Als je de gnostiek met het christendom wilt vergelijken, dan is deze internetuitgave die je nu als freebook kan downloaden, de moeite waard. De titel van het boek luidt: Aankomen in openheid – gnostiek als spiritueel pad en is geschreven door filosoof en gnosticus Bram Moerland en Frits van Yperen. ‘De gnostiek zet iets bij je in gang en laat je ontdekken wie je ten diepste bent.’
‘Dit boekwerk is bedoeld om kennis te nemen van de gnostiek in de oorspronkelijke vorm en als oorspronkelijke bron van het vroege christendom. Het bevat de uitleg van gnostische begrippen en biedt zicht op een nader inzicht in de vroegchristelijke cultuur.’
Het begrip gnostiek wordt uitgelegd. De vondst – in 1945 – van de Nag Hammadi geschriften in Egypte, speelt bij de gnostiek een rol. De gnosis bestond al in het oude Egypte. De schrijvers maken duidelijk dat zij de verschillende geloofsrichtingen in hun waarde laten, niets is bedoeld als aanval in welke vorm dan ook. Wel benoemen zij verschillen.
(Foto Bram Moerland: Facebook)
‘Een verhaal uit het Evangelie der Waarheid als onderdeel van de Nag Hammadi geschriften resulteert uiteindelijk in een opdracht voor de mens op te staan en zichzelf te herinneren. Daarbij wordt ook ingegaan in enige vormen van gnostiek.’
In deze internetuitgave worden zeven uitgangspunten van gnostiek besproken evenals de zeven stappen voor spirituele groei. Het boek gaat in op essentiële elementen uit de gnostiek, zoals het innerlijk weten, de innerlijke getuige (in relatie tot het Hindoeïsme), de poort van openheid, disidentificatie van gevoelens, vrijheid en bestemming, intellectuele kaders, het nemen van verantwoording, Liefde en vergeving, wrok en verbittering, het aan het woord laten van de Liefde en uiteindelijk het aankomen in openheid. Vanuit zingevingconstructen wordt nog ingegaan op de heldenrol, zelfaanvaarding.
Uit: Aankomen in openheid:
‘Zingeving is persoonlijke daad
Als je de moed hebt te handelen in de wereld vanuit je eigen geraaktheid, geworteld in de liefde die in jou aanwezig is, dan zul je ontdekken dat je rijkelijk gezegend bent met talenten om vorm te geven aan wat jou innerlijk beweegt. Sommige mensen zijn uitgesproken denkers en anderen zijn uitgesproken gevoelsmensen. Er zijn vrije vogels en mensen die het best functioneren in een team.Jij bent de enige mens op de wereld in jouw situatie, met jouw talenten.
Jij bent anders dan alle anderen. Jouw situatie in de wereld en jouw persoonlijke eigenheid vormen samen het gereedschap waarmee je zin kunt geven aan je bestaan. Je zult beloond worden met gevoelens van geluk en met het ervaren besef dat jouw bestaan zinvol is, als je je persoonlijke eigenheid tot expressie kunt brengen in je relaties tot je medemens en tot het leven om je heen.
Niet alleen jij bent uniek. Ook alle andere mensen zijn uniek. Die rijkdom aan verscheidenheid van alle mensen onderling is één van de mooiste aspecten van het mens zijn. De erkenning daarvan vormt ook ons inzicht in de verrassende functionaliteit van de natuurlijke verschillen van mensen ten opzichte van elkaar.
Als je handelen in de wereld samengaat met respect voor de eigenheid van de ander, dan zal dat bijdragen aan de realisatie van een oneindige rijkdom aan individuele ontplooiing.’
Zie: Aankomen in openheid
(Update 04-01-2019)
Illustr: gnostieknederland.blogspot.nl
GODENENMENSEN 
De Gnostiek en vooral het Hermetisme zijn voor mij zeer inspirerend.
Ik heb ontzag voor Bram Moerland vanwege zijn uitgebreide kennis op dit gebied. Ik constateer ook een erg grote strijdlust bij hem tegen de algemeen gevestigde Christelijke opvattingen, of moet ik spreken over een pal staan en sterk verdedigen tegen infame aanvallen. (ik heb het nu over zijn acties op de wikipedia)
Ik vraag me wel af of Bram niet doorschiet met zijn aanpak met o.a. zijn site en de “stapstenen voor spirituele groei”.
Voor je het weet is er weer een nieuwe kerk gemaakt. De gnostiek kenmerkt zich juist door een ontbreken van methode, leerstellingen en leraren met dogma’s of dogma-achtige uitspraken. Ik krijg de indruk dat Bram een stelsel heeft gemaakt. Bram heeft wel iets van een echte “dominee”.
Maar zijn boodschap zal wel een vertroosting zijn voor velen die nog geen kennis hebben genomen van de wortels van het Christendom en afgeknapt zijn op de dogmatisch orthodoxe kerk met zijn letterlijke uitleg de Bijbel van de Kerk.
LikeLike
De enige oorspronkelijke bron van het christendom is de jood Jezus van Nazaret met zijn opvallende manier van leven en denken. Met onze literaire kennis van de joods-christelijke evangelische verhalen en met ons historisch inzicht in zijn tijd “krijgt hij ook nu weer duidelijke trekken”.
Vanaf de tweede eeuw hebben christenen in de grieks-romeinse wereld zijn betekenis ook in gnosisdenken en gnostisch denken geformuleerd. Dat men nu weer zo wanhopig teruggrijpt naar dat gnostisch denken lijkt me meer met onszelf en ons zoeken naar eigen zekerheid dan met Jezus te maken te hebben.
Wat mij betreft blijf ik onder de indruk van die historische Jezus en probeer zijn betekenis nu ook in ons denken en met onze taal te verwoorden.
LikeLike
Concreet: een evolutionair verhaal van bv een archeoloog/theoloog Teilhard de Chardin over de lange weg naar menseneenheid heeft, ondanks alle mogelijke kritiek nu, meer met zijn ‘ontmoeting’ met Jezus te maken dan het wat -sorry- in moderne oren wat zweverige “zingeving is persoonlijke daad” hierboven, wat eigenlijk alleen denkt aan individuele ontplooiing.
LikeLike
@joost
Over de oorspronkelijke bron van het Christendom gesproken. Ik adviseer je het boek: “Het Oude Egypte: bakermat van het jonge Christendom” van Tjeu van den Berk te lezen.
isbn 9789021142999
Ik lees op de eerste pagina citaat:
“Want de zaak zelf die nu ‘christelijke religie’ heet,
bestond reeds bij de Ouden en is er
sinds het begin van het menselijke geslacht altijd geweest.
Totdat Christus zelf in het vlees kwam.
Toen begon men de ware religie,
die reeds bestond,
‘christelijk’ te noemen.
AUGUSTINUS.”
Op de achterflap staat o.a. dat Tjeu v d Berk stil staat bij de oeroude archetypische beelden die volgens hem aan de overeenkomsten tussen de Egyptische religie en het christendom ten grondslag liggen.
Hij stelt de vraag waar die typisch onjoodse thema’s in het christendom vandaan komen: de drieëne godheid, een vader die een zon voortbrengt, een kind dat uit een maagd geboren wordt, god en mens is, sterft, afdaalt in de onderwereld en na drie dagen verrijst.
Vn den Berk toont aan: de mythe van Christus is een geschenk van de Nijl.
En ik voeg er in dit verband aan toe, dat het Gnosticisme in Alexandrië daarbij een belangrijke rol gespeeld heeft. Indien Valentinus bisschop van Rome geworden was, dan zou het huidige christendom veel toleranter geweest zijn volgens Hans Jonas.
LikeLike
Sorry, Jan, met wat ik van Jezus nu wetenschappelijk weet behoort hij tot de weinige unieke mensen in onze wereld. Zij vallen op in onze wereld door hun onvergelijkbare originaliteit. Alleen die originaliteit -denk alleen maar aan zijn rake originele verhaal over de toen door joden verachte Samaritaan die hij als jood tegen alle zere joodse schenen in beter laat zijn dan zijn beste landgenoten- zou mensen meer toleranter moeten maken dan welk gnostisch ‘gezweef’ ook! Jammer dat dat te weinig gebeurt.
LikeLike
“jij bent anders dan alle anderen.”
Daar gaat het zinzoekers uiteindelijk om, nietwaar? De hoogmoedige gedachte van uniek zijn. Die gedachte heb ik als jonge tiener al laten varen, vlak nadat ik mij afkeerde van het christelijk geloof (met dank aan Youth for Christ). En daar kan ik prima mee leven. De zinzoeker blijkbaar niet.
LikeLike
MNb: ‘De hoogmoedige gedachte van uniek zijn.’
Er staat nadrukkelijk ook: ‘Niet alleen jij bent uniek, ook alle andere mensen zijn uniek.’
LikeLike
Individuele ontplooiing is noodzakelijk voor een samenleving die zich in zijn geheel goed wil ontplooien. Te veel mensen zijn geblokkeerd door anderen (vaak kerken) om zich individueel te kunnen ontplooien.
LikeLike
@joost Jammer dat je dat boek niet wil lezen. Je zal dan tot de conclusie komen dat er niet wordt gezweefd. Het is een degelijk werk, tot stand gekomen in samenwerking met Egyptologen en de resultaten van de hedendaagse vertalingen van oude egyptische texten dank zij de huidige kennis van de hiërogliefen die zo lang verloren was gegaan.
over de schrijver:
Tjeu van den Berk (1938) studeerde theologie in Rome en Lyon en promoveerde in 1974 in Nijmegen bij de professoren E. Schillebeeckx en H. Faber op een studie over de Duitse theoloog Bonhoeffer. Hij was tot voor kort docent op de Katholieke Theologische Universiteit te Utrecht (KTU). In zijn vakgebied, levensbeschouwelijke initiatie, houdt hij zich bezig met thema’s als: ‘symbolisch bewustzijn’, ‘religie & kunst’, ‘psychologie & theologie’. Hij publiceerde veel in zijn vakgebied maar ook daar buiten.
Hier is de site van de uitgever met een filmpje van Tjeu v d Berk over dit boek: aanbevelingswaardig om te bekijken. Dit is dus een theoloog die de verhalen in de Bijbel ziet als mythen uit het oude Egypte !!
LikeLike
de link zie het filmpje erg leuk vind ik.
http://www.uitgeverijmeinema.nl/shop_details.php?productId=23472
LikeLike
Je ontplooit je niet op je eentje. Vanaf de geboorte gebeurt dat met en tussen andere mensen. Bij die menselijke verhoudingen past het verhaal van de heel eigen manier van leven van Jezus met zijn aandacht en inzet voor anderen. De prestatieve ontplooiing van het individu is niet de zin van het leven, maar het tot ontplooiing komen van menselijke gemeenschap, ook als individuele ontplooiing niet of maar beperkt mogelijk is.
LikeLike
“Individuele- of menselijke gemeenschap- ontplooiing?”
“Zingeving?”
De zin van het leven is het leven zelf.
Het leven gaat zoals het gaat: vanzelf. van–zelfve– vanuit het zelf. Je kan er niets aan toevoegen nog vanaf doen.
Prediker:
Alle streven is Vanitas (=ijdelheid, =leegte, =gebakken lucht).
Er is niets nieuws onder de zon: “alles is zo onuitsprekelijk vermoeiend”
Prediker 4:1-16:
“Een hand vol met rust is beter, dan beide de vuisten vol met arbeid en kwelling des geestes.”
LikeLike
Dank!
LikeLike
Als ik zal van den Berk naast colleges van Schillebeecks ook exegesecolleges van van Iersel hebben gehad en op de hoogte zijn van de opvallende originaliteit van Jezus. Dat alle godsdiensten psychologisch gedragen worden door archetypisch denken (Drieeenheid, maagdelijke geboorte, wonderverhalen etcetc)is inderdaad met name sinds Jung gelukkig bekend. Dat heeft niets met de historische Jezus te maken en doet niets af aan de originaliteit van die Jezus. Bijbel(Evangelies?) als Egyptische mythe lijkt me jouw voorbarige, wat te gretige?, interpretatie.
LikeLike
Práchtig….
LikeLike
Eens Joost. De mens kan niet zonder de ander, is niet geboren om het allemaal in haar/zijn uppie uit te zoeken. ‘ In de ogen van de ander, lees je soms jezelf.’ Die ander heb je nodig.
En voor individuele ontplooiing bestaat geen meetlat.
Tegelijk ben ik het volkomen eens met wat Paul zegt: ‘ dat individuele ontplooiing ( te ) vaak wordt geblokkeerd. Dat kan vele oorzaken hebben, ik beperk mij even tot één van de oorzaken……hetgeen tot kinderen, jonge en ook oudere mensen komt via kerkelijke verbanden.
Je wiegje zal maar gestaan hebben op een plekje waar alle vragen in de kiem worden gesmoord omdat de antwoorden reeds geven zijn via wat met houdt voor ‘waarheid’, de Bijbel. ( ik beperk me ook hier even tot het Christendom ).
Je zal maar naar je ouders toe moeten stappen als zoon om te vertellen dat je homo bent of als meisje dat je een lieve vriendin hebt ontmoet!
Een drama voor het kind, evenals haar/zijn ouders die in gewetensnood komen. In een spagaat, trouw blijven aan God en wat die zegt ( staat in de Bijbel ), kerk of trouw blijven aan wat zich aandient in je hart als ouders.
Zomaar even een voorbeeld.
Ook ik ben zeer gecharmeerd van die prachtige documenten, zoals het Thomas Evangelie die het daglicht weer mogen zien.
Ben het overigens ook met Jan eens, dat nu niet het Thomas Evangelie alleen maar victorie mag kraaien.( het ene dogma inruilen voor het volgende )
Wel kan het een bijdrage leveren om mensen, die door kerkelijke structuren in de knel komen te zitten, een nieuw perspectief te bieden.
Dat, alleen dat al, is een stapje in de richting van zelfontplooiing, toch!
Zelf ben ik van mening dat het allerbelangrijkste is, als je dat tenminste wil/kan, om verder te kijken dan wat er als ‘hapklare brokken’ is ingestopt. Tenzij je natuurlijk hartstikke gelukkig ermee bent. 🙂
Respect voor een ieder die zich kan/mag laven aan eigen Bron, welke dan ook.
Mijn eigen ervaring is dat er vele wegen leiden naar Rome of ervan af…..haha!
Ga, onderzoek alles en behoudt het goede. Kijk wat er voor jou van waarde is. Is dat Jezus, zijn leven als voorbeeld, prachtig.
Zijn dat de woorden van het Thomas-Evangelie, de woorden die aan de Boeddha worden toegeschreven, hetgeen je vind in de Koran ( en zo kan ik nog wel ff doorgaan) laat ze je tot vreugde en ontplooiing strekken.
Maar laat je niet, door niemand niet, in een positie brengen die haar basis ( vaak ) vindt in angst.
’t Is maar goed dat de kleutertjes op de r.k. school geen kleurplaatjes meer krijgen van een vuur met een duiveltje erin.
( zoals ik, ben 68 en heb het plaatje nog )
Of de angst van, God hoort en ziet alles, of denk eraan God straft onmiddellijk…..enz.
Heerlijk toch dat er inmiddels heel wat openingen ontstaan in het zware wolkendek. Jammer wel dat er menig scheurtje is ontstaan in het hart van mensen. Troost is dat juist door dat pijnlijke scheurtje een nieuw licht naar binnen kan.
Mede dankzij die boer uit Nag Hammadi en natuurlijk Gilles Quispel.
Jan, dank voor de verwijzing naar dat filmpje. Heel vermakelijk en het boek zet ik op mijn verlanglijstje. Interessant.
Sorry voor mijn lange relaas, maar vindt het een uitermate boeiend onderwerp.
LikeLike
Jan, mooie preek, maar als we naar Prediker geluisterd hadden, waren we nu nog steeds holenmensen. Dat zou echt vermoeiend zijn. 🙂
LikeLike
grijns 🙂 de maatschappij gaat aan ijver ten onder !
LikeLike
Eerder aan luiheid zoals Martin Luther King ooit zei: ‘Als alle goede mensen televisie kijken, komt het niet goed met de wereld…’ 😉
LikeLike
Om misverstanden te voorkomen: dat ik als de bovengenoemde Luther King uitermate geboeid ben door een originele Jezus, betekent niet dat andere boeiende zaken in ons global village me ontgaan. Het is met name zijn inspiratie en manier van leven ook die me dichtbij en wereldwijd rond doet kijken naar mensen, die sowieso al de moeite waard zijn..en dan heb ik het nog niet eens over hun te waarderen prestaties.
LikeLike
Bij de Captainsclub, onderdeel van Youth for Crist, ben ik ook enorm afgeknapt omdat ik daar niet uniek mocht zijn op mijn manier. Als je je daar niet aan de norm aanpaste werd je geleidelijk aan buitengesloten. Ik vond het juist geweldig om via de gnostiek weer terug te kunnen keren bij mijn innerlijk weten dat ik mijzelf en de wereld het meeste dien met het ontdekken van mijn uniciteit en deze in liefde in de wereld te zetten
LikeLike
Als jonge theologiestudent heb ik in de 60er jaren al contact gehad en een scriptie gemaakt over de toen hier doorbrekende Youth of Christ-beweging. Heb toen al als gewone roomse jongen gemerkt dat je blij mag zijn dat je dat jeugdtrauma niet overkomt en niet hoeft te verwerken!
LikeLike
Zie:
http://retro.nrc.nl/W2/Lab/HAL11/06.html
LikeLike
[…] Gnostiek als bron van vroeg christendom […]
LikeLike