‘De waarheid hebben mensen niet nodig. Geloof, hoop en liefde zijn genoeg.’ Zo besluit Ruard Ganzevoort zijn boek ‘Spelen met heilig vuur – waarom de theologie haar claim op de waarheid moet opgeven’. In dit boekje legt de hoogleraar Praktische Theologie uit waarom. Mensen hebben makelaars in levenswijsheid nodig, geen theologen met de waarheid in pacht. Wel kritische publieke theologie, geen betweters van een voorbije tijd.
‘Over dit pamflet: de meeste mensen, ook kerkgangers, hebben zich allang aan het gezag van kerk en christendom onttrokken. Behalve aan religieuze tradities ontlenen zij ook betekenis aan films, soaps en popmuziek. Aan high culture zoals Breaking the Waves van Lars von Trier, maar vooral ook aan uitingen van low culture zoals Zij gelooft in mij en Droomland. Mensen hebben geen behoefte meer aan theologen met de waarheid in pacht, maar aan makelaars in levenswijsheid; aan theologen die oude en nieuwe spirituele bronnen kunnen duiden en met heilig vuur durven spelen.’
Ganzevoort is van mening dat de hedendaagse theologie steeds meer in de marge van de samenleving verdwijnt, een reliek wordt van vervlogen tijden, alleen herkend door geloofsgenoten, maar volstrekt irrelevant voor de rest van de samenleving.
‘Wat we in mijn ogen nodig hebben, is een publieke theologie die in het vertolken veel dienstbaarder is, niet alleen doordat ze de oude boodschap voor de moderne tijd vertaalt, maar ook doordat ze de moderne wereld voor de oude vertaalt.’
Spelen met heilig vuur
Volgens Ganzevoort is religie een spel van het heilige, van de stilte en de extase, van het grote geheim en het samen delen, gespeeld met een heilig vuur, met een gedrevenheid alsof ons leven en de eeuwigheid op het spel staan, alsof niets belangrijker is dan dit heilig spel.
‘Maar het is ook spelen met vuur: weinig is gevaarlijker dan het ontroerende, opzwepende vuur van het heilige. En vaak zijn wijde tovenaarsleerlingen die wel weten hoe ze het vuur moeten oproepen maar geen idee hebben hoe ze het kunnen beheersen. daar ligt dan ook de taak van de theologie: kritisch en betrokken helpen dit spel in goede banen te leiden.’
Cirkelredenering
Het woord ‘God’ – dat ‘niet langer geschikt is als eenduidig concept’ – komt aan de orde. Dat betekent voor de een heel veel en voor ander heel weinig. Volgens Ganzevoort weten theologen niets van God: ze kunnen er niets zinnigs over zeggen. Daarom spreekt hij liever over het heilige dan over ‘God’. ‘Nee, er ‘bestaat’ geen God,’ zo citeert hij de Zwitserse theoloog Emil Brunner. ‘God is niet in de wereld. Maar de wereld is in God. God is niet in ons kennen. Maar ons kennen is in God.’
Het leidt volgens Ganzevoort tot een cirkelredenering, dat spreken over ‘God’ en het heilige in termen als waarheid of onwaarheid. De ‘waarheid’ in de tekst ‘de weg, de waarheid en het leven’ vindt hij misleidend.
‘Wij kunnen alleen zinvol spreken over het geloven van mensen, over hun bronnen, tradities en levenspraktijken.’
Vrijheid
Veel mensen doen ten onrechte alsof het in theologie en religie om de waarheid gaat, ook ‘felle atheïsten’.
Ganzevoort (foto: RG) heeft het meer op wijsheid dan op waarheid en bespreekt dan ook de wijsheidstradities, zoals bij de Griekse filosofen en de religieuze heilige boeken, maar noemt ook het humanisme dat teruggrijpt op oudere bronnen, en volkse en alledaagse tradities met hun tegeltjeswijsheden.
Theologie moet de eenzijdige koppeling aan een bepaalde religieuze stroming achter zich laten. Het gaat de theoloog en politicus ook om vrijheid en knokken om wat kwetsbaar is en onder de voet gelopen wordt. En dan niet alleen ònze vrijheid: over de vraag hoeveel ruimte we kunnen geven aan de ander, juist aan de ander die ons in de weg zit, op de tenen staat en tegen de haren instrijkt. Maken wij de vrijheid van de ander mogelijk?
Geloof, hoop en liefde
Geloof, hoop en liefde zijn geliefde thema’s bij Ganzevoort. En hij werkt ze uit. Geloof als levenshouding, hoop als dromen die richting geven aan hoe we in het leven staan en dat gestalte geven. Liefde, en dan vooral ‘eros’, levenslust: zowel religie als seksualiteit tapt volgens hem uit het vaatje van de vitale kern van ons bestaan, de levenslust.
‘Het geloof dat het leven anders zou kunnen zijn, dromen van hoop en troost, ruimte maken voor liefde en lust – het zijn de oude termen uit 1 Korintiërs 13 die nog altijd betekenisvol kunnen worden gebruikt.(…) Als we de oude begrippen uit hun strikt religieuze tradities losmaken, ontdoen van waarheidsclaims en bevrijden uit het kerkelijke jargon, kunnen ze opnieuw vruchtbaar worden.’
Voor Ganzevoort gaat het erom dat mensen een religieus verhaal vinden dat hen wijzer maakt. Theologen zetten mensen creatief, open en verbindend aan om te spelen met het heilig vuur en daarvoor hebben ze de waarheid niet nodig: geloof, hoop en liefde zijn genoeg.
Spelen met heilig vuur | Ruard Ganzevoort | Verschijningsdatum: 10-6-2013 | ISBN: 9789025903251 | Uitgeverij Ten Have | Speciale prijs: € 4,95 | (Ebook: € 3,49)
Spelen met heilig vuur is het pamflet voor de Nacht van de Theologie. Ook dit jaar vindt dit ‘boekenbal’ voor theologen op 21 juni plaats, dit keer op de SS Rotterdam. Het thema is Stromend erfgoed.
GODENENMENSEN 
Een goed beargumenteerd verhaal waar ik het mee eens ben.
Alleen ben ik wel verwonderd bij de trits Geloof, Hoop en Liefde. Daar wordt ‘eros’ ten tonele gevoerd, ik zou daar ‘agapè’ verwacht hebben. Wat Socrates zei over Eros is niet al te best.
Maar ‘eros’, zoals hij het ziet: als levenslust, zowel de religie als de seksualiteit tapt, volgens hem, uit het vaatje van de vitale kern van ons bestaan. Daar ben ik het mee eens. Een verrijking in mijn gezichtspunt van Liefde in die trits.
Ach ja, de meeste misverstanden komen voort uit de betekenisverschillen en beperkingen van de woorden die we gebruiken.
LikeLike
“Mensen hebben geen behoefte meer aan theologen met de waarheid in pacht, maar aan makelaars in levenswijsheid;”
Nee meneer, niemand heeft meer behoefte aan theologen en religie omdat het obsoleet is. Levenswijshijd is relatief aan een persoon en voor geen enkele praktische doeleinden, en helemaal niet voor het doeleind om andere mensen te vertellen wat ze moeten doen.
‘”Wat we in mijn ogen nodig hebben, is een publieke theologie die in het vertolken veel dienstbaarder is […]
Nee, wat wij nodig hebben is betere educatie, en theologie voegt daar niets aan toe. Merendeel van de Nederlands zien al geen praktisch nut meer om een kerkdienst bij te wonen, laat staan dat jongeren daar behoefte aan hebben. Accepteer gewoon dat religie niet meer relevant is in deze moderne wereld, het verklaart niets, het zegt niets en vertel vergelijkebare verhalen over een mens die je kunt vinden in je dagelijkse horoscoop.
” […] niet alleen doordat ze de oude boodschap voor de moderne tijd vertaalt, maar ook doordat ze de moderne wereld voor de oude vertaalt.”
Wacht, je zegt dat de moderne tijd verruilbaar en vergelijkbaar is met de samenleving duizenden jaren geleden? Een cursus archeologie is geen slecht idee voor je.
“Maar het is ook spelen met vuur: weinig is gevaarlijker dan het ontroerende […]”
Je speelt niet met vuur, je speelt met de fysieke personen die je intellectueel hebt lam geslagen door middel van onzin te preken.
“En vaak zijn wijde tovenaarsleerlingen die wel weten hoe ze het vuur moeten oproepen maar geen idee hebben hoe ze het kunnen beheersen.”
Of gewoon helemaal met rust laten?
“[…] theologie … kritisch […]”
Contradictio in terminis, je kunt theologie niet kritisch maken, het is een filosofie van een duizend jaar oud boek, en je hebt een bias voor het geloven in iets wat alles zou hebben gemaakt. Je kunt niet kritisch kijken als je al denkt dat er iets is dat niet kritisch is bekeken, en er vervolgens de wereld mee uit te leggen.
“Wij kunnen alleen zinvol spreken over het geloven van mensen, over hun bronnen, tradities en levenspraktijken.”
En wat is het nut er van? Er zijn talloze alternatieven die niet vereisten om te ‘geloven’.
“Het geloof dat het leven anders zou kunnen zijn […]”
‘Geloven’ dat het leven anders kunt zijn? Je blijft altijd op je luie kont zitten? Een normaal mens doet wat, die hoeft niet te geloven dat het wat moet doen. Dat is wederom contradictio in terminis
LikeLike
Hihi, leuke reactie, je naam als Paddo waardig. Jammer dat waarschijnlijk door de politieke invloed van de SGP de paddo’s zijn verboden.
Drugs zijn zoals de religie en de sex de toegangen tot het heilig vuur.
En zijn theologen die wel een baken kunnen zijn voor zoekenden. Lees eens het boek Mystagogie van dr Tjeu van den Berk.
Maar je hebt gelijk als je het over de conservatieve theologen hebt die uit orthodox christelijke kringen komen. Die zouden wat mij betreft eens met theosofen of rozenkruisers in gesprek moeten komen. Maar dat is gezien hun rotsvaste overtuigingen een ijdele hoop.
“Maar het is ook spelen met vuur: weinig is gevaarlijker dan het ontroerende […]”
Het ontroerende maakt stil, in de stilte van het niets ervaart de mens het onbegrijpelijke. Los van de culturele erfenis; de sprookjes en de heilige geschriften en de rituelen, kan dit gevaarlijk zijn. Omdat men de ervaring niet kan integreren in het dagelijkse bestaan. Daar heeft dr Carl Jung voor gewaarschuwd. Het sprak over de kracht van de niet begrepen archetypische krachten uit vervlogen culturen. Dat is later bewezen: de symbolen en ritualen van Nazi Duitsland komen zo rechtstreeks uit Rome. Met verkrachting van het heilige symbool van het hakenkruis. Zuiverheid is bijvoorbeeld zo’n gevaarlijke stilte. Dat heilig vuur van zuiverheid moet je niet koppelen aan een volk, maar aan de psyche van ieder mens zelf. Niets is gevaarlijker dan halve waarheden.
Je ziet het resultaat, orthodoxe Christenen, Moslims en Joden die elkaar verketteren omdat ze de heilige geschriften menen te bezitten en ze letterlijk nemen: dat wordt een onmenselijke heilige oorlog.
Maar daarbij dient men, volgens mij, niet aan de diepere esoterische waarde van die geschriften voorbij te gaan.
Het leert een belangrijke les: eenheid van alles waardoor men in de andere mens zichzelf ziet en daardoor wijzer wordt. Daar komt de gouden wet uit voort: doe een ander wat hij wenst, en doe een ander niet wat je zelf niet zou wensen.
LikeLike
Heb in mijn hele lange theologische leven nooit anders gedaan dan nagedacht en gesproken over mensen, die geloven, of breder gezegd, nadenken over de zin van dit leven en over menselijk gedrag. Heb als toevallig deze theoloog in die wereld wel mijn persoonlijke voorkeuren, met name voor de gelovige Jezus. Maar dat is uiteindelijk mijn langzaam gevormde persoonlijke keuze en geen theologische “waarheid”.
Kan van een theologie niet anders verwachten dan dat ze mensen in die geweldig omvangrijke tot in het diepste menselijke verleden teruggaande wereld van denkende en gelovige mensen helpt om daar zelf hun zin van leven te vinden op grond van persoonlijke keuze voor denken en gedrag. In mijn theologische opleiding werd al bijna een eeuw geleden zo gedacht. Verbaas me eerlijk gezegd over het toontje of dat allemaal zo nieuw zou zijn.
Heb heel mijn leven ook ervaren dat er verschil is tussen de brede theologiestudie en wat wij vroeger “pastoraal’ noemden. Op grond van mijn voorkeur voor theologiestudie ben ik wat voorzichtig met de “makelaardij in levenswijsheid”, en loop daar zelf vanwege het bekende verkooppraatje van de makelaar -nu zeker al niet- niet graag mee te koop!
LikeLike
Heerlijke, prikkelende titel. ( daar hou ik van ). Vind zojuist het boekje in mijn brievenbus. Een vluchtige blik en eerder luisterend naar wat Ruard Ganzevoort er over te vertellen had, weet ik nu al dat het een denkwijze is die heel dicht bij mij staat.
Het is ook mijn ervaring dat mij, te vaak, een of andere waarheid wordt voorgehouden in de zin van…..je denkt verkeerd, je moet…..vul maar in. Dat komt een uitwisseling van gedachten, gevoelens enz. vaak niet ten goede. Zeker niet in gesprekken waar het ergens over gaat. Het leven, de grote vragen, en daarmee gepaard gaande het zoeken naar de antwoorden. Wanneer die gegeven worden uit een waarheid/de waarheid dan blijkt er vaak geen ruimte meer te zijn om met eigen invullingen te ( mogen ) komen. Zeker niet wanneer ook nog eens een in beton gegoten beeld gevormd is van God. Ik was lang in gesprek met een man die getrouwd was, kinderen had en worstelde met zijn homoseksualiteit. Opgevoed als hij was binnen een uiterst orthodoxe traditie, waar de waarheid vast stond…..het woord van God. Zijn worsteling om stapje voor stapje bij zichzelf toe te laten dat hij ook zelf mocht denken, voelen en daarop reageren heeft mij destijds diep geraakt. Evenals zijn uiteindelijke bevrijding. Ik zou haast zeggen met de woorden van Ruard Ganzevoort: Hij heeft ’n waarheid opgegeven en speelt nu met heilig vuur.
Geloof, hoop en liefde zijn hem genoeg.
LikeLike
Joost: citaat “Verbaas me eerlijk gezegd over het toontje of dat allemaal zo nieuw zou zijn.” Er is niets nieuws onder de zon! Ik kreeg zelfs de indruk dat er een niet-theoloog aan het woord was met een alternatieve achtergrond. Ik ging in eerste instantie alleen af op de religieuze inhoud van het stukje, zonder de ondertoon voor verandering van de theologie op zichzelf op te merken.
Ik weet niet veel van de theologiestudie af, en pastoraal doet me alleen aan een pastoor denken, sorry. Voor een buitenstaander zoals ik, is het een grijs gebied.
Bij een makelaar in levenswijsheid verwacht ik dat hij van alle markten thuis is. Van oost tot west en van noord tot zuid, van het uitspansel tot het middelpunt der aarde. Wijsheid overstijgt de logica.
LikeLike
“Hihi, leuke reactie, je naam als Paddo waardig. Jammer dat waarschijnlijk door de politieke invloed van de SGP de paddo’s zijn verboden.”
Ad hominem, is dat het enigste wat je kunt. En even dat je het weet, ik ben een niet stemmer.
“Drugs zijn zoals de religie en de sex de toegangen tot het heilig vuur.”
Ik doe helemaal niet aan drugs, waar haal jij die waanideëen vandan?
“En zijn theologen die wel een baken kunnen zijn voor zoekenden.”
Zoals de drugsdealer op de hoek van je straat, die hebben ook een uistekende uitkomst voor zoekenden.
“Lees eens het boek Mystagogie van dr Tjeu van den Berk.”
Lees je eens in over de wetenschapsfilosofie.
“Los van de culturele erfenis; de sprookjes en de heilige geschriften en de rituelen, kan dit gevaarlijk zijn. Omdat men de ervaring niet kan integreren in het dagelijkse bestaan. Daar heeft dr Carl Jung voor gewaarschuwd.”
Leuk, je bent er zelf schuldig aan.
“Dat is later bewezen: de symbolen en ritualen van Nazi Duitsland komen zo rechtstreeks uit Rome.”
Hitler was dan ook niet meer dan een politieke religie, die heeft dezelfde kenmerken als een gewone religie, ze zijn alleen wat recenter.
“Niets is gevaarlijker dan halve waarheden.”
Gevaarlijker dan dit zijn platte leugens door bedriegers.
“Je ziet het resultaat, orthodoxe Christenen, Moslims en Joden die elkaar verketteren omdat ze de heilige geschriften menen te bezitten en ze letterlijk nemen: dat wordt een onmenselijke heilige oorlog.”
En? Wie heeft er gelijk? Ze hebben allemaal dezelfde kern, maar hebben 10 000 verschillende interpretaties, niet erg handig dus en al helemaal niet goed voor ‘zoekenden’.
“Maar daarbij dient men, volgens mij, niet aan de diepere esoterische waarde van die geschriften voorbij te gaan.”
Als het een leugen is, dan is het niets waard.
“Het leert een belangrijke les: eenheid van alles waardoor men in de andere mens zichzelf ziet en daardoor wijzer wordt. Daar komt de gouden wet uit voort: doe een ander wat hij wenst, en doe een ander niet wat je zelf niet zou wensen.”
En daar heb je een boek van 1000+ pagina’s voor nodig?
LikeLike
Beste Paddo, waarom nou toch zo’n onvriendelijke toon. Je klinkt alsof je tegen alles wat je leest in de oppositie gaat. Of ligt dat aan mij? Of is het een normale zaak op een site waar je een reactie achter kan laten of met elkaar in gesprek kan gaan? Kwestie van anonimiteit misschien? Ik weet het niet. Wat ik wel weet is dat ik het niet echt prettig vind en het hier ook niet had verwacht.
LikeLike
Hallo die Paddo.
Het feit dat halve waarheden gevaarlijker zijn dan platte leugens: bij platte leugens wordt gemakkelijk doorzien dat het een leugen is. Daar trap je dus zo makkelijk niet in. Bij een halve waarheid is waarheid en leugen vermengd. Om die reden kan men, afgaande op de aanwezige waarheid (die met het hart gevoeld wordt) het deel dat leugen is niet herkennen. Dan wordt het “heilig vuur” met andere woorden “enthousiasme” opgeroepen dat omgezet wordt tot fanatisme.
“Maar daarbij dient men, volgens mij, niet aan de diepere esoterische waarde van die geschriften voorbij te gaan.”
Je zegt dan: “Als het een leugen is, dan is het niets waard.”
De esoterie is geen mening die waar is of onwaar. Het woord “esoterie” betekent innerlijk, verborgene of binnenkant en is het tegenovergestelde van “exoterie” of buitenkant: datgene wat de uiterlijke vorm is. Deze woorden hebben betrekking op spirituele waarden. Het is een manier waarmee men zelf kan werken. Je hoeft dan niets op gezag aan te nemen, zodat de angst voor een leugen niet op zijn plaats is.
Als voorbeeld de analogie met abacradabra en algebra. Als men geen algebra-les heeft gehad dan leest men formules zoals ze daar staan als letters en cijfers zonder te begrijpen wat ermee bedoeld word: het is abacradabra. Nadat men algebra-les heeft gehad en de regels van substitutie kent, dan kan men de formules herkennen. De substitutie is het gebruiken van symbolen als aanduiding voor waarden. Men kan dan zelf met eigen kennis zien of een formule klopt of niet waar is: als men tenminste van het vakgebied waarop de algebra betrekking heeft verstand heeft.
Op nog een andere manier gezegd: exoterisch leest men bijvoorbeeld de Bijbel of de Mahbharata als een geschiedenisboek. Esoterisch ziet men in die tekst de verborgen betekenissen die men kan openen. Men heeft begrip voor de gebruikte symbolen zoals bij algebra. Met die sleutels kan men de ruimte openen om de innerlijke betekenis te kennen. Een leuk boek hierover is: de Bijbel als schepping van Weinreb. het gebruikt de sleutels van de Kabbala.
LikeLike
-Theologie neemt slechts aanvang na het geloof in een god of meerdere goden .
-Bijgevolg moet de waarheid niet in theologie maar eerder in godsdienstfilosofie bewezen en waarheid worden .
LikeLike
Ik heb een vriend die atheïstisch is, een bewust filosofisch materialistisch monist. Velen materialistisch monisten zijn zich daarvan in deze cultuur niet bewust. Die vriend kwam uit christelijke huize en is als technicus op latere leeftijd theologie gaan studeren. Het gaf nogal problemen en onbegrip bij zijn gelovige medestudenten. Echter zijn studieresultaten waren erg goed. Vanwege de problemen is hij later overgeschakeld op filosofie en al reeds jaren geleden daarin afgestudeerd.
Ik heb een andere vriend, die ik kan karakteriseren als alternatief gelovig. In zijn pubertijd speelde hij o.a. bij volle maan in het bos de door hem zelf bestudeerde ritualen van de Germaanse Mythologie met vrienden. Hij is ook op de hoogte van o.a. het Hermetisme en de Gnostiek en kent Boeddhistische en Hindoeistische leringen. Hij heeft geëxperimenteerd met drugs zoals paddo’s overeenkomstig de overgangsrituelen bij de “heidenen”. Hij kent de geschriften van Blavatsky, Meister Eckhart, Tolle enz. Hij is op de hoogte van geheimen van de vrijmetselarij. Hij spreekt niet over God, of Goden. Zijn geloof heeft betrekking op de ethiek in het hier en nu. Hij heeft een theologische studie achter de rug. Hij verbaasde zich dat in die studie de kennis over het begrip Brahman door vele van zijn medestudenten als God werd geïnterpreteerd. Hij helpt nu bij overgangsrituelen bij mensen die geen weerklank vinden bij de gevestigde instituties.
De vraag voor mij is of men de waarheid zou moeten willen kennen. Iedereen heeft zijn eigen waarheid en zijn beperkingen. Godsdienstfilosofie is daarop niet het antwoord volgens mij. Zoveel filosofen zoveel meningen.
LikeLike
Je kunt het vervelend vinden of niet, maar mensen in een bepaalde tijd en cultuur geboren, kunnen, maar dan alleen op hun beperkte tijd- en persoonsgebonden manier, nadenken en zich uiten. Je kunt daar maar beter genoegen mee nemen, dan denken dat je als mens de waarheid met tijd- en persoonsgebonden godsdienstfilosofie toch in pacht hebt.
LikeLike
Jan, ik verdiep me in het wereldwijd geschiedenislang denken over zin van het leven, omdat ik dat leuk, interessant en met name waardevol voor mezelf vind..en binnen de menswetenschappen een bescheiden woordje mee wil spreken. En..niet omdat ik dat als een van mijn huizen aan wie dan ook zou moeten verkopen.
LikeLike
“Het feit dat halve waarheden gevaarlijker zijn dan platte leugens: bij platte leugens wordt gemakkelijk doorzien dat het een leugen is.”
Het feit dat mensen al een homeopathie doen bewijst het tegendeel van je claim al.
“Maar daarbij dient men, volgens mij, niet aan de diepere esoterische waarde van die geschriften voorbij te gaan.”
Je zegt dan: “Als het een leugen is, dan is het niets waard.”
De esoterie is geen mening die waar is of onwaar. Het woord “esoterie” betekent innerlijk, verborgene of binnenkant en is het tegenovergestelde van “exoterie” of buitenkant: datgene wat de uiterlijke vorm is. Deze woorden hebben betrekking op spirituele waarden. Het is een manier waarmee men zelf kan werken. Je hoeft dan niets op gezag aan te nemen, zodat de angst voor een leugen niet op zijn plaats is.
“Als men geen algebra-les heeft gehad dan leest men formules zoals ze daar staan als letters en cijfers zonder te begrijpen wat ermee bedoeld word: het is abacradabra.”
Nee, dat is een interpretatie barriëre, geen leugen.
“Nadat men algebra-les heeft gehad en de regels van substitutie kent, dan kan men de formules herkennen. De substitutie is het gebruiken van symbolen als aanduiding voor waarden. Men kan dan zelf met eigen kennis zien of een formule klopt of niet waar is: als men tenminste van het vakgebied waarop de algebra betrekking heeft verstand heeft.”
Maar ongeacht alsof iemand de regels wel of niet kent, het zijn en blijven natuurkundige opvolgingen. 1 + 1 blijft 2, welke waardes, symbolen of kennis erop toepast. En dat maakt niet uit alsof je buitenaardse die op Kepler 22b leeft, of een Streptococcus anginosus hier op aarde bent, die natuurkundige opvolging bestaat.
“Op nog een andere manier gezegd: exoterisch leest men bijvoorbeeld de Bijbel of de Mahbharata als een geschiedenisboek.”
En daar is waar ze fout gaan, er zijn geen natuurkundige opvolgingen, elk heilig scripture verklaart iets anders en geeft een eigen opvolging van de natuurlijke wereld.
“Esoterisch ziet men in die tekst de verborgen betekenissen die men kan openen.”
Het zit in de mens om betekenis te erkennen waar voorheen geen zit, dit is de geboorte van cultuur. Maar om betekenis te halen uit leugen, dat is een ander verhaal.
“Men heeft begrip voor de gebruikte symbolen zoals bij algebra.”
Dan moet je eerst aantonen alsof ze wel opvolgen met de observaties. Vooralsnog zijn er honderden boeken die claimen dat ze ‘het antwoord’ hebben, men kon bijvoorbeeld bij James Randi hun claim indienen en een miljoen winnen, maar niemand was zeker van hun zaak om de miljoen te winnen, ze deisden allemaal weg en verklaarden Randi als “leugenaar” en een “goddeloos persoon”. Allemaal stroman argumenten volgens als je serieus met ze in discussie wil.
“Met die sleutels kan men de ruimte openen om de innerlijke betekenis te kennen.”
Je gebruikt een natuurlijk fenomeen als analogie om een irrationeel proces zoals het menselijk vermogen om betekenis te geven waar geen zit, dat is op z’n zachts gezegd nogal scheef. Appels en peren dus.
LikeLike
Hallo Joost.
Ik heb ook die innerlijke drang, om daarmee bezig te zijn. De reden ken ik daarbij niet. Wat betreft mijn opmerking over “makelaar in levenswijsheid”, daar heb ik geen bepaald mens voor ogen. Niemand hoeft zich daarbij aangesproken te voelen. Die vriend van mij (de tweede in 15 juni 12:10) zegt (en dat meent hij ook) dat hij graag met mensen samen meeloopt op het pad. Dat vind ik mooier gezegd dat iemand die zich Guru, Leraar, Meester, Makelaar in levenswijsheid of pastor noemt.
Ik ga er zelf vanuit dat waar in de heilige boeken gesproken wordt over een Meester dat bedoeld wordt je diepere zelf, of je hoger zelf. Binnen het Katholicisme noem ik dat dan je eigen engel die je eigen naam draagt of je innerlijke Christus-energie. Ik ervaar dat soms aan het wonderlijke levenslot en intuïties die als Jungs synchronicieiten impact hebben op mijn leven. Verder weet ik het niet. Waarschijnlijk zou mijn ego wel een tijdelijk illusioir uitvloeisel kunnen zijn en ligt mijn werkelijke ego in die diepere laag.
vriendelijke groet van Jan.
LikeLike
Homeopathie werkt gemiddeld voor ongeveer 30% en is evenals vele andere kuren voor een belangrijk deel gebaseerd op het placebo-effect. Het placebo effect is de meest krachtige genezingsmethode.
Om die reden heeft men bij het wetenschappelijk onderzoek naar de werking van medicijnen grote aantallen mensen nodig om de werkingsgraad van slechts enkele procenten aan te tonen. De veel grotere offset van het placebo-effect dient men statistisch weg te werken door een controlegroep.
De achtergrond is de psychosomatische eenheid van de mens die onvoldoende wordt begrepen door de meeste artsen afgestudeerd in “medicijnen”.
LikeLike
Jan Mij blijft persoonlijk(!) in die wereldwijde en geschiedenislange werkelijkheid van denken en praten over de zin van het leven met name een opvallende Jezus van Nazareth intrigeren, hoe meer ik door historische en literaire moderne wetenschappen met het uitgebreide nt-ische materiaal exegetisch over hem weet. Vóór ik dit zei dacht ik: “Niet doen Joost, want ze zeggen ogenblikkelijk: hij heeft zich toch weer in laten pakken door zijn verleden”. Ik hoop dat je nu ook snapt dat ik Jezus niet als het aantrekkelijkste huis iin mijn makelaarscollectie wil verkopen.
LikeLike
Geachte Joost.
Het was in de vereniging van weer en sterrenkunde in Delft. Het zal ongeveer 40 jaar geleden zijn. Als 20-er vroeg ik me af wat de zin van het leven was. Een zeer oude professor (van de TH) die moeilijk en stram liep zei geëmotioneerd, boos: “de zin van het leven is het leven zelf”. Dat maakte indruk op me en vergeet ik nooit.
Nu je zo zegt dat Jezus je intrigeert, vraag ik me af of ik ook zo iets heb naar een of ander mens, historisch of niet, religieus of kunstenaar of staatsman of wat dan ook. Maar dat heb ik niet. Ook tv programma’s over idolen, daar snap ik niets van.
Als kind en tiener snapte ik niet wat de betekenis voor het hier en nu kan zijn van een historisch persoon van een paar duizend jaar terug. Vooral als zo’n persoon wonderen deed, en dat nu blijkbaar niet gebeurd.
Dan zie ik mensen die naar Indië afreizen om hun idool Sai Baba mee te maken om hem wonderen = goocheltruc’s te zien doen: dat kan het niet zijn.
Bestaan er wel zielen, geesten en wonderen? Je leest wat over parapsychologie, doet een bijbelcursus, wordt lid van een spiritistische kring, je ziet mensen magnetiseren en in trance. Je komt tot de conclusie dat ze aan zelfhypnose doen en ga op hypnose-les. Je hypnotiseert, roept “geesten” op. De vragen worden steeds groter tot je in een prachtig denksysteem komt waar blijkbaar overal een antwoord op is: de Theosofie, die na enkele jaren benauwend dogmatisch blijkt te zijn. Dan kom je in contact met Rozenkruisers en Vrijmetselaars van diverse pluimage. Je leert steeds meer symbolistisch te denken en te voelen. En dan heb je de indruk dat je historische mythe en historische werkelijkheid een beetje uit elkaar kan gaan houden.
Vooral als je reeds vroeg in je leven toevallig een boekje over het Gnosticisme heb gekocht van Hans Jonas. Daarin o.a. het “lied van de parel”, de speculatie van Valentinus en “de Poimandres”. Dat komt binnen met een schoonheid en een onvoorstelbare kracht. Dat werkt blijkbaar onbewust door want met het onlangs verschijnen van de Nag Hammadi vertalingen in het nederlands gaat er een prachtig esoterisch landschap open. Het boek “donder, volmaakt bewustzijn” maakt dan diepe indruk en is van een geweldige schoonheid. Of het “evangelie der waarheid”.
Ik wil je graag op die schoonheid van die geschriften wijzen als aanvulling op het NT, het is toch bijna ongelofelijk dat zowel de dode-zee rollen als de Nag-Hammadi geschriften na bijna 2000 jaar zijn teruggevonden.
Iogion 77 van het Thomas Evangelie:
Jezus zei:
Ik ben het licht dat over het Al schijnt.
Ik ben het Al.
Uit mij kwam het Al voort, en naar mij strekte het Al zich uit. Klief een stuk hout en daar ben ik, til een steen op en daar zul je mij vinden.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Ik_ben
vriendelijke groet van Jan
LikeLike
Jan,
je hebt een heel leven om je te verdiepen in alle vormen van het door jouw genoemde, wat levert het je uiteindelijk op?
Ik vroeg me af of het woord ‘Al’ inderdaad in die tijd werd gebruikt, volgens mij begreep men van de betekenis daarvan helemaal niks duizenden jaren geleden.
Na tienduizend herschrijvingen van een ‘origineel’ blijft er van het origineel niks over. Hoe origineel zijn 4 evangelieën over het leven van een mens, Jezus? (Waarmee niet gezegd dat Jezus niet heeft bestaan.)
Ik vind symboliek mooi in de taal,
maar wanneer dat is wat blijft, (na veertig of vijftig jaar studie)
dan heb je niks in handen. Dan is ook God niet meer dan een symbool, dat is voor mij niets.
Een boek met als titel ‘het evangelie der waarheid’ spreekt mij geheel niet aan, wat is zoiets ónmogelijks, als waarheid nu?
Vergelijk Jezus Sai Baba bevalt me niet,’
wonder = goocheltrucs, wat Sai Baba aangaat twijfel in daar geen moment aan. Maar Ik heb bij Jezus toch een heel ander soort ‘gevoel’. Tenzij je Jezus in het rijtje zet van alle goeroes overheen de eeuwen. (Goeroes zijn wat mij aangaat vrijwel allemaal bedriegers.)
LikeLike
Het is vreemd om te spreken over “wat levert het op”, dat is mij te egocentrisch opportunistisch. Ik doe het als innerlijke drang: als hobby zeg maar. Ik voel me er lekker bij zonder dat ik naar een doel streef. Bezig zijn met een mysterie, of het nu spiritueel, techniek of kunst of wetenschap is.
Ik ga ervan uit dat duizenden/honderden jaren geleden, de mensen meer met het “al” verbonden waren dan nu. Ik zie de cultuurperiode van verlichting als een soort tijdelijke verduistering in de evolutie/emanatie. Vanwege de te grote waarde aan het verstand toegekend. http://bit.ly/11Lm7rx
Als ik spreek over het evangelie der waarheid, heb ik het niet over de titel, of de claim van die titel, maar over het gevoel dat het bij me oproept bij het lezen: schoonheid en ontroering.
De schoonheid van symbolen (en rituelen) is de ervaring in je hart van de kracht van de archetypische psycholgische werking. Dat kan je leeg noemen, maar ik noem die leegte ont-roering. De stem van de stilte. Die leegte is volheid.
Wat Jezus betreft verwijs ik naar het Thomas evangelie: een immanentie. zie hierboven. De meeste verhalen van Jezus zijn mythen vind ik. Mogelijk zijn er wel een aantal historische jezus-sen geweest die als rolmodel hebben gediend. Maar het hele lijdensverhaal is m.i. een mythe die al ver voor de jaartelling bestaat in allerlei inwijdingsgenootschappen. Ik heb een lezing gehoord waarbij de essentie van het lijdensverhaal hetzelfde blijkt als de lijdensweg van prometheus.
LikeLike
Jan, ooit van het oude literaire genre wonderverhalen gehoord, wat wij literair niet of nauwelijks nog kennen en waar we ons in eerste instantie dan ook dan ook finaal op verkijken?
LikeLike
Joost, nee van die literaire genre wonderverhalen heb ik niet gehoord. Maar ik ben altijd wel argwanend met oude teksten omdat ik besef dat het cultuur en tijdsgebonden is.
Vandaar dat ik een soort gemeenschappelijke essentie uit de verschillende verhalen uit tijden en culturen probeer te halen. Ook de sprookjes hebben veel te vertellen. Als iets werkelijk waardevol is, dat is het niet veranderlijk. Dan dient zijn manifestatie, al is die in de tijd verschillend, in essentie overal hetzelfde te zijn. Anderen noemen het misschien syncretisme, maar ik zie dat als iets overnemen wat waardevol wordt geacht en in andere vorm dezelfde essentie doet herleven.
LikeLike
Ik begin maar even opnieuw, want naar blijkt worden de reacties op reacties een steeds smaller lijntje, misschien wel tot elk woord onder elkaar gaat staan. 😉 Ik lees met plezier de bijdragen. Boeiend deze uitwisseling.
Wat ik herken bij Joost is zijn achtergrond, dat is ook die van mij, en de daaruit ontstane ontwikkeling en zijn keuze voor wat hem dierbaar is. Ik herken ook veel bij jou Jan. Hetgeen wat jij bent tegengekomen op jouw pad, heeft jou gebracht toe hier en is jou dierbaar.
Ik las vandaag een alleraardigst beeldend verhaal over een pootaardappel en de vraag die daarbij rees of die ‘ moederaardappel’ nu uitgeput en leeggezogen als een zielig hoopje aardappel wat overblijft nadat haar jonkies tot volle groei waren gekomen, model stond voor het huidige beeld van de kerk(en )?
Ik zie al die kleine aardappeltjes maar even als mensen. Mensen die hun leven leven met en ook zonder enige bagage vanuit welke traditie dan ook. De een gaat op weg en groeit groot zonder enige kerkelijke/religieuze betrokkenheid en de ander komt groeiende naast hetgeen hem/haar is bijgebracht, van alles en nog wat tegen op het levenspad. Wijkt daardoor af van hetgeen in de rugzak is gestopt of niet.
En juist die veelkleurigheid, vind ik zo mooi.
Of die moederaardappel nou het Christendom of welke stroming dan ook is , zij staat voor mij symbool ( na vanmorgen ) voor het Leven. En al die kleintjes zeggen misschien geen ‘moeder’ of pootaardappel meer tegen haar maar God, Brahma, Jezus, Boeddha, Ene, Levende, Om, T’AO, Tedere, enz, enz.
( ik heb een heel klein boekje met 99 Godsnamen, de honderdste mag je zelf verzinnen ! ) 😉
Is het daarom dat ik de titel van het boekje van Ruard Ganzevoort zo mooi vind? Vast wel. Ik denk dat een ieder haar/zijn eigen waarheid al levende op het spoor komt.
En die, ondanks het feit dat het niet die van jou ( mij ) is, in zijn volheid kunnen respecteren, is naar mijn idee een stukje levenskunst.
En……of Jezus nu wel of niet werkelijk heeft geleefd, maakt mij niet zoveel uit. Er zijn in elk geval schitterende verhalen rondom Hem/Haar ontstaan. Evenals de vele indrukwekkende verhalen vanuit andere tradities/culturen/religies.
Velen er van inspireren mij.
LikeLike
Jan,
ik bedoel meer het letterlijk woord “al’ ,
volgens mij is dat een new age achtige term,
of werd dat woord eerder gebruikt?
Het gaat niet om iets opleveren, dat begrijp ik wel.
Maar kun je spreken van Jezus-sen, of van een feitelijke historische Jezus? (Of volgt Jezus voor jouw meer uit de gehele voorgeschiedenis van de bijbel?)
LikeLike
Fijne reactie, Carla 🙂
LikeLike
Laat versmald ff weten dat ik ook van jouw bijdragen geniet. En – sorry, ik kan het nou eenmaal niet laten- alle exegeten zijn het er op grond van wetenschappelijk historische argumenten over eens, dat Jezus bestaan heeft. We hebben, met name in de zgn parabels, zelfs nog origineel materiaal van hem. En we weten met onze historische en literaire wetenschappen nu echt heel wat van hem. Ik zeg dat na eeuwen van wetenschappelijke twijfel met wat opluchting omdat ik meer van concrete indrukwekkende mensen met hun denken en gedrag kan houden dan van “ideëen”.
LikeLike
Carla,
‘of Jezus nu wel of niet werkelijk heeft geleefd’. Als kind las ik de roman ‘alleen op de wereld’ en vond dat mooie fictie, naderhand las ik -per ongeluk want dat boek lag in een kast thuis- de bijbel en vond de verhandelingen mooi door hun (veronderstelde) non-fictie. Naderhand rees over alles twijfel. Ik heb nooit gehouden van romans. Ik houd ervan als mensen daadwerkelijk hebben geleefd en bestaan.
LikeLike
Hoe de vertalers aan het woord “al” zijn gekomen weet ik niet. Ik ben geen taalkundige. Ik acht de kennis van Gilles Quispel hoog. Ik neem dus aan, gezien zijn kennis, dat het in de eerste eeuw werd gebruikt. In zijn boek: “Valentinus de gnosticus en zijn Evangelie der Waarheid” isbn 90 71608131 lees ik op blz 95:
“Zo gaat het woord des vaders uit in het Al; het is de vrucht van Zijn hart en de uitdrukking van zijn wil. Hij bevestigt het Al, hij verkiest het, hij neemt de gestalte van het Al aan, hij reinigt hen, de aeonen, hij doet hen wederkeren tot de Vader, de Moeder; dat doet Jezus, wiens zoetigheid oneindig is.”
Jezus dus hier als een onpersoonlijke werking in de aeonen volgens mij.
En op blz 94: “ruimten” “emanaties” zijn andere benamingen voor aeonen.
In de Nag Hammadi geschriften isbn 978 90 202 1964 7 lees ik blz 257 dat ze in het Koptisch zijn gevonden, ze werden in de 3de of 4de eeuw in deze taal vertaald vanuit het Grieks. De tekst steunt op oudere overleveringen waarvan men aanneemt de bron Q, waar Mattheus en Lucas uit citeerde. Voort lees ik onderaan de pagina dat steeds meer onderzoekers de onafhankelijkheid benadrukken Ze tonen “aramismen” in de taal aan van “Aramees” de taal die Jezus sprak.
Ik heb lezingen gehoord bij de Theosofen die over de historische Jezus verwijzen naar een Esseen die Joshua heette.
Het maakt me niet zo uit. Ik laat de mythen op me inwerken in het hier en nu. Ik probeer alles zo onpersoonlijk te interpreteren.
Wat vind je van loggia 67 uit het Evangelie van Thomas ?:
“Jezus zei:
Wie alles kent,
maar niet zichzelf,
weet niets.
Mooi hè ?
LikeLike
Haha, je bent dus een échte man Theo. Dit bedoel ik als een geintje hoor, stoor je er niet aan. 😉 De ratio, jaja, die ratio toch!
Ach, ik begrijp het ook nog wel hoor.
Je las het boek ‘ Alleen op de wereld, ‘ mooi hè! Kende je als kind al het verschil tussen fictie en non-fictie? Nee toch! Je hebt, neem ik maar even aan, gewoon genoten van het verhaal en wie weet, stiekem ook ergens. al lezend, een traantje van je wangen af moeten vegen. Wanneer je later merkt dat je dat boek ontgroeid bent wordt het verhaal er toch niet minder mooi van?
Ik denk dat twijfel heel functioneel kan zijn. Bij twijfel, ga je immers op zoek naar eigen antwoorden. Antwoorden waar jij/ik ja tegen kunnen zeggen, wetende dat ook dat antwoord weer vloeibaar kan worden. Toch! Of bazel ik nou maar wat?
Ik hou overigens ook van mensen en hun verhalen zoals zij die beleefd hebben. Toch ook vind ik in b.v. sprookjes ook vaak de nodige diepgang.
Tsja, ’t is me toch wat, al die meningen en gedachten.
Fijn als ze naast elkaar mogen blijven bestaan.
LikeLike
Dank je Joost en ook Jan, leuk om te horen.
Geeft niets hoor Joost, doe wat je niet laten kunt. Een ieder uit zich toch graag. Alle begrip.
Maar weet je, ik bedoelde eigenlijk ermee te zeggen dat de waarde volheid voor mij niet kleiner wordt wanneer wie dan ook mocht bewijzen dat Jezus niet heeft bestaan. Een verhaal over Hem hoeft voor mij niet echt gebeurt te zijn om toch ‘waar’ te zijn. Klinkt een beetje paradoxaal, maar ik vermoed dat je me wel begrijpt. Het ware vind ik dan niet in de vraag maar in het verhaal. Het ware voltrekt zich dan aan mij en wordt een nieuw verhaal, tot leven, tot troost enz.
Ik heb maar een klein ‘ begrijpertje, ‘ maar een groot hart. ( hoop ik) 😉 Daar past heel veel in. En naar mate ik steeds minder zeker weet, groeien de ruimtes er in.
Je vind het vast wel oké dat ik zelf ook van minder indrukwekkende mensen houd en ook van hun ideëen. Zitten soms echte pareltjes bij.
LikeLike
Carla,
nee, niet storend.
Maar zie, vrouwen e(man)ciperen en andersom,
is het een ouderwetse kijk op menselijke eigenschappen?
Verdeelt in (typisch) mannelijk ofwel vrouwelijk, of is er alleen nog “de mens”? (Zal er maar geen woord meer in zetten 😉
LikeLike
Dag Theo,
Was ook maar een grapje hoor.
Ga graag met je mee: ‘de mens’.
In alle soorten en maten, geuren en kleuren.
Mooi!
LikeLike
Dat doe ik ook.. “nagenieten”, nu van een door leeftijd aangetaste geweldige Nelson Mandela.
LikeLike
Leuk dat de titel van het onderwerp gaat over waarheid/theologie, spelen met vuur, en dat nu via reacties op elkaar nu de “waarheid” aan de orde komt in een ander licht.
En ik ben het met je eens, Carla, dat wat “waar” is, niet een historisch feit hoeft te zijn. Is een droom waar? Wat onderscheidt het waakbewustzijn van het droombewustzijn? Is een diep doorvoeld gevoel meer of minder waar, dan een wiskundig sluitend bewijs? Is de objectieve materiële wereld waar of is de subjectieve waarnemende geest waar?
Ik vind het ook mooi gezegd: “naar mate ik steeds minder zeker weet, groeien de ruimtes er in.” Dat herken ik. Maar het antwoord voor mij op de vraag, of ons bestaan nu illusoir subjectief of objectief is, of we een vrije wil hebben of niet, of er een schaduw wereld en een lichtwereld is of een ledige-volheid, of er zoiets als een ziel of reïncarnerend ego is of niet: al die concepten doen er eigenlijk niet toe. We leven nu.
Vanavond ga ik naar een lezing van Hans Stolp over “Rudolf Steiner vernieuwer van het esoterisch christendom” in Meerssen. Ik geloof niet dat Jezus van Nazareth bestaan heeft, maar toch ga ik daar eens luisteren naar hun argumenten. Het gaat me veel te ver die claim van Steiner dat hij helderziend kan waarnemen in de Akasha Kroniek, maar toch sluit ik niet uit dat ik ongelijk heb. In ieder geval heeft Steiner een stimulans gegeven voor een meer menswaardige wereld gezien de biologische landbouw en vrije scholen. Daar hebben we nu wel wat aan in het hier en nu.
vriendelijke groet van Jan
LikeLike
Nog even over je uitgezogen aardappel van de kerken. Dit soort “spirituele” lezingen trekt de laatste jaren erg volle zalen. Ik merk dat de meeste aanwezigen de sfeer (kaarsje opsteken en gedichtje lezen) en de overtuiging van een groot scala aan engelen en “hoge geesten” prachtig vinden. Dit is mogelijk een nieuwe pootaardappel voor de toekomst. (grijns)
LikeLike
Het bestaan van Jezus als indrukwekkend historische figuur is gelukkig geen kwestie van geloof, maar van weten. De betekenis die men hem toeschrijft, zoals de eerste christenen dat bv. met hun “wonderverhalen” deden, “koppelt” hem pas aan hun geloof in God. Maar daar krijg je feitelijk geen andere historische werkelijkheid door.
LikeLike
Beste Joost.
Dan zijn we het waarschijnlijk eens, alhoewel ik mijn twijfels heb.
Ik heb lezingen gehoord dat een Esseen Joshua of een Nazareër Jezus heeft bestaan, in ieder geval een of meerdere historische mensen. Die kunnen voor de vele verhalen model hebben gestaan. Als zodanig kan het een historisch bewijs zijn.
Voor veel mensen is Jezus de voornaam en Christus de achternaam. En velen daarvan geloven dat hij God is.
Voor veel anderen is Christus een avatar die in de levende mens Jezus neerdaalde bij het dopen in de Jordaan met wonderlijke goddelijke stemmen enzo.
Dan heb je de opvatting dat er inwijdingsgenootschappen waren die inwijdingsmythen opvoerden en de kruisdood puur als mythe dient geïnterpreteerd te worden en dat historisch het hele lijdensverhaal van Christus een nabootsing is tot in details van toen al lang reeds bestaande mythen.
Dit laatste is voor mij van belang: deze mythe is levend in het hier en nu. Dan vallen alle “wonderen” weg.
groet
LikeLike
Dag Jan,
Mooi hè die momenten van herkenning.
Ik ben het van harte met je eens, we leven nu.
En ik denk dat we er hier en nu het beste van dienen te maken.
Ik zeg met opzet dienen i.p.v. moeten. A., probeer ik moeten zoveel mogelijk te vermijden en B., in dienen zit een diepere betekenis en daar valt heel wat meer over te zeggen dan over moeten!!
Mooi uitje heb je vanavond. Het is alweer een aantal jaren geleden dat Hans Stolp op mijn pad langs kwam. Zijn boeken staan gelezen in de kast, maar pak ik er heden ten dage niet zo snel meer bij.
Van Rudolf Steiner weet ik te weinig. Hij kwam wel eens voorbij via een verwijzing of zo. Echter toen ik las over zijn vermeende ‘rassenleer’, ( wat daar al of niet van waar is….over waarheid gesproken ;-)), moest ik er weinig meer van hebben.
Ik ken trouwens wel mensen die laaiend enthousiast zijn over de vrije school.
Wist je trouwens dat Gilles Quispel er heilig van overtuigd was dat Jezus werkelijk heeft geleefd? Ik sluit het ook niet uit. Net zoals ik al zei…..de boodschap(pen) die aan hem worden toegeschreven, van ooit en toen, zijn voor mij van grote waarde, ook voor nu.
Wens je een inspirerende avond Jan.
Draag dat ervan met je mee, waarvan je ziel gaat dansen!
LikeLike
Beste Jan, over die aardappel…..die kwam op een andere wijze langs. Het was een beginnende gedachte van een dominee, waar ik zelf op voort borduurde. Het grappige daarbij is dat zij, ja die dominee is een vrouw ;-), over dat beeld van die aardappel met een collega in gesprek wilde, haar collega, licht corrigerend, onmiddellijk verwees naar het verhaal over de graankorrel in de Bijbel. Dát was dus blijkbaar beter of méér waar!
Ik geloof in vele soorten en maten ‘ pootaardappels ‘
Wel denk ik dat de kerken voorlopig maar eens een poosje aan zelfreflectie ‘moeten’ gaan doen!
LikeLike
Christus is een gelovig betekeniswoord van de eerste joodse christenen, die hem hadden gekend: “Messias”. Dat was niet aan zijn neus te zien!
LikeLike
En in hun discussies met joden kregen ze dan ook de wind van voren: Jezus, de man van de toekomst? Kom nou!
LikeLike
Joost kijk eens wat ik bedoel, bij:
http://bit.ly/11xWfAh
http://bit.ly/11LmK4j
http://bit.ly/19ihs6o
http://bit.ly/12JTTDy
De mysteriën waren er al in het oude Egypte en heden ten dage zijn er nog steeds inwijdingsgenootschappen zoals bijvoorbeeld bij de Vrijmetselaars. Het verschil met de hoofdstromingen in het Christendom is dat er geen eredienst is. Er is ook geen aanbidding, maar training in verdraagzaamheid en respect.
Net zoals bij de Hermetisten en Gnostici erkent men alleen de eigen verantwoordelijkheid en eigen geweten als de hoogste wet. Die rituelen hebben geen dogmatisch karakter maar openen de weg naar zelfkennis, naar het hart.
Dat is geheel anders dan de verwachting dat er een redder in de toekomst komt: de messias of Elia of dat er een plaatsvervangend lijden van Christus is of het geloof in een wedergeboorte in het vlees in de verre toekomst: je doet het zelf in jezelf nu. Als al die verhalen betrekking hebben op je huidige innerlijke psyche op een symbolische manier, is dat de geesteshouding waarin ik het stukje “spelen met vuur” heb gelezen.
LikeLike
Jan 19/8 19.50 In verbreding wil ik je nog laten merken, dat ik wrschl toch heel anders denk dan jij, zonder het gevoel te hebben dat we elkaar gaan “bijten”. Ik heb namelijk met mijn moderne koppie de grootste moeite met het oude gnosisdenken en kan als historisch exegeet, hoewel dat denken me met mijn kennis van de gnostische evangelies maar al te bekend is, zelf al helemaal niet uit de voeten met het oude gnostisch denken over Jezus. Een Thomasévangelie vind ik met name waardevol omdat in de oudste lagen van dat evangelie oude historische gegevens over Jezus te vinden zijn.
LikeLike
Beste Joost.
Mijn mening is dat het denken van de Hermetici en Gnostici met het hart gaat. Bijvoorbeeld het “lied van de parel”, kan je esoterisch duiden, symbolisch interpreteren en met het verstand beredeneren en zien hoe het in die cultuur historisch tot stand gekomen is.
Maar het lied lezen en herlezen totdat je tranen in je ogen krijgt en je keel dichtgeknepen wordt en innerlijk stil wordt. Dat zijn de trillingen van de Gnosis, het “weten”.
Het voorbeeld dat ik geef, is daarom: dat er geen Jezus in voor komt. Het is duidelijk een fictie verhaal zonder historische context. Dan is er niet die inbedding in dogma’s of historische interpretatie. Het is een lied dat nu gezongen kan worden door een mens die in deze wereld is maar voelt dat hij niet van deze wereld is.
Ik heb de symbolische duiding ervan op de Wikipedia erbij geschreven.
Maar de laatste tijd ben ik weg van Valentinus. Vooral zijn houding tot sexualiteit spreekt me erg aan.
groet van Jan
LikeLike
In het Thomasévangelie hebben we een tekst waarin Jezus bij het zien van een vrouw die haar babij voedt, zegt: als we niet zijn als die baby, komt er niets terecht van het Rijk van God. Alle latere evangelische teksten over Jezus en kinderen schijnen van die mogelijk zelfs nog historische originele tekst afgeleid te zijn. Als vader en opa had ik eenzelfde overweldigende ervaring van toekomst, toen mijn zoons en klainzoons werden geboren en ik mijn ogen uitkeek op dat nieuwe nog niet door het verleden aangetaste toekomstgerichte leven.
LikeLike
30 jaar geleden heb ik een lezing gehoord bij de theosofen. Daar stelde men dat Jezus een ingewijde en leraar was van een mysterieschool van een Joodse secte en dat zijn “historisch” leven dat bekend is uit het NT vooral symbolisch geinterpreteerd dient te worden tegen de achtergond van die mysteriën.
Een van de inwijdingen is de geboorte van een kind uit een vermoorde man. De neofiet zijn lichaam raakt gedurende drie dagen in een soort “dode” of kataleptische toestand. Daarna keert zijn ziel terug op aarde en zijn lichaam straalt zonlicht uit. De geboorte (op deze aarde) van een goddelijk eeuwig lichtwezen” de baby of het kind.
Dat lijkt op de geboorte van Horus. Het zaad kwam uit de dode Osiris waarvan zijn penis ontbrak. Om in verwachting te raken gebruikte Isis, (zijn zus en vrouw) een tak (uit de levensboom) als vervanging. Door haar grootse goddelijke liefde ontving ze Horus. Bekend is dat Isis en het kind Horus model hebben gestaan voor het Mariabeeld met het kind Jezus. De symboliek is dezelfde!!!
In die theosofische lezing stelt men het “kind” als een ingewijde (in die mysterieschool) die de Christuskracht /energie in zijn hart ontvangen had. Dat kan alleen wanneer men zéér zuiver leeft. Het is als het goddelijke licht dat doorbreekt in de stoffelijke wereld: de eeuwige mens in de tijdelijke mens.
Tegen de achtergrond van deze kennis, kan men veel verklaren uit dit Evangelie en dit loggia 22. Ik heb het nu even gelezen. Wordt als een baby: wees zuiver en onbezoedeld: wees nieuw. Drink het zuivere goddelijke licht. Maak de sterfelijke mens gelijk aan de eeuwige mens: Twee tot één: dualiteit tot eenheid. Man-vrouw ofwel de mens keert terug tot zijn oorspronkelijke staat (voordat eva uit adam werd gehaald of in Egypte het optreden van Goden en Godinnen als paren: dyade’s. Isis en Osiris waren ook een twee-eenheid in de enneade) Of de stof en de geest zijn in wezen één. Dan kijkt men door het geestelijk oog i.p.v. het stoffelijke. Zoals de hand en de voet. Gisterenavond had Hans Stolp het over de “etherische Christus” als evenbeeld.
Het is het opgeven van de idee van het “hebben” van een ziel, maar jezelf opgeven en opgaan in. Steeds minder worden en ophouden als ego te bestaan. Dan is de vraag duidelijk: hoe komen we in de hemel? Gij vraagt naar het einde en kent het begin niet eens? Mijn conclusie is: ons persoonlijk sterfelijk bewustzijn leeft maar eenmaal, maar we zijn in staat geboorte te geven aan een geestelijke baby, door onszelf in onze aardse beperkingen te doden.
aldus heb ik vernomen.
LikeLike
Op mij(=mijn manier van denken) blijft een concrete man die ontroerd kijkt hoe een vrouw haar kind de borst geeft, eerlijk gezegd, meer indruk maken. Op dat moment speelde zijn joodse Abba(zeg maar Mamma)Godsgeloof door zijn hoofd en dacht hij aan het -zonder belasting door het verleden- waarmaken van zijn joods profetische droom over een toekomstige Rijk van JHWH, itt tot de wereldrijken van zijn tijd gedacht als ideale werkelijkheid.Op zijn hele directe simpele manier verwoordt hij dat. In latere johanneïsche verwoording vinden we dat uitgebreid terug in de toekomstdroom van het Nieuwe Jeruzalem met de Vrouw en het Kind aan het einde van het laatste bijbelboek..
LikeLike
Dag Joost en Jan,
Wat mooi om even mee te mogen lopen aan de hand van jullie woorden, jullie gedachten over…..
Woorden die jullie beiden geven aan dat wat er voor een ieder van jullie toe doet.
Dat ze jullie tot vreugde mogen strekken.
Woorden, wellicht inmiddels vlees geworden van jullie zelf.
Hoe verschillende er ook gedacht, gevoeld en ervaren kan worden…..dat ze mogen blijven ontroeren.
Want vanuit de raakbaarheid van het hart, kan een ieder op eigen wijze het levenspad begaanbaar maken. Toch!
Dan gaat het niet meer om De Waarheid maar om te kunnen en blijven spelen met Heilig Vuur.:-))
Zo sta ik er zelf in.
( mooi draadje )
LikeLike
Mooi, Carla, die warme beschouwingen: bedankt.
LikeLike
De ontroering betrof bij mij het zien van de liefde van mijn oudste dochter toen die drie jaar jong was en haar pas geboren zusje een heel lief eerste kusje gaf.
LikeLike
Mooi Jan. Je bewust zijn van deze momenten, met een gouden randje, kunnen je ( althans mij ) zo dankbaar stemmen.
LikeLike
[…] en: De theologie moet haar claim op de waarheid opgeven […]
LikeLike