De hel gaat weer eens als een lopend vuurtje door vrijzinnig en orthodox katholieke kringen. ‘Oh, worden we allemaal gered?’ concludeert Anthony Ruijtenbeek na het lezen van het interview met Frank Bosman in het Brabants Dagblad. Ruijtenbeek gruwt van de vrijzinnigheid van deze theoloog die stelt dat de hel leeg is en de hemel vol. Ruijtenbeek gelooft eerder dat eenieder de liefde van God zal ervaren, maar houdt er gelijk stevig rekening mee dat dit toch niet voor iedereen het geval zal zijn.
Het is, zoals katholiek blogger en publicist Ruijtenbeek uiteindelijk stelt: ‘God weet het, en ik niet.’ Toch blijven religies vasthouden aan het hellevuur – een kwart van de christenen gelooft er nog altijd in. Religies hielden dit religieuze concept achter de hand om de gelovige aan zich te ketenen. Paus Benedictus stelde onlangs nog dat ‘seks voor het huwelijk een hele zware zonde is’. En volgens Greg Laurie (zie CIP) is ‘één zonde genoeg om ons uit de hemel te houden‘. Het dreigen met de hel en verdoemenis heeft lange tijd gewerkt: sidderend gingen mensen van God houden – of juist niet, want velen konden God en hel niet rijmen. Van zo’n God word je vanzelf atheïstisch.
Waaruit bestaat de hel?
‘Zij bestaat in de eeuwige verdoemenis van diegenen die uit vrije keuze in doodzonde sterven. De ergste straf van de hel bestaat in het eeuwig gescheiden zijn van God. In Hem alleen immers kan de mens het leven en het geluk vinden, waartoe hij geschapen is en waarnaar hij streeft. Christus vat deze werkelijkheid samen in de woorden: “Gaat weg van Mij, vervloekten, in het eeuwige vuur!” (Mt. 25, 41).’
Vrije wil of niet
Vrije keuze? Mensen zijn genetisch zo geschapen dat ze het leven leiden dat ze leiden. Ze groeien op in een omgeving waarin ze verder ge- of misvormd worden. Je doet wat je kan als mens, en daarbij ben je dus sterk afhankelijk van je genen die een enorme invloed hebben op het leven dat je leidt. Je eigen leven glijdt soms onbewust aan je voorbij en soms denk je achteraf pas na over wat je nu weer hebt gedaan of nagelaten. Veel heb je niet in eigen hand. De vrije wil van de mens wordt er erg relatief door. Volgens sommige neurowetenschappers bestaat die vrije wil niet eens.
Heilige of misdadiger?
Volgens mij zijn we op aarde om iets leren en is de een daar behendiger in dan de ander, de een heeft meer talenten meegekregen dan de ander. Je hebt mazzel als je in staat bent om een beetje evenwichtig door het leven te gaan. Sommige mensen zijn door hun onwetendheid of domheid nauwelijks in staat een goed leven te leiden, de meeste criminelen zijn domweg gestoord. Levens zijn eigenlijk niet echt eerlijk ‘verdeeld’.
Geluk of gedoemd
Als je als pas geboren baby ‘de mazzel hebt’ dezelfde dag nog te sterven, ga je rechtstreeks naar de hemel: je loopt niet eens de kans iets te doen waardoor je in de hel komt. Maar als je honderd jaar wordt… Zo kan het ook zijn dat de een het ‘geluk’ treft dat hij een leven als heilige kan leiden en de ander ‘gedoemd’ is te leven als misdadiger. ‘Dat moet beloond en gestraft worden,’ stelt de katholieke ‘meest spraakmakende cultuurtheoloog’ Bosman. ‘Ons rechtvaardigheidsgevoel vereist dat er een hel is.’
‘Want dat wat je op aarde doet moet ertoe doen. Zonder hel zou het niet uitmaken wat je op aarde uitvreet: heiligen en misdadigers komen dan allebei in de hemel. Ik denk wel dat uiteindelijk de hel praktisch gezien leeg zal zijn, omdat de liefde van God ten langen leste sterker zal blijken te zijn dan zijn eigen rechtvaardigheid. De hel is dus leeg maar de hemel is vol.’
Volmaakt of onvolmaakt
Omdat de mens al te afhankelijk is van zijn genen, vind ik dat het concept hel absurd is. God heeft ons onvolmaakt geschapen en daardoor maken we fouten, in onze genen ingebakken. De mens bestraffen voor zijn ‘ingeschapen’ eigenschappen, is onrechtvaardig. Dan had God ons volmaakt moeten scheppen.
Zie: ‘O, worden we allemaal gered?’
En: ‘De hemel en de hel zijn springlevend’
Illustr: De poorten van de hel (religie.blog.nl)
GODENENMENSEN 
Een verontwaardigd stuk waarin de boosheid doorklinkt. Helaas valt de inhoud tegen. Het blijft bij verontwaardigde opmerkingen over hoe makke christenen het concept hel blijven aanvaarden. Daar tegenover stelt de auteur enkele weinig onderbouwde argumenten, zoals ‘sommige neurowetenschappers zeggen dat de vrije wil niet eens bestaat’ of ‘wij zijn genetisch bepaald’. Met zulke axioma’s aankomen is de discussie meteen doodslaan.
Bovendien is de auteur blijkbaar weinig bekend met de christelijke dogmatiek. Elk kind dat wordt geboren is al belast met de erfzonde, zo wordt in veel kringen gesteld. Dus simpelweg stellen dat zij naar de hemel gaan (al hoop ik dat wel) is een tekortkoming in uw theologische reflectie omtrent dit thema.
De bedoeling van de auteur is mij een raadsel, behalve dan stoom afblazen. Wat de bedoeling niet is, is een gedegen mening verwoorden waarmee men kan sparren.
LikeLike
De (ook gelovig geduide) “(gewetens)oproep” om iets van deze wereld te maken “beloont” zichzelf al, als men daaraan gehoorgeeft. Diezelfde “oproep” “bestraft” zichzelf al, als men er geen gehoor aan geeft. In beide gevallen zal men in -zij het niet van mensen dan toch in geloof van God- blijvende herinnering blijven zoals men was. Iets daarvan is door ons al te snappen in de blijvende herinnering aan de “heiligen” en ook aan de “rotzakken” van onze geschiedenis..althans hoe diep dat ingrijpt en hoe moeilijk onze beoordeling daarbij blijkt te zijn. Wij kunnen alleen “ons best doen’; het uiteindelijke oordeel en wat er uiteindelijk gebeurt is gelovige duiding in God. Danteske voorstelling van een hel is in onze hersens nu
niet meer te maken, hoe literair “leuk” die ook is!
LikeLike
Richard zegt: ‘Elk kind dat wordt geboren is al belast met de erfzonde, zo wordt in veel kringen gesteld. Dus simpelweg stellen dat zij naar de hemel gaan (al hoop ik dat wel) is een tekortkoming in uw theologische reflectie omtrent dit thema.’
– De erfzonde, ook nog. Het concept is dus nog absurder.
LikeLike
Het citaat dat u aan Jeffrey Schpper toeschrijft is van Greg Laurie. Jeffrey Schipper is alleen de auteur van het artikel.
LikeLike
Bedankt! Excuus, ik corrigeer het direct.
LikeLike
Het lijkt er op dat u me verkeerd begrijpt. Ik geloof dát iedereen God’s liefde zal ervaren, maar dat dit lang niet voor iedereen prettig zal zijn. Op aarde zien we ook al wel gebeuren dat het ontvangen van liefde, die niet eens volmaakt is, eerder een moeizaam proces is.
Verder heeft het niet zoveel zin om iets als al dan niet achterhaald neer te zetten. Iets bestaat of het bestaat niet, de kwalificaties ervan gaan daar niet aan vooraf. Dit vind ik trouwens ook het grote manco van b.v. Feuerbach: “God is slecht, dus Hij bestaat niet”.
Iets anders is dat beelden altijd beperk zijn, daarmee hoeven ze nog niet onwaar te zijn, maar het blijft een beeld. Zo ook de erfzonde; hoeveel post-Christelijken vinden dat niet een achterhaald beeld? Maar maak de vergelijking met het karma-begrip, wat veel statischer is maar ook wat overeenkomsten vertoont en dan snapt men het ineens.
Wat op zich wel grappig is, is dat men tegenwoordig de vrije wil als kenmerk acht voor het Christelijk geloof, terwijl Luther, Calvijn maar ook een Jansenius zo Swaab de hand zouden kunnen schudden op dit onderdeel. In de katholieke theologie moet men, zoals zo vaak, vanuit twee schijnbaar tegenstrijdige posities naar elkaar toe werken. Enerzijds de dogma’s rondom God’s almacht, alwetendheid, enkelvoudige predestinatie enz. Anderzijds is er het dogma van de vrije wil. De uitkomst is dus altijd min of meer compatibilistisch, waarbij b.v. Molina de vrije wil wat meer benadrukt en Thomas v. Aquino meer God’s Alwetendheid en Zijn vermogen om alle toekomstige dingen te zien.
Deze uitspraak vind ik wel laakbaar: “Religies hielden dit religieuze concept achter de hand om de gelovige aan zich te ketenen”. Het lijkt Marx wel. 😉 Het is laakbaar omdat u een kwade wil lijkt te veronderstellen die u niet hard kan maken. Als dit het doel zou zijn, dan zouden het immers stiekem verstokte atheisten zijn. U hoeft het geloof van deze ‘religies’ niet te delen om toch de goede wil in hun handelen te kunnen zien. Wat veel meer voor de hand ligt, is immers dat men oprecht bang was dat mensen in de hel kwamen en dáárom zo handelden.
Overigens is dit ook geen volledig plaatje; sinds de ontwikkeling van de theologie v/d/ biecht is er altijd een verschil geweest tussen de geestesgesteldheden v. ‘attritio’ en ‘contritio’. De eerste is dat men gaat biechten uit angst voor God en oordel enz. Dat was ‘toelaatbaar’, maar het einddoel was het tweede, een biecht uit liefde voor God.
LikeLike
Anthony schrijft: ‘Deze uitspraak vind ik wel laakbaar: “Religies hielden dit religieuze concept achter de hand om de gelovige aan zich te ketenen”. Het lijkt Marx wel.’
– De kerk houdt zo wel macht over mensen. Echt geloof dreigt niet, zo schreef iemand, maar geeft volop vrijheid aan de mens zich te ontplooien.
LikeLike
Geredeneerd vanuit het perspectief van het vrije, rijke, maar tanende westen kan ik dat een heel eind volgen. Maar ook daar treden dan weer dezelfde mechanismes in een andere vermomming in werking. Zoals je Christenen hebt die dreigen met de hel vanuit bezorgdheid, zo heb je ook Christenen die gefixeerde Alverzoening voorspiegelen uit idealisme. Maar evenzogoed heb je, zoals je dus Christenen hebt die dreigen met de hel om hun eigen machtspositie te consolideren, ook Christenen die gefixeerde Alverzoening uitdragen omdat dat in de huidige tijdsgeest ‘beter verkoopt’.
LikeLike
[…] Gerelateerd: De hel is een absurd religieus concept […]
LikeLike
[…] Gerelateerd: De hel is een absurd religieus concept […]
LikeLike
Dit is op oogenhand herblogden reageerde:
De gangbare godsdiensten deugen niet, maar ik geloof zeer sterk in het bestaan van eeuwige folteringen voor de vijanden van mijn Godsdienst!!!
LikeLike
[…] (Nederlandstalige) blogs, zoals van ds Mirjam Kollenstaart, ds Wim de Bruin en Paul Delfgaauw, hebben mijn aandacht gehad en geholpen bij de vorming van een eigen mening. In januari van dit […]
LikeLike
Daarbij ook nog eens het gegeven dat sommige Christelijke sekten het concept van de predestinatie aanhangen, wat impliceert dat alles is al van te voren bepaald, hoe is het mogelijk, vraag ik me wel eens af, dat nog steeds hele volksstammen in dergelijke onzin geloven.
LikeLike
Natuurlijk bestaat de hel, net zoals de hemel bestaat.
Bestaat satan, net zoals god bestaat.
Duisternis zoals licht.
Kwaad zoals goed.
Vrije wil zoals predestinatie.
Klein zoals groot.
Kort zoals lang.
Zwaar zoals licht.
om met de Tao Teh Tsjing vers 2 te spreken:
Het is omdat iedereen schoonheid als schoon beschouwt,
dat het lelijke bestaat;
het is omdat iedereen goedheid als goed beleeft,
dat het kwade bestaat.
Zijn en niet-zijn veroorzaken elkaar;
moeilijk en eenvoudig vergelijken zich met elkaar;
lang en kort meten zich aan elkaar;
hoog en laag onderscheiden zich van elkaar;
klank en stem vormen zich uit elkaar;
voor en na rangschikken zich naar elkaar.
Daarom handelt de wijze door niet-handelen
en verkondigt hij zonder woorden.
De tienduizend dingen ontstaan
en hij wijst geen enkele af.
Hij verbouwt ze, maar neemt er geen in bezit;
hij kweekt ze, maar laat ze vrij groeien.
Hij volbrengt zijn taak, maar eist geen genoegdoening,
en omdat hij geen genoegdoening eist,
verliest hij niet wat hem toekomt.
De hel is hier (ook) op aarde net zoals (in) de hemel.
Een kind dat zijn ouders gemarteld ziet worden, verkracht en gedood: dat is de hel.
Een grijsaard die rustig op een grote steen zit en ziet hoe het water uit een bron opborrelt, verlicht door de stralen van de ondergaande zon terwijl zijn huid wordt beroerd door de zachte koele wind en de vogels plotseling zwijgen: dat is de hemel.
LikeLike
@ Jan,
ben je wel met je eens, een wat vreemde idee van mensen dat er geen ‘hel’ zou bestaan? Mensen, zou ik zeggen lees je geschiedenisboeken, de hel is midden onder ons en altijd geweest. En de hemel creëer je ook zelf.
LikeLike
@Jan: Het zijn slechts menselijke concepten, ontsproten aan ons eigen oneindig psychisch voorstellingsvermogen, in elke cultuur met zijn conventionele wijsheid weer anders belicht.
Je weet pas echt hoe het zit als je helemaal los bent van je neurologische representatie van de fysieke werkelijkheid, maar dan kun je het niet meer na vertellen.
Tot zolang blijven we in onwetendheid ronddolen, dus maar wat genieten van alle goede dingen die het leven ons te bieden heeft en niet teveel nadenken, daar krijg je slechts een zwaar hoofd van. 🙂
LikeLike
“Omdat de mens al te afhankelijk is van zijn genen, vind ik dat het concept hel absurd is. God heeft ons onvolmaakt geschapen en daardoor maken we fouten, in onze genen ingebakken. De mens bestraffen voor zijn ‘ingeschapen’ eigenschappen, is onrechtvaardig. Dan had God ons volmaakt moeten scheppen.”
God had ons uiteraard volmaakt geschapen! http://guidobortoluzzi.wordpress.com – Mij is veel duidelijk geworden door de “openbaringen aan Guido Bortolluzi” gedaan. Niemand heeft tot nog toe een bevredigende uitleg kunnen geven wat de “Erfzonde” eigenlijk is. Bij “de vrouw die Adam verleidde” wordt altijd automatisch aan Eva gedacht, alhoewel het zo niet in de Bijbel staat. En je kan moeilijk het eten van een appel als een zware zonde bestempelen, als het alleen symbolisch bedoeld is, is het toch wel ver gezocht. Maar een verbastering van mens en dier is wel iets heel anders. Sex met dieren is nog altijd een strafbaar feit in de meeste landen, ook voor ongelovigen. Het maakt ook veel duidelijk over: Maria Onbevlekte Ontvangenis, zonder zonde ontvangen. En ook waarvan Jezus ons verlost heeft door Zijn Dood aan het Kruis. Ga zelf op onderzoek uit! (Trefwoorden: Don Guido Bortoluzzi, Uitgever Renzo Giacobbi, een evaluatie van de Bijbelse Ontstaansgeschiedenis, Vertaling uit het Engels door Hubert Luns)
LikeLike
Hallo die pastoor Geudens.
Je schrijf: “God had ons uiteraard volmaakt geschapen!” (uiteraard ? Hoezo?) Maar je moet het omdraaien, het is eigenlijk: “Mensen hebben God bedacht als zijnde volmaakt.”
En dat is nu juist het probleem. Dan komt je natuurlijk op allerlei inconsequenties en de noodzaak van het bestaan van een duivel of satan als tegenwicht voor die eenzijdige volmaakte bedachte goede god.
En daarna krijg je dan automatisch zoiets raars als een “zondeval”, en waar het in dit onderwerp over gaat: de HEL!
Dat is volgens mij natuurlijk allemaal volmaakte onzin. Bedenksels die nergens op slaan.
Je hebt gelijk als je schrijft: “Niemand heeft tot nog toe een bevredigende uitleg kunnen geven wat de “Erfzonde” eigenlijk is.” Maar ik heb een oplossing voor jouw probleem: er bestaat helemaal geen zondeval.
Tenzij, lees eens waarom dit soort gedachten over hemel en hel bestaan. Bij mijn eerdere bijdrage waar ik de dualiteit van het bestaan en al die dualistische denkbeelden zie in het licht van het Taoïsme. Let vooral op de reactie van Egbert !!
Derhalve kan je beter een eenheid god nemen met beide duale aanzichten. Zoals de vlam Shiva/Shakti de god/godin vernietiger-schepper god. En het concept Brahman dat identiek is met Atman !!!!!!! Probeer er tenminste eens kennis van te nemen joh. Ga zelf eens op zoek !!
LikeLike
Hoi Paul, Ken je de film ‘What Dreams May Come’. Prachtig en mooie gedachte om mee te nemen in deze discussie.
Warme groet.
LikeLike
@inci, dank je. Ik ken hem nog niet, maar ik heb hem wel opgenomen; binnenkort ga ik hem zien.
LikeLike