Katholieken zijn er niet blij mee dat hun Heilige Mis als ‘vervloekte afgoderij’ wordt getypeerd in de gereformeerde belijdenissen, de partijgrondslag van de ChristenUnie. Religie verdeelt de politiek. Dat doet het al jaren. In het CDA en nu ook al een tijd in de ChristenUnie. Religie en politiek gaan niet samen. Binnen de ChristenUnie is onenigheid tussen katholieken en protestanten.
Na een symposium van het Wetenschappelijk Instituut van de ChristenUnie over de overeenkomsten en verschillen tussen protestants en katholiek denken is binnen die partij weer discussie ontstaan over de functie van de gereformeerde belijdenissen in de Uniefundering, de partijgrondslag.
Remco van Mulligen (rooms-katholiek lid van de ChristenUnie, zoals hij zelf opmerkelijk aangeeft) meldt een en ander in het Nederlands Dagblad, maar vanwege de paywall linkt hij er niet naar en plaatst zijn verslag gratis bij irenaeus en dan is het geschreven door beautifulblues.
Wat in de Formulieren staat is ook in politiek opzicht van grote waarde, voert men vaak aan. Dat klopt. Denk alleen al aan de uitspraken die artikel 36 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis doet over de verhoudingen tussen kerk en staat en de godsdienstvrijheid.
Frappant dat juist de Formulieren van Enigheid de onenigheid veroorzaken tussen de christenen. Die Formulieren zijn de Heidelbergse Catechismus, de Nederlandse Geloofsbelijdenis en de Dordtse Leerregels. Documenten die stammen uit een ver verleden, van honderden jaren terug. Daar kan je natuurlijk nooit vernieuwende politiek van verwachten, laat staan religie die vernieuwend is.
In het CDA sluimert nog altijd de bloedgroepenstrijd en ook in de ChristenUnie staan de katholieken en protestanten tegenover elkaar. Het christendom heeft naastenliefde hoog in het vaandel, maar blijkbaar niet op de politieke grond.
Punt is alleen: er mag nog zo veel wijsheid in die belijdenissen staan, feit blijft dat een gemiddeld ChristenUnie-lid amper nog de namen van die Drie Formulieren kan opnoemen. Ondanks hun wijsheid spelen ze geen rol meer in de partij.
Dat laatste vraag ik me af. De discussie gaat juist over de gereformeerde belijdenissen: de Drie Formulieren. Van Mulligen probeert het op te lossen en vindt dat de ChristenUnie een partij van christenen moet zijn en een partij die politiek bedrijft vanuit een reformatorische traditie. Dat laatste klinkt echter niet echt vernieuwend. En zijn aanmoediging op ontdekkingstocht te gaan in de katholieke sociale leer ook al niet. Zolang dogma’s regeren, zal de strijd blijven.
Tijd voor een religieus-vrijzinnige politieke partij.
Zie: Als ChristenUnie belijdenissen loslaat is dat nog geen verruiming
Illustr: misikiets.nl
GODENENMENSEN 
Geloof maakt meer kapot dan je denkt .
En gaat niet samen met politiek .
LikeLike
Ik (katholiek CU-stemmer; geen behoefte lid te worden van een politieke partij, anders zou het CU worden) was enkele weken geleden aanwezig bij bovengenoemd symposium. Er was geen sprake van dat katholieken en protestanten er lijnrecht tegenover elkaar stonden (en m.i. is dat ook bepaald niet wat Van Mulligen in zijn artikel beschrijft). Mijn indruk was juist dat ondánks de onvermijdelijke verschillen in geloof(sbeleving) – immers, anders kon iedereen wel gelijk katholiek resp. protestant worden – beide groepen christenen goed met elkaar door één politieke deur kunnen en (dus) ook prima kunnen samenwerken in één politieke partij.
LikeLike
Van Mulligen zegt dat ‘binnen die partij weer discussie ontstaan over de functie van de gereformeerde belijdenissen in de Uniefundering, de partijgrondslag.’
Feit is dat dat ten koste gaat van volwassen politiek, die kleinzielige religieuze twisten die steeds weer de discussie bepalen. Politiek moet op de voorgrond staan in een politieke partij, niet religie.
LikeLike
Exact. Bovenstaand stukje staat zo vol met misvattingen en vertekeningen, dat ik eigenlijk het beste zou kunnen adviseren om gewoon mijn opiniestuk te lezen.
Paar dingetjes:
Beginnen met “religie verdeelt de politiek” en eindigen met een pleidooi voor een “religieus-vrijzinnige politieke partij” (oftewel: weer een nieuwe religieuze splinterpartij) lijkt me zo krom, dat ik er weinig woorden aan vuil hoef te maken.
Ten tweede: er is geen verdeeldheid in de ChristenUnie. Delfgaauw kan dat onmogelijk uit mijn stuk hebben opgemaakt want ik schrijf dat nergens.
Ten derde: niet ik, maar het ND heeft “rooms-katholiek lid van de ChristenUnie” onder mijn stuk gezet.
Ten vierde: iedereen die een beetje rondklikt en googlet weet dat “Beautifulblues” dezelfde is als Remco van Mulligen en dat Irenaeus.nl mijn website is. Ik zie niet echt wat voor functie het heeft om daar een hele zin in dit blogje aan te wijden.
Ten vijfde: Delfgaauw denkt blijkbaar dat “vernieuwend zijn” het hoogste doel van de politiek is. Ik denk dat je dan de weg kwijt bent. Het hoogste doel van politiek is eerder zoiets als “het beste zoeken voor de mens en zijn omgeving”. Vernieuwen om het vernieuwen – dat is pas dogmatisch.
Tot slot: je ziet hem direct met zijn dogma van vernieuwing de fout in gaan, in zijn afkeuring van zowel de reformatorische traditie als de katholieke sociale leer. Beide zijn inderdaad niet nieuw, maar geen dogma’s. Blijkbaar heeft Delfgaauw zich niet echt verdiept in wat hij bestrijdt. De katholieke sociale leer is een levende traditie, waar nog steeds aan gebouwd wordt en waarover nog steeds gediscussieerd wordt. Dat in tegenstelling tot Delfgaauws eigen gedachtegoed, dat op mij redelijk verstard en achterhaald overkomt.
Groet,
Remco
LikeLike
Dogma’s heb ik uiteraard niet letterlijk bedoeld, maar een partij die nog dogmatisch discussieert over de Drie Formulieren van honderden jaren geleden, kan je niet bepaald vernieuwend noemen en dat is toch echt waar de politiek behoefte aan heeft.
Het hoort over politiek te gaan in een politieke partij, maar van Mulligen/Beautifulblues geeft in zijn artikel echt de indruk dat religie veel bepalender is en niet de politiek.
Zo lijkt de ChristenUnie eerder een sekte dan een moderne, volwassen, politieke partij.
LikeLike
In een lang gesprek met Piet Steenkamp eind 70-er jaren, nog voor het ontstaan van het CDA, bleek zijn rotsvaste voornemen om in het politieke veld door christelijke tegenstellingen heen te breken. In dat zelfde gesprek liet hij er geen twijfel over bestaan hoe moeilijk dat zou worden. Maar wat kerken na een eeuw oecumene nu nog steeds niet is gelukt, lukte toen wel in de Nederlandse politiek. Alleen kleine christelijke partijtjes en enkele individuen vonden hun kerkelijke band belangrijker. Het evangelie, zoals begrepen door verstandige mondige Nederlanders, werd tot inspiratie van het handwerk van hun politiek. Met als hoogtepunt toen de “Bergrede van Aantjes”. Dat een CDA nu dreigt weg te zakken in een zelfgenoegzame materialistische maatschappij is niet zo’n beste ontwikkeling en dat CU en SGP nu ineens gezien worden als dé christelijke partijen is wel een enorme verenging van eigenlijke christelijke politiek en heeft opnieuw alle risico’s van kerkelijke tegenstellingen..
LikeLike
Steeds wordt weer beweerd dat geloof en politiek gescheiden behoren te zijn. Maar in feite is geloof dus niet anders als politiek bedrijven , zoals maar al te vaak ook nu weer blijkt.
Wat zou dat dan toch betekenen : ….naastenliefde ….?.
LikeLike
Interessant debat. Ik ben ook van mening dat politiek en religie per definitie niet samengaan. Maar wie daarin consequent is roept niet op tot een religieus-vrijzinnige partij. Da’s evenzeer een vermenging van politiek en religie. Alleen de toon zal anders zijn.
Toevallig schreef ik gisteren bij een stukje over Haitham Al-Haddad het volgende: Trouwens, de combinatie vrijzinnigheid en religie kan ik lastig plaatsen. Evenals ‘religieus humanisme’. Ik vat het op dat zo’n stroming losser tegenover de dogmatiek staat. Maar als men schaakt zonder de rochade of en passant slaan toe te passen, kan men zich afvragen of het nog wel hetzelfde spel is. Hoewel de overeenkomsten nog steeds groot zijn. Hoe kan men vrij denken binnen de omsloten grenzen van een religie?
LikeLike
George, het debat moet dan ook gevoerd worden. Ik denk dat we zelfs een stuk verder moeten gaan: de religie ontsluiten en in het vrije gebied terecht komen van de spiritualiteit. Dat bedoel ik met vrijzinnig-religieus.
Het religieus-humanisme is wellicht net zo onmogelijk, dat zou dan een soort spiritueel-humanisme moeten worden. Dan moeten we wel alle dogma’s voorbij. Een lange weg.
ChristenUnie-senator Kuiper noemde de ChristenUnie op 17 februari jl. tijdens de bijeenkomst van het Wetenschappelijk Instituut ‘een door en door protestantse partij’. Ooit heb ik er zelfs lid van willen worden, maar de orthodoxie die daar hangt is beklemmend, niet meer van deze tijd. Politiek en religie kan niet samen, daar raak ik meer en meer van overtuigd.
LikeLike
Waarom zo’n koudwatervrees voor de duidelijkheid van een Bergrede in zijn oorspronkelijk meest brede menselijke toepassing ,die politiek handelen kan inspireren Dat heeft niets met kerkgebondenheid of -afgeslotenheid te maken. Het lijkt wel of je dan een vreemd soort besmetting op schijnt te lopen, die levensgevaarlijk is voor jezelf, anderen en de maatschappij! C-koorts!
LikeLike
Joost, daar zeg je wat! Maar heeft de ChristenUnie daar een boodschap aan? Dogma’s en verschil van kerkleer lijken daar belangrijker dan de Bergrede.
LikeLike