‘Wetenschappers zetten zich af tegen religie, maar ben je wel eens bij een symposium over Darwin geweest? Dat heeft ook iets onfeilbaars. De zuiver materialistische wetenschappers zijn de middeleeuwse pausen van deze tijd. De wetenschap zou in dienst moeten staan van een beter begrip van ons mens- en wereldbeeld, maar nu claimt ze het gehele mens- en wereldbeeld te zijn.’ Dit zegt hoogleraar geowetenschappen, Klaas van Egmond, in een interview met De Nieuwe Pers.
‘Ergens tussen het individu en het collectief, en tussen het materialistische en het spirituele, bevindt zich dan de echte, menswaardige vrijheid. Van Egmond pleit daarom onder andere voor een nieuwe dialoog tussen religie en wetenschap.’
In het artikel Middeleeuws!, waarmee DNP onder de kop Habemus Papam nog even doorblogt over de paus, geeft Klaas van Egmond antwoord aan Ties Joosten op de vraag waar de antipathie tussen wetenschap en religie vandaan komt en over hoe de wetenschap bijdraagt aan de verstoorde relatie met religie. Hij stelt dat 75% van de mensheid zichzelf religieus noemt en dat de materialistische wetenschapper dat allemaal wegzet omdat die nu met zekerheid meent te weten hoe de wereld in elkaar zit. (foto: KVE)
‘De wetenschap bevindt zich naar mijn mening dus in een nog vrij primitief stadium. In die zin is de wetenschap de voortzetting van de kerk met andere middelen. (…) Hervormden en gereformeerden kunnen vanwege een paar religieuze leerstellingen nog altijd niet met elkaar door één deur. Iedereen zit met zijn eigen ego zijn eigen waarheid te bewaken, het is om dol van te worden. Hoeveel kerkgemeenschappen hebben we hier in Nederland wel niet? Wie heeft er gelijk dan? Mogen we dat alsjeblieft eens horen na 1600 jaar?’
Van Egmond is de schrijver van het boek Een vorm van beschaving, waarin hij stelt dat religie verviel tot inquisitie; op het collectief gerichte staten tot totalitaire staten vervielen, en het huidige op kapitaal gefundeerde systeem tot hedonisme vervalt.
‘Een herhaling van deze rampzalige geschiedenis is volgens Van Egmond alleen te voorkomen als we zoeken naar een min of meer gemeenschappelijk mens- en wereldbeeld tussen al deze systemen en ideologieën. (…) Zowel de religie als de wetenschap zou moeten beseffen dat ze een deel van het geheel zijn, niet het al. Het probleem is dat telkens een deel zich aanmatigt het geheel te zijn. De nieuwe paus heeft nu gezegd dat hij de dialoog met andersdenkenden wil aangaan, dat stemt mij hoopvol. Toch moet ik nog zien of het er echt van komt, zowel de institutionele religie als de materialistische wetenschap zitten vooralsnog vastgeroest in het eigen gelijk.’
Zie: Middeleeuws!
Illustr: rkk.nl – ‘Copernicus de astronoom in gesprek met God’, schilderij van Jan Matejko (1872) – Ook priester Nicolaas Copernicus liet zich door zijn geloof niet weerhouden van het opstellen van theorieën die het geloof zouden ondermijnen. (Foto rechts: Kronenberg Foundation – digitale reconstructie.)
In 1543 publiceerde hij zijn fameuze geschrift ‘Revolutionibus Orbium Coelestium’, waarin hij stelt dat de zon het middelpunt is van het sterrenstelsel. Hij schreef dat de aarde om de zon heen draaide en niet andersom. (kunstvensters.com)
GODENENMENSEN 
-Ook het onderscheid tussen materialisme en idealisme is grotendeels wegge-ebt door de moderne, wetenschappelijke theorieën .
– Zodat religie en wetenschap elkander toe-naderen .
-Weliswaar klinkt ook de pure wetenschapper minder zeker dan voorheen ; maar misschien benadert hij zodoende wel dichter de waarheid omtrent de realiteit van alles …
-Maar dat alles blijft een ‘weten van niet-weten’, daar men zoals Kant zegt ‘nooit het ding ‘an sich’ kan kennen met onze beperkte ervaringen ; en anderzijds blijft het een weten van niet-weten volgens Socrates, daar onze ratio beperkt en bepaald blijft door de grenzen van ons eigen ‘ik’ …
LikeLike
Eigenlijk beperkt het hele discours van religie en wetenschap zich tot de wetenschappen die zich bezighouden met de oorsprong van het leven enzo. Bijvoorbeeld de evolutietheorie en de kosmologie. Daar waar religie en wetenschap zich dezelfde Mieke Telkamp vragen stellen zijn natuurlijk geen sluitende antwoorden mogelijk. Aan beide kanten wordt dus een geloof aangehangen en die twee soorten van geloof matchen niet altijd. Simpel.
LikeLike
Het oude nog religieus geladen maar in feite seculiere woord oikoumene geeft in feite precies aan wat door veel ongelovigen en gelovigen nu in ons global village gevoeld wordt: dat we samen “de wereld tot een oikos”, bewoonbaar huis, moeten maken Wellicht is het samen doen nog belangrijker dan het samendenken. Mijn voor zijn tijd onvoorstelbaar ‘oecumenische’ schoonvader noemde als voornaamste reden daarvan, dat hij toen bij Philips jarenlang tussen alle mogelijke gelovige en ongelovige mensen werkte. Praktisch wennen aan elkaar is dé gezonde basis voor samenleven.
LikeLike
Bij Philips werkten toch alleen maar katholieken?
LikeLike
Lukas, je bent blijkbaar niet zo goed op de hoogte!
LikeLike
Mij is inmiddels duidelijk dat de discussie is vastgeroest omdat de agenda zo dramatisch rommelig is vastgesteld. De discussiepunten zijn gecementeerd in vooroordelen. De vrije wil is zo’n onderwerp dat bij voorbaat gedoemd is te mislukken door de vooroordelen maar ‘de dood’ is veel neutraler. Niet iedereen heeft een vrije wil maar iedereen gaat dood.
LikeLike
Als exponent van de katholieke sector kan ik dit beamen.
We adoreerden allen de witte dame.
LikeLike
Het probleem (wijsmakerij & onwetendheid) kan dus ook nog steeds opnieuw voorkomen en ook bij hoogopgeleide wetenschappelijke mensen, en uiteraard ook bij advokaten en rechters, eigenlijk bij iedereen!
Ik wil ik U nog even wijzen op het feit dat een en ander reeds lang en uitvoerig beschreven is in het populair wetenschappelijk boek van “Johan Braeckman – Kritisch Denken”.
Nog beter dan het gewone lees-boek is de luisterboek uitgave, voor alle mensen (ook gewone mensen en wetenschappers en gelovigen) ook eenvoudiger te beluisteren. Alle problemen die zich hier hebben voorgedaan, en nog steeds blijven terugkeren, in de wetenschap en het gewone leven zijn wederom gewoon terug te voeren op een gebrek aan goede kennis.
Kritisch Denken daar heb je uiteindelijk meer aan, dan aan alle brieven, bijdragen en alle debatten van wijsgemaakte (meestal ook gelovige) mensen, die uiteraard (Bijbel=waarheid) menen dat ze toch gelijk hebben!
Veel luister en/of leesplezier, en nog meer inzicht en wijsheid toegewenst aan alle geinteresseerden.
LikeLike
Darwin wordt bewonderd om een simpele reden: hij maakte nog minder fouten dan Newton en Einstein, voor zover we het kunnen beoordelen. Van Egmond vergeet gemakshalve dat het werk van Darwiin maar een klein deel van de moderne evolutietheorie uitmaakt.
“de antipathie tussen wetenschap en religie”
Die antipathie komt van één kant. Tijdens mijn studie ben ik het woord god niet één keer tegengekomen, niet in positieve, niet in negatieve en niet in neutrale zin. God is irrelevant en overbodig voor de wetenschap. Zo ook religie en spiritualiteit, behalve als studieobject in wetenschappen als sociologie.
Wetenschappers zijn wel antipathiek jegens religieuze en/of spirituele pogingen hen voor te schrijven wat ze moeten onderzoeken, hoe ze dat onderzoeken en welke uitkomsten gewenst zijn. Ook kunnen ze er maar bar slecht tegen als hun conclusies en hypotheses verdraaid worden om ze voor religieuze en/of spirituele doeleinden in te zetten. Voorbeeld:
“Since we proposed punctuated equilibria to explain trends, it is infuriating to be quoted again and again by creationists (whether through design or stupidity, I do not know) as admitting that the fossil record includes no transitional forms.”
“een nieuwe dialoog tussen religie en wetenschap”
Van Egmond dialoogt maar een eind raak. Hij blaft, de wetenschappelijke karavaan trekt verder. Religie heeft de wetenschap nul komma niets te bieden.
“de materialistische wetenschapper dat allemaal wegzet omdat die nu met zekerheid meent te weten hoe de wereld in elkaar zit. ”
En daar is weer een bekende stropop – eigenlijk een regelrechte leugen. De materialistische wetenschapper weet helemaal niet met zekerheid hoe de wereld in elkaar zit. Nog geen twee jaar had Van Egmond artikelen kunnen lezen waarin natuurkundigen zich vertwijfeld afvragen of het Standaardmodel van de Deeltjesfysica (zie Wikipedia) op de helling moest, omdat het higgs-boson zich maar niet liet vinden. Daarom was de blijdschap vorig jaar zo groot. Oh, een sluitende theorie voor supergeleiding ontbreekt ook nog steeds. Dus wie een Nobelprijs wilt winnen weet wat te doen.
“Hoeveel kerkgemeenschappen hebben we hier in Nederland wel niet?”
Stel die vraag eens tav de natuurwetenschappen. Hoeveel natuurkundegemeenschappen zijn er, met verschillende doctrines? Twee; Klassieke Natuurkunde is onderdeel van beide doctrines. Oh ja, alle natuurkundigen zijn lid van beide gemeenschappen. Dat komt in Nldse kerken niet zo vaak voor.
Stel die vraag eens voor evolutiebiologie. Eén. De doctrine ervan botste een ruime eeuw geleden met de natuurkundige doctrine; er was er toen nog maar één. Zie Lord Kelvin. Probleem! Wat te doen? Nou, geen schisma, in religies het gebruikelijke middel, maar experimenten en waarnemingen. Conflict opgelost. Er bleek een fout in de argumentatie van Lord Kelvin te zitten.
Ik stelde hier al eens de vraag: bij theologische, religieus-filosofische of algemeen religieuze verschillen van inzicht, die onderling tegenstrijdig zijn, wat doen jullie eraan, behalve elkaar in de haren vliegen?
Als Van Egmond een antwoord heeft dat niet uit schisma en vervolging bestaat zal ik weer aandacht aan hem besteden.
Mijn suggestie: verlos de wetenschap liever van dit soort onzin, toch echt afkomstig van gelovigen.
http://www.rawstory.com/rs/2013/03/27/idaho-teacher-investigated-for-saying-vagina-during-biology-lesson/
LikeLike
Klopt, zoals ik in mijn woonplaats Moengo, Suriname dagelijks meemaak. Ik hoef er mijn mond niet voor dicht te houden, zoals dat elders nog wel het geval is. En ik ben zo’n beetje de enige atheïst.
Daarom wil ik wel een keertje mijn waardering voor PD’s tolerantie uitspreken, want ik weet best dat ik niet zachtzinnig voor hem ben.
Niettemin constateer ik dat hij nog verder van mij is verwijderd geraakt dan vroeger bij Trouw. Toen besefte hij nog wel dat atheïsme geen geloof/religie is, net zo min als hij een atheïst is omdat hij net als ik niet in een paar 1000 goden gelooft.
LikeLike
Het bijschrift bij Copernicus is niet erg accuraat.
“Hij schreef dat de aarde om de zon heen draaide en niet andersom.”
Dat laatste “niet andersom” schreef hij níet. Copernicus was wetenschapper en zoals de meesten geen zeker-weter. Hij poneerde het heliocentrische model als alternatieve hypothese voor het Ptolemaeische model en concludeerde volkomen terecht dat het niet mogelijk was om te beslissen welke de juiste was. Vervolgens toog Tycho Brahe aan het werk om middels waarnemingen uitsluitsel te geven.
Beiden waren zo verstandig om zich niet door religieuze overwegingen te laten weerhouden, maar zich door wiskundige deductie (C) en empirie (TB) te laten leiden.
LikeLike
Volgens het Historistisch Nieuwsblad bewees Copernicus wel degelijk dat de aarde om de zon draaide en niet andersom. Dat klinkt als ‘zeker-weten: bewijs. Het duurde volgens het HN wel lang eer Copernicus met een definitieve, wiskundig onderbouwde versie van zijn theorie kwam. (Hij had het nogal druk met zijn functie als waarnemend bisschop.) NB. Trouwens, Copernicus wordt in het bijschrift niet letterlijk geciteerd…
LikeLike