De denkwijze die alle natuurverschijnselen reduceert tot materie wordt aangeduid als ‘het materialistisch paradigma’. Antropoloog Hans Feddema vraagt zich af hoe steekhoudend dit materialistisch paradigma nog is. Feddema zoekt een Derde Weg, zonder de twee dominante geloofssystemen, namelijk het (dogmatisch) kerkelijke en het (materialistisch) wetenschappelijke, af te schrijven.
Spiritualiteit
Feddema is van mening dat de spiritualiteit het opereren vanuit het hart centraal stelt, zonder de ratio weg te duwen. Hij ziet tevens dat wetenschap ook irrationele trekken kan hebben met soms ook axioma’s of onbewezen vooronderstellingen, waarvan men lange tijd maar blijft uitgaan in het onderzoek. Bovendien, zo vervolgt de oud-docent van de VU, wordt het positivistische model vandaag ook wel vervangen door het constructivistische dat stelt dat kennis door mensen wordt geconstrueerd, ook in interactie tussen hen en de werkelijkheid.
‘Dit impliceert dat echte objectiviteit niet mogelijk is en het zelfs de vraag is of de werkelijkheid wel bestaat, zeker als we ons in het waarnemen zoals Frank Hermans voorstaat beperken tot onze vijf zintuigen. Ons ik lijkt op een bril die ons laat zien wat er zo niet is. Ook in de wetenschap begint nu door te dringen, dat wij als waarnemer niet te scheiden zijn van wat wordt waargenomen, dat we met onze ratio en zintuigen een wereld(beeld) scheppen, die door anderen niet wordt gedeeld.’
Hermans is de socioloog die Hans Feddema (foto: civismundi.nl) liet weten anders te denken en van mening is dat ‘leven volgens de evolutietheorie voortgekomen is uit materie’ en ‘bezieling onnodig’ is. Hermans staat open voor een nieuw denken, maar dat moet dan wel aan de ‘wetenschappelijke meetlat’ onderworpen zijn.
‘Via de ratio inzien dat het anders vastloopt en ‘interdependentie zorgt wel voor meer empathie’. Wat empirisch bewijsbaar is, telt volgens hem.’
Nieuwe spiritualiteit als Derde Weg
Die discussie vloeide voort uit het sociologisch essay over de Nieuwe Spiritualiteit als Derde Weg en een essayachtig antwoord aan priester Antoine Bodar, omdat deze wat uit de hoogte de Nieuwe Spiritualiteit veroordeelde en amechtig terugverlangde naar het ‘rijke roomse leven’, zonder er blijk van te geven dat restauratie in deze een illusie is.
Feddema schrijft een vervolgserie over het materialistisch paradigma op Zinweb; er zijn nu twee delen verschenen, onder de titel Hoe valide is het materialistisch paradigma nog? (Wordt vervolgd.) In het tweede deel stelt hij dat we niet ons (tijdelijke) lichaam zijn maar dat we een lichaam hebben.
‘Natuurlijk is in deze optiek alles bezield, ook de aarde en de natuur. Ja, zelfs onze hersenen en daarvan niet in de laatste plaats de rechterhelft, omdat vooral deze (anders dan de linker helft, waar controle hoog scoort) wordt geleid door onze zielenkracht in de richting van vrolijkheid, verjonging, levendigheid, (zelf)vergeving, moed, passie, pure liefde en overgave aan onze authentieke kracht. De ziel is een en al (levens)kracht en wil zich manifesteren via het hart en het lichaam. Zij denkt niet, maar voelt via innerlijk weten en via intuïtie.’
‘Nieuwe Einstein’ David Bohm
Feddema verwijst in het tweede deel naar theoretisch fysicus en ‘nieuwe Einstein’ (foto: wikimedia) David Bohm, die stelde dat er een soort impliciete orde is die het substraat van de expliciete werkelijkheid vormt, een orde van energie die het bewustzijn zelve is, en voorts dat ook materie ontstaan is uit aggregaten van bewustzijnsenergie.
De antropoloog stelt dat de beperking tot de ratio en/of de zintuigen te meer eenzijdig is, nu de psychologie na Freud en Jung ten lange leste geaccepteerd is als wetenschap en daarmee ook vast kwam te staan dat naast ons waak- en creatief bovenbewustzijn we een groot en invloedrijk onderbewustzijn hebben, dat verbonden is met de omringende geestelijke wereld, door Carl Jung het Collectief Onbewuste genoemd.
‘Creatief en spiritueel van belang is dat we het dualistisch denken in tegenstellingen aan het overstijgen zijn en gaan in de richting van eenheidsbewustzijn.’
Zie: Hoe valide is het materialistisch paradigma nog? (1) (Zinweb)
Hoe valide is het materialistisch paradigma nog? (2) (Zinweb)
Gerelateerd: Een authentiek Godsbesef dat haaks staat op dat van Antoine Bodar (vangodenenmensen)
Illustr: blokvijf.nl
GODENENMENSEN 
-De nieuwe Einstein+ formule : ‘E=mc²=Psy’ , waar gelijkstelling en mutatie
van massa, materie, energie, en bewuste energie de regel wordt
-En waar Psy staat voor het enige absolute ‘zijn’ van absolute ideeën als wiskunde, logica en andere eeuwige en noodzakelijke wetmatigheden, waaraan alles dan moet contingent aan zijn .
LikeLike
Dus als ik het goed begrijp is Bodard een lichaam, Feddema heeft een lichaam en Bohm belichaamt. Mij rest dit alles te beamen met een lichte voorkeur voor Bohm niet in de laatste plaats vanwege zijn dialogen met Krishnamurti.
LikeLike
Eenheidsbewustzijn, wat is dat nu. In mijn hoofd is er nooit een eenheid van bewustzijnen. Dat denken we. De vorm vertoont nergens een eenheid. Misschien heb ik het verkeerd.
LikeLike
@ Robert 🙂 Ik denk dat Feddema dit bedoelt: Het eenheidsbewustzijn is het besef – ergens diep vanbinnen – dat we allemaal onderdeel zijn van het grotere geheel, dat alles en iedereen onlosmakelijk met elkaar verbonden is.
LikeLike
Ook ik ril bij het woord “eenheidsbewustzijn” en voel mijn persoonlijke identiteit met zijn vrije wil “ineenschrompelen”. De oude theorie van een Teilhard dat mensen zelf evolutionair actief groeien naar eenheid van mensen moge wetenschappelijk de nodige kritiek gekregen hebben, hij koerst wel op persoonlijke identiteit die in alle vrijheid met anderen eenheid zoekt. Met de gemeenschap als verwoord in de monotheistische en humanistische traditie lijkt dat in ieder geval beter te passen, dan “eenheidsbewustzijn”.
LikeLike
Joost, je hoeft niet zo te rillen hoor, eenheidsbewustzijn is niet eng, zie mijn comment bij Robert hieronder. 😉
LikeLike
Blijf me, ondanks de term bewustzijn, koortsachtig (vandaar dat rillen!) verzetten tegen een term, die doet denken aan een versmeltingsproces of de suggestie wekt dat mensen wel één moeten worden of opgaan in het al, omdat ik dat in deze fase van de evolutie ver beneden onze stand en mogelijkheden vind, eigen aan vrije menselijke personen, op weg naar menselijke eenheid. Mensen hebben namelijk ook de vrijheid om niet voor eenheid te kiezen en kunnen zich dat zelfs bewust voorstellen, en dat maakt de gekozen menselijke eenheid en eenheid met het Al nu juist zo mooi.
LikeLike
Paul, even los van dit blog..Ken je het blad “Vermoeden” – ik vind het erg mooi….het woord vermoeden alleen al…..
LikeLike
Voor hemelse wijsheid en aards geluk… ik weet dat het bestaat, maar nog nooit gelezen.
LikeLike
In Zinweb zegt Feddema in een reactie n.a.v. het eenheidsbewustzijn: ‘Er is dan meer eenheidsbewustzijn, in plaats van dualistisch bewustzijn.Veel mensen hebben geen contact met zichzelf (hun binneste/innerlijke stem dus- ik bedoel niet de ego-stem) en leven dan vaak ook een wat afgescheiden leven. Veel eenzaamheid en depressie is vaak ook terug te voeren tot geen contact hebben met onszelf.De moderne mens zal in proces van individualisering koersen op innerlijk (willen) ervaren, mystiek en contact hebben met zichzelf, (wat dus niets met ego en egoisme te maken heeft.)’
Zie: http://bit.ly/10QXCL4
Deel 3 volgt op Zinweb, binnenkort!
LikeLike
En welke nieuwe inzichten levert deze derde weg op voor problemen als deze?
http://old.richarddawkins.net/articles/645853-conversion-on-mount-improbable-how-evolution-challenges-christian-dogma
Voorlopig merk ik alleen maar dat de derde weg onzin oplevert als “David Bohm is de nieuwe Einstein”. Bohm’s belangrijkste bijdrage aan de moderne natuurkunde is een causale interpretatie van de Quantum Mechanica. Hij deed dat door enkele niet-testbare entiteiten te introduceren, zodat zijn interpretatie volgens William van Ockham afvalt. Bovendien heeft men geprobeerd zijn interpretatie toe te passen op de Quantum Electro Dynamica. Dan valt alle causaliteit weg en is waarschijnlijkheid weer nodig.
Dat is dus alvast een weinigbelovende start.
Heb ik nog een paar vragen voor de derdeweggers. God wordt als een lichaamloze spirituele entiteit voorgesteld. Zeg maar dat hij deel uitmaakt tot de transcendente werkelijkheid. Hoe verloopt de interactie tussen de twee werkelijkheden? Neem nu zoiets als “God houdt van Paul Delfgaauw”. Hoe weet PD dat? Mensen kunnen hun liefde uitdrukken middels taal, gedrag, lichaamstaal en gelaatsuitdrukkingen. God heeft dergelijke middelen niet tot zijn beschikking.
Mutatis mutandis geldt dit voor elke eigenschap die men god wil toekennen. Aldus is god een betekenisloos concept.
Maar laten we even aannemen dat de spirituele god betekenis heeft – dat spiritualiteit betekenis heeft. Hoe zijn de derdeweggers van plan om te beslissen tussen elkaar tegensprekende beweringen? Waarom kiezen deze derdeweggers onveranderlijk een Abrahamistische spiritualiteit en geen hindoeversie, boeddhistische, confucianistische, die van de Papoea’s of van de Trio’s die op de Surinaams-Braziliaanse grens leven? Of de Inca- en Aztekengoden, die heel spiritueel nogal gruwelijke kinderoffers eisten? Welk beslissingscriterium hanteren de derdeweggers als ze boven het materialisme uitgaan?
Materialisten hebben er één – waarneming. Maar ja, zintuigen behoren tot de materiële werkelijkheid en werken niet zo goed in welke transcendente werkelijkheid.
LikeLike
Typisch zo’n loze uitspraak die alles verklaart en dus niets en daarom onwetenschappelijk is.
LikeLike
Ook ben ik erg nieuwsgierig naar het spirituele aspect van
http://www.cracked.com/blog/6-mind-blowing-things-nobody-taught-you-about-black-holes/?wa_user1=1&wa_user2=Science&wa_user3=blog&wa_user4=feature_module
Ik heb het iig niet nodig om bij het lezen vervuld te raken van verwondering en de auteur blijkbaar ook niet. Dit ene artikel slaat alles wat ooit in heilige, spirituele en/of mystieke schriften is opgetekend. En het is 100 procent materialistisch.
LikeLike