het menselijk individu overstijgt en te maken heeft met gezamenlijke verantwoordelijkheid in zijn geschiedenislange ontwikkeling van primitieve familie- en stammaatschappij naar moderne democratische wereldmaatschappij.
Mensen kunnen dan wel niet terugvallen in dierlijk gedrag, wat zich niet hoeft te verantwoorden. Ze kunnen nu wel onverantwoordelijk terugvallen in primitief individueel, stam- en machtsgedrag van het menselijk verleden..en weigeren dan bewust en minder bewust, schuldig en minder schuldig zich samen in onze tijd met onze zoekende nu democratische moraliteit te verantwoorden.
De “stem mensenrecht”, “het goddelijke liefdeWoord” van al dan niet godsdienstige levensbeschouwing kan hopelijk inspireren om toch niet blijvend telkens terug te vallen in nu onverantwoord en onmenselijk gedrag van het verleden.
LikeLike
De vibratie van het geweten blijft hetzelfde. Alles in het Universum is vibratie, dus het geweten ook. Het is informatie die tot je komt op een niveau die je niet of nauwelijks bewust bent. We kunnen ons er op richten en er naar luisteren. Of we doen dat niet en dan worden we in beslag genomen door zaken als haat, jaloezie, afgunst, woede e.d. Die kennen een lagere vibratie welke goed waarneembaar is voor ons. We zeggen ook dat iemand ‘kookt’ van woede.
Dus de keuze is primitief, dierlijk gedrag (zouden we dan toch een dierlijke oorsprong hebben?) of luisteren naar het ‘hogere’. Dat ‘hogere’ noemen we geweten( je kan nooit ontkennen, je hebt het ge-weten)
LikeLike
Zwerver
De wasmachine hiernaast hoor ik ook gewetensvol vibreren!
LikeLike
De mens heeft kennis van goed en kwaad sinds zijn ontstaan in een ver verleden. Die kennis is niet onfeilbaar. Wij vinden het normaal dat we niet moorden. IS vindt dat wel normaal, als het gaat om mensen die niet exact in het gelid lopen.
Zo zijn er nog veel verschillen tussen bevolkingsgroepen.
Afrikaanse volken vinden besnijdenis van de vrouw normaal, terwijl wij dat mensonterend vinden.
Toch evolueren we, met horten en stoten, naar een maatschappij die zich richt naar universele mensenrechten. De oude joodse en de joodse geschriften, na Jezus dood, kunnen, met hun wijze lessen daar bij helpen. Laten we hopen dat de mensenrechten ooit echt universeel worden.
Een utopie???
LikeLike
Mij valt in eens de tekst op die onder het plaatje ( r.b.) is geplaatst.
Wat een goede vragen zeg !
Zoals nu het geweten wordt begroet als vibraties…..ach ja !
Meten, wegen, in een doosje kunnen stoppen……enz. worden we daar nou gelukkiger van of de wereld ietsje beter ? 😉
LikeLike
Eigenlijk is het geweten de kennis van goed en kwaad. Alleen is die kennis niet absoluut en cultuurgebonden. Dat heeft niets met vibraties te maken maar met de werking van onze hersenen aangestuurd door onze zintuigen. Nochtans, als iedereen zich eerlijk zou bezinnen, weet hij/zij wel wat goed en kwaad is, onafhankelijk van de cultuur.
LikeLike
N.a.v. De tekst rechtsboven onder het plaatje: een gedachte is vluchtig, toch start iedere creatie met een gedachte, een idee. Zo komt ook een boek tot stand, de bijbel vormt daar imo geen uitzondering op. De gedachten over c.q. de interpretatie van de teksten is voortdurend in beweging. Daar zie ik ook de door Zwerver benoemde vibratie in. Het ge-weten ontwikkelt zich door voortschrijdend in-zicht.
En over goed en kwaad heeft Rumi prachtige poëzie geschreven: voorbij goed en kwaad, ligt een veld; daar ontmoeten wij elkaar …..
Ver buiten gedachten over recht en onrecht
ligt een veld.
Daar zal ik je ontmoeten.
Als de ziel zich tegen het gras vlijt,
is de wereld zo vervuld
dat voor woorden geen plaats is.
Gedachten en taal,
zelfs het woord elkaar,
zijn daar overbodig.
Gevonden op:
http://www.abdulwahid.nl/rucircmicirc–dialoog.html
Evenals deze:
Daar de Geliefde slechts één is,
Zijn religies niets anders dan hetzelfde.
Indien er honderd heilige boeken zijn,
zijn zij niets anders dan één hoofdstuk.
De honderd richtingen die worden gevolgd
leiden tot hetzelfde altaar.
LikeLike
@Fragmentje
Zeker die laatste is mooi! Waarvoor dank. Het geeft precies weer waar het allemaal over gaat. Aangezien de Geliefde slechts één is gaan (bijna) alle religies ook daar over. De Allah van de moslims is exact dezelfde als de God van de christenen. Bijbel, koran enz zijn slechts uitingen van gedachten. Gedachten die alle kanten op gaan. (kijk maar hoe verschillend christenen en moslims hun boeken interpreteren)
Maar wacht eens even….als alles één is…dan maken jij, ik en iedereen daar ook deel van uit. En dat klopt ook. En iets wat 1 geheel is, is ook onderhevig aan dezelfde wetten. En dat klopt wederom. Ieder mens is onderhevig aan de wet van oorzaak en gevolg. Wat we kunnen leren is de oorzaak te vermijden zodat het gevolg ook uitblijft.
Feitelijk is het hele leven een les in Liefde. Wie de les(sen) leert gaat zich richten naar de Ene. Er ontstaat synchroniteit met de Geliefde. Wie koppig weigert de lessen te leren die moet het zelf maar weten. De lessen zullen steeds zwaarder worden. (en het leven ook)
Het is eigenlijk niet zo moeilijk. We hebben van de Geliefde instrumenten gekregen als geweten, intuitie om de kennis eigen te maken die nodig is. Die kennis leidt uiteindelijk tot het inzicht dat de wereld precies goed is zoals die is. Deze wereld bestaat in de geest van de Geliefde en wij hebben de vrijheid om met de Geliefde op te lopen of om op eigen houtje maar wat aan te rotzooien.
LikeLike
armandmaes
16 maart 2016 om 19:21
Alles is in beweging, alles is vibratie. Je hersens zijn overdag in beta. Op dat niveau kan je redeneren, zaken overdenken enz. In bed zak je weg op alfa wat een heerlijk ontspannen gevoel geeft. Je hersens is dus hersengolven.
Ook op atoomniveau beweegt alles. Licht beweegt en is soms deel, soms golf. De planeten bewegen rond de zon. Zonnestelsel beweegt om het centrum enz enz.
Als er iets verschijnt in bewustzijn is dat vibratie. Het maakt immers niet uit wat je waarneemt, maar het is altijd een vibratie.
En dan zal geweten geen vibratie zijn?
He..en dan nog wat. Tijd ontstaat ook door beweging. Feitelijk kan je stellen dat alles wat je waar ‘neemt’ zich in de tijd(ruimte) bevind. En beperk je je louter tot dat waar ‘nemen’ dat ga je iets enorm grappigs zien. Het waar ‘nemen’ zelf is niet in vibratie. Gewaarzijn zelf is in rust….diepe, diepe ontspannen rust. Zolang je zelf (gewaarzijn) niet deelneemt aan de heksenketel van vibraties zie je dat alles voortdurend in beweging is behalve jij zelf.
LikeLike
@Zwerver, Gewaarzijn zelf is in rust….diepe, diepe ontspannen rust.
Heeft toch ook met de door jouw genoemde vibraties te maken, dus betreft ook hersenactiviteit, dus vurende neuronen etc, het is niet zo dat bij het beoefenen van awareness de natuurwetten niet meer van kracht zijn, ook gewaarzijn in diepe ontspannen rust blijft zich nog steeds in een actief vibrerend brein afspelen. Meer smaken hebben we nu eenmaal niet.
Over geweten, komt de mens nu ter wereld als tabula rasa, of is hoofdzakelijk de kwestie van nature and nurture bepalend?, discussies daarover zijn nog volop gaande.
LikeLike
@ egbert
Het idee van vurende neuronen, dus vergelijkbaar met transistors, slechts ja en nee, is verlaten.
Elk neuron verwerkt informatie, helaas hebben we nauwelijks idee hoe.
LikeLike
Ter wereld als tabula rasa.
Nee.
Het is bekend dat dieren bij de geboorte al heel veel weten.
Al was het alleen maar zuigen aan een tepel van de moeder.
Zelfs is gebleken dat aangeleerde angst via sperma op het nageslacht kan worden overgedragen.
Net als bij de neuronen weten we nog verdomd weinig over erfelijkheid.
Mijn conclusie dat het overbrengen van die aangeleerde angst snelle evolutie kan verklaren, geen toeval meer, zag ik nog nergens.
LikeLike
Jelle@, “Mijn conclusie dat het overbrengen van die aangeleerde angst snelle evolutie kan verklaren, geen toeval meer, zag ik nog nergens.”
Snelle evolutie? Ik ben verbaast dat iedere generatie pubers weer van vooraan beginnen en zich tegen hun ervaren en geleerde ouders en leraren verzetten. Hierdoor lopen we eeuwen achter. Als elk kind direct zou voortborduren op de kennis van de ouderen, dan vlogen we nu al door andere sterrenstelsels heen.
Is maar een oppervlakkige mening, zonder wetenschappelijke onderbouwing. Moest deze gedachten even kwijt.
LikeLike
@Egbert
Je schrijft:Over geweten, komt de mens nu ter wereld als tabula rasa, of is hoofdzakelijk de kwestie van nature and nurture bepalend?, discussies daarover zijn nog volop gaande.
Ik zou die vraag niet kunnen beantwoorden. Van jongs af aan stond mijn geweten en intuitie mij ter beschikking. Nature en nurture heb ik ook gespot. Er zijn mij in mijn jeugd zaken aangeleerd. Sommige heb ik weer ontleerd. En van nature zitten er ‘dierlijke’ zaken in mij. Hetgeen mij verteld dat we van dierlijk kom-af zijn.
LikeLike
@Jelle, Het idee van vurende neuronen, dus vergelijkbaar met transistors, slechts ja en nee, is verlaten.
Maar ze moeten wel genoeg prikkelende impulsen krijgen, anders zou er helemaal niets gebeuren.
Ik geloof ook niet zo in een tabula rasa, we zijn de uiteindelijke resultante van een hele lange keten van voorouders, nurture is wel belangrijk, maar ook niet alom bepalend, kinderen uit een warm nest kunnen desondanks ook voor de criminaliteit kiezen.
Genetica blijft inderdaad nog steeds een vaag terrein evenals hoe een neuron informatie verwerkt.
@Cor, Ik ben verbaast dat iedere generatie pubers weer van vooraan beginnen en zich tegen hun ervaren en geleerde ouders en leraren verzetten.
Maar daar zijn het toch pubers voor Cor, het zich verzetten om het verzetten, kinderen zijn tegenwoordig ook veel mondiger dan zo’n dikke dertig, veertig jaar geleden, je ziet soms kinderen met elkaar op een bankje zitten die helemaal niet meer met elkaar communiceren maar slechts, op hun smartphone kijken, bizar eigenlijk, toen ik jong was vochten we nog tegen de Roomsen (godsdienstoorlogen zeg maar, 🙂 en ook andere buurten, we hadden het stadje opgedeeld in diverse territoriums en we waren altijd op straat.
LikeLike
@Zwerver, moeilijke materie, je temperament is zeer zeker wel genetisch bepaald, je kunt van een slome geen driftkop maken of omgekeerd om het maar even gecgargeerd te stellen, maar je wordt zoals bekend wel gevormd door omgevingsfactoren, in hoeverre die overheersend zijn t.a.v. nature, (genetische aanleg) weten we eigenlijk niet.
Er werd altijd verondersteld als vaststaand gegeven dat we in ons doen en laten worden aangestuurd door onze genen, maar met de introductie van de epigenetica begint men daar ook op terug te komen.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Epigenetica
LikeLike
Egbert zegt: “bizar eigenlijk, toen ik jong was vochten we nog tegen de Roomsen ”
LOL Wij vochten tegen de “protestanten”. Die gasten deugden niet. En aangezien iedereen dat zei, geloofde ik dat.
Het gaf wel een ‘heerlijk’ wij/zij gevoel.
Ter nuancering: ‘vochten’ is het goede woord niet. We riepen maar wat naar ‘hun’. Jij dus;-)
LikeLike
Egbert
17 maart 2016 om 15:41
Het is mij gebleken dat door ‘het waarnemende’ te zoeken alle natuurlijke driften een beetje verdwijnen. Feitelijk neem je die dan waar en verbind je je er niet zo zeer meer mee.
Helemaal verdwijnen doen ze niet. Ik ben ook maar een product van de evolutie.
LikeLike
@Zwerver, nee bij ons bleef het niet bij maar wat roepen, trouwens bij de Katholiekjes destijds ook niet. 🙂
Je schrijft: Feitelijk neem je die dan waar en verbind je je er niet zo zeer meer mee.
Misschien wel als je het allemaal wat beter in kaart krijgt door oplettend te zijn, je je er wat minder mee identificeert, nee gelukkig maar dat ze niet helemaal verdwijnen, ze krijgen slechts een andere rol toebedeeld, zou de evolutie theorie wel zo sluitend zijn, ik heb wel eens iets gelezen over grootscheepse fossielenzwendel om bepaalde gaten (tijdperken) op te vullen.
LikeLike
@Egbert
Zeker is er fossielenzwendel aan de orde geweest. Maar dat maakt de evolutietheorie nog niet ongeldig. Wie zichzelf goed beschouwd die ziet die ‘survival of the fittest’ in zichzelf terug. De groep waar je toe behoort dient te overleven.
Toen wij nog kinderen waren stonden we tegenover elkaar.
De ‘ander’ dat was de vijand. Door toeval was jij ingedeeld bij die ketterse protestanten en ik bij hoorde bij de goeden;-)
Zo is de evolutie ook verlopen. En dat is nog in ons gedrag terug te vinden. Nu jaren later schaam ik mij er bijna voor dat ik ooit bij die katholieken hoorde. Religie bleek niks anders dan conditionering. En die conditionering deed een beroep op het dierlijke waar we uit zijn voort gekomen. Religie bleek niks anders dan de groep waar je toebehoorde. Aangeleerd door de tribe waar je in verkeerde.
Feitelijk kan je stellen dat het fenomeen ‘religie’ op zich de evolutietheorie bewijst. De tribe verzamelt zich rondom de religie en geeft die van generatie op generatie door.
LikeLike
@ steenvoorden
Snelle evolutie, ik dacht aan een Afrikaans meer waar bij toeval een vreemde vissoort in terecht was gekomen.
Biologen ware verbijsterd hoe snel de soort veranderende, binnen enkele tientallen jaren.
Dat kinderen zich verzetten tegen hun ouders zie ik als overlevingsstrategie.
Als ze braaf hun ouders volgden zouden ze zich nooit aan veranderde omstandigheden kunnen aanpassen.
Ik kende ooit een moederskindje van 45, kon me niet voorstellen hoe deze man zou kunnen voortleven na de dood van z’n moeder.
@egbert
Darwin gebruikte, als kind van z’n tijd, helaas het woord evolutie, de mens als hoogste wezen.
Hij kon of wilde niet anders, ik ben bezig met een biografie van Gladstone, nooit eerder zo tot mij doorgedrongen hoe midden 19e eeuw godsdienst nog het leven beheerste.
Pas rond 1830 begonnen geologen aan het scheppingsverhaal te morrelen.
Maar het woord evolutie is helemaal verkeerd, het moet soortverandering zijn.
En, zoals een bioloog, ik meen Dawkins, zegt ‘natuurlijk is er evolutie, maar niemand snapt hoe het werkt’.
LikeLike
@Zwerver, “Feitelijk kan je stellen dat het fenomeen ‘religie’ op zich de evolutietheorie bewijst. De tribe verzamelt zich rondom de religie en geeft die van generatie op generatie door.”
Ja, je heb het hier over mensen, de religie beoefenaars. Maar ik ben vooral ook benieuwd naar de architect van het leven, die zijn verhaal aan ons heeft verweven in woorden die door mensenhanden zijn opgeschreven. Hij die weet hoe de wereld ontstaan is en hoe onze wereld er straks ook weer ten ondergaat. Hij die de kans geeft om het sterfelijke weer onsterfelijk te maken. Die altijd de zelfde is, niet onderhevig aan enige invloed, van aardse beslommeringen die ons zo laten bewegen als een rietstengel in de wind, maar betrouwbaar en altijd bereikbaar met een luisterend oor. Helaas zegt Hij niet met zoveel hoorbare woorden iets terug, daarom wordt Hij ook door velen niet gewaardeerd. Maar Hij heeft geantwoord, Zijn verhaal ligt verborgen in het boek dat wereldwijd in vele talen te verkrijgen is.
Willen wij antwoord krijgen, over soortverandering, evolutie, waar de wereld vandaan komt en vooral voor ons belangrijk, waar hij heen gaat, dan is het niet verkeerd om ook te zoeken naar Zijn verhaal. De wetenschappers, van natuurkundige, biologen, astronomen etc. zullen eens bevestigen of je de verborgen boodschap in het woord ook daadwerkelijk heb gevonden. Alles moet echter in liefde worden besloten. Geen macht en dwang om een ander jouw bevindingen op te dringen. Want het hoogste goed voor de mensheid is, in vrijheid kunnen, dromen, denken, leven en werken.
Een blanke Zuid Afrikaan zij eens tegen mij, zwarte zuid afrikanen zijn geen mensen maar Apen. Helaas, mijn kijk op de mensheid is toch iets breder.
LikeLike
Cor, ik bedoel ook nadrukkelijk de religie beoefenaars. Religie (als fenomeen op zich) wordt van generatie op generatie doorgegeven en zorgt voor binding in de stam. Overal waar je kijkt zie je dat kinderen de religie van hun ouders over nemen. Evolutionair gezien is het dus een voordeel om van dit mechanisme gebruik te maken en dat gebeurd dan ook.
Opmerkelijk is de massale kerkverlating zoals we die zagen in de jaren 60/70. Hier werd dit mechanisme onderbroken. En hoe kwam dat? Jongeren zetten zich af tegen hun ouders vanwege beknotting van hun vrijheid. En men produceerde onderwijl een nieuw soort ‘religie’ (flower power, peace)
Uiteraard kwam hier ook weer niks van terecht. Maar het is interessant om naar de onderliggende krachten te kijken. De mens is kennelijk vanuit de evolutie ‘religie-gevoelig’. En dit staat weer los van religie zelf. Want je hebt gelijk: Alles moet in liefde worden besloten. Geen macht en dwang om een ander jouw bevindingen op te dringen. Echter…zo werkt religie die overgedragen wordt van generatie op generatie niet. Enerzijds is er sprake van culturele dwang (je wilt de tribe of je ouders niet afvallen) en anderzijds weet je gewoon niet beter als je met religie A of B bent groot gebracht.
LikeLike
@Zwerver, of religie vanuit evolutionair perspectief verklaard kan worden is nog maar de vraag.
Je bent daar nogal stellig in, dat is ook ietwat omstreden, neem maar eens kennis van onderstaande link:
Quote: Kinderen blijken ‘intuïtieve theïsten’ met een natuurlijke aanleg voor religie, ongeacht hun opvoeding.
http://www.geloofenwetenschap.nl/index.php/opinie/item/140-religie-verklaren-vanuit-de-leunstoel
LikeLike
Egbert, ik kan mij helemaal vinden in de stelling dat kinderen intuïtieve theïsten zijn. Maar dat sluit het evolutionaire aspect nog niet uit.
Juist kinderen zijn nog enorm intuitief. En giet je dan het religieuze sausje er over heen dan krijgt het gestalte in religie.
De religie op zich werkt weer als sociaal bindmiddel zodat de groep als geheel grotere overlevingskansen heeft.
En de kinderen? Zij kunnen zich -innerlijk- alle kanten op ontwikkelen. Zij kunnen dogmaticus worden of een gelovige die gelooft vanuit het hart. Of gelovige in naam en bij zichzelf denken: wat een onzin eigenlijk. Maar naar buiten toe een homogene groep.
LikeLike
@Zwerver schrijft: Juist kinderen zijn nog enorm intuitief
Nee dat stond er niet Zwerver, daar ging het nu juist om, er stond: Kinderen blijken ‘intuïtieve theïsten.
Dat is heel wat anders.
Dat hoeft het evolutionaire aspect ook niet in te sluiten, ik kan trouwens uit jouw reactie ook niet opmaken of je de bewuste link eigenlijk wel hebt doorgelezen.
Want je gaat niet inhoudelijk in op de inhoud maar blijft maar herhaling vallen met beweringen als “religie als bron van sociale cohesie” en het gegeven hoe kinderen zich eventueel zouden kunnen ontwikkelen. etc.
Maar dat was niet de issue.
LikeLike
Ik heb het gelezen, Egbert. Maar we ‘praten’ een beetje langs elkaar heen vrees ik.
LikeLike
@Zwerver je blijft steeds het accent leggen op homogene groepsvorming, zo werkt het natuurlijk wel, maar de kernvraag is en blijft natuurlijk of religie als een evolutionair verschijnsel beschouwd zou kunnen worden, maar (even kort door de bocht) dat betreft slechts aannames evenals hoe de evolutie in feite heeft plaats gevonden, dat laten we voorlopig dan maar even in het midden.
LikeLike
@Egbert
Wat ik duidelijk probeerde te maken is dat homogene groepsvorming een evolutionair verschijnsel is. En dat religie daarbij werkzaam is. Maar dat religie op zich weer een spiritueel verschijnsel is. Beide zaken grijpen op elkaar in en zijn dusdanig verweven dat er geen duidelijke scheiding is.
Uiteraard zullen maar weinig religieuzen zich hier in kunnen vinden. De mens ‘op zich’ is zowel onderdaan van de evolutie als van ‘God’. Dit laatste tussen aanhalingstekens ten onderscheid van de God zoals die in het denken verschijnt.
LikeLike
Feitelijk is evolutie een zeer breed interpreteerbaar begrip:
https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Evolutie
Vanuit de letterlijke betekenis van het woord uit het Latijn tot aan de definities ervan op de deelgebieden ervaar ik het zowel als ont-wikkelen (een simpel terugbrengen naar ‘de Bron’), als ook het boeken van vooruitgang (het naar een ‘hoger’ niveau brengen). Volgens de theorie van Darwin “survival of the fittest” betekent het de “overleving” van de soort die het best is aangepast aan zijn/haar leefomgeving. In die zin heeft de mens die zich het beste aanpast aan alle factoren, dus ook de sociale omgeving, de meeste ‘overlevingskans’. Dat verklaart imo ook de homogene groepen, waar een mens zich als ‘kuddedier’ graag bij aansluit.
Overigens zou ik kinderen liever intuïtief spiritueel willen noemen, dan intuïtief theïstisch.
LikeLike
Pubers laten v.w.b. evolutie en kuddedieren (best aangepast aan in hun ogen belangrijkste leefomgeving – de leeftijd/soortgenoten) zien hoe evolutie werkt op kleine schaal. Evolutie is niet per definitie het naar een hoger plan tillen, maar aanpassen aan de omgeving om te ‘overleven’ 😉
LikeLike
@fragmentje
Je schrijft: Overigens zou ik kinderen liever intuïtief spiritueel willen noemen, dan intuïtief theïstisch.
Ik weet eerlijk gezegd niet zo goed het verschil tussen spiritueel en theïstisch. Theïsme kan je begrijpen als in een of meerdere goden gelovend. Maar je kan het ook zien als de zoektocht naar ***** (dat) wat overstijgend is, maar toch tot jezelf behoort.
Kinderen hebben van nature daar meer besef van omdat zij nog niet zo ‘besmet’ zijn met het ‘rationele virus’ als de volwassenen. (Als gij niet zijt als kinderen…enz)
Met geloven schiet je niet zo veel op. Maar de zoektocht naar het overstijgende wat toch in je zelf besloten ligt is ook een vorm van theïsme. Maar dan niet gelovend doch spiritueel.
Spiritualiteit echter is een breder begrip dan theïsme. (kan je mij nog volgen?)
Feitelijk komt het op het volgende neer: Terwijl Alles is vertegenwoordigd in alles is alles ook vertegenwoordigd in Alles. Dat kan je rationeel niet bevatten, laat staan geloven. Maar als je je dusdanig hebt ont-wikkelt dat je het bevat dan heb je **** (dat) zowel ‘eigen’ gemaakt terwijl het toch jou overstijgt. Oftewel: ik ben God niet, maar God is mij.
Voor buitenstaanders een paradox en rationeel gezien ook voor diegene die het ‘vatten’. Immers…hoe kan je nu tegelijkertijd het fragment zijn als het geheel……? Spirituele zoekers zoeken zich wezenloos. Goeroes en spirituele leiders kunnen niet anders dan wijzen op het ‘geziene’. En de volgelingen trekken daar weer de verkeerde conclusies uit.
En daarnaast trek ik de voorzichtige conclusie dat de spirituele zoektocht er ook een van de “survival of the fittest” is. Voor hen die de lessen niet leren rest er slechts geween en tandengeknars. Er is (mijn inziens) een paralel te trekken tussen evolutie en spirituele wasdom. De Al-omvattende Liefde ligt in ons allen besloten. Deze voldoet aan universele wetten. En die wetten zijn kenbaar in ons dagelijks leven.
Wijze lieden als Lao Tse, Hermes Trismegistus, Jezus v. Nazereth, Rumi e.v.a. zijn ons voorgegaan en hebben ons wat te vertellen. Als wij desondanks niet willen luisteren en vooral niet naar ons hart willen luisteren, dan houdt alles op denk ik. En naast ons hart hebben we ook nog eens ons denkvermogen.
LikeLike
@Zwerver, Wat ik duidelijk probeerde te maken is dat homogene groepsvorming een evolutionair verschijnsel is. En dat religie daarbij werkzaam is
Je opvatting is me wel duidelijk, maar de vraag blijft of religie als een evolutionair verschijnsel beschouwd zou kunnen worden en welke interpretatie, zoals Fragmentje terecht stelt,
je aan het begrip evolutie zou willen geven, Jelle had daar ook al iets over geschreven maar die post kan ik zo gauw niet meer terugvinden.
@Fragmentje, Overigens zou ik kinderen liever intuïtief spiritueel willen noemen, dan intuïtief theïstisch.
Uiteindelijk heb je het eigenlijk over de magische wereld van het kind, welke je inderdaad beter als intuïtief spiritueel
zou kunnen benoemen.
LikeLike
Interessant gesprek vanmorgen , Wim Brands in gesprek met Carel van Schaik over ‘ Het oerboek van de mens.’
Mooi dat van Schaik zei dat hij er geen ruzie met de theologen over verwacht.
‘ want eigenlijk weten zij dit allemaal al ‘. 😉
LikeLike
@Zwerver zegt
“Ik weet eerlijk gezegd niet zo goed het verschil tussen spiritueel en theïstisch. Theïsme kan je begrijpen als in een of meerdere goden gelovend. Maar je kan het ook zien als de zoektocht naar ***** (dat) wat overstijgend is, maar toch tot jezelf behoort.
etc. ”
Hier raak je wat mij betreft een kern….. Theïsme hangt imo meer samen met een zoektocht naar rationele verklaringen. Kinderen hebben nog steeds een innerlijk contact met mysterie zonder die rationaliteit.
@ Egbert
Ja, kinderen hebben nog contact met de wereld van magie en mysterie/mystiek. Begrijpen buiten het begrijpen om….
Laat ons weer zijn als de Kinderen! 🙂
LikeLike
UPDATE 21 03 2016 17:16 uur: VPRO Boeken – Wim Brands in gesprek met Carel van Schaik
http://www.vpro.nl/boeken/programmas/boeken/2016/20-maart.html
LikeLike
Wim Brands, de man die ik nooit live ontmoette, maar ten diepste , bijna elke zondag.
Wat een verdrietig bericht. 57 jaar en ten onder gegaan aan een moment van diepe duisternis.
Wat zal hij gemist worden door zijn directe dierbaren en allen die van hem genoten.
LikeLike